→ Łacińska Terminologia Prawnicza PL_ALK

Question		Answer
zgodnie z prawem start learning		de iure
faktycznie/ w rzeczywistości start learning		de facto
co do przyszłego unormowania/ co do pożądanej, postulowanej zmiany prawa start learning		de lege ferenda
z mocy samego prawa start learning		ipso iure
z punktu widzenia prawa obowiązującego/ wg ustawy już uchwalonej-obowiązującej start learning		de lege lata
ustawa nie działa wstecz start learning		lex retro non agit
prawo bezwzględnie obowiązujące start learning		ius cogens
patrzymy na sens, nie na słowa start learning		sensum, non verba spectamus
prawo ściśle związane z osobą start learning		ius personalissimum
ustawy czasami drzemią (śpią), ale nigdy nie umierają start learning		dormiunt aliquando leges, numquam moriuntur
nieznajomość prawa szkodzi start learning		ignorantia iuris nocet
prawo nieograniczone, dające nieograniczone władztwo start learning		ius infinitum
uzasadnienie (podstawa, przyczyna, cel uchwalenia) ustawy start learning		ratio legis
według ustawy (prawa)/ zgodnie z przepisami (prawem) start learning		secundum legem
gołe prawo (bez możliwości jego zrealizowania - wyegzekwowania) start learning		nudum ius
według ustawy (prawa)/ zgodnie z przepisami (prawem) start learning		iuxta legem
gdy ustaje(wygasa) przyczyna, dla której wydano ustawę traci moc(wygasa) i sama ustawa start learning		cessante ratione legis cessat et lex ipsa
nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa, niż sam ma start learning		nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
ustawa surowsza nie działa wstecz start learning		lex severior retro non agit
w szerokim (szerszym) znaczeniu start learning		sensu largo
wykonywanie/egzekwowanie prawa nie jest bezprawiem start learning		executio iuris non habet iniuriam
przeciw ustawie/ sprzecznie z przepisami prawa start learning		contra legem
przy takim samym sensie ustawy, takie same postanowienia -lub- gdzie jest taka sama przyczyna ustawy (uzasadnienie), tam taka sama dyspozycja ustawy start learning		ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
sąd zna prawo start learning		iura novit curia
treść/ brzmienie ustawy start learning		verba legis
pełnoprawny/ pełnoprawnie/ na mocy całego prawa start learning		pleno iure
z mocy prawa start learning		ex iure
tym samym/ na mocy samego faktu/ przez sam fakt start learning		ipso facto
w ścisłym znaczeniu start learning		sensu stricto
w celu obejścia ustawy/ z obejściem ustawy start learning		in fraudem legis
z mocy ustawy start learning		ex lege
wyrok tworzy (stanowi) prawo start learning		sententia facit ius
najwyższe prawo jest (może stać się) najwyższym bezprawiem start learning		summum ius, summa iniuria
nikogo nie usprawiedliwia nieznajomość ustawy start learning		ignorantia legis neminem excusat
(nakaz) ścisłego prawa start learning		stricti iuris
zbiór (odrębnych) praw start learning		universitas iuris
ustawę uchyla się ustawą start learning		lex legem tollitur
ustawa patrzy naprzód, a nie wstecz start learning		lex prospicit, non respicit
ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą start learning		lex posterior derogat legi priori
ustawa późniejsza ogólna nie uchyla wcześniejszej szczególnej start learning		lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
ustawa podstawowa (zasadnicza) znosi ustawę pomocniczą start learning		lex primaria derogat legi subsidiariae
okres między ogłoszeniem ustawy a jej wejściem w życie start learning		vacatio legis
ustawa szczególna (specjalna) start learning		lex specialis
siła wyższa start learning		vis maior
na mocy porozumienia start learning		vi consensus
wydaje się, że kto milczy, ten się zgadza tam, gdzie mógłby i powinien był mówić start learning		qui tacet, consentire videtur, ubi loqui potuit ac debuit
domniemanie start learning		praesumptio
przymus fizyczny start learning		vis absoluta
czynność prawna start learning		negotium
przymus psychiczny (siła zniewalająca) start learning		vis compulsiva
milcząca zgoda start learning		tacitus consensus
klauzula przepadku - zastrzeżenie umowne, na mocy którego dłużnik traci swoje prawa z umowy, w razie niedotrzymania zobowiązania start learning		lex commissoria
na mocy ustawy start learning		vi legis
domniemanie faktyczne start learning		praesumptio facti
na mocy umowy start learning		vi contractus
przez samą zgodę start learning		solo consensu
podstęp/ zły zamiar/ świadome i celowe wyrządzenie szkody start learning		dolus
czynność prawna kulejąca, niezupełna start learning		negotium claudicans
domniemanie prawne start learning		praesumptio iuris
czynność prawna nieważna start learning		negotium nullum
domniemanie obalalne start learning		praesumptio iuris tantum
okres ciągły, liczony według kolejnych dni bez przerwy start learning		tempus continuum
prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia start learning		negotiorum gestio
małżeństwo nieważnie zawarte start learning		matrimonium malum
czas odpowiedni, użyteczny (do obliczeń tylko dni bez przeszkód w działaniu) start learning		tempus utile
małżeństwo nieistniejące (gdy nie wystąpiły przesłanki zawarcia małżeństwa) start learning		matrimonium non existens
obliczanie czasu dokładnie od chwili do chwili start learning		computatio naturalis
składniki przedmiotowo istotne czynności prawnej start learning		essentialia negotii
ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo start learning		pater est, quem nuptiae demonstrant
przedawnienie start learning		praescriptio temporis
składniki przedmiotowo nieistotne czynności prawnej (objęte przepisami względnie obowiązującymi) start learning		naturalia negotii
termin zawieszający (początkowy) start learning		dies a quo
składniki dodatkowe czynności prawnej/ podmiotowo istotne start learning		accidentalia negotii
między żyjącymi start learning		inter vivos
na wypadek śmierci start learning		mortis causa
darowizna na wypadek śmierci start learning		donatim mortis causa
do ważności/ pod rygorem nieważności start learning		ad solemnitatem
dla celów dowodowych start learning		ad probationem
dla wywołania określonych skutków start learning		ad eventum
zastrzeżenie przez strony formy szczegółowej start learning		pactum de forma
dzień start learning		dies
termin rozwiązujący (końcowy) start learning		dies ad quem
czas/ okres start learning		tempus
dzień zdarzenia start learning		tempus facti
dzień powzięcia wiadomości start learning		tempus scientiae
obliczanie czasu według prawa cywilnego (wg dni kalendarzowych) start learning		computatio civilis
pierwszy w czasie, lepszy w prawie start learning		prior tempore, potior iure
od wtedy/ od tamtej chwili/ z mocą wsteczną start learning		ex tunc
od teraz/ od tej chwili start learning		ex nunc
z góry/ uprzednio start learning		ex ante
po fakcie start learning		ex post
warunek start learning		condicio
pod warunkiem start learning		sub condicione
w czasie trwania warunku (zawieszającego) start learning		pendente condicione
warunek nieodzowny, bez którego czynność nie może zaistnieć start learning		condicio sine qua non
warunek, którego spełnienie się zależy od woli stron start learning		condicio potestativa
warunek losowy start learning		condicio casualis
warunek rozwiązujący start learning		condicio resolutiva
warunek zawieszający start learning		condicio suspensiva
zamiar bezpośredni start learning		dolus directus
wina nieumyślna/ niedbalstwo start learning		culpa
wina polegająca na niezachowaniu staranności określanej według wzorca abstrakcyjnego start learning		culpa in abstracto
rażące niedbalstwo start learning		culpa lata
lżejsze niedbalstwo start learning		culpa levis
niezachowanie przez dłużnika staranności, którą zwykł był i powinien zachować przy prowadzeniu swoich spraw start learning		culpa levis in concreto
ogólnie start learning		in abstracto
w konkretnym przypadku start learning		in concreto
wina w nadzorze start learning		culpa in custodiendo
wina w wyborze (np. przy powierzaniu wykonania czynności) start learning		culpa in eligendo
czyja korzyść, tego i ryzyko start learning		cuius commodum eius periculum
właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia losowego start learning		casum sentit dominus
błąd start learning		error
błąd co do osoby (której składa się oświadczenie woli) start learning		error in persona
błąd co do przymiotu osoby start learning		error in qualitate personae

łacińska terminologia prawnicza PL_ALK_2013

You must sign in to write a comment

More