→ Biologia Definicje 12 → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
macierz pozakomórkowa, MP start learning		włókniste białka i żelowe węglowodany otaczajace komórki zwierzęce.
macierzysta komórka start learning		komórka niezróżnicowana zdolna do podziału, w którego wyniku jedna z komórek potomnych zostaje komórka macierzysta, a druga różnicuje się w określony typ
magnoliowe start learning		jeden z kladów wyższych okrytozalażkowych, obejmujacy kilka rodzin tradycyjnie zaliczanych do dwuliściennych; badania molekularne wykazały, że magnoliowe nie należa ani do dwuliściennych, ani do jednoliściennych.
makroczasteczka start learning		bardzo duża czasteczka zwiazku organicznego, np białka lub kwasu nukleinowego.
makroelement start learning		pierwiastek chemiczny niezbędny organizmowi w stosunkowo dużej ilości do prawidłowego funkcjonowania.
makroewolucja start learning		zachodzace na duża skalę w populacjach zmiany fenotypowe, uzasadniajace zliczenie tych populacji do taksonówna poziomie gatunku lub wyższym, a więc rodzajów, rodzin, rzędów, a nawet typów i królestw.
makrofag start learning		duża, fagocytujaca komórka zdolna do wchłaniania i trawienia bakterii lub szczatków zniszczonych komórek. M. sa również komórkami prezentujacymi antygen.
makrofil start learning		Liść skrzypów, paproci, nago- i okrytozalażkowych; zawiera rozgałęziony układ tkanek przewodzacych w postaci nerwów (unerwienie złożone).
makronukleus start learning		duże jadro komórkowe występujace u orzęsków wraz z jednym lub większa liczba mikrocukleusów. Makronukleus reguluje metabolizm i wzrost orzęska.
maksymalny transport kanalikowy start learning		maksymalna szybkość, z jaka dana substancja jest resorbowana z kanalików nerkowych w nerce.
Malpighiego cewki start learning		narzady wydalnicze wielu stawonogów.
mały interferencyjny RNA start learning		dwuniciowe czasteczki RNA o długości ok. 23 nukleotydów, wyciszajace geny na etapie posttranskrypcyjnym przez wybiórcze przecinanie czasteczek mRNA o sekwencji nukleotydowej komplementarnej do czasteczki siRNa.
mapa restrykcyjna DNA start learning		mapa miejsc DNA rozpoznawanych przez specyficzne enzymy restrykcyjne.
masa czasteczkowa start learning		suma mas atomowych atomów tworzacych czasteczke zwiazku chemicznego; wyrażana w atomowych jednostkach masy lub daltonach.
materia start learning		wszystko, co ma masę i zajmuje przestrzeń
mechanoreceptor start learning		komórka czuciowa lub narzad reagujace na bodźce mechaniczne, np. dotyk, nacisk, siłę grawitacji, rozciaganie i ruch.
meduza start learning		wolno pływajaca parasolowata dojrzała postać niektórych parzydełkowców.
megaspora, makrospora start learning		haploidalny zarodnik roślin różnozarodnikowych, dajacy poczatek gameofitowi żeńskiemu.
mejoza start learning		proces, w wyniku którego diploidanlna (2n) komórka, przechodzac dwa kolejne podziały jadra (mejozę I i mejozę II), daje cztery jadra haploidalne (n), cytokineza prowadzi ostatecznie do powstania gamet (u zwierzat) i zarodników (u roślin).
melanina start learning		barwnik ciemnobrazowy lub czarny, nadajacy barwę skórze zwierzat.
melanokortyny start learning		peptydy, które przypuszczalnie zmniejszaja łaknienie (apetyt) w odpowiedzi na zwiększenie zapasu tłuszczów.
melatonina start learning		hormon wydzielany przez szyszynkę, uczestniczacy m.in. w regulacji rytmów okołodobowych.
menopauza start learning		okres w życiu kobiety (między 45. a 55. rokiem), kiedy ustaja cykle menstruacyjne.
menstruacja, miesiaczka start learning		występujace u kobiet comiesięczne wydalanie z dróg rodnych krwi i złuszczonej błony śluzowej macicy, będace sygnałem rozpoczęcia cyklu menstruacyjnego.
menstruacyjny cykl, c. miesiaczkowy start learning		Zachodzacy co miesiac u kobiet i samic innych naczelnych zespół procesów, które przygotowuja organizm do zajścia w ciażę.
merystem, tkanka twórcza start learning		tkanka roślinna której komórki sa zdolne do podziałów mitotycznych.
merystem boczny start learning		tkanka twórcza zbudowana z intensywnie dzialacych się komórek; m.b. wytwarza tkanki wtórne i powoduje wzrost rośliny na grubość; przykładem m.b. jest miazga łykodrzewna i miazga korkotwórcza.
merystem wierzchołkowy, m. apikalny start learning		strefa dzielacej się tkanki, zlokalizowana na szczycie pędu lub korzenia wytwarzajaca tkanki pierwotne; merystemy wierzchołkowe powoduja przyrost pędu lub korzenia na długość.
metabolizm start learning		wszystkie procesy chemiczne zachodzace w komórce lub organiźmie, przemiany dzięki którym organizm może wykorzystać energię i materię.
metafaza start learning		stadium mitozy, wsytępujace między profaza i anafaza, podczas m. chromosomy układaja się w płaszczyźnie równikowej komórki.
metamorfoza, przeobrażenie start learning		przekształcenie z jednego stadium rozwojowego w drugie, np. przemiana larwy w postać dorosła.
metanefrydia start learning		narzady wydalnicze pierścienic i mięczaków, m. stanowi przewód otwarty na obu końcach, jeden, w postaci orzęsionego lejka, otwiera się do celomy, a drugi na zewnatrz ciała.
metapopulacja start learning		populacja złożona z kilku lokalnych populacji, między którymi osobniki sporadycznie migruja (emigruja i imigruja).
metastaza, przerzut start learning		przedostanie się komórek rakowych z jednego narzadu lub części ciała w inne miejsce.
metylacja DNA start learning		inaktywacja genów przez przyłaczanie do DNA grup metylowych za pośrednictwem specyficznych enzymów (metylaz).
metylowa grupa start learning		niepolarna grupa funkcyjna o wzorze- CH3.
mezenchyma start learning		tkanka łaczna luźna, czésto galaretowata, zbudowana z niezróżnicowanych komórek; występuje w zarodkach kręgowców i u niektórych dorosłych bezkręgowców.
mezoderma start learning		środkowa warstwa komórek (listek zarodkowy) wczesnego zarodka; powstaja z niej tkanka łaczna, naczynia krwionośne, serce, nerki i inne struktury.
mezofil, miękisz start learning		tkanka wypełniajaca wnętrze liścia, zdolna do fotosyntezy; niekiedy zróżnicowana na m. palisadowy i gabczasty.
mezozoiczna era, mezozoik start learning		era w dziejach Ziemi trwajaca od 251 do 66 mln lat temu.
miazga korkotwórcza start learning		merystem boczny wytwarzajacy komórki korka i miękisz korkowy, które łacznie tworza korkowicę roślin drzewiastych.
miazga łykodrzewna start learning		merystem boczny odpowiedzialny za powstawanie wtórnych tkanek przewodzacych: drewna (ksylemu) wtórnego i łyka (floemu) wtórnego.
miażdżyca, arterioskleroza start learning		postępujaca choroba polegajaca na odkładaniu się lipidów na wewnętrznej ścianie tętnic, co prowadzi do zaburzeń w krażeniu i chorób serca.
miedniczka nerkowa start learning		część nerki pełniaca rolę zbiornika, do którego mocz spływa z kanalików zbiorczych i z którego następnie wypływa do moczowodów.
miejsce inicjacji replikacji start learning		specyficzne miejsce w czasteczce DNA, gdzie rozpoczyna się jej replikacja.
miejsce łamliwe start learning		specyficznie położone, niebarwiace się nitkowate przewężenie, zwykle na obydwu chromatydach chromosomu.
mielinowa osłonka start learning		białkowo- lipidowa biała osłonka otaczajaca aksony niektórych komórek nerwowych, aksony takie zwa się włóknami mielinowymi.
mieszaniec, hybryda start learning		osobnik będacy potomkiem rodziców różnych genetycznie.
mieszańcowa strefa, s. hybrydyzacji start learning		obszar zachodzenia na siebie siedlisk dwóch blisko spokrewnionych ze soba populacji, podgatunków, lub gatunków które w tym obszarze krzyżuja się ze soba.
mieszek start learning		owoc pojedyńczy suchy pękajacy, otwierajacy się wzdłuż szwu, aby uwolnić nasiona.
mieszek włosowy start learning		kieszonka w skórze, z której wyrasta włos.
mięczaki start learning		typ bezkręgowców należacych do pierwogębych (Protostomia) o wtórnej jamie ciała; ich ciało dzieli się na worek trzewiowy, płaszcz i nogę.
międzygatunkowa konkurencja start learning		Rywalizacja między osobnikami różnych gatunków o wspólne, ograniczone ilościowo zasoby w ekosystemie (np. pokarm, przestrzeń życiowa).
międzywęźle start learning		część łodygi między dwoma węzłami.
miękisz, parenchyma start learning		tkanka roślinna zbudowana z cienkościennych komórek, uczestniczy w fotosyntezie, magazynowaniu substancji pokarmowych i (lub) wydzielaniu.
miękisz gabczasty, mezofil gabczasty start learning		miękisz zbudowany z luźno ułożonych komórek, przylegajacy do skórki dolnej powierzchni liścia.
miękisz korkowy start learning		jedna lub więcej warstw komórek miękiszowych odkładanych do wewnatrz przez dzielaca się miazgę korkotwórcza.
miękisz palisadowy, mezofil palisadowy start learning		miękisz zbudowany z wydłużonych komórek pod skórka górnej powierzchni liścia, ustawionych do niej prostopadle.
mięsień start learning		narzad wywołujacy ruch dzięki swoim skurczom.
mięsień gładki start learning		mięsień nie wykazujacy poprzecznego prażkowania i kurczacy się niezależnie od woli; m.g. występuja głównie w ścianach takich nażadów jak jelito i naczynia krwionośne.
mięsień sercowy start learning		rodzaj mięśnia prażkowanego występujacy w sercu kręgowców, pracujacy niezależnie od woli.
mięsień szkieletowy start learning		mięsień prażkowany kręgowców zwiazany zwykle, bezpośrednio lub pośrednio, z elementami szkieletu. M.sz. umożliwiaja wykonywanie ruchów zależnych od woli.
migracja 1 start learning		okresowe lub sezonowe przemieszczanie się, zwykle na znaczna odległość osobników lub populacji z jednego obszaru do drugiego
migracja 2 start learning		W biologii ewolucyjnej- przemieszczanie się osobników, w wyniku czego następuje przenoszenie alleli z jednej populacji do drugiej
mikoryza start learning		mutualistyczny zwiazek korzeni roślin z grzybami, ułatwia roślinie pobieranie z gleby podstawowych składników mineralnych.
mitotoksyny start learning		toksyczne zwiazki chemiczne wytwarzane przez grzyby; np. aflatoksyny uszkadzaja watrobe i sa znanymi czynnikami rakotwórczymi.
mikroelement, pierwiastek śladowy start learning		pierwiastek chemiczny niezbędny organizmowi w śladowej ilości do prawidłowego funkcjonowania.
mikroewolucja start learning		ewolucyjne zmiany na niewielka skalę, wywołane zmianami frekwencji alleli lub genotypów, zachodzace w populacji przez kilka pokoleń.
mikrofil start learning		liść widłaków, zawierajacy tkankę przewodzaca w postaci pojedyńczego nerwu (unerwienie proste).
mikrofilamenty start learning		cieńkie włókienka zbudowane z podjednostek białka aktyny, wchodza w skład cytoszkieletu.
mikroglej start learning		zdolne do fagocytozy komórki glejowe występujace w ośrodkowym układzie nerwowym.
mikroklimat start learning		warunki klimatyczne panujace nanniewielkim obszarze, zwiazane z wysokościa nad poziomem morza, kierunkiem i katem nachylenia stoków i ekspozycja na wiatry.
mikrokosmki start learning		drobne wypustki cytoplazmy zwiększajace powierzchnię komórki; występuja głównie w komórkach uczestniczacych w absorpcji lub sekrecji, np. w komórkach nabłonka jelita i kanalików nerkowych.
mikromacierze DNA start learning		test diagnostyczny polegajacy na unieszczeniu tysięcy różnych czasteczek cDNa na nylonowych membranach lub szklanych płytkach w ściśle określonej kolejności.
mikronukleus start learning		jedno zmkilku mniejszych jader komórkowych występujacych u orzęsków, uczestniczy w rozmnażaniu.
mikroRNA start learning		jednoniciowe czasteczki RNA długości ok. 22 nukleotydów, wstrzymujace translację mRNA uczestniczacego we wzroście i rozwoju.
mikrosfera start learning		protobiont powstały w wyniku przyłaczenia wody do abiotycznie utworzonych polipeptydów.
mikroskamieniałości start learning		kopalne szczatki mikroorganizmów
mikrospora start learning		haploidalny zarodnik roślin różnozarodnikowych dajacy poczatek gametofitowi męskiemu.
mikrosporydia start learning		małe jednokomórkowe pasożyty komórek eukariotycznych, zaliczane do grzybów sprzężniowych.
mikrotubule start learning		długie rurkowate struktury zbudowane z podjednostek białka tubuliny; sa głównym składnikiem cytoszkieletu i wrzeciona podziałowego, wsytępuja także w rzęskach, wiciach, centriolach i ciałkach podstawowych.
miłorzab dwuklapowy start learning		jedyny żyjacy przedstawiciel wymarłej grupy nagozalażkowych; drzewo strefy umiarkowanej, o wachlarzowatych liściach i mięsistych nasionach (na osobnikach żeńskich).
mimikra müllerowska start learning		mimikra polegajaca na wzajemnym upodobnieniu się dwóch lub większej liczby różnych gatunków niebezpiecznych, niesmacznych lub trujacych dla potencjalnego drapieżnika.
mineralokortykoidy start learning		hormony wytwarzane przez korę nadnerczy, regulujace gospodarke wodna i mineralna organizmu. Głównym m. jest aldosteron.
miofibryle, włókienka mięśniowe start learning		cieńkie włókniste struktury występujace w cytoplazmie włókien mięsniowych szkieletowych i włókien mięśnia sercowego; sa odpowiedzialne za ich skurcze, w skład m. wchodza miofilamenty.
miofilament start learning		jeden z filamentów tworzacych miofibrylę.

biologia definicje 12

You must sign in to write a comment

More