dermatologia: budowa skóry

 0    110 flashcards    gabrielastudnicka
download mp3 print play test yourself
 
Question Answer
Warstwy skóry (po łac. i pol.)
start learning
1. naskórek (epidermis) 2. skóra właściwa (corium, dermis) 3. tkanka podskórna
Co pokrywa powierzchnię skóry
start learning
płaszcz lipidowy (zawiesianą w/o i o/w) i złuszczoną keratyną
pochodzenie naskórka (epidermis)
start learning
ektodermalne
Wymień warstwy naskórka (epidermis) po polsku
start learning
podstawna, kolczysta, ziarnista, pośrednia, rogowa
Warstwy naskórna po łacinie
start learning
s. basale, s. spinosum, s. granulosum, s. intermediale, s. corneum
Warstwa podstawna
start learning
kom. wydłużone, silnie zasadochłonne jądra, najobficiej występujące figury podziału, prekursory kreatyny
Wymień prekursory kreatyny
start learning
tonofibryle i cytokreatyna
Jakie komórki budują warstwę podstawną
start learning
kom. naskórka, melanocyty, kom. Langerhansa, kom. Merkla
Kom. Merkla
start learning
szczególnego typu keratynocyty, wykazujące czynność neuroendokrynalną
desmosomy
start learning
uwypuklenia bł. kom. przylegających do siebie komórek, oraz E-kadheryn, będących cząsteczkami kontaktu międzykom.
Wymień rodzaje połączeń międzykom. warstry podstawnej
start learning
desmosomy, hemidesmosomy i integryny (transmembralne cz. adhezyjne)
Warstwa kolczysta
start learning
to kilka rzędów wielobocznych kom., ulegających spłaszczeniu w kierunku powierzchni skóry+ sub. mukopolisacharydowo-białkowa(desmogleina)
Strefa Malphigi
start learning
w. podstawna + kolczysta; powyżej niej odbywa się procs terminalnej keratynizacji
Warstwa ziarnista
start learning
to kiilka szeregów wrzecionowatych kom. o spłaszczonych jądrach, wypełnionych silnie zasadochłonnymi ziarnami keratohialiny.
Ziarna keratohialiny
start learning
obecne w kom. w. ziarnistej stanowią produkt pośredni w procesie wytwarzania białka keratynowego.
Warstwa pośrednia
start learning
to wąskie pasmo leżące ponad w. ziarnistą, a dające się odróżnić od pozostałej w. rogowej jedynie na podst. barwień histochem./ w mikroskopie elektronowym. Ma ona duże znaczenie w zaburzeniach rogowacenia.
warstwa rogowa
start learning
spłaszczone kom. pozbawione jąder, przylegające do siebie w dolnych warstwach, a luźno ułożone na powierzchni i ulegają złuszczaniu (s. disjunctum)
Funkcja białek keratynowych warstwy rogowej
start learning
wiązanie wody, co nadaje elastyczność, razem z płaszczem lipidowym reg. wchłanianie i przepuszczanie do skóry sub. rozp. w wodzie i tłuszczach
turn over- definicja
start learning
czas przejścia keratynocytu z w. podstawnej do rogowej
Wartość turn -over
start learning
26-28 dni, przy czym połowa tego okresu przypada na warstwę Malpighiego, a połowa na warstwę rogową.
Które cytokeratyny występują naturalnie w naskórku
start learning
CK 1,5,10,11,14,15
Ck występujące w w. suprabazalnej
start learning
Ck 1, 10
Ck występująca tylko w w. podstawnej
start learning
Ck 5
Funkcja TGF-beta w naskórku
start learning
kontroluje proces proliferacji i różnicowania keratynocytów
Markery terminalnie zróżnicowanych keratynocytów (korneocytów)
start learning
filagryna, inwolukryna, lorikryna
Filagryna
start learning
białko wiążące filamenty pośrednie (agreguje filamenty Ck stanowiąc z nią rdzeń keratynocytu) i marker terminalnego równicowania korneocytów
Inwolukryna
start learning
involucrinprekursor nierozp. białek tworzących "kopertę" keratynoctu warstwy rogowej
Jaka jest ostatnia sub. syntetyzowaną przez keratynocyt w procesie różnicowania?
start learning
lorikryna
Lorikryna
start learning
Główne białko budujące "kopertę" keratynocytu. W 77% składa się z glicyny i seryny, ostatnie białko syntezowane przez keratynocyty
kom. Langerhansa
start learning
kom. dendrytyczne naskórka (makrofagi poch. szpikowego), prezentują Ag limf. Tprzez co biorą udział w r. nadwrażliwości późnej
Ważne receptory na kom. Langerhansa
start learning
rec. dla fr. Fc gamma i frakcji dopełniacza C3, Ag klasy II tj. HlA- DR, Ag T3
SALT- rozwiń
start learning
tkanka limfatyczna związana ze skórą (ang. skin associated lymphoid tissue)
SALT- komórki wchodzące w jej skład
start learning
Komórki Langerhansa, keratynocyty i wykazujące epidermotropizm immuno- kompetentne limfocyty T
Rola keratynocytów w odp. immunologicznej skóry:
start learning
Produkcji wielu cytokin, mających właściwości immunoregulacyjne tj.: IL-1, 3, -6, 8 oraz TNF, a pobudzone: IFN A i B, TGF A i B, FGF, PDGF
W jakich chorobach dochodzi do ekspresji HLA- DR na keratynocytach
start learning
lupus erythematosus, lichen planus, psoriasis, contact dermatitis,
Melanocyty
start learning
kom. poch. z grzebienia nerwowego, syntezują melaninę, w barwieniu H+E widoczne w w. podstawnej jako kom. jasne, marker to Ag S-100, nie mają desmosomów
Szlak syntezy melaniny
start learning
tyrozyna-(tyrozynaza)-> L-dopa --> dopachinon --> melanina
Jak można uwidocznić melanocyty?
start learning
r. L-dopa i barwienie solami srebra
Co pozwala zbadać aktywność tyrozynazy w melanocytach?
start learning
reakcja L-dopy
Czynniki działające uczynniająco na melanogenezę
start learning
prom. pozafioletowe, stan zap., metale i metaloidy, MSH?, h. tarczycy i płciowe (estrogen)
Czynniki wpływające hamująco na melanogenezę
start learning
h. kory nadnerczy, wit.tj. C,
Składowe błony podstawej
start learning
blaszka jasna (lamina lucida), blaszka ciemna (lamina densa), strefa pod bl. ciemną (sublamina densa)
lamina lucida (bl. jasna)-
start learning
laminina, kompleks białkowy (230 i 180 kD) związany z półdesmosomami keratynocytów warstwy podstawnej
lamainina
start learning
skł. l. lucida, glikoproteina zbudowana z 3x łańcuch A i 1x łańcuch B, m-ce wiązania dla: kolagenu IV, proteoglikanami, rec. komórek
Główne składniki lamina densa
start learning
kolagen typu IV, nie scharakteryzowany antygen kolagenowy KF-1 oraz proteoglikany, zawierające głównie siarczan heparanu.
Strefa pod blaszką ciemną (sublamina densa)
start learning
składa się z włókien zakotwiczających (anchoring fibres), zbudowanych z kolagenu typu VII, dzięki którym utrzymywana jest łączność pomiędzy naskórkiem a skórą właściwą.
Rola integryn (VLA) keratynocytów w przyleganiu naskórka do skóry właściwej
start learning
są receptorami dla skł. macierzy zewnątrzkomórkowej, np. kolagenu (VLA 2), lamininy (VLA 6), fibronektyny (VLA 5), epiligryny (VLA 3).
Skóra właściwa
start learning
pochodzenie mezodermalne, podzielona na w. brodawkowatą (stratum papillare), siateczkowatą (stratum reticulare)
Co buduje warstwę brodawkowatą
start learning
brodawki, zawierające liczne drobne naczynia krwionośne.
Warstwa siateczkowatą
start learning
obejmuje głębsze warstwy aż do tkanki podskórnej, różniącą się bardziej zbitym charakterem kolagenu.
Co wchodzi w skład skóry właściwej
start learning
Zbudowana jest z włókien tkanki łącznej, zawiera komórki łącznotkankowe, naczynia krwionośne, zakończenia nerwowe i przydatki skóry.
Co buduje podścielisko łącznotkankowe skóry właściwej
start learning
wł. kolagenowe, retikulowe i sprężyste+ mukopolisacharydy (kw. chondroitynosiarkowy, kw. hialuronowy, kompleksy polisacharydowo- białkowe)
Kolagen którego typu stanowi podstawową składową podścieliska łącznotkankowego skóry właściwej
start learning
kolagen I i III
Jakie białka budują głównie bł. naczyń i bł podstawnej naskórka
start learning
kolagen IV i laminina
Jakie procesy zachodzą w skórze właściwej w procesie starzenia
start learning
wł. sprężyste ulegają zwyrodnieniu i zbijają się wraz z wł. kolagenowymi w bezpostaciową masę, ↓ synteza kolagenu i proteoglikanów, upośledzenie angiogenzy
Wymień kom. tkanki łącznej występujące w skórze właściwej
start learning
fibrocyty i fibroblasty, histiocyty, kom. tuczne, poj. kom. krwi (limfocyty)
Tkanka podskórna
start learning
składa się ze zrazików tłuszczowych przedzielonych zbitą tk. łączną włóknistą. W przestrzeniach międzyzrazikowych tk. podskórnej zawarte są części wydzielnicze gg. potowych oraz naczynia krwionośne, wł. i upostaciowane zakończenia nerwowe.
ukł. naczyniowy skóry
start learning
naczynia skóry tworzą głęboki splot naczyniowy na granicy skóry właściwej i tkanki podskórnej oraz powierzchniowy splot podbrodawkowy.
Co zaopatruje splot brodawkowaty?
start learning
brodawki skórne do samego naskórka
Jak odżywiany jest naskórek
start learning
poprzez krążenie limfy, naczynia krwionośne nie wnikają do niego
Jakie elementy budują układ naczyniowy skóry
start learning
naczynia włosowate (kapilary), przedwłosowate (prekapilarów) oraz naczyń żylnych i tętniczych
Jak unaczynione są przydatki?
start learning
mieszki włosowe i gg. potowe: naczynia krwionośne tworzą oddzielne sploty. Na podkreślenie zasługuje, że górna część mieszków włosowych jest zaopatrywana przez inne naczynia niż część dolna.
Jak wygląda unaczynienie limfatyczne skóry?
start learning
zaczyna się w warstwie brodawkowej skóry i łączy się w sieć poniżej tej warstwy. W tkance podskórnej występuje druga sieć naczyń limfatycznych, zbierających chłonkę z okolicy gruczołów potowych, łojowych i mieszków włosowych.
Unerwienie skóry
start learning
wolne zakończenia nerwowe i upostaciowione, spełniające rolę receptorową
Wymień upostaciowione zakończenia nerwowe skóry
start learning
Vatera- Paciniego, Meissnera, Krausego, Ruffiniego
Wolne zakończenia nerwowe- zakres unerwienia
start learning
wnikają do naskórka, oplatają przydatki, wnikają do mięśniówki naczyń
ciałka Meissnera
start learning
upostaciowine zakończenia nerwowe bardziej wrażliwe na dotyk,
ciałka Paciniego
start learning
upostaciowione zakończenia nerwowe położone głęboko, b. wrażliwe na ucisk.
sub. wydzielane przez włókna nerwowe
start learning
substancja P, somatostatyna, hormon stymulujący melanocyty MSH-gamma
Rola sub. wydzieanych przez wł. nerwowe
start learning
przekazywanie syg. w ukł. nerwowym, reg. przekazywanie czucia bólu, kurczliwość naczyń krwionśnych, rozszerzenie naczyń i uwalnianie histaminy z kom. tucznych
time over bł. śluzowych otworów naturalnych
start learning
5 dni
jakie gruczoły występują w obrębie bł. śluzowych otworów naturalnych?
start learning
g. śluzowe, *gg. łojowe przemieszczone (glandulae sebaceae heterotopicae)
gg. łojowe
start learning
holokrynowe, uchodzą poniżej lejka włosa lub bezpośrednio na pow. skóry, łój wydzielanie łoju wspomagane przez skórcz mm. przyłośnych
Czynniki nasilające produkcję łoju
start learning
testosteron, progesteron, gg. kory nadnerczy
Wpływ testosteronu i progesteronu na gg. łojowe
start learning
powodują przerost gruczołów łojowych i ich wzmożone wydzielanie,
Czynniki hamujące produkcję łoju
start learning
estrogeny i antyandrogeny (np. octan cyproteronu)
Jakie typy gg. potowych występują
start learning
ekrynowe i apokrynowe
Lokalizacja gruczołów potowych ekrynowych
start learning
cała powierzchnia skóry
Lokalizacja gruczołów potowych apokrynowych
start learning
związane są z mieszkami włosowymi i występujące głównie w okolicach pachowych, płciowych, odbytu, brodawek sutkowych oraz powiek.
Budowa gg. potowego ekrynowego
start learning
części wydzielniczej, przewodu wyprowadzającego i ujścia w naskórku.
Budowa gg. potowego apokrynowego
start learning
części wydzielniczej, przewodu wyprowadzającego i ujścia w kanale włosowym lub naskórku.
Gg. potowe ekrynowe
start learning
regulacja cieplna, ↑ wydz. potu przy temp. otoczenia >31 st., lub nadmiernego wytwarzania ciepła ustroju
Skład potu
start learning
bardzo rozcieńczony roztwór soli, zawierający min. związki mineralne (potas, wapń, magnez, żelazo), a także mocznik, kwas mlekowy, węglowodany, lipidy i in.
Przykłady i wpływ środków cholinergicznych na wydzielanie potu
start learning
(acetylocholina, pilokarpina) pobudzają je,
Przykłady i wpływ środków przeciwcholinergicznych na wydzielanie potu
start learning
atropina, hamuje je
Różnica w kontroli unerwienia gg. apokrynowych i ekrynowych
start learning
apokrynowe są reg. przez wł. adrenergiczne, a gg. ekrynowe przez wł. cholinergiczne
Części z których zbudowany jest mieszek włosowy
start learning
cz. nabłonkowa=macierz i cz. łącznotkankowa
Cz. nabłonkowa mieszka włosowego/ macierz
start learning
powstaje w wyniku rogowacenia łodygi włosa i tworzy pochewkę włosa dochodząc aż do pow. skóry
Cz. łącznotkankowa mieszka włosowego
start learning
głównie jest to brodawka włosa, zaopatrzona w naczynia krwionośne i nerwy, która jest ściśle związana z macierzą.
Jaki jest cykl rozwojowy włosów u człowieka
start learning
niezsynchronizowany tj. w danym czasie poszczególne mieszki włosowe znajdują się w różnej fazie cyklu
Anagen
start learning
okres wzrostu włosa, trwa 3-6 lat, 80-85% włosów w tej fazie
1. faza anagenu
start learning
1. tworzenie zawiązka włosa
2. faza anagenu
start learning
tworzenie się opuszki i brodawki włosa
3. faza anagenu
start learning
tworzenie się komórek macierzy włosa
4. faza anagenu
start learning
włos rośnie do ujścia gg. łojowego
5. faza anagenu
start learning
włos rośnie do powierzchni naskórka
6. faza anagenu
start learning
włos przebija się na zewnątrz
Cechy włosa anagenowego
start learning
dobrze wykształcona opuszka
opuszka włosa to
start learning
dolna rozszerzona część mieszka, zawierająca macierz włosa, tj. najszybciej dzielące się komórki nabłonka.
Katagen
start learning
faza inwolucyjna trwa ok. 2 tyg. od 0,5 do 1% włosów znajduje się w tej fazie
Cechy włosa katagenowego
start learning
opuszka stopniowo zanika i ulega postępującemu rogowaceniu z przesunięciem ku górze, w wyniku czego tworzy się charakterystyczna kolba, złożona z niezróżnicowanych i zrogowaciałych kom., z których w okresie anagenu powstanie nowa opuszka.
telogen
start learning
faza spoczynku, trwa 2-4 miesiące, 10-20% włosów znajduje się w tej fazie
Cechy włosa telogenowego
start learning
górna część mieszka jest zachowana, natomiast zrogowaciały korzeń włosa leży bliżej powierzchni, na poziomie mięśnia przywłośnego, tworząc tzw. kolbę.
jakie typy włosów wyróżniamy?
start learning
włosy meszkowe, brwi i rzęsy, włosy okolic płciowych oraz skóry owłosionej głowy.
Wpływ androgenów na wzrost włosów
start learning
stymulują wzrost włosów okolic płciowych i brody, a hamują wzrost włosów skóry owłosionej głowy u osób genetycznie predyspono- wanych do łysienia męskiego.
Składowe budujące paznokieć
start learning
macierz paznokcia (matrix), zrogowaciała płytka paznokciowa, pod którą znajduje się łożysko łącznotkankowe oraz hyponychium
Macierz pznokcia
start learning
dosiebna cz. łożyska leżąca pod wałem paznokciowm i jest miejscem wzrostu płytki paznokciowej
Obrąbek naskórkowy, czyli „skórka"
start learning
(cuticula, eponychium), pokrywa płytkę od strony wału i chroni ją przed urazami.
Luna
start learning
zbielenie w kształcie księżyca leżące w proksymalnej cz. płytki, przylega do eponychium
Ile wynosi wzrost płytki paznokciowej
start learning
2 mm/ miesiąc

You must sign in to write a comment