→ Biologia → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
makroelementy start learning		pierwiastki których ilość w skł org przekracza 0,01% suchej masy C H O N P S Ca Mg K Cl Na
mikroelementy start learning		pierwiastki których iloścw suchej masie org jest mniejsza niż 0,01% Fe Zn Si Cu J F Mn Co
ultraelementy start learning		pierwiastki śladowe występ w małych ilościach na terenie org Au Ag Hg Pb
sucha masa organizmu start learning		część org, która zostaje po odparowaniu wody
biogenny start learning		pierwiastki budujące podstawowe makrocząsteczki (składniki żywych org- białka, lipidy, cukry, kwasy nukleinowe)
COH start learning		składniki wszystkich zw organicznych i wody
N start learning		składnik białek i kw nukleinowych, biogenny pierwiastek podstawowy
P start learning		składnik szkieletu, kw nukleinowych oraz ATP (magazyn energii)
S start learning		składnik białek, aminokwasów (cysteina, metionina), enzymów
Ca start learning		składnik osocza krwi, czynnik krzepnięcia krwi, składnik szkieletu mięśni, odpowiada za skurcze mięśni
Mg start learning		składnik chlorofilu, enzymów, kości, utrzymuje właściwą strukturę rybosomów
K start learning		przewodzi impulsy, odp za gęstość cytoplazmy
Cl start learning		przewodzi impulsy, odp za włściwe pH żołądka
Na start learning		przewodzi impulsy
Fe start learning		składnik białek złożonych (hemoglobina, mioglobina), katalizator syntezy chlorofilu, składnik enzymów (cytochromów)
J start learning		składnik hormonów tarczycy
Co start learning		składnik witaminy B12 oraz enzymów, konieczny dla roślin motylkowych żyjących w symbiozie z bakteriami
Zn start learning		składnik insuliny, enzymów
F start learning		składnik kości, szkliwa zębów
Cu start learning		składnik enzymów, barwników oddechowych, ważna w syntezie hemoglobiny i chlorofilu
Mn start learning		aktywator enzymów cyklu kw cytrynowego, aktywator enzymów fotosyntezy (faza jasna)
Funkcje wody w komórce i w org start learning		rozpuszczalnik transporter, regulator temp ciała, substrat (fotosynteza, hydroliza) produkt(oddychanie)środowisko procesów życia
Roztwór start learning		mieszaniny dwóch ciał w której jedno stanowi fazę rozpraszającą a drugie fazę rozproszoną, występ dwa rodzaje: rzeczywisty (cząst fazy rozproszonej są małe) koloidalny
Zawiesina start learning		mieszanina dwóch ciał- ciała stałego i cieczy, ciało stałe ma ta duże cząst ze opadają one na dno
Emulsja start learning		mieszanina dwóch cieczy w których jedna jest rozproszona w drugiej w postaci kropelek
disacharydy (dwucukry) start learning		powstają z cząst dwóch heksoz: malatoza, celobiosa(glukoza+glukoza) sacharoza (glukoza+fruktoza) laktoza(glukoza+galaktoza)
polisacharydy (wielocukry) start learning		skrobia, glikogen, celuloza, hemiceluloza, pektyna, heparyna, chityna
triozy start learning		cukry 3 węglowe: aldehyd 3-fosfo-glicerynowy (pierwotny produkt fotosyntezy, bierze udział w oddychaniu) fosfodihydroksyacetan (bierze udział w oddychaniu) są izomerami mają ten sam skład ale inne właściwości wynikające z różnej budowy
pentozy start learning		cukry 5 węglowe nie są izomerami składniki kwasów nukleinowych (rybozy i dezoksyrybozy)
heksozy start learning		cukry 6 węglowe: glukoza (cukier gronowy) fruktoza (wystep w owocach i miodzie) galaktoza (rzadko występ w stanie wolnym) izomery C6H12O6 mogą byc ketozami (fruktoza) albo aldozami (glukoza, galaktoza)
maltaza start learning		rzadko występ w stanie wolnym cukier słodowy, powstaje podczas trawienia wielocukrów (skrobi i glikogenu)
celobiosa start learning		powstaje przy rozkładzie celulozy przez bakterie
sacharoza start learning		cukier trzcinowy, buraczany, składnik wielu owoców
laktoza start learning		cukier mlekowy
skrobia start learning		w wysokiej temp tworzy kleik skrobiowy (krochmal), materiał zapasowy roślin, mieszanina rozgałęzionej formy amylopektyny i nierozgałęzionej formy łańcuchowej amylozy
glikogen start learning		materiał zapasowy ludzi i zwierząt, gromadzony w wątrobie i mięśniach
celuloza start learning		głowny składnik ścian komórkowych roslin, polimer glukozy, wraz z pektyną i hemicelulozą tworzy błonnik
heparyna start learning		tworzona przez bazofile, cukier antyskrzepowy
chityna start learning		budulec pancerzy stawonogów oraz ścian komórek grzybów
Funkcje cukrów start learning		materiał energetyczny budulcowy zapasowy regulatory
Aminokwasy egzogenne start learning		które org musi pobrać w postaci gotowej z środowiska
Aminokwasy endogenne start learning		które org musi zsyntezować
wiązanie peptydowe start learning		wiązanie to powstaje między węglem z grupy karboksylowej pierwszego aminokwasu a azotem z grupy aminowej drugiego aminokwasu i powstaje woda.
oligopeptyd start learning		Jeżeli łańcuch zawiera od 2 do 10 aminokwasów jest to
polipeptyd start learning		od 10 do 100 aminokwasów
pierwszorzędowa struktura białka start learning		sekwencja, kolejność aminokwasów w białku połączonych wiązaniami peptydowymi
drugorzędowa struktura białka start learning		przestrzenny układ łańcucha białkowego może być strukturą alfa(helisa) lub strukturą beta (harmonijki), w powstawaniu tej struktury bierą udział (oprócz wiązań peptydowych) wiązania wodorowe
trzeciorzędowa struktura białka start learning		dodatkowe poskręcanie cząst. białka o właściwej im strukturze drugorzędowej, występ mostki siarkowe oraz oddziaływania van der Waalsa
czwartorzędowa struktura białka start learning		mają ją białka zbudowane z kilku podjednostek czyli kilku cząst identycznych lub bardzo podobnych białek np. hemoglobina, określa ona sposób połaczenia ze sobą wielu łańcuchów polipeptydowych lub połaczenie tych łańcuchów z częścią niebiałkową
pełnowartościowe białka start learning		w ich skład wchodzą wszystkie aminokwasy, występ u zw i w soi, fasoli)
proste białka start learning		proteiny składają się wyłącznie z aminokwasów: histony, albuminy, globuliny)
złożone białka start learning		proteidy w swoim składzie mają domieszkę niebiałkową: gliko-, metalo-, chromo-, nukleo-, lipo-proteidy)
Funkcje białek start learning		transportowa (hemoglobina) obronna (przeciwciała) budulcowa (błony kom) zapasowa (u roślin) katalityczna (enzymy) regulacyjna (hormony) lokomotoryczna (aktyna, miozyna)
koagulacja start learning		czyli łączeniu się w większe struktury (fibrynogen-fibryna)
denaturacja start learning		nieodwracalne uszkodzenie poprzez zniszczenie 3rzędowej struktury
wyż. kw. Tłuszczowe start learning		kwasy karboksylowe o długich łańcuchach węglowych: palmitynowy, stearynowy, oleinowy, linolowy, linolenowy, arachidonowy
glicerol start learning		(gliceryna) - alkohol trójwodorotlenowy C3H5(OH)3
tłuszcze roślinne start learning		mają przewagę kw tłuszczowych nienasyconych dlatego są cieczami oleje, można je utwardzać dodając wodór w obecności właściwego katalizatora
tłuszcze zwierzęce start learning		zawierają przewagę kw tłuszczowych nasyconych i dlatego są ciałami stałymi po podgrzaniu stają się cieczami
funkcje tłuszczowców start learning		budulcowa zapasowa energetyczna izolacyjna i ochronna regulacyjna
plazmatyczne start learning		- błony kom, jądro kom, mitochondria, siateczka śródplazmatyczna, rybosomy, aparat Golgiego, lizosomy, cytoplazma, centriole, plastydy, mikrociałka
nieplazmatyczne start learning		- ściana kom, sok wakuolarny, kryształy szczawianów i węglanów, ziarna zapasowe skrobi i glikogenu
składnikami chemicznymi błon kom są start learning		- fosfolipidy, glikolipidy, cholesterol, białka, glikoliks
podwójne błony start learning		- jądro kom, mitochondria, chloroplasty
brak błony start learning		- rybosomy, centriole, jąderko
osmoza start learning		rodzaj dyfuzji, przenikanie rozpuszczalnika komórki przez błony białkowo-lipidowe z roztworu o stężeniu niższym (hipotonicznym) do roztworu o stężeniu wyższym (hipertonicznym);
plazmoliza start learning		odstawienie żywej zawartości komórki od ściany komórkowej bo kom uległa odwodnieniu, zachodzi tylko w kom roślinnych, jeśli kom w stanie plazmolizy umieścimy w roztworze hipotonicznym lub w czystej wodzie dokona się deplazmoliza
dyfuzja prosta start learning		dot. małych cząstek które przenikają zgodnie z gradientem stęż, nie wymagają nakładów energii, cząst wędrujące zużywają tylko własną energię kinetyczną, trwa do wyrównania stęż
dyfuzja wspomagana start learning		- ułatwiona zachodzi zgodnie z gradientem stęż dot nieco większych cząst, jonów dlatego odbywa się przez kanały jonowe w białkach błonowych, nie potrzebuje energii
transport aktywny start learning		- dot ruchów cząst przez błony kom wbrew gradientowi stęż, do otwarcia kanałów jonowych niezbędna jest energia z ATP (wchłanianie strawionego pokarmu do krwi z kosmyków jelitowych)
Egzocytoza start learning		- usuwanie niestrawionych resztek.
Retikulum szorstkie start learning		- takie na którym leżą rybosomy czyli jest powiązane z rybosomami, odpowiada za biosyntezę białek.
Retikulum gładkie start learning		- nie ma rybosomów, zachodzi na nim synteza lipidów, hormonów, kw tłuszczowych a także detoksykacja.
Diktiosom start learning		zespół spłaszczonych pęcherzyków tkzw. cystern ułożonych w stos jedna na drugiej
Funkcje aparatu Golgiego start learning		-pęcherzyki lizosomami modyfikuje subst, glikoliza białek powstają cukry złożone detoksykacja
Organelle półautonomiczne start learning		- są po części samodzielne dzięki: obecności nagiego DNA w ich wnętrzu na matrycy którego mogą powstawać białka, własne rybosomy 70s niezbędne do syntezy białek.
Mitochondria - start learning		odp za syntezę ATP jego celem jest uzyskanie energii, którą ATP od razu magazynuje
ATP- start learning		adenozynotrifosforan, składa się z adeniny, rybozyny i 3 reszt fosforanowych połączonych wiązaniami wysokoenergetycznymi, w których magazowana jest energia.
Stroma- start learning		półpłynna subst, która wypełnia chloroplasty.
cytoplazma start learning		subst. wypełniająca całą kom po brzegi, miejsce gdzie zachodzą ważne przemiany typu glikoliza, biosynteza białekcytozolem cytoszkieletem.
mikrofilamenty start learning		- powodują ruchy cytoplazmy, pełzakowaty ruch kom oraz zmiany kształtu kom, inaczej filamenty aktynowe
mikrotubule start learning		- zbudowane z białka tubuliny, są to mikrorurki z których w kom zbudowane są rzęski, wici, centriole, kinetosom,
filamenty pośrednie start learning		- powstają z różnych białek są ze wszystkich elementów cytoszkieletu najgrubsze i najmocniejsze, leżą w cytozolu wokół jądra kom pod błoną kom, pełnią funkcję mechaniczną czyli zabezpieczają jądro kom przed uszkodzeniem, rozerwaniem
rybosom - start learning		organella bezbłonowe, wyróżniamy dwa rodzaje rybosomów: duże 80s i małe 70s. W kom eukariotycznych 70s znajduje się w mitochondrium i chloroplastach a 80s w szorstkim retikulum, cytoplaźmie oraz na zewntrz błonie jądrowej.
Stała sedymentacji - start learning		stałą osiadania podczas ultrawirowania, cała żywa zawartość kom- protoplast wiruje w celu rozdzielenia elementów kom.
Lizosomy - start learning		powstają w aparacie Golgiego, jednobłoniaste pęcherzyki wypełnione enzymami hydrolitycznymi.
Funkcje lizosomów start learning		-trawnienie wewntrz kom rozkład subst toksycznych w kom degradacja kom po jej obumarciu (błony lizosomu rozpadają się i wylewają się enzymy samotrawienne)
Zabezpieczenia przed enzymami trawiennymi lizosomów start learning		-błona kom aktywność enzymów lizosomów tylko w pH niskim ok 5 (w cytozolu jest pH obojętne ok.7)
peroksysomy- start learning		małe organelle kom, pęcherzyki zawieszone w cytoplaźmie wypełnione enzymami (katalazy) odp za rozkład nadtlenku wodoru
glioksysomy start learning		- występ tylko w kom zw i uczestniczą w przemianach aminokwasów, białek, lipidów
Substancje wychodzące z jądra przez błony start learning		- kwasy RNA (synteza kwasów na terenie jądra w procesie transkrypcji) podjednostki rybosomów (za ktorych tw odp jąderko).
Substancje dostarczane do jądra start learning		- nukleotydy (jednostki kw nukleinowych) ATP (konieczny do syntez zach na terenie jądra)
Jąderko - start learning		nieotoczone błoną tworzy podjednostki rybosomów czyli odpowiada za syntezę rRNA. Składa się z białka, kw RNA i DNA.
Kariolimfa - start learning		składa się z wody, białek, cukrów, aminokwasów, jonów oraz chromatyny.
Chromatyna start learning		- zbudowana jest z białek histonowych oraz DNA. W jądrze występ 5 rodzajów białek histonowych, które tw chromatynę. Cztery z nich tw białkowe dyski (oktamer- 8 cząst białka) na które nawijają się niepełne 2 skręty DNA
Zespół chromatynowy- start learning		fibrylla chromatynowa postać chromatyny kiedy kom się nie dzieli. Kiedy przystępuje do podziału to chromatyna bardziej się skręca, spiraluje i tworzy solenoid, ten tw domeny skręcając się. Domeny tworzą chromatydę, a dwie chromatydy to chromosom.
euchromatyna start learning		- aktywniejsza, luźniejsza w procesach życiowych kom
heterochromatyna - start learning		skondensowana i mniej aktywna
trabant start learning		odp za odtw jaderka po podziale kom
wodniczka start learning		-kom zw są mniejsze, liczniejsze, odp za trawienie (pokarmowe, trawienne) osmoregulację (tętniące)
wakuola start learning		-kom roślinna. miejsce magazynowania wydalin (zw uboczny, szkodliwy, niepotrzebny kom) oraz wydzielin (zw, który w przyszłości może przydac się) kom, które razem z wodą tw sok kom, magazyn materiałów zapasowych, nadaje turgor kom.
Składniki soku rozpuszczalne start learning		- węglowodany, aminokwasy, alkaloidy (używki, subst. narkotyczne: nikotyna tytoń, kofeina kawa, opium mak, teina kawa, herbata), glikozydy (subst org zawierające azot, gorzkie w smaku: digitalina, autocjany, flawany, garbniki, olejki eteryczne, żywica).
Składniki soku nierozpuszczalne, stałe start learning		- szczawian wapnia (druzy, rafida), węglan wapnia, krzemionka.
inkrustacja- start learning		wypełnienie wnikanie pomiędzy fibrylle celulozy różnych subst.: lignina (najczęściej, drzewnik) subst. mineralne (zw krzemu, węglan wapnia, magnezu)
śluzowacenie- start learning		tylko w kom bakteryjnych
maceracja start learning		- rozkład blaszki pektynowej środkowej.

biologia

You must sign in to write a comment

More