XVIII wiek; polski- pojęcia

 0    59 flashcards    Transgresja
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Michał Radziejowski
start learning
Prymas, wybrany na interrexa po śmierci Jana III Sobieskiego. Doprowadził do elekcji księcia Conti.
Fryderyk August
start learning
Elektor saski z dynastii Wettinów, wybrany na króla Polski. - August II Mocny. Brał udział w wojnie północnej, zdetronizowany przez Karola XII. Sprowadził olędrów, wpr. Komisję Skarbową, zawarł umowę handlową z Austrią.
Liga Północna
start learning
Liga, stworzona przez Rosję, Danię i Saksonię przeciwko Szwecji. Wypowiedziała wojnę północną.
Karol XII
start learning
Król szwedzki z okresu wojny północnej. Wystąpił z propozycją detronizacji Augusta II. Po przegranej bitwie pod Połtawą wycofał się.
Stanisław Leszczyński
start learning
Osadzony na tronie Polski po detronizacji Augusta II Mocnego.
Konfederacja sandomierska
start learning
Odpowiedź na konfederację W-wską, zawiązana przez Augusta II, grupującej jego zwolenników z małopolski.
Bitwa pod Połtawą
start learning
Zwycięska dla Rosji bitwa ze Szwecją podczas wojny północnej.
Konfederacja w Tarnogrodzie
start learning
Konfederacja, zawiązana przeciw Augustowi II przez szlachtę polską, po próbie wzmocnienia władzy królewskiej. Król zwrócił się o mediację do Piotra I. Zawarto ugodę w-wską.
Ugoda warszawska
start learning
Regulowała stosunki polsko-saskie po konfederacji w Tarnogrodzie. Oba kraje zostały połączone unią personalną, urzędnicy jednego kraju nie mogli ingerować w sprawy drugiego, z Polski usunięto wojska saskie, utrwalono wolna elekcję i liberum veto, uchwalono podatek pogłówny i podymny.
Kamera
start learning
Komisja Skarbowa, stworzona przez Augusta II.
Dom Emanuel
start learning
Portugalski książę, mający objąć tron Polski po śmierci Augusta II.
August III Sas
start learning
Syn Augusta II Mocnego i jego następca na tronie Polski i Saksonii, zwyciężając Stanisława Leszczyńskiego. Ograniczył autonomię Gdańska, doprowadził do wzrostu znaczenia Krakowa i Warszawy, wpr. częściowe oczynszowanie chłopów, sprowadzał do Wielkopolski olędrów.
Jurydyki
start learning
Tereny w obrębie miast, wydzielone z zasięgu sądownictwa i administracji miejskiej, będące własnością magnaterii.
Familia
start learning
Rodzina Poniatowskich i Czartoryskich przeciw Potockim.
Sejm konwokacyjny
start learning
Sejm w czasie bezkrólewia, zwołany z inicjatywy Familii. Zniósł uprawnienia hetmanów, zniósł cło prywatne, ograniczył jurydyki.
Szkoła Rycerska
start learning
Szkoła o charakterze wojskowym, przeznaczona dla dzieci szlachty, założona przez S.A. Poniatowskiego.
Dysydenci
start learning
Innowiercy.
Nikołaj Repnin
start learning
Rosyjski ambasador. Wystąpił o równouprawnienie dysydentów.
Koliszczyzna
start learning
Bunt chłopów ukraińskich, towarzyszący konfederacji barskiej. Stłumiona przez wojska rosyjskie.
I rozbiór Polski
start learning
Podział Polski między Austrię, Rosję i Prusy. PRUSY: Warmia, woj. pomorskie, malborskie, chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, tereny nad Notecią. AUSTRIA: woj. krakowskie i sandomierskie oraz ruskie. ROSJA: ziemie na wschód od Dźwiny i Dniepru.
Adam Poniński
start learning
Marszałek, przysługujący się zaborcom podczas sejmu rozbiorowego.
Sejm porozbiorowy
start learning
Sejm, na którym przeprowadzono wiele reform; wpr. Radę Nieustającą, KEN, zwiększono liczbę wojska.
Rada Nieustająca
start learning
Organ władzy wykonawczej, powołany przez sejm porozbiorowy. Składała się z 36 konsyliarzy, podzielonych na 5 departamentów.
Podymne i pogłówne
start learning
Wprowadzone przez Augusta II podatki na Litwie i w Koronie.
Konferencja króla
start learning
Rząd tymczasowy, powołany przez S.A. poniatowskiego.
Sejm Wielki
start learning
Trwający 4 lata sejm. Opowiedziano się za neutralnością wobec Turcji, zwiększono liczbę wojska, wpr. ofiarę dziesiątego grosza, prawo o sejmikach i miastach. Uchwalił KONSTYTUCJĘ 3 MAJA.
Małachowski i Sapieha
start learning
Marszałkowie, którzy zawiązali konfederację ku ochronie Sejmu Wielkiego.
Obóz hetmański
start learning
Jedno ze stronnictw Sejmu Wielkiego; Branicki, Rzewuski, Potocki. Przeciwny reformom, dążył do obalenia króla przy pomocy Rosji.
Obóz patriotyczny
start learning
Czartoryski, Małachowski, Potocki. Opowiadali się za reformami przy pomocy Prus.
Hugo Kołłątaj
start learning
Rektor Akademii Krakowskiej, przywódca Kuźnicy Kołłątajowskiej.
Jan Dekert
start learning
Prezydent Warszawy, zorganizował czarną procesję.
Zjazd w Reichenbach
start learning
Zjazd prusko-austriacki, na którym Leopold II zrzekł się na rzecz Prus nabytków, uzyskanych kosztem Turcji.
Prawo o sejmikach
start learning
Ustanowione podczas obrad Sejmu Wielkiego. Wyłączono z obrad sejmików szlachtę nieposiadającą ziemi.
Prawo o miastach
start learning
Ustanowione podczas obrad Sejmu Wielkiego, ułatwiono mieszczaństwu nobilitację, nietykalność osobistą, nadano prawo do stopni oficerskich, dostęp do urzędów i prawo powoływania samorządów.
Konstytucja 3 maja
start learning
Najważniejsza uchwała Sejmu Wielkiego. Utrzymywała dominacje szlachty. Połączono Litwe i Koronę ściślejszą unią, głosowano większością głosów, zniesiono konfederacje i liberum veto, wpr. Straż Praw, dziedziczenie tronu przyznano Wettinom. Ustrojem stała się monarchia konstytucyjna.
Straż Praw
start learning
Najwyższy organ władzy wykonawczej, ustanowiony na mocy Konstytucji; król, 5 ministrów, prymas, marszałek, następca tronu.
Konfederacja targowicka
start learning
Bunt przeciwko Konstytucji, wszczęty przez obóz hetmański, zatwierdzony przez Rosję w Petersburgu. Doszło do bitwy pod Zieleńcami i Dubienką.
Józef Poniatowski
start learning
Dowódca spod Zieleńców.
Bitwa pod Zieleńcami
start learning
Bitwa stoczona z targowiczanami, wspieranymi przez wojska rosyjskie. Przegrana.
Virtuti Militari
start learning
Order, ustanowiony dla upamiętnienia bohaterstwa żołnierzy spod Zieleńców.
Bitwa pod Dubienką
start learning
Bitwa polsko-rosyjska po wybuchu konfederacji targowickiej. Wojska rosyjskie sforsowały Bug mimo oporu ze strony wojsk Kościuszki.
II rozbiór Polski
start learning
Podział Polski między Rosję i Prusy. PRUSY: Wielkopolska, część Mazowsza, Gdańsk i Toruń. ROSJA: Białoruś, Ukraina naddnieprzańska i Podole.
Antoni Madaliński
start learning
Brygadier, stacjonujący w Ostrołęce, jako pierwszy wyruszył do Krakowa, rozpoczynając insurekcję kościuszkowską.
Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej
start learning
Tytuł, który przyjął Kościuszko podczas przysięgi złożonej na rynku w Krk.
Kosynierzy
start learning
Oddziały chłopów, uzbrojonych w kosy. Wsławili się podczas bitwy pod Racławicami w czasie insurekcji kościuszkowskiej.
Bitwa pod Racławicami
start learning
Bitwa polsko-rosyjska z okresu insurekcji kościuszkowskiej, zakończona wygraną Polski, dzięki udziałowi kosynierów.
Bartosz Głowacki
start learning
Wsławił się podczas bitwy pod Racławicami, zginał później pod Szczekocinami.
Uniwersał połaniecki
start learning
Dokument, wydany przez Kościuszkę w czasie insurekcji. Znosił poddaństwo osobiste chłopów, gwarantując im nieusuwalność z ziemi, zmniejszył też pańszczyznę.
Rada Najwyższa Narodowa
start learning
Rząd powstańczy z czasu insurekcji.
Bitwa pod Szczekocinami
start learning
Zakończona klęską bitwa polsko-rosyjska z okresu insurekcji.
Aleksander Suworow
start learning
Dowódca wojsk rosyjskich pod Maciejowicami.
Tomasz Wawrzecki
start learning
Dowódca wojsk polskich po dostaniu się w niewolę Kościuszki. Dopuścił do rzezi Pragi.
III rozbiór Polski
start learning
Między Austrią, Rosją i Prusami. PRUSY: Mazowsze, część Podlasia, ziemie litewskie po Niemen, księstwo siewierskie. AUSTRIA: część Mazowsza i Podlasia oraz Małopolski. ROSJA: ziemie litewskie, woj. wołyńskie i ziemię chełmińską.
Układ Loewenwolda
start learning
Zwany też "Traktatem 3 czarnych orłów", między przyszłymi zaborcami.
Układ w Poczdamie
start learning
Układ, na mocy którego Rosja i Prusy stały się gwarantem ustroju RP.
Konf. w Słucku
start learning
Konfederacja o uprawnienie prawosławnych.
Konf. w Toruniu
start learning
Konfederacja o równouprawnienie luteran.
Zjazd w Kaniowie
start learning
Zjazd, podczas którego Katarzyna II zezwoliła na reformy Sejmu Wielkiego, pod warunkiem pomocy polskiej w wojnie z Turcją.
Konf. w Dzikowie
start learning
Konfederacja zwolenników Leszczyńskiego przeciw Augustowi III.

You must sign in to write a comment