→ Prawo → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
Fas start learning		Prawo boskie, właściwe postępowanie
Ius (iura) start learning		Prawo od, wiązać’’
Lex (leges) start learning		Ustawa
Contra ius fasque start learning		Przeciw prawu boskiemu i ludzkiemu
Fas Est start learning		Jest rzeczą godziwą.
Per fas et nefas start learning		Wszelkimi środkami godziwymi i niegodziwymi.
Ius est ars boni et aequi start learning		Prawo jest sztuką tego co dobre i słuszne.
Ius recipsit aequitatem start learning		Prawo ma na względzie sprawiedliwość
Ius et fraus nonquam cohabitant start learning		Prawo i działanie podstępne nigdy nie współistnieją.
Male iure nostro uti non debemus start learning		Nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa.
Summum ius summa iniura start learning		Szczyt prawa to szczyt bezprawia
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi start learning		Sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznania każdemu należnego mu prawa.
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere start learning		Nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać co mu się należy.
Non omne quod licet honestum est start learning		Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe.
Ius naturale start learning		Prawo naturalne
Ius gentium start learning		Prawo narodów (posługują się nimi wszystkie ludy)
Ius civile start learning		Prawo cywilne, obywatelskie
Ius commune start learning		Prawo powszechne
Ius sanguinis start learning		Prawo krwi
Ius soli start learning		Prawo ziemi
Ius publicum start learning		Prawo publiczne
Ius privatum start learning		Prawo prywatne
Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem start learning		Prawem publicznym jest to, które dotyczy spraw państwa rzymskiego, prywatnym zaś to, które ma na względzie korzyść jednostek.
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest start learning		Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych.
Privatorum conventio iuri publico non derogat start learning		Umowa prywatna nie uchyla prawa publicznego.
Ius cogens start learning		Norma prawna bezwzględnie obowiązująca (ius publicum)
Ius dispositivum start learning		Norma prawa względnie obowiązująca (ius privatum)
Ignorantia iuris nocet start learning		Nieznajomość prawa szkodzi.
Ignorantia legis neminem excusat = Ignorantia iuris non excusat start learning		Nieznajomość prawa nikogo nie tłumaczy.
Error iuris semper nocet? start learning		Naruszenie prawa zawsze szkodzi?
Ius civile vigilantibus scriptum est start learning		Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych.
Nec stultis solere succurri start learning		Nie należy przyzwyczajać głupich, że będzie im się zawsze przychodziło z pomocą
Ius in personam start learning		Prawo dotyczące osób
Ius in rem start learning		Prawo dotyczące rzeczy
Ius generalne start learning		Uprawnienie o charakterze ogólnym (przysługuje ogółowi)
Ius speciale start learning		Uprawnienie o charakterze szczególnym (przysługuje określonej grupie osób)
Ius apellationis start learning		Prawo do wniesienia apelacji, uprawnienie do wniesienia środka zaskarżenia od wyroku cywilnego
Ius avocandi start learning		Prawo odwołania się
Ius provocationis start learning		Możliwość wniesienia zaskarżenia od wyroku karnego
Ius cavendi start learning		Uprawnienie do chronienia; uprawnienie do podjęcia działań w celu usunięcia ewentualnego zagrożenia
Ius coercendi start learning		Uprawnenia do karcenia; uprawnienia władzy publicznej do karania przypadków naruszenia porządku publicznego
Ius gladii start learning		Prawo stosowania miecza, uprawnienie do użycia siły zbrojnej.
Ius disponendi start learning		Uprawnienie do rozporządzania przedmiotem uprawnienia
Ius possidendi start learning		Uprawnienie do posiadania, faktycznego władania obiektem
Ius fruendi start learning		Prawo czerpania korzyści
Ius acquisitum = ius quaesitum start learning		Uprawnienia do nabycia własności
Dominus, proprietarius start learning		Właściciel
ius utendi et fruendi start learning		Prawo do korzystania i pobierania korzyści z obiektu do którego mamy uprawnienia
Lex Falcidia start learning		Ustawa.
Lex humana start learning		Prawo stanowione.
Lex contractus start learning		Element czynności.
Lex patriae start learning		Konkretny porządek prawny.
Lex posterior derogat priori start learning		Ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur. start learning		Prawa są stanowione nie w odniesieniu do poszczególnych osób, lecz w sposób ogólny.
Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali start learning		Ogólna ustawa późniejsza nie uchyla wcześniejszej ustawy szczegółowej
Lex specialis derogat legi generali start learning		Ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
Lex superior derogat legi inferiori start learning		Ustawa wyższa uchyla ustawę niższą
Lex retro non agit start learning		Prawo nie działa wstecz.
Lex prospicit, non respicit start learning		Ustawa patrzy w przyszłość, a nie w przeszłość
Cessante ratione legis cessat ipsa lex start learning		Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
Lex iniusta non est lex start learning		Ustawa niesłuszna nie jest ustawą
Inter arma silent leges start learning		Wśród szczęku oręża milczą prawa
Nullum crimen sine lege start learning		Nie ma przestępstwa bez ustawy
Nulla poena sine lege start learning		Nie ma kary bez ustawy
Nullum crimen sine poena start learning		Nie ma zbrodni bez kary.
Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur start learning		Ustawy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
Scire leges non hoc est verba larum tenere, sed vim ac potestatem start learning		Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet start learning		W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość
Consuetudo est optima legum interpres start learning		Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
Ubi lex non distinquit, nec nos distinguere debemus =lege non distinguente nec nostrum est distinguere start learning		Tam, gdzie ustawa nie wprowadza rozróżnień nie powinniśmy my takich rozróżnień wprowadzać
Lex imperfecta start learning		Ustawa niedoskonała (brak sankcji)
Lex minus quam perfecta start learning		Ustawa mniej niż doskonała (opatrzona sankcją ale nie pozbawiająca ważności czynności)
Lex perfecta start learning		Ustawa doskonała (sankcja nieważności)
Lex plus quam perfecta start learning		Ustawa bardziej niż doskonała (sankcja nieważności i kara)
Lex causae start learning		Prawo właściwe w danej sprawie
Lex domicilii start learning		Prawo miejsca zamieszkania
Lex fori start learning		Prawo miejsca siedziby sądu
Lex loci actus start learning		Prawo miejsca dokonania czynności
Lex loci celebrationis start learning		Prawo miejsca dokonania aktu uroczystego (ceremonii)
Lex loci contractus start learning		Prawo miejsca zawarcia umowy
Lex patriae start learning		Prawo ojczyste
Lex rei sitae start learning		Prawo położenia rzeczy
Hereditas start learning		Spadek
Bonum (bona) start learning		Majątek, całe dobro majątkowe, które przysługuje danemu podmiotowi.
Res corporales start learning		Obiekty majątkowe (materialne składniki majątku)
Res incorporales start learning		Obiekty majątkowe (niematerialne składniki majątku)
Possessio start learning		Posiadanie, faktyczne władztwo nad określonym obiektem materialnym
Dominium = Proprietas start learning		Własność
Iura in re aliena start learning		Prawa na rzeczy cudzej
Obligatio start learning		Zobowiązania (opisuje typ stosunku prawnego)
Obligationes start learning		Obligacje
Hominum causa omne ius constitutum sit start learning		Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
Nasciturus pro iam nato habetur quitiens de commodis eius agitur start learning		Dziecko poczęte uważa się za już narodzone, o ile chodzi o jego korzyści
Nasciturus start learning		Dziecko poczęte
Postumus start learning		Pogrobowiec
Ius quod ad personas pertinet start learning		Prawa, które odnoszą się do osoby (regulują stosunki rodzinne)
Matrimonium putativum start learning		Domniemane małżeństwo, określa sytuację gdy małżeństwo zostało zawarte w prawnej formie, ale jest dotknięte wadą prawną, która pozwala na zakwestionowanie ważności tego małżeństwa
Matrimonium legitimum start learning		Małżeństwo zawarte zgodnie z prawem i skuteczne
Coniux start learning		Współmałżonek
Marita, Uxor start learning		Żona
Maritus, Vir start learning		Mąż
Parentes, Genitores start learning		Rodzice
Ascendentes start learning		Wstępni = przodkowie – pradziadkowie, dziadkowie, rodzice... (pokrewieństwo w linii prostej)
Descendentes start learning		Zstępni = dzieci, wnuki, prawnuki (pokrewieństwo w linii prostej)
Cognatus start learning		Krewny w linii bocznej, osoby, co do której dana osoba ma wspólnego przodka
Affinis start learning		Powinowaty – relacje pomiędzy jednym z małżonków a krewnymi małżonka
Pater est quem nuptiae demonstrat start learning		Ojcem jest ten, na kogo wskazuje związek małżeński
Mater semper certa est start learning		Matka zawsze jest znana.
Quia semper certa est, etiam si volgo conceperit start learning		Ponieważ ta zawsze jest pewna, nawet jeśli pocznie nie z prawego łoża
Obligatio est vinculum iuris, quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iuria start learning		Zobowiązanie jest węzłem prawnym, który który zmusza nas do świadczenia czegoś zgodnie z prawami naszego państwa
Creditor start learning		Wierzyciel
Debitor start learning		Dłużnik
Obligatio ex contractu start learning		Zobowiązanie powstałe w wyniku zawarcia umowy/kontraktu.
Obligatio ex delicto start learning		Zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego (np. zniszczenia komputera)
Obligatio quasi ex contractu start learning		Zobowiązanie jak gdyby z umowy. Jak pod wpływem błędu zapłaciłeś komu dług, to wg zobowiązania prawnego polskiego masz prawo żądać ich z powrotem i trzeba oddać tą kasę.
Obligatio quasi ex delicto start learning		zobowiązanie jak gdyby z czynu niedozwolonego.np. uznawana odpowiedzialność za zdarzenia niezawonione. Zobowiązania za szkodę wyrządzoną przez zwierze.Np., ktoś ma psa i ten pies pogryzie.
Pacta sunt servanda start learning		Umów należy dotrzymywać
Obligatio ex lege start learning		Zobowiązania powstające z mocy samego prawa.
Obligatio naturalis start learning		Zobowiązania naturalne- jest takie zobowiązanie, którego wykonania nie można wymusić przy użyciu instrumentów prawnych, ale którego wykonanie jest przykładem zachowania właściwego, np. długi wynikające z gry w karty – w sądzie nie wymusisz pieniędzy
Obligatio civilis start learning		Zobowiązania cywilne – zobowiązania, którego wykonanie można wymusić w oparciu o porządek prawny/ można domagać się przymusowego wykonania.
Obligatio in solidum start learning		Solidarność niewłaściwa - po stronie zobowiązanej występuje kilku dłużników, z których każdy może spełnić świadczenie co uwalnia pozostałych
Obligatio pro rata start learning		Zobowiązanie podzielone na części – reguła w prawie rzymskim
Causa start learning		(przyczyna prawna) to cel społeczno-gospodarczy, od którego istnienia określony porządek prawny uzależnia skuteczność oświadczenia woli.
Causa obligandi vel acquirendi start learning		celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia
Causa solvendi start learning		składający oświadczenie zmierza do rozwiązania węzła obligacyjnego (zwrot pożyczki).
Causa donandi start learning		składający oświadczenie woli zmierza do bezpłatnego dokonania przysporzenia majątkowego na rzecz kontrahenta (darowizna).
Iusta causa start learning		Słuszna przyczyna
Iusta causa traditionis start learning		Przekazanie/ wręczenie, nabycie własności. Wiąże się z oceną czy doszło do nabycia własności.
Iusta causa possidendi start learning		• Objęcie w posiadanie (przesądza o określonym traktowaniu posiadaczy)
Causa criminalis start learning		Sprawa w zakresie prawa karnego
Causa civilis start learning		Sprawa w zakresie prawa prywatnego
Cognita start learning		Sprawa rozpoznana/ sprawa zakończona
Culpa start learning		Wina
Culpa in custodiendo start learning		Wina w nadzorze (brak należytego nadzoru nad wybraną osobą fizyczną- np. dzieckiem Lub nad zwierzęciem)
Culpa in eligendo start learning		Wina w wyborze (brak należytej staranności w wyborze osoby fizycznej – np. gdy firma wybierze sobie podwykonawcę a ten coś zrobi nie tak)
Culpa neglegentia start learning		Wina zaniedbania, niedbalstwo.
Culpa lata start learning		Grube niedbalstwo, wina ciężka, niezrozumienie tego co wszyscy rozumieją
Culpa levis start learning		Lżejsze niedbalstwo, lekkomyślność (wina polegająca na zachowaniu należnej staranności)
Culpa in concreto start learning		Niedołożenie staranności według wzorca osobistego - wina w określonej sytuacji, prowadzić cudze sprawy gorzej niż własne (wina polegająca na nie zachowaniu staranności takiej, jakiej dany człowiek dokłada przy prowadzeniu własnych spraw)
Culpa in abstracto start learning		Niedołożenie staranności według wzorca abstrakcyjnego.(wina polegająca na nie zachowaniu staranności określanej według wzorca abstrakcyjnego)
Culpa in contrahendo start learning		Wina w kontraktowaniu, wina w kontrahowaniu (Zasada dobrej wiary jako kryterium oceny zachowania stron w toku negocjacji w ujęciu prawno porównawczym. 1. Podjęcie negocjacji bez zamiaru podpisania umowy, 2. Zerwanie negocjacji bez żadnego powodu)
Dolus start learning		Odstęp, zły zamiar (opisuje nastawienie osoby, która działa w celu wyrządzenia krzywdy drugiej osobie)
Dolus premeditatus start learning		Z premedytacją (szczególne nasilenie złej woli, ale też z precyzyjnego zaplanowania)
Dolus repentinus start learning		Gwałtowny zamiar, ktoś spontanicznie podjął decyzję
Dolus subsequens start learning		 Zamiar przestępstwa w toku działania kolejny zamiar powstaje.
Dolus directus start learning		Zły zamiar bezpośredni (wina umyślna w zamiarze bezpośrednim, np. gdy podchodze do kogoś, by go okraść – jasny zamiar)
Dolus coloratus start learning		• Zamiar zabarwiony. Zabarwienie (działanie w następstwie afektu, okrucieństwo)
Dolus eventualis start learning		Zamiar ewentualny (widzę możliwość wystąpienia skutku i godzę się na to)
Volenti non fit iniuria start learning		Chcącemu nie dzieje się krzywda
Casus fortuitus start learning		Przypadek losowy
Casus mixtus start learning		Przypadek mieszany
Casus a nullo praestantur start learning		Nie można żądać odszkodowania powołując się na zdarzenie przypadkowe, losowe
Casus sentit dominus start learning		Skutki zdarzenia przypadkowego odczuwa własciciel – za swoaj rzecz sami odpowiadamy
Vis start learning		Siła, moc
Vis maior start learning		Siła wyższa
Vis absoluta start learning		Przymus absolutny, bezwzględny
Periculum locatoris start learning		Ryzyko, które ponosi najemca
Periculum debitoris start learning		Ryzyko dłużnika
Periculum in mora start learning		Ryzyko będące następstwem popadnięcia w zwłokę
Lucrum cessans start learning		Korzyść utracona (korzyści, jakich spodziewał się podmiot prawa, ale których nie osiągnął z uwagi na to, że ktoś wyrządził mu szkodę uniemożliwiającą osiągnięcie tych korzyści.)
Damnum emergens start learning		Rzeczywisty uszczerbek majątkowy- wartość pieniężna zniszczonego przedmiotu
Damnum compensare start learning		Wynagrodzić szkodę
Solutio start learning		Świadczenie, rozwiązanie
Datio in solutum start learning		„ danie na zaspokojenie” – dłużnik za zgodą wierzyciela oferuje coś innego niż określa świadczenia
Res start learning		Rzecz, przedmiot
Tempus, locum start learning		Czas, miejsce
Obligatio alternativa start learning		Zobowiązanie przemienne
Facultas alternativa start learning		Upoważnienie przemienne
Mora debitoris start learning		Opóźnienie dłużnika
Mora solvendi start learning		Opóźnienie świadczącego
Interpellatio start learning		Wezwanie
Mora ex rei fit start learning		Z treści umowy wynika, kiedy dane świadczenie ma być wykonane i automatycznie jeśli nie zostanie wykonane to bez wezwania ma miejsce zwłoka
Damnum start learning		Szkoda
Fur semper moram facere videtur start learning		Złodziej postrzegany jest zawsze jako będący w zwłoce
Perpetuatio obligationis start learning		Uwiecznienie zobowiązania - Przeniesienie ryzyka
Mora creditoris = mora accipienti start learning		Zwłoka wierzyciela/ zwłoka po stronie przyjmującego
Utile per inutile non vitiatur start learning		to, co jest skuteczne, nie doznaje uszczerbku ze strony tego, co jest nieskuteczne.
Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere start learning		To, co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione z upływem czasu
Ratihabitio (enim) mandato comparatur start learning		Potwierdzenie równa się zleceniu
De solutionibus et liberationibus start learning		O wykonaniach i zwolnieniach z zobowiązania
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis start learning		Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, lecz wykonanie przymusowe
Contractus bilateralis start learning		zobowiązanie umowne dwustronne
Contractus multilateralis start learning		zobowiązanie umowne więcej niż 2 podmiotów
Contractus innominatus start learning		brak zaskarżalności w prawie rzymskim
Contractus vitalitus start learning		Umowa aż do śmierci jednej ze stron
Contractus start learning		Umowa (prawny obowiązek wykonania)
Essentialia contractus start learning		Przedmiotowo istotne składniki treści kontraktu
Naturalia contractus start learning		Przedmiotowo nieistotne składniki treści kontraktu, powinny się znaleźć w jej treści, jednakże jeśli strony ich do tej treści nie włączą; czynność jest ważna, a brakujące elementy można ustalić na podstawie np. zasad współżycia społecznego, innych przepisów, zwyczajów (np. ustalenie miejsca wykonania umowy
Accidentalia contractus start learning		nie wpływają na istotę kontraktu (np. na to, czy daną umowę uznamy za umowę sprzedaży czy najmu), jednakże mocą woli stron zostały podniesione do rangi istotnych (np. termin, warunek, polecenie).
Consensus start learning		Porozumienie
Pretium start learning		Wartość, wycena
Rebus sic stantibus start learning		Ponieważ sprawy przybrały taki obrót
Rebus sic stantibus omnis contractus intellegitur start learning		Każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach
Impossibilium nulla obligatio est start learning		Nie ma zobowiązania, gdy [świadczenie] jest niemożliwe
Ex maleficio non oritur contractus start learning		Kontrakt nie rodzi się z czynu bezprawnego
De contrahenda emptione et de pactis inter emptorem et venditorem compositis et quae res venire non possunt start learning		O kontrakcie kupna, umowach zawartych między kupującym i sprzedającym i o rzeczach, które nie mogą być zbywane
Contractus stricti iuris start learning		Umowa oparta o ścisłe prawo (używamy jako określenie rygoryzmu i formalizmu prawnego/prawniczego)
Contractus bonae fidei start learning		Umowa oparta na dobrej wierze (obejmowały takie umowy w który sędzia mógł się odwołać do dobrej wiary a nie tylko do istniejącego prawa)
Bona fides start learning		Dobra wiara
Mala fides start learning		Zła wiara
Venire contra factum proprium (nemini licet) start learning		Nie wolno występować przeciwko temu, co wynika z własnych czynów
De adoptionibus et emancipationibus et aliis modis quibus potestas solvitur start learning		O adopcjach i emancypacjach oraz innych sposobach wyjścia spod władzy [ojcowskiej].
Tu patere legem quam fecisti start learning		Powinieneś przestrzegać prawa, które uczyniłeś
Turpitudinem suam allegans nemo audiatur start learning		Powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany
Dolo facit qui petit quod redditurus est start learning		Działa podstępnie ten, kto żąda tego, co będzie musiał zwrócić
In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt start learning		W umowach bardziej uwzględnia się zamiar stron, niż dosłowne brzmienie
In ambiguitas contra stipulatorem start learning		Wątpliwości tłumaczy się na niekorzyść tego, kto złożył oświadczenie w sposób niejasny
Clara non sunt interpretanda start learning		Nie dokonuje się wykładni tego co jasne.
In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis start learning		W umowach zawierają się milcząco także wymagania wynikające z obyczajów i zwyczaju
De rebus dubiis start learning		O rzeczach wątpliwych
Actio negatoria start learning		Powództwo negatoryjne (forma ochrony właściciela w razie naruszenia jego własności. Właścicielowi przysługiwało roszczenie o zaniechanie naruszeń i o otrzymanie od naruszającego stosownego zabezpieczenia.)
Rei vindicatio start learning		Powództwo windykacyjne, powództwo wydobywcze (skarga, dzięki której właściciel odzyskuje swoją własność)
Superficies solo cedit start learning		To, co znajduje się na powierzchni, przypada gruntowi
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet start learning		Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada.
Animus start learning		Zamiar traktowania rzeczy, którą się włada tak jak swoją
Corpus start learning		Materialne dysponowanie rzeczą
Detentio start learning		Dzierżenie, detencja (ktoś faktycznie włada rzeczą, ale nie traktuje tej rzeczy jako swojej
Bonae fidei possessor start learning		Posiadacz w dobrej wierze (ten, który nabył faktyczne posiadanie w przekonaniu, że nie pokrzywdził prawa)
Malae fidei possesor start learning		Posiadacz w złej wierze (ten, który obejmuje posiadanie ze świadomością naruszenia czyichś uprawnień; posiadacz świadom jest tego, że wykorzystując władztwo nad rzeczą krzywdzi kogoś innego i przez to jest posiadaczem w złej wierze)
Melior est condicio possidentis start learning		Lepsza jest pozycja posiadacza.
Mala fides superveniens nocet start learning		Późniejsza zła wiara szkodzi
Servitutes, iura in re aliena start learning		Zasady ustanawiania służebności
Servitus in faciendo consistere nequit start learning		Służebność nie może polegać na działaniu
Servitutibus civiliter utendum est start learning		Służebności należy wykonywać oględnie
Nulli res sua servit start learning		Nie można mieć służebności na własnej rzeczy.
Inter vivo start learning		Czynności prawne między żyjącymi.
Mortis causa start learning		Czynności prawne na wypadek śmierci.
Ex testamento start learning		Dziedziczenie wynikające z testamentu, na podstawie testamentu
Ab intestato start learning		Dziedziczenie wynikające z ustawy, bez testamentu
Contra tabulas start learning		Przeciwko tablicom, dziedziczenie przeciwtestamentowe (dziedziczenie przez osoby najbliższe spadkodawcy, które nie otrzymały należnej im części spadku w testamencie)
Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius quod defunctus habuerit start learning		Spadkobranie to nic innego niż sukcesja w całość praw zmarłego
Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest start learning		Nikt nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo
Testamentum start learning		Testament
Testamentum allographum start learning		Testament alograficzny, testament sporządzony ustnie przy obecności świadków
Testamentum holographum start learning		Testament holograficzny, testament sporządzony własnoręcznie na piśmie
Testamentum ruptum start learning		Testament wadliwy, testament, który nie rodzi skutków prawnych
Testamentum militum start learning		Testament wojskowy
Ambulatoria (enim) est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum start learning		Zmienna jest (zatem) wola zmarłego aż do samego kresu życia
Falsa demonstratio non nocet start learning		Fałszywe oznaczenie (przedmiotu czynności prawnej) nie szkodzi
Falsa causa non nocet start learning		Fałszywa pobudka nie szkodzi (czynności prawnej)
In testamentis plenius voluntates testantium interpretamur start learning		Wykładnia testamentów opiera się na wnikliwym badaniu woli testatorów.
De condicionibus et demonstrationibus et causis et modis eorum, quae in testamento scribuntur start learning		O warunkach, oznaczeniach, przyczynach i ich [dokładnych] określeniach, które wpisuje się w testamencie
Imperium start learning		Uprawnienia władcze (magistratury rzymskie, wojskowość)
Regnum start learning		Królestwo, truktura polityczna, władająca na wielkim obszarze terytorialnym
Iudicium start learning		Sąd, wyrok, proces
Administratio start learning		Administracja (słowo akcentuje służebny charakter)
Actor start learning		Powód
Reus start learning		Pozwany
Actor sequitur forum rei start learning		Powód idzie za sądem pozwanego
Forum est ubi domicilium est start learning		Miejscem sporu jest sąd miejsca zamieszkania (pozwanego)
Cognitio extra ordinem start learning		Proces rzymskokanoniczny – proces cywilny
Actiones semel inclusae judicio salvae permanent /lis pendens start learning		Skargi raz wytoczone powodują stan sprawy zawisłej
Actio quaelibet in via sua start learning		Każda skarga ma właściwą sobie drogę (jest rozpatrywana samodzielnie)
Actio personalis moritur cum persona / delicta perentium liberis non nocent start learning		Roszczenie o charakterze ściśle osobistym wygasa ze śmiercią osoby której dotyczy/ przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom (karne też)
Actio semel extincta non reviviscit start learning		Roszczenie raz wygasłe nie odżywa
Res iudicata start learning		Rzecz osądzona
Ne bis in idem start learning		Nie dwa razy za to samo (zakaz powtórnego karania)
Res iudicata pro veritate accipitur start learning		Prawomocny wyrok przyjmuje się jako prawdę (wiążące)
Actio start learning		Skarga, roszczenie
Actor non condemnatur start learning		Powód nie może być zasądzony
Nemo tenetur seipsum accusare start learning		Nikt nie jest zobowiązany do oskarżenia samego siebie
Actori incumbit probatio start learning		Na powodzie spoczywa ciężar dowodu
Actori incumbit onus probandi start learning		Ciężar dowodu spoczywa na powodzie
Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat start learning		Ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza
Reus exceptiendo fit actor start learning		Podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem
Reus in exceptione actor est start learning		Pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem (tj. na nim spoczywa ciężar dowodu)
Non debet actori licere, quod reo non permittur start learning		Powodowi nie wolno tego, na co nie pozwala się pozwanemu
Audiatur et altera pars start learning		Niech będzie wysłuchana i druga strona
Qui statuit aliquid parte inaudita altera, aequum licet statuerit, haud aequus fuit start learning		Kto wydaje wyrok bez wysłuchania drugiej strony, jest niesprawiedliwy, chociażby nawet wydał wyrok słuszny.
Iura novit curia start learning		Sąd zna prawo
Da mihi factum, dabo tibi ius start learning		Daj mi fakt, a dam ci prawo.
Ubi ius ibi remedium start learning		Tam gdzie jest prawo, jest środek dla jego ochrony (sąd nie może odmówć rozstrzygnięcie powołując się na nieznajomość prawa lub jego brak)
Iudicis est ius dicere, non dare start learning		Zadaniem sędziego jego stosowanie a nie tworzenie prawa
Iudex non calculat start learning		Sędzia nie kalkuluje (wykluczone jest wyrokowanie w sposób mechaniczny)
Quae sententiae sine appellatione rescindantur start learning		Jakie wyroki są unieważniane bez apelacji
Iudex suspectus start learning		Sędzia co do którego zachodzą podejrzenia.
Iudex inhabilis start learning		Sędzia wyłączony ze sprawy.
Iudicium non debet esse illusorium start learning		Wyrok nie powinien być pozorny
Nemo est iudex in propria causa start learning		Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
Nemo iudex sine actore start learning		Nie ma sędziego bez powoda
Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat start learning		Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza
In dubio pro reo start learning		W razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
In dubio semper id, quod minus est, debetur start learning		W wypadku wątpliwości, wymagane jest to co mniejsze - W razie wątpliwości, jest zawsze mniejsza kwota należna
Iudex non dedit plus, quam quod petens ipse requirit / ne ultra petita start learning		Sędzia nie może zasądzić ponad żądanie powoda
Reformatio in peius iudici apellatio non licet start learning		Sądowi apelacyjnemu nie wolno zmienić wyroku na niekorzyść zasądzonego
Vim vi repellere licet start learning		Siłę wolno odeprzeć siłą.
Vim vi defendere omnes leges omniaque iura permitunt start learning		Wszystkie ustawy i wszystkie prawa pozwalają bronić przed siłą za pomocą siły.
Princeps legibus solutus est start learning		Władca nie podlega ustawom
Intentio inservire debet legibus, non leges intentioni start learning		Wola powinna być poddana ustawom, a nie ustawy woli
Ubi societas, ibi ius start learning		Gdzie społeczeństwo tam prawo.
Auctoritas, non veritas facit legem start learning		Władza a nie prawda są źródłem prawa
Lex facit regem start learning		Prawo czyni króla
Fortior est custodia legis quam hominis start learning		Mocniejsza jest ochrona przez prawo od ochrony przez człowieka
De minimis non curat praetor start learning		Pretor (władza) nie zajmuje się błachostkami
De minimis non curat lex start learning		Prawo nie zajmuje się błachostkami
Iustitia nemini neganda start learning		Nikomu nie należy odmawiać sprawiedliwości
Nulla taxatio sine representatione start learning		Nie ma opodatkowania bez demokratycznego umocowania
Fiscus sepmer locuples solvendo start learning		Skarb państwa jest zawsze wypłacalny
In tributis non admittur compensatio start learning		W przypadkach długów podatkowych nie dopuszcza się potrącenia
Quod semel sumpsit, fiscus numquam reddit start learning		Skarb państwa nigdy nie oddaje tego, co raz przyjął
Actus start learning		Akt.
Adoptio start learning		Adopcja, przysposobienie.
Appellatio start learning		Apelacja.
Cautio start learning		Kaucja.
Cessio start learning		Przeniesienie wierzytelności.
Clausula start learning		Klauzula.
Compensatio start learning		Kompensacja, potrącenie.
Contractus start learning		Kontrakt.
Donatio start learning		Darowizna.
Exceptio start learning		Wyjątek.
Depositum start learning		Depozyt.
Delictum start learning		Czyn niedozwolony.
Vindicatio start learning		Windykacja.
Legalis start learning		Legalny, prawny.
Legatum start learning		Legat, zapis.
Mandatum start learning		Zlecenie, mandat.
Novatio start learning		Nowacja, odnowienie.
Occupatio start learning		Zawłaszczenie, okupacja.
Pactum start learning		Pakt, umowa.
Poena start learning		Kara.
Prohibitio start learning		Zakaz.
Sanctio start learning		Sankcja.
Accessio cedit principali start learning		Rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej.
Dies interpelat pro homine start learning		Termin wzywa za człowieka.
Dolus omnimodo puniatur start learning		Podstęp jest karany w każdym przypadku.
Emptio tollit locatum start learning		Kupno przekreśla najem.
Qui tacet, consentire videtur ubi loqui potuit et debuit start learning		Kto milczy, ten zdaje się zgadzać gdy ktoś mógł i powinien był mówić
Semel heres semper heres start learning		Kto raz zostanie dziedzicem pozostaje nim na zawsze
Tutor rem pupili emere non potest start learning		Opiekun nie może nabyć rzeczy osoby poddanej jego opiece.

prawo

You must sign in to write a comment

More