paremie

 0    52 flashcards    wojtekhofman
print play test yourself
 
Question Answer
Actori incumbit probatio
start learning
ciężar dowodzenia spoczywa na powodzie
Actor sequitur forum rei
start learning
powód idzie do sądu pozwanego (dosł.); właściwym sądem jest sąd pozwanego
Reo negante actori incumbit probatio
start learning
gdy pozwany zaprzecza, ciężar dowodzenia spoczywa na powodzie
In dubio pro reo/fisco/tributario
start learning
w razie wątpliwości (rozstrzygać) na korzyć oskarżonego/skarbu państwa/podatnika
Ne eat iudex ultra petita partium
start learning
niech sędzia nie wychodzi ponad żądania stron
Audiatur et altera pars
start learning
niech będzie wysłuchana także druga strona (należy wysłuchać także drugą stronę)
Confessio est regina probationum
start learning
przyznanie się do winy jest królową dowodów (tłum. patrząc jednak na szerszą paremię musimy pamiętać, ze czasami ta osoba nie jest wiarygodna)
Confessus pro iudicato est
start learning
ten kto przyznał się do winy, jest jak osądzony (tłum. jeśli jest wiarygodny w swych zeznaniach)
Ei incumbit probatio, qui dicit, non ei, qui negat
start learning
ciężar dowodzenia spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza
Excipiendo reus fit actor
start learning
przez podjęcie zarzutu pozwany staje się powodem (tłum. Procedura cywilna; na jego barkach spoczywa ciężar dowodzenia)
Non numeranda, sed ponderanda, sunt argumenta
start learning
argumentów (dowodów) nie należy liczyć, lecz należy je ważyć (oceniać)
Nemo iudex sine actore
start learning
nie ma sędziego bez powoda
Nemo iudex idoneus in propria/sua causa
start learning
nikt nie jest odpowiednim sędzią we własnej sprawie
Nemo testis idoneus in propria/sua causa
start learning
nikt nie jest odpowiednim świadkiem we własnej sprawie
Nullo actore nullus iudex
start learning
gdy nie ma powoda, to nie ma sędziego (bez powoda, nie ma sędziego)
Nemo simul actor et iudex
start learning
nikt nie może być równocześnie powodem i sędzią
Ne bis in idem (procedamus)
start learning
nie należy orzekać dwa razy w tej samej sprawie
Bis in eadem re ne sit actio
start learning
nie wolno dwukrotnie wszczynać postępowania w tej samej sprawie
Sententia ius facit inter partes
start learning
wyrok kształtuje prawo między stronami
Lata sententia iudex desinit esse iudex
start learning
gdy wyrok został ogłoszony, sędzia przestaje być sędzią
Locus regit actum
start learning
miejsce określa czynność prawną (działanie prawne) (tłum. Musimy stosować prawo lokalne w miejscu, w którym się znajdujemy)
Tempus regit actum
start learning
czas określa działanie prawne (tłum. Musimy stosować prawo obowiązujące w chwili podejmowania tych czynności prawnych)
Casum sentit dominus
start learning
właściciel odczuwa skutki zdarzenia przypadkowego (tłum. Zdarzenie przypadkowe - gdy nie występuje wina i zamiar)
Superficies solo cedit
start learning
powierzchnia gruntu przypada gruntowi (staje się jego częścią składową; trwałe części składowe gruntu należą do właściciela gruntu)
Crimen grave non potest esse impunible
start learning
ciężkie przestępstwo nie może być bezkarne
Imperitia culpae adnumeratur
start learning
brak doświadczenia zaliczy się do winy
In maleficiis voluntas spectatur, non exitus
start learning
w przestępstwach ma się na względzie wolę (zamiar), a nie rezultat
Qui curat, non curatur
start learning
nie może sprawować kurateli ten, kto pozostaje pod czyjąś kuratelą
Res ipsa loquitur
start learning
rzecz mówi sama za siebie (nie wymaga dowodu)
Cogitationis poenam nemo patitur
start learning
nikt nie doznaje kary za myślenie (zamiar)
Is fecit, cui prodest
start learning
ten uczynił, komu przynosi to korzyść (tłum. Sprawca i motyw działania)
Commodum eius esse debet, cuius est periculum
start learning
korzyść powinna być tego, którego jest niebezpieczeństwo
Mater semper certa est, pater, quem nuptiae demonstrant
start learning
matka zawsze jest pewna, ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
Res iudicata pro veritate accipitur/habetur
start learning
rzecz osądzona jest przyjmowana/uważana za prawdę
Damnum aut casu fit aut culpa
start learning
szkoda powstaje albo przypadkiem albo z czyjejś winy
Prohibenda est ira in puniendo
start learning
należy powstrzymywać gniew przy karaniu (wymierzaniu kary)
Pacta sunt servanda
start learning
umów należy dotrzymywać
Rebus hic stantibus omnis promissio intellegitur
start learning
każde przyrzeczenie (zobowiązanie) pojmowane jest jako obowiązujące w danych (oznaczonych) warunkach
Nemo ex suo delicto meliorem suam condicionem facere potest
start learning
nikt nie może uczynić swojej sytuacji lepszej poprzez czyn niedozwolony
Volenti non fit iniuria
start learning
chcącemu nie dzieje się krzywda
Nolens volens
start learning
chcąc nie chcąc
Eius esse nolle, qui potest velle
start learning
tylko ten może nie chcieć, kto może chcieć (tłum. Tylko ten może pożyczyć, kto ma pieniądze. Gdy nie ma, to bez różnicy)
Do, ut des
start learning
daję abyś (mi) dał (tłum. Formuła prawa rzymskiego - przeniesienie własności jednej rzeczy w zamian za przyrzeczenie przeniesienia własności innej rzeczy)
Do, ut facias
start learning
daję abyś uczynił (tłum. F.pr. Rzym. - przeniesienie własności rzeczy w zamian za przyrzeczenie wykonania usługi)
Facio, ut des
start learning
czynię abyś dał (tłum. F.pr. Rzym. - wykonanie usługi w zamian za przyrzeczenie przeniesienia własności rzeczy_
Facio, ut facias
start learning
czynię abyś (i ty) uczynił (tłum. F.pr. Rzym. - wykonanie usługi w zamian za przyrzeczenie wykonania innej usługi)
Impossibilium nulla obligatio (Obligatio impossibilium nulla est obligatio)
start learning
zobowiązanie do świadczenia niemożliwego jest nieważne
Manifestum non eget probatione (Manifesta non egent probatione)
start learning
to co oczywiste nie wymaga dowodu
Clara non sunt interpretanda
start learning
jasne teksty nie podlegają wykładni
Notoria non egent probatione
start learning
fakty notoryjne (powszechnie znane) nie wymagają dowodu
Neglegentia culpa est
start learning
niedbalstwo jest winą (nienależyta staranność)
Et non facere facere est
start learning
I brak działania jest działaniem (I powstrzymanie się od działania, jest działaniem)

You must sign in to write a comment