→ Biologia Definicje 2 → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
antyrównoległe nici DNA start learning		nici dwuniciowej czasteczki DNA zorientowane w przeciwnych kierunkach: koniec 5' jednej nici znajduje się obok końca 3' drugiej nici.
aorta start learning		największa, główna tętnica kręgowca; wychodzi z lewej komory serca (ptaków i ssaków) i rozgałęzia się, rozprowadzajac krew do wszystkich części ciała z wyjatkiem płuc.
Apicomplexa start learning		grupa pasożytniczych protistów niemajacych narzadów ruchu; ich postaciami inwazyjnymi sa sporozoity.
apoenzym start learning		białkowa część enzymu; a. wymaga obecności specyficznego kofaktora (np. koenzymu), aby mógł się stać aktywny, enzymem.
apomiksja start learning		sposób rozmnażania polegajacy na bezpłciowym wytwarzaniu owoców i nasion.
apoplast start learning		układ utworzony głównie ze ścian komórkowych komórek roślinnych. W obrębie a. odbywa się transport wody i soli mineralnych.
apoptoza start learning		typ programowej śmierci komórki; a. jest procesem fizjologicznym zachodzacym podczas rozwoju organizmu oraz w ciagu jego dalszego życia.
Archaeplastida start learning		monofiletyczna supergrupa eukariontów majacych plastydy otoczone dwiema błonami- zewnętrzna i wewnętrzna; obejmuje krasnorosty, zielenic i rośliny làdowe.
archaik, eon archaiczny start learning		eon obejmujacy czas od powstania Ziemi, ok. 4,6 mld lat temu, do 2,5 mld lat temu; w tym okresie powstało życie.
archegonium, rodnia start learning		wielokomórkowe gametangium żeńskie roślin (organ płciowy) zawierajace komörke jajowa.
archeony start learning		organizmy prokariotyczne odznaczajace sie specyficznymi cechami, np. brakiem peptydoglikanu w ścianie komórkowej, odróżniajacymi je wyraźnie od bakterii. A. tworza jedna z dwóch domen organizmów prokariotycznych.
areał osobniczy start learning		obszar geograficzny, który zwierzę rzadko odpuszcza.
askokarp start learning		owocnik workowców
asocjacyjne obszary, a. okolice start learning		obszary kory mózgowej łaczace obszary sensoryczne i motoryczne; sa odpowiedzialne za myślenie, uczenie się, pamięć, zdolności językowe i osobowość.
astrocyt start learning		typ komórki glejowej, część a. jest zdolna do fagocytozy; inne reguluja skład płynu zewnatrzkomórkowego w ośrodkowym układzie nerwowym.
asymilacja azotu, przyswajanie azotu start learning		przekształcenie nieorganicznego azotu (azotanów -NO3- lub amoniaku -NH3) w czasteczki organiczne budujace organizm, część cyklu azotowego.
asymilacja węgla, wiazanie węgla start learning		reakcje redukcji w procesie fotosyntezy, polegajace na wbudowaniu węgla pochodzacego z dwutlenku węgla w czasteczki organiczne, z których ostatecznie powstaja weglowodany.
atom start learning		najmniejsza czasteczka pierwiastka chemicznego zachowujaca jego właściwości chemiczne.
atomowa jednostka masy start learning		przybliżona masa protonu lub neutronu, a dokładniej 1/12 masy atomu węgla, co równa się 1,660 540 x 10 '-27 kg; a.j.m. jest zwana również daltonem.
atomowa liczba start learning		liczba protonów w jadrze atomu danego pierwiastka.
atomowa masa start learning		całkowita liczba protonów i neutronöw w atomie, wyraża sie w atomowych jednostkach masy lub daltonach.
auksyna start learning		hormon roślinny uczestniczacy w różnych typach wzrostu i rozwoju, np. wydłużaniu pędu, ukorzenianiu sadzonek, dominacji wierzchołkowej, do auksyn należy m.in. kwas indolilooctowy.
australopiteki start learning		wczesne hominidy (Hominidae) żyjace, jak wykazały dane kopalne, w okresie 6-1 mln lat temu; rozróżnia się kilka gatunków należacych do trzech rodzajów: Ardipithecus, Austalopithecus, Paranthropus.
autoimmunizacyjna choroba start learning		choroba polegajaca na tym, że organizm wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko własnym komórka lub tkankom.
autokrynna regulacja start learning		typ regulacji, w której czasteczka sygnałowa (np. hormon) jest wydzielana do przestrzeni miedzykomórkowej i oddziałuje na komórki, które ja wytwarzaja.
autonomiczny układ nerwowy start learning		część układu nerwowego obwodowego regulujaca czynność narzadów wewnętrznych cial, np. mięśni gładkich, mięśnia sercowego i gruczołów; dzieli się na współczulny (sympatyczny) i przywspółczulny (parasympatyczny) układ nerwowy.
autopoliploid start learning		poliploid zawierajacy więcej niż dwa jednakowe zespoły chromosomów właściwe gatunkowi, do którego należy
autoradiografia I start learning		metoda wykrywania substancji promieniotwórczej za pomoca emulsji fotograficznej czułejna emitowa e przez tę substancję promieniowanie
autoradiografia II start learning		Sluży do badania lokalizacji w komórkach (tkankach) pierwiastków i zwiazków chemicznych znakowanych radioizotopami
autosom start learning		każdy chromosom niebędacy chromosomem płci (X lub Y).
autotrof start learning		organizm syntetyzujacy złożone zwiazki organiczne z prostych zwiazków nieorganicznych, zwany również producentem lub producentem I rzędu (pierwotnym).
Avogadro liczba start learning		liczba jednostek (np. atomów, czasteczek, jonów) w jednym molu dowolnej substancji; wynosi ona 6,02x10'23.
azotowy cykl, krażenie azotu start learning		krażenie azotu w biosferze Ziemi od środowiska abiotycznego poprzez organizmy żywe ponownie do środowiska abiotycznego.
azotu wiazanie, przyswajanie azotu start learning		przekształcanie przez niektóre bakterie azotu atmosferycznego (N2) w amoniak (NH3); reakcja ta jest częścia cyklu azotowego.
bakterie I start learning		organizmy prokariotyczne majace peptydoglikan w ścianie komórkowej
bakterie II start learning		większość b. to destruenci, pozostałe natomiast sa pasożytami lub autotrofami. B. tworza jedna z dwóch domen organizmów prokariotycznych.
bakteriofag, fag start learning		wirus infekujacy bakterie (dosłownie "zjadacz bakterii").
bańka start learning		woreczkowata struktura, np. w uchu wewnętrznym- rozszerzenie przy końcu každego z przewodów półkolistych.
baroreceptory start learning		receptory czuciowe w niektórych naczyniach krwionośnych wrażliwe na zmiany ciśnienia krwi.
Barra ciałko start learning		skondensowany nieaktywny chromosom X widoczny w postaci gęstego skupienia w jadrze interfazowym komórek somatycznych samic ssaków.
barwnik start learning		substancja wybiórczo absorbujaca światło o określonej długości fali.
bazydiokarp start learning		owocnik grzyba podstawkowego (podstawczaka)
bazydiospora, zarodnik podstawkowy start learning		jeden z grupy (zwykle czterech) zarodników płciowych powstajacych na podstawce podstawczaka.
bentos start learning		zespół organizmów zamieszkujacych dno wód, organizmy te przyczepiaja sie do dna, dráżá w nich korytarze lub poruszaja sie po jego powierzchni.
beta-oksydacja start learning		zachodzace przed właczeniem w cykl kwasu cytrynowego enzymateczne utlenienie kwasów tłuszczowych do grup acetylowych zwiazanych z koenzymem A.
bezjamowiec start learning		zwierzę niemajace wtórnej jamy ciała (celomy).
bezkręgowiec start learning		zwierzę niemajace kręgosłupa; b. stanowia około 95% wszystkich zwierzat.
bezpłodność mieszańców, sterylność mieszańców start learning		mechanizm rozrodczej izolacji postzygotycznej polegajacy na niezdolności mieszańców międzygatunkowych do rozrodu.
beztleniowiec bezwzględny, anaerob obligatoryjny start learning		organizm mogacy żyć jedynie w środowisku beztlenowym.
beztlenowiec względny, anaerob fakultatywny start learning		organizm zdolny do oddychania tlenowego, lecz w warunkach beztlenowych zdolny także do uzyskiwania energii za pomoca fermentacji, np. drożdże.
beztlenowiec, anaerob start learning		organizm zdolny do życia tylko w środowisku pozbawionym tlenu czasteczkowego.
beztlenowy, anaerobowy start learning		zdolny do życia (organizm) lub zachodzacy (proces) tylkonw środowisku pozbawionym tlenu.
bezżuchwowce, bezszczękowce start learning		gromada kręgowców niemajacych szczęk i parzystych kończyn, obejmujaca minogi, śluzice i wiele form kopalnych.
biała isiota, substancja biała start learning		tkanka nerwowa mózgu i rdzenia kręgowego zbudowana z włókien nerwowycn mielinowych.
białka G start learning		grupa białek wiażacych GTP i uczestniczacych w przenoszeniu sygnałów przez błonę komórkowa.
białka opiekuńcze, chaperony, chaperony molekularne I start learning		białka wspomagajace właściwe zwijanie się innych białek w odpowiednia strukturę przestrzenna.
białka opiekuńcze, chaperony, chaperony molekularne II start learning		b.o. nie ustalaja właściwej konformacji białek, lecz tylko ułatwiaja jej uzyskanie.
białka osocza start learning		grupa białek, do których należa globuliny, albuminyi fibrynogen, znajdujacych się w osoczu krwi.
białka towarzyszace mikrotubulom, BTM I start learning		grupa białek dzielonych na strukturalne i motoryczne.
białka towarzyszace mikrotubulom, BTM II start learning		pierwsze reguluja formowanie mikrotubul i łacza je z innymi składnikami cytoszkieletu; drugie dyneiny i kinezyny, wykorzystujac ATP, przemieszczaja się wzdluż mikrotubul, uczestniczac w transporcie komórkowym.
białka wiażace chlorofil start learning		około 15 różnych białek wiażacych się z czasteczkami chlorofiluw błonach tylakoidów.
białka wiażace jednoniciowy DNA start learning		białka uczestniczace w replikacji DNA; wiaża się z rozdzielonymi nićmi DNA, zapobiegajac odtwarzaniu się podwójnej helisy DNA do chwili zakończenia kopiowania obu nici.
białko start learning		wieloczasteczkowy zwiazek organiczny zbudowany z konwalencyjnie połaczonych aminokwasów; zawiera węgiel, wodór, tlen, azot, siarkę.
białko aktywujace geny katabolityczne start learning		białko regulatorowe aktywowane przez przyłaczenie cAMP; w formie aktywnej stymuluje transkrypcję operonu lac i inne operony kodujace enzymy kataboliczne.
białko transbłonowe start learning		integralne białko błonowe, tkwiace w dwuwarstwie lipidowej i przechodzace przez cała jej grubość.
białko wiażace androgeny start learning		białko wytwarzane przez komórki Sertoliego w jadrach, wiaże testosteron.
biblioteka cDNA start learning		zbiór fragmentów DNA będacych kopiami eukariotycznego mRNA pozbawionego intronów. Kopie te, zwane komplementarnym DNA (cDNA) uzyskuje się z udziałem odwrotnej transkryptazy.
biblioteka genomowa start learning		zbiór tysięcy fragmentów DNA reprezentujacych cały DNA zawarty w danym genomie.
biegunowe jadra start learning		haploidalne jadra komórki centralnej w woreczku zalażkowym roślin okrytozaláżkowych, łaczace się z gameta męska (jadrem plemnikowym) podczas zapłodnienia podwójnego w triploidalna (3n) komórke macierzystá bielma.
bierna odporność start learning		odporność nabyta czasowo, uzyskana dzięki obecności przeciwciał wytworzonych przez inny organizm.
bierny kanał jonowy start learning		kanał w błonie komórkowej umożliwiajacy transport specyficznych jonów, np. Na+, K+ lub Cl-
Bikonta start learning		jeden z dwóch głównych kladów eukariontów majacy przodka odwóch wiciach.
binominalna nomenklatura, nazewnictwo dwuimienne start learning		zasada konstruowania nazw gatunköw z dwóch wyrazów: pierwszego- będacego nazwa rodzaju i drugiego- będacego nazwa gatunku.
bioakumulacja start learning		odkładanie się w organiźmie substancji toksycznych, np. pestycydów.
biofilm start learning		nieregularna warstwa mikroorganizmów zanurzonych w wydzielanym przez nie śluzie, pokrywajaca stałe lub płynne podłoże.
biogeografia start learning		gałaź biologii zajmujaca się geograficznym rozmieszczeniem organizmów na Ziemi w przyszłości i obecnie.
bioinformatyka start learning		dyscyplina nauki zajmujaca się komputerowym gromadzeniem, przechowywaniem i porównaniem danych o sekwencji DNA różnych osobników jednego gatunku oraz różnych gatunków.
biologia systemowa start learning		dziedzina biologii integrujaca wiedzę o poszczególnych częściach badanych układów w celu zrozumienia całości.
biologiczna różnorodność start learning		różnorodność żywych organizmów rozpatrywana na trzech poziomach: genetycznym, gatunkowym i na poziomie ekosystemów, zwana również bioróżnorodnościa.
biologiczne spotęgowanie start learning		wzrost stężenia zwiazków toksycznych w ciałach organizmów w miarę przechodzenia przez kolejne poziomy w sieci troficznej.
biom start learning		duży wyodrębniony region biosfery charakteryzujacy się zbliżonymi: klimatem, gleba, flora, fauna.
biomasa start learning		ilość żywej materii zawarta w organizmach ekosystemu wyrażona w jednostkach masy.
biopsja trofoblastu start learning		metoda badań prenatalnych polegajaca na pobraniu fragmentu kosmyka łożyska i analizie jego komórek. Zaleta tej metody jest wczesna wykrywalność ewentualnych ciężkich wad płodu.
bioremediacja start learning		biotechnologiczne oczyszczanie niebezpiecznie skażonego chemicznie środowiska (ladowego i wodnego) za pośrednictwem mikroorganizmów (bakterii lub grzybów) lub roślin (selektywnie akumulujacych toksyny).

biologia definicje 2

You must sign in to write a comment

More