Question |
Answer |
start learning
|
|
system zasad, regulacji i dyrektyw - norm prawnych, związanych z funkcjonowaniem państwa lub innego uporządkowanego organizmu społecznego, ustanowionych i uznanych przez odpowiednie organy władzy
|
|
|
Prawo w ujęciu przedmiotowym start learning
|
|
uporządkowany, jednolity zbiór norm i zasad przyjętych i akceptowanych społecznie, których nieprzestrzeganie wiąże się z sankcjami
|
|
|
Prawo w ujęciu podmiotowym start learning
|
|
zbiór uprawnień, które posiada jednostka w świetle obowiązujących przepisów, dający jednostce określone prawa i nakładający na nią obowiązki
|
|
|
start learning
|
|
regulacja (wprowadzenie i utrzymanie ładu społecznego); kontrola (nad społeczeństwem); represja (wymierzanie kary); wychowanie (socjalizacja i resocjalizacja); stabilizacja (utrwalanie ładu społecznego); dynamizacja (wprowadzanie zmian); ochrona (jednostek i wartości); regulacja konfliktów; kulturotwórczość (wspólne prawo generuje wspólną kulturę); dystrybucja (zasady rozdziału dóbr)
|
|
|
start learning
|
|
w danym społeczeństwie ogół wiedzy na temat funkcjonującego prawa, a także sposób odnoszenia się do jego norm
|
|
|
start learning
|
|
stabilne; przejrzyste; spójne
|
|
|
start learning
|
|
stanowione; zwyczajowe; precedensowe; religijne; umów; system mieszany
|
|
|
start learning
|
|
akty prawne wydane przez organy ustawodawcze
|
|
|
start learning
|
|
niespisane, źródłem są zwyczaje (społecznie akceptowane zasady postępowania); wyznacznikami p.z. są: jego zastosowanie praktyczne i przekonanie społeczeństwa o jego mocy prawnej
|
|
|
start learning
|
|
podstawą tego typu prawa jest orzecznictwo sądowe (w danym typie sprawy, po raz pierwszy - precedens)
|
|
|
start learning
|
|
wynikające z wierzeń normy o charakterze etyczno-prawnym, wiążące dla wyznawców danej religii
|
|
|
start learning
|
|
zgodne oświadczenia woli; umowa to stan faktyczny polegający na złożeniu dwóch lub więcej zgodnych oświadczeń woli, które zmierzają do wygenerowania zmian w uprawnieniach lub obowiązkach podmiotów zawierających umowę
|
|
|
start learning
|
|
próba połaczenia prawa stanowionego i prawa zwyczajowego (głównie w byłych koloniach)
|
|
|
Struktura sądów powszechnych w Polsce start learning
|
|
sąd rejonowy (gmina/kilka gmin - sąd I instancji - II w przypadku wykroczeń); sąd okręgowy (min. 2 sądy rejonowe - sąd I instancji dla zbrodni i niektórych występków - są II instancji dla apelacji od wyroków sądów rejonowych); sąd apelacyjny (min. 2 sądy okręgowe - sąd II instancji od orzeczeń sądów okręgowych); Sąd Najwyższy (terytorium RP, z siedzibą w Warszawie)
|
|
|
start learning
|
|
najwyższy organ władzy sądowniczej w Polsce; sąd właściwy dla rozpoznania kasacji od wyroków kończących postępowanie sądowe; stwierdza prawomocność wyborów i referendów ogólnokrajowych; rozstrzyga zagadnienia prawne
|
|
|
Struktura sądów wojskowych w Polsce start learning
|
|
Wojskowy Sąd Garnizonowy (garnizon/kilka garnizonów - odpowiednik sądu rejonowego); Wojskowy Sąd Okręgowy (min. 2 garnizony - odpowiednik sądy rejonowego II instancji); Izba Wojskowa Sądu Najwyższego (teren całego kraju - rozpatrywanie apelacji i kasacji od wyroków w sądach wojskowych I i II instancji)
|
|
|
Przestępstwa rozpatrywane przez sądy wojskowe start learning
|
|
przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej; przeciwko dyscyplinie wojskowej; przeciwko postępowaniu z podwładnymi; przeciwko zasadom pełnienia służby; przeciwko mieniu wojskowemu; przeciwko organowi wojskowemu lub innemu żołnierzowi; przestępstwa pełnione podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w obrębie danego obiektu wojskowego, ze szkodą dla instytucji wojska
|
|
|
start learning
|
|
wojewódzkie (I instancji - jedno lub kilka województw); Naczelny Sąd Administracyjny (sąd kasacyjny dla orzeczeń sądów wojewódzkich)
|
|
|
start learning
|
|
cywilny (prawo cywilne); gospodarczy (prawo gospodarcze); grodzki (wykroczenia); karny (prawo karne); ksiąg wieczystych (prawo własności w zakresie nieruchomości); pracy (prawo pracy); rodzinny i ds. nieletnich (prawo rodzinne i opiekuńcze)
|
|
|
start learning
|
|
odwołanie od wyroku sądu pierwszej instancji do sądu drugiej instancji
|
|
|
start learning
|
|
odwołanie od ostatecznego wyroku sadu drugiej instancji do najwyższego organu sądowego
|
|
|
Zasady postępowania procesowego start learning
|
|
zasada domniemania niewinności (oskarżony pozostaje niewinny do udowodnienia winy); zasada obiektywizmu (sędzia zobowiązany jest do całkowitej bezstronności); prawo do obrony (przysługuje każdemu, jeżeli oskarżonego nie stać, jest mu przydzielany obrońca z urzędu, oskarżony może również bronić się sam); zasada kontradykcyjności (obie strony procesu mają prawo do równego udziału w procesie i przysługują im te same prawa); zasada publiczności (jawność procesu, chyba że sąd postanowi inaczej dla do
|
|
|
Obywatel styka się z sądem w charakterze: start learning
|
|
poszkodowanego; oskarżonego; podejrzanego; świadka
|
|
|
Prawa i obowiązki obywatela w postępowaniu sądowym określają start learning
|
|
Konstytucja RP; Powszechna Deklaracja Praw Człowieka; kodeks postępowania - cywilnego, karnego, administracyjnego
|
|
|
start learning
|
|
grzywna; ograniczenie wolności; pozbawienie wolności (miesiąc do 15 lat); 25 lat pozbawienia wolności; dożywotnie pozbawienie wolności
|
|
|
Środki karne (kodeks karny) start learning
|
|
pozbawienie praw publicznych; zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej działalności gospodarczej; zakaz prowadzenia pojazdów; przepadek mienia; obowiązek naprawienia szkody; nawiązka; świadczenie pieniężne; upublicznienie wyroku
|
|
|
start learning
|
|
zbrodnia (kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata); występek (grzywna powyżej 30 stawek dziennych, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności przekraczająca miesiąc)
|
|
|