→ Łacina Dla Kasi;*. → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
Prawo do korzystania z rzeczy. start learning		Ius utendi.
Forma czynności prawnej dla osiągnięcia pewnych skutków. start learning		Ad eventum.
Prawo zużycia rzeczy. start learning		Ius abutendi.
To co wzniesiono na gruncie należy do właściciela gruntu. start learning		Superficies solo cedit.
Nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swojego prawa. start learning		Quo suo iure utitur, neminem laedit.
Elementy czynności prawnej wpisane w jej naturę. start learning		Naturalia negotii.
Ktoś dokonuje czynności prawnej, ale myśli że jej nie dokonuje. start learning		Reservatio mentalis.
Tak jak... start learning		quasi (ex contractu).
Wymóg formy pisemnej dla celów dowodowych. start learning		Ad probationem.
Elementy czynności prawnej. start learning		Negotium.
Rzeczy wspólne dla wszystkich. start learning		Res omnium communes.
Przez fakty dokonane (dorozumiane). start learning		Per facta concludentia.
Zobowiązanie z czynu niedozwolonego. start learning		Ex delicto.
Prawo posiadania. start learning		Ius possidendi.
Wypowiedziane wyraźnie słowami. start learning		Expressis verbis.
W sensie szerokim. start learning		Sensu largo.
Najwyższe prawo - najwyższą krzywdą. start learning		Summum ius - summa iniuria
Dodatkowe postanowienia czynności prawnej. start learning		Accidentalia negotii.
Warunek, od którego zależy efekt. start learning		Condicio.
Termin [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"]. start learning		Dies.
Polecenie [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"]. start learning		Modus.
Prawa na rzeczy cudzej. start learning		Iura in re aliena.
Prawa służebności [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. start learning		Servitutes.
Zastaw [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. start learning		Hypotheka / pignus.
Dzierżawa wieczysta [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. start learning		Empitheusa.
Prawo do wzniesienia budynku na cudzym gruncie [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. start learning		Superficies.
Niewłaściwość sądu. start learning		Praescriptio fori.
Komentarz od ustawy obowiązującej (!). start learning		De lege lata.
W szerokim znaczeniu. start learning		Sensu largo.
Z tytułu darowania. start learning		Causa donandi.
Daj mi fakt, dam ci prawo. start learning		Da mihi factum, dabo tibi ius.
Z różnych innych przyczyn. start learning		Ex variis causarum figuris.
W stosunku do określonych osób. start learning		Ad incertas personas.
Szkoda idzie za głową (sprawcą). start learning		Noxa caput sequitur.
Od wtedy (czynność nie jest ważna od zawarcia, tylko od konkretnego wydarzenia). start learning		Ex tunc.
Słowami ustawy. start learning		Verba legis.
Sposób liczenia czasu (wliczamy dzień pierwszy danego okresu, nie liczymy dnia ostatniego). start learning		Computatio civilis.
Coś ponad. start learning		Superfluum.
Termin końcowy (skuteczność czynności prawnej ustaje po upływie tego terminu). start learning		Dies ad quem.
Gatunek nie ginie. start learning		Genus perire non censetur.
Wnioski związane z przyszłymi zmianami w ustawodawstwie (!). start learning		De lege ferenda.
Umorzenie zobowiązania (długu). start learning		Causa solvendi.
Norma pozbawiona jakichkolwiek sankcji. start learning		Lex imperfecta.
Obok ustawy. start learning		Praeter legem.
Domniemanie prawne wzruszalne. start learning		Preasumptio iuris tantum.
Sprawy świeckie. start learning		Causae saeculares.
Skarga skuteczna wobec wszystkich. start learning		Actiones in rem.
Od zaraz (czynność prawna ważna natychmiast). start learning		Ex nunc.
Prawo ustanowione później należy stosować przed prawem ustanowionym wcześniej. start learning		Lex posterior derogat legi priori.
Testament tworzący zobowiązanie. start learning		Legatum per damnationem.
W celu zobowiązania kogoś do czegoś. start learning		Causa obligandi vel acquirendi.
Na wypadek śmierci. start learning		Mortis causa.
Prawo szczególne należy stosować przed prawem ogólnym. start learning		Lex specialis derogat legi generali.
Norma opatrzona sankcją karną. start learning		Lex minus quam perfecta.
Obyczaj przodków. start learning		Mos maiorum.
Skarga skuteczna tylko wobec konkretnej osoby. start learning		Actiones in personam.
Określona liczba (liczba zamknieta). start learning		Numerus clausus.
Domniemanie prawne niewzruszalne. start learning		Preasumptio iuris ac de iure.
Testament tworzący prawo władcze. start learning		Legatum per vindicationem.
Wobec wszystkich. start learning		Erga omnes.
Rzeczy oznaczone co do tożsamości. start learning		Species.
Z samego faktu. start learning		Ipso facto.
Przepis ogólny późniejszy nie uchyla przepisu wcześniejszego szczególnego. start learning		Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali.
Na pierwszy rzut oka. start learning		Prima facie.
Długi zwyczaj start learning		Longa consuetudo.
Norma prawna opatrzona sankcją karną i sankcją nieważności. start learning		Lex plus quam perfecta.
Przywilej czytania. start learning		Veniam legendi.
Norma prawna opatrzona sankcją nieważności. start learning		Lex perfecta.
Przywilej pisania. start learning		Veniam scribendi.
Gdzie społeczeństwo, tam prawo. start learning		Ubi societas, ibi ius.
Ustawa specjalna (przepis szczególny). start learning		Lex specialis.
Jakim prawem. start learning		Quo iure.
Domniemanie faktyczne (z wiedzy). start learning		Praesumptio facti.
Glosa. start learning		Glossa.
Glosa na marginesie. start learning		Glossa marginalis.
Glosa między wierszami. start learning		Glosa interlinealis.
Prawo książęce. start learning		Ius ducale.
Nieznajomość faktu nie szkodzi. start learning		Ignoranti facti non nocet.
Przez analogię. start learning		Per analogiam.
Formuła procesu. start learning		Formula processus.
Miejsce rynku / sądu. start learning		Loca forensia.
Prawo względnie obowiazujące. start learning		Ius dispositivum.
Wbrew ustawie. start learning		Contra legem.
Nikogo nie uwięzimy, o ile prawem go nie pokonamy. start learning		Neminem captivabimus nisi iure victum.
Między żyjącymi. start learning		Inter vivos.
Sąd (urząd) zna prawo. start learning		Iura novit curia.
Nieznajomość prawa nie uwalnia / nie tłumaczy. start learning		Ignorantia iuris non exculpat.
Oboje praw (świeckie i kanoniczne). start learning		Ultrisque iuris.
Prawo powszechne. start learning		Ius universale.
Gdzie ten sam cel, tam także takie samo uregulowanie. start learning		Ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio.
Kościół żyje prawem rzymskim. start learning		Ecclesia vivit lege Romana.
Powód idzie na forum pozwanego. start learning		Actor sequitur forum rei.
Glosa zgodna z prawem / Zbiór najważniejszych glos. start learning		Glossa ordinaria (Accursiusa).
Sprawy duchowe. start learning		Causae spirituales.
Prawo bezwzględnie obowiązujące. start learning		Ius cogens.
Agora / Rynek. start learning		Forum
Z przeciwieństwa. start learning		A contrario.
Prawo partykularne (oddzielne). start learning		Ius particulare.
Sąd, który można wybrać. start learning		Forum liberum.
Cel ustawy. start learning		Ratio legis.
Wnioskowanie z całego systemu prawa. start learning		Analogia iuris.
Między stronami. start learning		Inter partes.
Sprawiedliwość. start learning		Iustitia.
Wódz / książę. start learning		Dux
Spółka wszelkiego życia (tj. małżeństwo <3). start learning		Consortium omnis vitae.
Nieznajomość prawa szkodzi. start learning		Ignorantia iuris nocet.
Rzeczy oznaczone co do gatunku. start learning		Genus.
Ustawa ogólna. start learning		Lex generalis.
Z mocy prawa. start learning		Ipso iure.
W ścisłym znaczeniu. start learning		Sensu stricto.
Wnioskowanie z ustawy. start learning		Analogia legis.
Przywilej skorzystania ze szczególnego sądu. start learning		Privilegium fori.
Z definicji. start learning		Ex definitione.
Jasne teksty nie podlegają wykładni. start learning		Clara non sunt interpretanda.
Wygaśnięcie ustawy przez nieużywanie (zaprzestanie). start learning		Desuetudo.
Pierwszy w czasie, lepszy w prawie. start learning		Prior tempore, potior iure.
Zwyczaje miejscowe start learning		Consuetudines loci.
Zwyczaje aprobowane. start learning		Consuetudines approbatae.
Zwyczaje spisane. start learning		Consuetudines in scriptis redactae.
Wykaz sądów / opłata targowa. start learning		Cenzus fori.
Zgodnie z ustawą. start learning		Iuxta legem.
Ustanawiać ustawę. start learning		Legem ferre.
Wynika z kontraktu. start learning		Ex contractu.
Źródła prawa. start learning		Fontes iuris.
Źródła powstania prawa. start learning		Fontes iuris oriundi.
Źródła poznania prawa. start learning		Fontes iuris cognoscendi.
Rynek rzymski start learning		Forum romanum.
Prawo nie działa wstecz. start learning		Lex retro non agit.
Liczy się nie tylko bajceps, ale i... start learning		Fryz.
Prawo do dysponowania rzeczą. start learning		Ius disponendi.
Porozumienie. start learning		Consensus.
Z pomocą samego porozumienia. start learning		Solo consensus.
Prawo nieograniczone. start learning		Ius infinitum.
W drodze zasiedzenia. start learning		In statu usucapiendi.
Prawo do pobierania pożytków z rzeczy. start learning		Ius fruendi.
Ustawa nie różnicuje. start learning		Lege non distinguente.
Doliczenie czasu, przez który poprzednia osoba posiadała daną rzecz, by można było ją zasiedzieć. start learning		Accessio possesionis (accessio temporis).
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada. start learning		Nemu plus iuris ad transferre non potest, quam ipse haberet.
Własność. start learning		Dominium.
Własność użytkowa (wasalna). start learning		Dominium utile.
Własność zwierzchnia. start learning		Dominium directum.
Współwłasność niepodzielna. start learning		Condominium pro indiviso
Skarga o naruszenie posiadania. start learning		Actio negatoria.
Skarga wydobywcza. start learning		Rei vindicatio - cum omni causa.
Pomieszanie ("zlanie"). start learning		Confusio.
Przekazanie klucza. start learning		Traditio clauium.
Czynić dobrze. start learning		Beneficium.
Posiadanie nie wadliwe. start learning		Possessio non vitiosa.
Posiadanie wadliwe. (Gdy ktoś nabył rzecz siłą, potajemnie lub trzeba na żądnie ją oddać. start learning		Possessio vitiosa
Siłą start learning		Vi
Potajemnie start learning		Clam
Oddać na żądanie start learning		Precario.
Nikt nie może sam dla siebie zmienić podstawy posiadania. start learning		Nemo sibi ipse causa possesion mutare potest.
Przeniesienie własności bez faktycznego wręczenia rzeczy. start learning		Traditio brevi manu.
Oddzielenie majątku własnego od spadkowego. start learning		Beneficium separationis.
Dobrodziejstwo podziału (dług podzielony na kilku dłużników). start learning		Beneficium divisionis.
Ciało, rzecz, faktyczne władztwo. start learning		Corpus.
Zastaw ręczny, powstawał na podstawie kontraktu realnego, posiadanie rzeczy od razu przechodziło na wierzyciela. start learning		Pignus.
Sukcesja uniwersalna. Przeniesienie na kogoś wszystkich swoich praw. start learning		Successio per universitatem.
Służebność nie polega na działaniu. start learning		Servitus in facere consistere nequit.
Przeniesienie własności bez faktycznego wydania rzeczy. Posiadacz zmienia się w detektora. start learning		Constitutum possesorium.
Symbol kupna. start learning		Symbolica, ficta.
Ojciec panny młodej wydaje ją przed kościołem panu młodemu. start learning		Traditio puellae ante ostium ecclesiae.
Wydanie bez podstawy prawnej, bez słusznej przyczyny. start learning		Traditio nuda sine causa.
Odpowiedzialność do wysokości majątku spadkowego. start learning		Beneficium inventari.
Wola posiadania rzeczy dla kogoś. start learning		Animus rem alieni habendi.
Wola posiadania rzeczy dla siebie. start learning		Animus rem sibi habendi.
Wydanie dokumentu. Nabycie przez pisemne oświadczenie zbywcy. start learning		Traditio instrumenti.
Wola posiadania rzeczy. start learning		Animus.
Dziedziczenie z testamentu. start learning		Successio ex testamento.
Prawo pobierania pożytków z rzeczy zużywalnej. (obowiązek zwrotu w takiej samej ilości) start learning		Quasi usus fructus.
Prawo pobierania pożytków z możliwością pobierania wszystkich pożytków. (bez naruszenia rzeczy). start learning		Usus fructus.
Pomieszanie, zlanie. (Np. Ruchomości z nieruchomościami) start learning		Confusio.
Nikt, kto wystąpi z powództwem, nie zostanie odesłany. start learning		Nemini deneganda.
Fizyczne wręczenie rzeczy. start learning		Traditio corporalis.
Wydanie nieoznaczonej osobie.Np. gdy rozrzuca się pieniądze. start learning		Traditio ad incertam personam.
Dobrodziejstwo wstrzymania się od przyjęcia spadku. start learning		Beneficium abstinendi.
Przyjmuje się, że ktoś jest dojrzały. np przez małżeństwo. start learning		Beneficium aetatis.
Środki do życia (pozostawione dłużnikowi w przypadku licytacji jego majątku). start learning		Beneficium competentiae.
Dobrodziejstwo posiadania (posiadacz jest zawsze w lepszej sytuacji) start learning		Beneficium possessionis.
Ten, który przyjmuje pożyczkę. start learning		Mutuo accipiens.
Warunek niezbędny, bez którego coś nie może się odbyć. start learning		Condicio sine qua non.
Dziedziczenie z ustawy. start learning		Successio ex lege.
Wydanie dziewczyny/ kobiety. start learning		Traditio puellae/mulieris.
Przeniesienie własności przez wskazanie bez fizycznego zetknięcia się. start learning		Traditio longa manu.
Osoba, która daje coś w prekarium. start learning		Precario dans.
Wola posiadania dla drugiego. start learning		Animus possidendi pro alieno.
Własność użytkowa (wasala). start learning		Dominium utile.
Własność niepodzielna. start learning		Condominium pro indiviso.
Skarga wydobywcza, przysługująca właścicielowi, który utracił rzecz. start learning		Rei vindicatio cum omni causa.
Prawo pobierania pożytku tylko na własne potrzeby. start learning		Usus.
Wydanie przez kartę. start learning		Traditio per chartam.
Zastaw antychretyczny. (Pożytki z rzeczy którą właściciel wziął w zastaw idę na spłatę kapitału) start learning		Pignus antichreticum.
Obywatelski, staranny. start learning		Civiliter.
Ten, który ma sie narodzić jest traktowany jak urodzony, wtedy kiedy chodzi o jego korzyści. start learning		Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eins agitur.
Dziedziczenie beztestamentowe, według głów. start learning		In capita.
Dziedziczenie beztestamentowe, według szczepów. start learning		In stirpes.
Z myślą, że to testament. start learning		Cum animo testandi.
W razie wątpliwości rozstrzyga się na korzyść testamentu. start learning		Favor testamenti.
W razie wątpliwości małżeństwo uznaje się za ważne. start learning		Favor matrimoni.
W razie wątpliwości, uważa się, że ktoś jest wolny. start learning		Favor libertatis.
Przebłyski świadomości. start learning		Lucidum intervallum.
Zapis w testamencie. start learning		Legatum.
Zobowiązanie dziedzica do wydania rzeczy. start learning		Legatum per damnationem.
Od razu po śmierci spadkodawcy, osoba wyznaczona staje sie właścicielem danej rzeczy. start learning		Legatum per vindicationem.
Podział rzeczy. start learning		Legatum per praecetionem.
Nakazywanie dziedzicowi pewnych zachowań. start learning		Legatum per sinendi modo.
Zapisywanie wierzytelności. Wierzyciel może domagać się od spadkobiercy spłacenia długu. start learning		Legatum per nominis.
Zwolnienie z długu. start learning		Legatum per liberationis.
Odpowiedzialność ZA rzeczy do masy spadkowej. start learning		Cum viribus hereditatis.
Odpowiedzialność DO wysokości masy spadkowej. start learning		Pro viribus heredidatis.
Chcemy coś komuś zapisać i dajemy mu to wcześniej, ale odejmujemy to od wartości jego części. Dostaje to na poczet przyszłego spadku. Spadek wcześniej przyjęty. start learning		Seccessio anticipata.
Wystąpienie o wydanie spadku. start learning		Hereditatis petitio.
Małżeństwo. start learning		Matrimonium (Numptiae)
Majątek należący do ojca rodziny. start learning		Patrimonium.
Przeszkoda. start learning		Impedimentum.
Przeszkoda zrywająca. start learning		Impredimentum Dirimens.
Przymierze małżeństwa. start learning		Foedus matrimoniale.
Zgoda małżeńska. start learning		Consensus matrimonalis.
Zgoda, która musiała być wyrażona przez cały czas trwania małżeństwa. start learning		Affectio maritalis.
Małżeństwa powinny być wolne. Zgoda i rozwiązanie powinny zaistnieć z własnej woli. start learning		Matrimonia libera esse debent.
Zaręczyny. start learning		Sponsalia.
Przyrzeczenie zawarcia małżeństwa. start learning		Matrimonii promisso.
Zwrot co do poniesionych kosztów (w przypadku zerwania zaręczyn) start learning		Ad reparationem damnorum.
Nikt, kto powołuje się na własną niegodziwość, nie będzie wysłuchany. start learning		Nemo turpitudinem suam allegans audiatur.
Małżeństwo zawarte i dopełnione. start learning		Matrimonium ratum et consumatum.
Małżeństwo zawarte i nieskonsumowane. start learning		Matrimonium ratum et non consumatum.
Żadna ludzka władza nie może rozwiązać małżeństwa. start learning		Nulla humana potestas.
Oddzielenie. start learning		Separatio.
Zdanie odrębne sędziego w sądzie kolegialnym. start learning		Votum separatum.
Oddzielenie do co łoża i stołu. start learning		Separatio quo ad torum et mensam.
Separacja stała. start learning		Separatio perpetua.
Separacja czasowa. start learning		Separatio temporanea.
Separacja w czasie trwania węzła małżeńskiego. start learning		Separatio manente vinculo.
Matka zawsze jest pewna. start learning		Mater semper certa est.
Ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo. start learning		Pater est quem nuptiae demonstrant.
Niezdolność. start learning		Impotentia.
Niemożność współżycia. start learning		Impotentia coeundi (e- z kropkami nad.)
Bezpłodność. start learning		Impotentia generandi.
Dzieci. start learning		Liberi.
Dzieci pozamałżeńskie. Z nieprawego łoża. start learning		Liberi vulgo concepti= liberi illegitimi.
Dzieci prawego pochodzenia. start learning		Filii legitimi.
Przez zawarcie małżeństwa (dzieci stają się prawe) start learning		Per subsequens matrimonium.
Zarzut wielu współżyjących. (Żaden z pozwanych nie będzie mógł być uznany za ojca.) start learning		Exceptio plurium concubentium.
Małżeństwo mniemane. (wszyscy myślą, że jest ważne ale tak nie jest) start learning		Matrimonium putativum.
Przysposobienie. start learning		Adoptio.
Przyjęcie kogoś za dziecko z pełnymi skutkami. start learning		Adoptio plena.
Niepełna adopcja. Dziecko zostaje pod władzą ojca w dotychczasowej rodzinie ale otrzymuje możliwość dziedziczenia beztestamentowego. start learning		Adoptio minus plena.
Najpełniejsza adopcja ze wszystkimi skutkami. Dziecko uznane jako członek rodziny. start learning		Adoptio plenissima.
Adopcja powinna odtwarzać naturę. start learning		Adoptio naturam imitatur.
Zapłodnienie naturalne. start learning		In vivo.
Zapłodnienie sztuczne. start learning		In vitro.
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość. Ustawa powinna być pisana językiem prostym. start learning		In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Tam gdzie taki sam powód ustawy tam takie samo rozstrzygnięcie. start learning		Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio.
Zwyczaj jest najlepszym interpretatorem ustaw (najlepszą wykładnią prawa). start learning		Optima est legum interpres consuetudo.
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich. start learning		Leges ab omnibus intellegi debent.
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów. start learning		Leges bonae ex malis moribus procreantur.
Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury. start learning		Legem bonam a mala nulla a lia nisi naturae norma dividere possumus.
Znać ustawy (prawa) to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania. start learning		Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem.
Nie należy dawać posłuchu czczym głosom tłumu - sędzia nie powinien ulegać naciskom. start learning		Vanae voces populi non sunt audiendae.
Nie wszystko, co dozwolone, jest godziwe. start learning		Non omne quod licet honestum est.
Wyrok tworzy prawo między stronami. start learning		Sententia facit ius inter partes.
Wolność (/godność) jest rzeczą bezcenną. start learning		Libertas (/dignitas) inaestimabilis res est.
Siłę wolno odeprzeć siłą. start learning		Vim vi repellere licet.
Nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa. start learning		Male nostro iure uti non debemus.
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie. start learning		Nullus idoneus testis in re sua intellegitur.
Chcącemu i wiedzącemu nie dzieje się krzywda. start learning		Volenti et scienti non fit iniuria.
Nieznajomość prawa nikogo nie uwalnia od skutków prawnych. start learning		Ignorantia legis neminem excusat.
Co prawa bez obyczaju niewiele znaczą - Horacy. Cóż warte są prawa bez prawnych obyczajów. start learning		Quid leges sine moribus, vanae proficiunt.
Najbardziej skorumpowana rzeczpospolita wieloma ustawami. Najwięcej praw w skorumpowanym państwie. start learning		Corruptissima re publica plurimae leges.
Węzeł prawa. start learning		Vinculum iuris.
Wierzyciel. start learning		Creditor.
Dłużnik. start learning		Debitor.
Zobowiązywać. start learning		Obligare.
Zobowiązanie. start learning		Obligatio.
Świadczenie w naturze. start learning		In natura.
Zobowiązanie, które może byc dochodzone w drodze sądowej. start learning		Obligatio civilis.
Zobowiązanie, które istnieje ale nie rodzi powództwa. start learning		Obligatio naturalis.
Przeniesienie prawa własności start learning		dare.
Uczynić. start learning		Facere.
Zaniechać. start learning		Non facere.
Znosić. start learning		Pati.
Być zobowiazanym do... start learning		Praestare.
Świadczenie jest niemożliwe do wykonania. (wtedy nie powstaje zobowiązanie.) start learning		Impossibilium nulla obligatio est.
Możliwość wybory świadczeń spośród różnych. start learning		Ius variandi.
Upoważnienie przemienne. start learning		Fatultas alternativa.
Zobowiązanie przemienne. start learning		Obligatio alternativa.
Żąda się za dużo. start learning		Plus patitio.
Rzecz oznaczona indywidualnie ginie temu, komu powinna być świadczona. start learning		Species perit ei cui debetur.
Szkoda poniesiona, wyrządzona. start learning		Damnorum emergens.
Nieuzyskane korzyści. osoba osiągnęła by je gdyby ktoś wykonał zobowiązanie. start learning		Lucrum cessans.
cena start learning		PRETIUM
cena rynkowa start learning		pretium commune
cena jednostkowa start learning		pretium singulare
cena związana z przywiązaniem do rzeczy (np. pamiątka rodzinna) start learning		pretium affectionis
prawo miarkowania start learning		ius moderandi
kompensacja zysku i szkody (obliczanie różnicy między stratą a zyskiem) start learning		compensatio lucri cum damno
prawo zatrzymania rzeczy start learning		ius retentionis
nakłady zbytkowe, mogły być zabrane przez pozwanego, jeśli to było możliwe bez uszkodzenia rzeczy (np. zabranie drogich szat niewolnika) start learning		ius tollendi
spełnienie świadczenia w celu uwolnienia się od zobowiązania start learning		datio in solutum
drogą faktów dokonanych start learning		via facti
umowa na korzyść osoby trzeciej start learning		pactum in favorem tertii
czynność prawna pomieszana z zamiarem darowizny; czynność zawiązania pomieszanej z nieformalną umową darowizny start learning		negotium mix tum cum donatione
klauzula przepadku (gdy dajemy coś w zastaw i nie wykupimy tego w odpowiednim terminie, rzecz ta staje się własnością wierzyciela) start learning		lex commissoria
kontrakt nienazwany (do ut des- zamiana) start learning		contractus innominatus
umowa o zawarcie zobowiązania (umowa przedwstępna) start learning		pactum de contrahendo
umów należy dochowywać start learning		pacta sunt servanda
, w jakich umowa została zawarta (jeżeli zawiera się umowę musimy uwzględnić okoliczności, jakie mają miejsce; umowa obowiązuje, jeśli okoliczności się nie zmienią) start learning		rebus sic stantibus
zarzut niewykonania umowy start learning		exceptio non adimpleti contractus
umyślna, podstęp start learning		dolus
wina nieumyślna (lata- zbliżona do umyślnej, levis, levissima) start learning		culpa
wina w wyborze start learning		culpa in eligendo
wina strzeżenia start learning		culpa custodiendo
siła wyższa start learning		vis maior
ludzka słabość nie może się oprzeć start learning		cui humana infirmitas resistere
odnowienie start learning		novatio
przekazanie dóbr start learning		cessio
umowa o nieodstępowanie/ niealienowanie rzeczy start learning		pactum de non cedendo vel non aliendo
odstąpienie upoważnienia start learning		cessio legis
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie. start learning		Nemo iudex in sua causa.
Świadek ze słyszenia. start learning		Testis ex auditu.
Słowa ulatują pisma zostają. start learning		Verba volant, scripta menent.
Czego nie ma w aktach to nie istnieje na świecie. start learning		Quod non est in actis, non est in mundo.
Pozwany podnosząc zarzut, występuje w charakterze powoda. start learning		Reus in exceptione actor est.
Przestępstwa rodziców niech dzieciom nie szkodzą. start learning		Delicta parentum, liberis non nocent.
Złego zamiaru się nie domniemuje. start learning		Dolus non praesumitur.
W razie wątpliwości rozstrzygamy na korzyść oskarżonego. start learning		in dubio pro reo.
Nikt, nie karze za t żę popełniono przestępstwo, ale dlatego aby nie popełniano przestępstw. start learning		Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur.
Przestępstwo mniemane, którego nie było. start learning		Delictum putativum.
Ścieżka przestępstwa... start learning		Inter delicti.
Zły zamiar niezamierzony. ktoś chce napaść na bank i zabija przy tym kasjerkę. start learning		Dolus eventualis.
pRZESTĘPSTWO PRAWA publicznego. start learning		Crimen
przestępstwo prawa prywatnego. start learning		delict.
Przestępstwo, także grzech. start learning		peccatum.
przestępstwo, bezprawie. start learning		Iniuria.
Przestępstwa prawa narodów. Zbrodnie przeciwko ludzkości. start learning		Delicta iuris gentium.
Ofiara. start learning		Victima.
Nie ma przestępstwa bez ustawy (wcześniej uchwalonej) start learning		Nullum crimen sine lege.
Nie ma kary bez ustawy (ustawa powinna przewidywać sankcję) start learning		Nulla poena sine lege.
Nie ma kary bez ustawy pewnej. start learning		Nulla poena sine lege certa.
Nie ma kary bez pisemnej ustawy. start learning		Nulla poena sine lege scripta.
Nie ma kary bez ustawy wcześniej ogłoszonej. start learning		Nulla poena sine lege praevia.
Sprawa osądzona. start learning		Res iudicate.
Siła, której nie można się oprzeć. start learning		Vis absoluta.
Siła nagła. start learning		Vis compulsiva.
Zły zamiar bezpośredni. start learning		Dolus directus.
Zły zamiar bezpośredni nagły. start learning		Dolus directus repentimus.
Zły zamiar bezpośredni przemyślany. start learning		Dolus directus praemeditatus.
Obyczaje międzynarodowe. start learning		Comitas gentium.
Prawo powrotu z niewoli u wrogów. Odzyskanie wcześniej posiadanych praw z wyjątkiem małżeństwa i posiadania. start learning		Lex postliminii.
Rzecz osądzona wiążąca. start learning		Res iudicata inter partes.
Rzecz, która miała miejsce między innymi osobami. Wyrok ma skutki dla osób trzecich. start learning		Res inter alios gesta.
Przedłużenie jurysdykcji. start learning		Prorogatio iuridictionis.
Przedłużenie kompetencji sądu. start learning		Prorogatio fori.
Zarzuty. start learning		Exceptiones.
Zarzut peremptoryjny. Miał na celu zniweczenie roszczeń powoda. np przedawnienie. start learning		Exceptiones peremptioriae.
Zarzut dylatowyjny, który powodował chwilowe odroczenie sprawy. Np zwłoka. start learning		Exceptiones dilatoriae.
Zarzut deklinatoryjny, który zwalniał od wdania się w spór. zawarcie ugody. start learning		Exceptiones declinatoriae.
Odpowiedź. start learning		Replicatio.
Odpowiedź na odpowiedź. Kolejna odp. start learning		Duplicatio. Triplicatio.
Obowiązek przedstawienia środków dowodowych. np gdy ktos przechowuje testment. start learning		Onus proferendi.
Obowiązek udowodnienai winy, ciążcy na oskarżycielu. Udowodnienie tezy. start learning		Onus probandi.
ciężar dowodowy (onus probandi) spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza start learning		Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki. start learning		ne biss in idem.
Wyrok tworzy prawo miedzy stronami. ` start learning		Sententia facit ius inter partes.
Zakaz zmiany wyroku na gorszy przy apelacji. start learning		Reformatio in peius.
Rzeczami drobnymi nie zajmuje się pretor czyli urząd czy sąd. start learning		De minimis non curat praetor.
Błąd w podstawie prawnej wydania wyroku. w prawie materialnym. Naruszenie przepisów dot orzekania. między treścią a uzasadnieniem. start learning		Error in iudicando.
Naruszenie prawa formalnego, niezachowanie odpowiedniej procedury. start learning		Error in procedendo.
Sędzia wyłączony ze sprawy z mocą ustawy. (np. ze względu na więzy krwi)!!! start learning		Iudex inhabilis!!!
Sędzia wyłączony ze sprawy na wniosek stron. może byc podejrzany.!!! start learning		Iudex suspectus.!!!
Wyzbanie prawa. stwierdzenia wg jakiego prawa sie żyje. start learning		professio iuris.
To co konieczne do przeprowadzenia procesu. start learning		Ad litis ordinationem.
To co konieczne do rozstrzygnięcia sporu, procesu. start learning		Ad litis decidendam.
działanie dłużnika na szkodę wierzyciela przez darowanie długu osobom trzecim. powództwo start learning		actio Pauliana
kupno różnych rzeczy start learning		emptio rei
kupno na pniu (rzeczy przyszłej) start learning		emptio speratae
kupić szansę (np. los na loterii) start learning		emptio spei
rzeczy będące w obrocie start learning		res in commercio
wyjęte z obrotu (poświęcone bóstwom, kultom) start learning		res extra commercium
korzyści, jakie rzecz przynosi należą do kupującego start learning		cuius commodum eius periculum
rzeczy przyrzeczone start learning		dicta et promissa
umowa zatrzymania własności (ten, kto sprzedaje zachowuje dla siebie własność) start learning		pactum reservati dominii
sprzedawca daje możliwość zwrotu rzeczy start learning		pactum displicentiae
będzie ważna, kiedy się rzecz spodoba się nabywcy (prawo zwrotu towaru w określonym czasie) start learning		emptio ad gustum
umowa o odkupienie rzeczy start learning		pactum de retroemendo
kontrakt najmu start learning		LOCATIO CONDUCTIO
najem rzeczy start learning		rei
dzieła (płaci się za efekty) start learning		operis
pracy (liczy się gotowość do pracy) start learning		operarum
daje rzeczy w najem start learning		locator
bierze w posiadanie start learning		conductor
czynsz start learning		merx
kontrakt przechowania start learning		depositum
depozyt nieprawidłowy, przy przechowywaniu rzeczy oznaczonych co do gatunku start learning		depositum irregulare
przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone indywidualnie start learning		contractus mohatre
prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia start learning		negotiorum gestio
kontrakt zlecenia start learning		mandatum
powództwo z tytułu dochodzenia należności start learning		conditionum
wola pozostawania w spółce start learning		affectio societatis
do zastanowienia się, podjęcia decyzji start learning		tempus deliberali
odpowiedzialność do wysokości majątku rodziny start learning		pro viribus patrimonii
strony oddają sprawę do rozstrzygnięcia wybranemu sądowi start learning		iurisdictio voluntaria
obowiązujące prawo zależy od tego, na jakim terenie leży sąd start learning		lex fori processualis
sąd- działanie trzech osób start learning		iudicium- actus trium personarum
powód (osoba) start learning		actor
sędzia start learning		iudex
pozwany start learning		reus
Niech będzie wysłuchana i druga strona start learning		Audiatur et altera pars
panowie sporu, strony procesu, powód i pozwany start learning		domini litis
żaden sędzia bez powoda, nie ma sędziego bez powoda start learning		nemo iudex sine actore
prawa spisane są dla osób czuwających start learning		vigilantibus iura sunt scripta
sędzia jest zobowiązany z jednej strony powództwem a z drugiej żądaniami stron/ sędziemu nie wolna wyjść poza żądania stron start learning		ne eat iudex ultra petita partium
zanim zrodził się spór/ przed wszczęciem procesu start learning		ante litem natam!!!
po zrodzeniu się sporu/ po wszczęciu procesu start learning		post litem natam!!!
uwiecznienie sądu start learning		perpetuatio fori
uprawnienia do przeprowadzenia jakiejś sprawy start learning		legitimatio ad causam
uprawnienia do przeprowadzenia całego procesu start learning		legitimatio ad processum

Łacina dla Kasi;*.

You must sign in to write a comment

More