Question                    | 
                
                    Answer                    | 
            
        
        
      Podaj przykład demokracji bezposredniej:    start learning
 | 
 | 
      Starożytne Ateny; V w.p.n.e   
 | 
 | 
 | 
      Kto mógł sprawować władzę bezpośrednią w Starożytnych Atenach?    start learning
 | 
 | 
      Władzę bezpośrednią w Starożytnych Atenach mogli sprawować jedynie mężczyźni po 21 roku zycia i jedynie wolni obywatele Aten.   
 | 
 | 
 | 
      Kto sprawował władzę w Starożytnych Atenach?    start learning
 | 
 | 
      Rada 500 Urzędy Zgromadzenie ludowe   
 | 
 | 
 | 
      KOgo określano terminem IDIOT?    start learning
 | 
 | 
      IDIOT to w S. A. osoba która nie chciała sprawować władzy.   
 | 
 | 
 | 
      Kto decydował o prawie w demokracji?    start learning
 | 
 | 
      W demokracji o prawie decydowało Zgromadzenie Ludowe.   
 | 
 | 
 | 
      Gdzie i kiedy powstał 2 parlament?    start learning
 | 
 | 
      Drugi parlament powstał we Francji w 1302 r.- Stany Generalne   
 | 
 | 
 | 
      Co określano terminem "Stany Generalne"?    start learning
 | 
 | 
      Stany Generalne– zgromadzenie reprezentujące przedstawicieli 3 stanów: szlachty, duchowieństwa i stanu trzeciego, czyli reszty społeczeństwa we Francji, zwoływane jako doradczy organ króla, zwłaszcza w sprawach ustalania podatków.   
 | 
 | 
 | 
      Kiedy uchwalono Deklarację Stanów Zjednoczonych?    start learning
 | 
 | 
      Deklarację Stanów Zjednoczonych uchwalono 4 lipca 1776 roku.   
 | 
 | 
 | 
      Dlaczego Deklaracja Praw Wirginii jest ważna?    start learning
 | 
 | 
      Deklaracja Praw Wirginii jest aktem o tyle ważnym, że w sposób jasny i bezsporny określała prawo wyborcze, jako równe dla wszystkich wolnych obywateli.   
 | 
 | 
 | 
      Co to jest konstytucjonalizm?    start learning
 | 
 | 
      Konstytucjonalizm to rządy prawa podległe ustawie zasadniczej, którą jest konstytucja. Współcześnie terminem "konstytucjonalizm" określa się ustrój państwowy oparty na pisanej konstytucji.   
 | 
 | 
 | 
      Podaj przykład demokracji bezpośredniej    start learning
 | 
 | 
      Starożytne Ateny V w.p.n.e   
 | 
 | 
 | 
      Kto mógł sprawować władzę bezpośrednią w Starożytnych Atenach?    start learning
 | 
 | 
      Tylko mężczyźni po 21 roku zycia i jedynie wolni obywatele Aten.   
 | 
 | 
 | 
      Kto sprawował władzę w Atenach?    start learning
 | 
 | 
      Rada 500 i Urzędy i Zgromadzenie ludowe   
 | 
 | 
 | 
      Kogo określano terminem IDIOT?    start learning
 | 
 | 
      Idiot to w S. A. osoba która nie chciała sprawować władzy.   
 | 
 | 
 | 
      Co zawdzięczamy Republice Rzymskiej?    start learning
 | 
 | 
      Republice Rzymskiej zawdzięczamy prawo.   
 | 
 | 
 | 
      Jakim terminem Cyceron określił ustrój Rzymski?    start learning
 | 
 | 
      Cyceron określil ustrój Rzymski jako usrój mieszny.   
 | 
 | 
 | 
      Kto decydował o prawie w monarchii?    start learning
 | 
 | 
      W monarchii o prawie decydował konsul.   
 | 
 | 
 | 
      Kto decydował o prawie w oligarchii?    start learning
 | 
 | 
      W oligarchii o prawie dycedował senat.   
 | 
 | 
 | 
      Jak wygladała władza w monarchciach stanowych?    start learning
 | 
 | 
      Nastąpił podział na szlachtę, duchowieństwo i resztę społeczeństwa. W monarchiach stanowych zarządzał król, jednak najniższe stany domagały się władzy, tak powstały przedstawicielstwa stanowe- parlament.   
 | 
 | 
 | 
      Gdzie i kiedy powsał pierwszy parlament?    start learning
 | 
 | 
      Pierwszy parlament powsał w W. Brytanii w 1265 r.   
 | 
 | 
 | 
      Gdzie i kiedy powstał 2 parlament?    start learning
 | 
 | 
      Drugi parlament powstał we Francji w 1302 r.- Stany generalne   
 | 
 | 
 | 
      Co to są Stany generalne?    start learning
 | 
 | 
      Stany Generalne– zgromadzenie reprezentujące przedstawicieli 3 stanów: szlachty, duchowieństwa i stanu trzeciego, czyli reszty społeczeństwa we Francji, zwoływane jako doradczy organ króla, zwłaszcza w sprawach ustalania podatków.   
 | 
 | 
 | 
      Kiedy i kto proponawał nowe ustroje?    start learning
 | 
 | 
      W XVIII w - oświecnie, filozofowie: Rousseu, Wolter, Monteskiusz proponowali nowe ustroje.   
 | 
 | 
 | 
      Kiedy uchwalono Deklarację Praw Wirginii?    start learning
 | 
 | 
      Deklaracja Praw Wirginii została uchwalona 12 czerwca 1776 roku Została ona napisana przez George'a Masona i opierała się na zasadach wyznawanych przez Johna Locke'a, zgodnie z którymi prawa człowieka stanowią fundament istnienia państwa.   
 | 
 | 
 | 
      Dlaczego Deklaracja Praw Wirginii jest ważna?    start learning
 | 
 | 
      Deklaracja Praw Wirginii jest aktem o tyle ważnym, że w sposób jasny i bezsporny określała prawo wyborcze, jako równe dla wszystkich wolnych obywateli, co w poszczególnych byłych koloniach, nie nazywanych jeszcze stanami[1] nie było takie oczywiste.   
 | 
 | 
 | 
      Jaką władzę mają Sejm i Senat    start learning
 | 
 | 
      Sejm i Senat mają władzę ustawodawczą (legislatywa)   
 | 
 | 
 | 
      Jaką rolę pełni PREZYDENT w państwie?    start learning
 | 
 | 
      Prezydent pełni w państwie rolę reprezentacyjną.   
 | 
 | 
 | 
      Co to jest ordynacja wyborcza?    start learning
 | 
 | 
      Ordynacja wyborcza określa sposób przeprowadzenia wyborów, kampanii wyborczych, sposób liczenia głosów i wyłaniania zwycięzcy.   
 | 
 | 
 | 
      Co to jest MANDAT wyborczy?    start learning
 | 
 | 
      Mandat oznacza pełnomocnictwo do sprawowania urzędu obywatelskiego.   
 | 
 | 
 | 
      Jak brzmi 5-przymiotnikowe prawo wyborcze do Sejmu?    start learning
 | 
 | 
      5-cio przymiotnikowe prawo wyborcze: 1 powszechny 2 równy 3 bezpośredni 4 tajny 5 proporcjonalny   
 | 
 | 
 | 
      Kto wybiera przedstawicieli do sejmu i sentatu?    start learning
 | 
 | 
      Przedstawicieli do sejmu i senatu wybierają partie wyborcze i komitety wyborcze.   
 | 
 | 
 | 
      Kto ogłasza wybory do sejmu i senatu?    start learning
 | 
 | 
      Wybory do sejmu i senatu ogłasza prezydent.   
 | 
 | 
 | 
      5-PPW: POWSZECHNOŚĆ - na czym polega?    start learning
 | 
 | 
      5-PPW POWSZECHNE dzieli się na czynne i bierne. Do czynnego głosowania ma prawo osoba, która ukończyła 18 lat. Ma prawo kandydować. Bierne głosowanie oznacza, że obywatele mogą głosować na kandydata. Kandydat ma mieć ukończone 21 lat.   
 | 
 | 
 | 
      Kto może głosować w wyborach?    start learning
 | 
 | 
      Obywatel Polski, który ukończył 18 lat; nie jest pozbawiony praw publicznych; nie jest osobą ubezwłasnowolnioną.   
 | 
 | 
 | 
      Kto nie może głosować w wyborach?    start learning
 | 
 | 
      Osoba poniżej 18 lat lub pozbawiona praw publicznych lub będąca osobą ubezwłasnowolnioną.   
 | 
 | 
 | 
      Co to są okręgi wyborcze?    start learning
 | 
 | 
      Polskie okręgi wyborcze – jednostki podziału terytorialnego Polski Wyznaczone przez Ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy w celu przeprowadzenia wyborów powszechnych do ciał przedstawicielskich: Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Parlamentu Europejskiego, rad gmin i powiatów oraz sejmików województw.   
 | 
 | 
 | 
      Od czego zależy liczba mandatów w danym okręgu?    start learning
 | 
 | 
      Liczba mandatów w danym okręgu zalezy od liczby osób uprawnionej do głosowania zamieszkująccej dany obzar.   
 | 
 | 
 | 
      Ile jest obecnie okręgów wyborczych w Polsce?    start learning
 | 
 | 
      40 okręgów wyborczych (według W-P: 41)   
 | 
 | 
 | 
      Jaka jest liczba mandatów w poszczególnych okręgach?    start learning
 | 
 | 
      Liczba mandatów zależy od ilości osób uprawnionych do głosowania i waha się między 8 - 20 mandatów.   
 | 
 | 
 | 
      5-PPW: RÓWNOŚĆ - na czym polega?    start learning
 | 
 | 
      5-PPW: RÓWNE oznacza, że każdy głos ma taką samą cenę.   
 | 
 | 
 | 
      Co to jest i jak jest obliczana norma przedstawicielska?    start learning
 | 
 | 
      Norma przedstawicielska, określenie liczby mieszkańców lub wyborców przypadających na jeden mandat w organie przedstawicielskim; służy zapewnieniu zasady równości. Norma przedstawicielska = liczba osób uprawnionych do głosowania / 460 [liczba mandatów]   
 | 
 | 
 | 
      5-PPW: BEZPOŚREDNIE - na czym polega?    start learning
 | 
 | 
      5-PPW: BEZPOŚREDNIE: oznacza, że głosuje się bezpośrednio na swojego wybranego kandydata.   
 | 
 | 
 | 
      Co to jest parytet wyborczy?    start learning
 | 
 | 
      Parytet wyborczy określa, ile % pośród kandydatów mają stanowić kobiety (obecnie min. 35%) a ile mężczyźni (obecnie min. 35%)   
 | 
 | 
 | 
      Jakie są możliwości głosowania określone dla Polonii?    start learning
 | 
 | 
      Polonia może oddać swój głos za pomoca listu (korespondencyjnie).   
 | 
 | 
 | 
      5-PPW: TAJNOŚĆ - na czym polega?    start learning
 | 
 | 
      5-PPW: TAJNE: oznacza zapewnienie anonimowości osób głosujących. W praktyce oznacza to osobne pomieszczenie dla głosujących oraz istnienie zabezpieczonej urny dla głosujących.   
 | 
 | 
 | 
      5-PPW: PROPORCJONALNOŚĆ - na czym polega?    start learning
 | 
 | 
      5-PPW: PROPORCJONALNOŚĆ: sposób liczenia głosów.   
 | 
 | 
 | 
      Co to jest klauzula zaporowa?    start learning
 | 
 | 
      Klauzula zaporowa, próg mniejszościowy, wyznaczenie poziomu minimalnego liczby głosów, które partia startująca w wyborach musi zdobyć w skali kraju, aby brana była pod uwagę przy rozdziale mandatów w poszczególnych okręgach wyborczych. Klauzulę zaporową stosuje się w celu uniknięcia dużego rozdrobnienia sceny politycznej w kraju, gdzie ordynacja wyborcza wprowadza proporcjonalny system wyborczy.   
 | 
 | 
 | 
      Jaki jest % próg mniejszościowy (klauzula zaporowa) w Polsce?    start learning
 | 
 | 
      Turcji – 10%, Szwecji – 3%, Niemczech – 5%.  
 | 
 | 
 | 
      Jaki jest obecnie % próg mniejszościowy (klauzula zaporowa) dla partii będących w koalicji?    start learning
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
      Co to jest Metoda d'Hondta i do czego służy?    start learning
 | 
 | 
      Metoda D'Hondta – metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. Jej nazwa pochodzi od nazwiska belgijskiego matematyka Victora D'Hondta. Faworyzuje ona duże ugrupowania polityczne.   
 | 
 | 
 | 
      Jaki jest sposób obliczenia liczby mandatów w metodzie d'Hondta?    start learning
 | 
 | 
      LIczbę głosów uzyskanych przez komitty wyborcze pdzielimy przez kolejne, całkowite liczby naturalne, conajmniej ytle razy, ile jest mandatów do podziału, a kolejne największe ilorazy wskażą nam kolejność przydziału mandatów.   
 | 
 | 
 | 
      Co to jest metoda Sainte-Laguë i do czego służy?    start learning
 | 
 | 
      Metoda Sainte-Laguë – metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. Jej nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego matematyka André Sainte-Laguë.   
 | 
 | 
 | 
      Jaki jest sposób obliczenia liczby mandatów w metodzie Sainte-Laguë?    start learning
 | 
 | 
      Metoda polega na znalezieniu największych, kolejno po sobie następujących ilorazów z liczby uzyskanych głosów. Podziału dokonuje się, dzieląc liczbę głosów przypadających każdemu komitetowi wyborczemu przez kolejne liczby nieparzyste: 1, 3, 5, 7, itd., a następnie z tak obliczonych ilorazów dla wszystkich komitetów wybieranych jest tyle największych, ile jest mandatów do obsadzenia. Istnieją różne odmiany tej metody. Niekiedy pomija się pierwszy dzielnik, dzieląc liczbę uzyskanych głosów kolejno   
 | 
 | 
 | 
      Która metoda lepiej odzwierciedla poglądy wyborców?    start learning
 | 
 | 
      Metoda Sainte-Laguë generuje wyniki lepiej odzwierciedlające poglądy wyborców, podczas gdy metoda d'Hondta sprzyja większym partiom.   
 | 
 | 
 | 
      Ilu jest obecnie członków Senatu?    start learning
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
      NA czym polega 4-przymiotnikowa ordynacja do senatu?    start learning
 | 
 | 
      1. Powszechne 2. Bezpośrednie 3. Tajne 4. Większościowe   
 | 
 | 
 | 
      Czym głównie różni się ordynacja do sejmu i senatu?    start learning
 | 
 | 
      Różni się ilością mandatów.   
 | 
 | 
 | 
      Ile trzeba mieś lat aby kandydować do senatu?    start learning
 | 
 | 
      30 lat (większy cenzus wieku niż do sejmu)   
 | 
 | 
 | 
      Jaki jest sposób liczenia głosów do senatu?    start learning
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
      Kto stwierdza ważność wyborów?    start learning
 | 
 | 
      Sąd Najwyższy jest uprawniony do stwierdzenia ważności wyborów   
 | 
 | 
 | 
      Jak wygląda finansowanie kampanii wyborczych?    start learning
 | 
 | 
      Osoba fizyczna - może wpłacić na kampanię nie więcej niż 14 tys. Jeżeli dana partia uzyskała min. 3% w skali kraju to dostaje uśredniony zwrot kosztów kampanii. Firmy, banki i przedsiębiorstwa NIE mogą finansować kampanii (chyba, że jako osoby fizyczne). Także cudzoziemcy NIE mogą finansować kampanii. Polonia - jedynie jako osoby fizyczne (max. 14 tys.   
 | 
 | 
 | 
      Kto stworzył klasyczny podział trójwładzy?    start learning
 | 
 | 
      Klasyczny podział trójwładzy stworzył Karol Monteskiusz w XVIIIw.   
 | 
 | 
 | 
      Kto stoi na czele władzy wykonaczej?    start learning
 | 
 | 
      Na czele władzy wykonaczej stoją: rząd, prezydent, czyli egzekutywa   
 | 
 | 
 | 
      Kto stoi na czele władzy sądowniczej?    start learning
 | 
 | 
      Na czele władzy sądowniczej stoją: Trybunały Konstytucyjne, sądy.   
 | 
 | 
 | 
      Jak dzieli się władza sądownicza?    start learning
 | 
 | 
      Władza sądownicza dzieli się na: 1. Organy orzekające. 2. Organy zapewniające wykonanie orzeczeń. 3. Organy kontroli prwniczej. 4. Organy pomocnicze.   
 | 
 | 
 | 
      Dla kogo przeznaczony jest Trybunał Stanu?    start learning
 | 
 | 
      Trybunał Stanu przeznaczony jest dla najważniejszych osób w państwie, czyli prezydenta, premiera itp.   
 | 
 | 
 | 
      Czym zajmuje się Trybunał Konstyucyjny?    start learning
 | 
 | 
      Trybunał Konstytucyjny zajmue się sprawdzaniem zgodności ustaw i aktów prawnych z Konstytucją.   
 | 
 | 
 | 
      Kto stoi na czele organu orzekajacego?    start learning
 | 
 | 
      Na czele organu orzekajacego stoją Sądy i Trybunały.   
 | 
 | 
 | 
      Kto stoi na czele oragnu zapewnijącego wykonanie orzeczeń?    start learning
 | 
 | 
      Na czele oragnu zapewnijącego wykonanie orzeczeń stoją kuratorzy i komornicy.   
 | 
 | 
 | 
      Kto stoi na czele oragnu kontroli prawnej?    start learning
 | 
 | 
      Na czele oragnu kontroli prawnej stoją: 1. Prokuratura 2. Najwyższa IzbaKontroli NIK 3. Rzecznik Praw Obywatelskich 4. Rzecznik Praw Dziecka 5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji 6. GIODO Generalny Inspektor Danych osobowych 7. Państwowa Inspekcja Pracy   
 | 
 | 
 | 
      Kto stoi na czele oragnu pomocniczego?    start learning
 | 
 | 
      Na czele oragnu pomocniczego stoją: 1. Adwokaura 2. Radcowie Prawni 3. Notariat- potwierdzjacy akty prawne.   
 | 
 | 
 | 
| 
     start learning
 | 
 | 
      Sądy dzielą się na 1. Najwyższy 2. Powszechne 3. Wojskowe 4. Administracyjne.   
 | 
 | 
 | 
      Czym zajmuje się Sąd Najwyższy?    start learning
 | 
 | 
      Sąd Najwyższy zajmuje się: 1. dawaniem interpretacji i wykładaniem obowiązującego prawa. 2. Kasowaniem wyroków sądu powszechnego i wojskowego, nakazuje wtedy ponowne przeprowadzenie sprawy sądowej.   
 | 
 | 
 | 
      Na ile izb dzieli się Sąd Najwyższy?    start learning
 | 
 | 
      Sąd Najwyższy dzieli się na 4 izby: 1. cywilna 2. karna 3. pracy i ubezpieczeń społeznych 4. wojskowa.   
 | 
 | 
 | 
      Na ile izb dzieli się Sąd Powszechny?    start learning
 | 
 | 
      Sąd Powszechny składa sie z 3 izb: 1. rejonowa- sąd grodzki, sąd I instancji, rozstrzyga najdrobniejsze sprawy. 2. oręgowa- sąd II instancji 3. apelacyjna   
 | 
 | 
 | 
| 
     start learning
 | 
 | 
      Apelacja to odwołanie się do sądu II insancji, czyli okręgowej, który daje wyrok prawomocny.   
 | 
 | 
 | 
      Czym zajmują się sądy II instancji?    start learning
 | 
 | 
      Sądy II instancji zajmuja się gwałtami, rozbojami, rozwodami.   
 | 
 | 
 | 
      Czym zajmuje się adwokat?    start learning
 | 
 | 
      Adwoat zajmuje się obrona osoby oskarżonej w sądzie, prawdza nieprawidłowości w sądzie II lub I instancji, wtedy Sąd Najwyższy sprawdza to, kasuje wyrok lub nie.   
 | 
 | 
 | 
      Czym zajują się Sądy wojskowe?    start learning
 | 
 | 
      Sądy wojskowe zajmuą się osądzeniem osób wojskowych pozostających w służbie wojskowej lub osobami zagrażającymi bezpieczeństwu państwa. Sąd wojskowy I instancji to sąd garnizonowy, a II to sąd Okręgów Wojskowych- mają prawo kasacji wyroków.   
 | 
 | 
 | 
      Czym zajmują sie sądy administracyjne?    start learning
 | 
 | 
      Sądy administracyjne zajmuja się sądzeniem administracji- urzędników państwowych za bezczynność lub za złe decyzje urzędnicze. istnieje II instancyjność sąd I instancji to sąd wojewódzki sąd II intancji to naczelny sąd admiistracyjny- NSA.   
 | 
 | 
 | 
      Wymień 5 podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwoci.    start learning
 | 
 | 
      5 podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwoci: 1. Zasada niezawisłości Sądów. 2. Udział ławników w procesie sądowym 3. Zasada jawności obrad sądowych 4. Zasada prawa oskarżonego do obrony, zasada domniemania niewinnoci 5. Zasada jednolitości sądów.   
 | 
 | 
 | 
      Wymień 5 podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwoci.    start learning
 | 
 | 
      5 podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwoci 1. Zasada niezawisłoci sądów i sędziów 2. Udział ławników w procesie sądowym 3. zasada jawności obrad sądowych 4. Zasada prawa oskarżonego do obrony, zasada domniemania niewinności 5. Zasadajednoltości sądów.   
 | 
 | 
 | 
      Na czym polega zasada niezawisłości sądów?    start learning
 | 
 | 
      Zasada niezawisłości sądów polega na tym, że sądy są niezależne od innych organów panstwowych.   
 | 
 | 
 | 
      Czym charakteryzuje się sędzia?    start learning
 | 
 | 
      Sędzia powiniem być apolityczny -nie może łączyć kilku funkcji w państwie -nie jest bezkarny -posiada immunitet- przywilej -może sądzić innych sędziów- Wewnętrzny śąd Dyscyplinarny -jest powołany przez prezydenta.   
 | 
 | 
 | 
      Kto stoi na straży niezawisłości sądów?    start learning
 | 
 | 
      Na straży niezawisłości sądów stoi Krajowa Rada Sądownictwa.   
 | 
 | 
 | 
      Czym charakteryzują sie ławnicy?    start learning
 | 
 | 
      Ławnicy charakteryzują się tym, że: - występują w sądach I instancji: cywilnych i karnych -urząd gminy zgłasza ławników raz na 4 lata -cenzu wieku 30lat -musi posiadać podpis 25 sąsiadów - są to ludzie na wcześniejszych emeryturach -2 ławników ma gło równy sędziemu -znajduje okoliczności łagodzące.   
 | 
 | 
 | 
      Po co jest wprowadzona jawnosć obrad sądowych?    start learning
 | 
 | 
      Jawnosć obrad sądowych jest wprowadzona po to by kontrolować niezawisłość sędziego. -Aby śwaidkowie mówili prawdę. Dla dobra poszkodowanego można wyłaczyć jawność.   
 | 
 | 
 | 
      Co oznacza prawo domniemania niewinnśoci?    start learning
 | 
 | 
      Prawo domniemania niewinności oznacza to, że mamy prawo się bronić, za pomocą adwokata, lub sami. -póki sąd nam nie udowodni winy jesteśmy niewinni.   
 | 
 | 
 | 
      Na czym polega zasada jednolitości sądów?    start learning
 | 
 | 
      Zasada jednolitości sądów polega na tym, że: na terenie całego kraju mamy jednolitą trukturę sądownictwa i jednolite przepisy prawa. Wszystkie wyroki zapadają w imieniu Rzeczypospoliej Pokiej.   
 | 
 | 
 |