Question  |
Answer |
Jakie wyróżniamy rodzaje witaminy C? start learning
|
|
kwas L-askorbinowy, kwas dehydroaskorbinowy
|
|
|
|
start learning
|
|
udział w reakcjach redox, przemiana aminokwasów, sytnteza hormonów steroidowych, wytwarzanie kolagenu, zwiększanie odp. org.
|
|
|
Czym jest antyoksydant, wymień które witaminy zaliczamy do antyoksydantów start learning
|
|
chroni organizm przed działaniem wolnych rodników. Wit. C, E, A (beta karoten)
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
Jakie są objawy niedoboru wit. C start learning
|
|
brak łaknienia szybkie męczenie się, bóle stawowo-mięśniowe zaczerwienienie krwawienie dziąseł
|
|
|
Co powoduje nadmiar wit. C start learning
|
|
sprzyja rozwojowi kamicy nerkowej, zaburzenia przewodu pokarmowego
|
|
|
|
start learning
|
|
pietruszka, porzeczki, dzika róża, brokuły, kalafior, chrzan
|
|
|
Jaka jest inna nazwa wit. B1 start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
bierze udział w przemianie węglowodanowej, umożliwia rozkład kw. pirogronowego do aldehydu octowego i dwutlenku węgla - wprowadza kw. pirogronowy do cyklu kw. cytrynowego, dekarboksylacja pirofosforanu tiaminy do sukcynylo-CoA
|
|
|
Co oznacza, że witamina ulega fosforylacji start learning
|
|
przez gr. OH przyłącza resztę kwasu fosforowego
|
|
|
Co tworzy koenzym wit. B1? start learning
|
|
2 cząst.kw. fosforowego i kokarboksylaza/ pirofosforan tiaminy
|
|
|
Od czego uzależniona jest podaż wit. B1 start learning
|
|
od ilości węglowodanów w diecie
|
|
|
jaką chorobę powoduje niedobór witaminy B1? start learning
|
|
choroba beri-beri - zaburzenia ukł. nerwowego i mięśniowego
|
|
|
jakie są inne objawy niedoboru witaminy B1? start learning
|
|
nagromadzenie kw. pirogronowego we krwi, zanik otoczki mielinowej nerwów i zab. czynn. ukł s-n zab. wydzielanie soku żołądkowego
|
|
|
Jakie produkty są bogate w wit. B1 start learning
|
|
drożdże piwowarskie, produkty pełnoziarnistepłatki owsiane, r. strączkowe, ryby, mięso, jaja, orzech
|
|
|
Jaka jest inna nazwa witaminy B2 start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
Wymień funkcje witaminy B2? start learning
|
|
koenzym enzymów oddechowych biorących udział w procesie utleniania i redukcji - przyjmuje wodory z nukleotydów NADH i NADPH - chroni przed zaćmą/prawidł. f. narządu wzroku, - prawidłowe funkcjonowanie ukł. nerwowego i odp.
|
|
|
Gdzie znajduje się witamina B2 start learning
|
|
We wszystkich tkankach organizmu
|
|
|
Gdzie ulega fosforylacji witamina B2 start learning
|
|
|
|
|
Co jest produktem fosforylacji witaminy B2 start learning
|
|
kwas ryboflawino-fosforowy
|
|
|
Objawy niedoboru witaminy B2 start learning
|
|
zajady w kącikach ust, łojotok skóry, zapalenie języka, pieczenie pod powiekami, światłowstręt, zapalenie tęczówki
|
|
|
Kiedy może wystąpić niedobór witaminy B2 start learning
|
|
przy ujemnym bilansie azotowym, małej il. białka w diecie
|
|
|
Jakie produkty są bogate w witaminę B2 start learning
|
|
mleko, p. mleczne, jajo, p. zbożowe gruboziarniste, drożdża piwowarskie, wątroba, warzywa zielone
|
|
|
Wymień bakterie, które są syntetyzowane przez florę bakteryjną start learning
|
|
witamina B2, witamina B6, witamina PP
|
|
|
Jaka jest druga nazwa witaminy B6 start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
Wymień funkcje witaminy B6 start learning
|
|
koenzym występujący w 50 enzymach, bierze udział w przemianie aminokwasów - katalizuje procesy tworzenia niacyny z tryptofanu, uczestniczy w enzymach wpływających na przekształcenie kwasów tłuszczowych, konieczna do syntezy serotoniny i adrenaliny
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
Od czego uzależniona jest ilość wit. B6 start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
ograniczenie syntezy białek ustrojowych, kw. nukleinowych, hemoglobiny itp. objawia się nadpobudliwością nerwową zmianami skórnymi, drętwieniem rąk, niedokrwistością
|
|
|
|
start learning
|
|
drożdze, kiełki pszenicy, otręby, jaja, strączki, orzechy, mięso
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
kwas nikotynowy, amid kwasu nikotynowego
|
|
|
|
start learning
|
|
- bierze udział w utlenianiu komórkowym - uczestniczy w przemianie BTW - utrzymuje w prawidłowym stanie nabłonek skóry pp i ukł. nerwowego - usuwa nadmiar cholesterolu - prawidłowe funkcjonowanie mózgu i rozszerzanie naczyń krwionośnych
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
za co są odpowiedzialne oksyreduktazy start learning
|
|
odpowiedzialne są za odwracalne przenoszenie wodoru w reakcjach katalizowanych
|
|
|
z czym związany może być niedobór witaminy pp start learning
|
|
|
|
|
jaka choroba wynika z niedoboru witaminy pp start learning
|
|
|
|
|
objawy niedoboru witaminy B12 start learning
|
|
skóra szorstka, przebarwiona, łatwo pęka, zapalenie języka, jamy ustnej, zab. trawienia, biegunki, bezsenność
|
|
|
produkty bogate w wit. B12 start learning
|
|
drożdże, wątroba, mięso, ryby, strączki, otręby, pieczywo, owoce, mleko
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
posiada układ pierścieniowy- korony (4 pierścienie pirolowe), związany z atomem kobaltu) METAL!!!
|
|
|
wymień funkcje witaminy B12 start learning
|
|
- niezbędna do tworzenia krwinek czerwonych i białych, - wraz z kw. foliowym bierze udział w synt.kw. DNA, aminokwasów i białek szpiku.
|
|
|
Co jest niezbędne do prawidłowego wytwarzania witaminy B12? start learning
|
|
czynnik Castle’a wydz. przez bł. śl. żołądka- w obecności jonów Ca+ wiąże B12 i całość jest wchłaniania w JC.
|
|
|
W jakiej diecie są niedobory B12? start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
zahamowanie dojrzewania i rozmnażania komórek zwłaszcza czerwonych krwinek. - niedokrwistość złośliwa (megaloblastyczna) - zanik błony przewodu pokarmowego
|
|
|
Na skutego czego może wystąpić niedobór B12 start learning
|
|
Niedobór może wystąpić wskutek złego wchłaniania w jelicie
|
|
|
|
start learning
|
|
podroby, wątroba, nerki, owoce morza, ryby, mięso, mleko i przetwory, żółtka
|
|
|
|
start learning
|
|
mocznik pierścień tiofanu kwas walerianowy
|
|
|
z jakim aminokwasem łączy się wit. H start learning
|
|
|
|
|
za co odpowiada witamina H w org start learning
|
|
- reakcje karboksylacji - przekształcanie acetylo-CoA w malonylo-CoA - czynnik wzrostowy (płód)
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
w skład jakich enzymów wchodzi biotyna? start learning
|
|
katalizujących reakcję oksydacji
|
|
|
w syntezie czego uczestniczy biotyna start learning
|
|
kw. nukleinowych, tłuszczy i białek
|
|
|
|
start learning
|
|
zmniejsza syntezę kw. tłuszczowych i białek ustrojowych: zmiany skórne, znużenie, łojotok, bóle mięśniowe, brak łaknienia, depresja
|
|
|
Inna nazwa na witaminę B5 start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
beta- alanina kwas pantoteinowy (skł. CoA)
|
|
|
Funkcje kwasu pantotenowego start learning
|
|
- prawidłowy metabolizm węglowodanów i tłuszczów - ściśle związana z wytwarzaniem energi
|
|
|
Z czym łączy się witamina B5 i co daje start learning
|
|
|
|
|
objawy niedoboru witaminy B5 start learning
|
|
- uszkodzenia kory nadnerczy - zab. ukł mięśniowego i nerwowego drażliwość, brak łaknienia, obn. ciśnienie, łuszczenie skóry, zmiany zap. w p.p. biegunka
|
|
|
|
start learning
|
|
produkty zbożowe gruboziarniste, otręby, strączki jaja drożdże, mięso w mniejszych ilościach owoce i warzywa
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
- rozwój kom. ustrojowych - niezb. do prawidłowego rozwoju ukł. krwiotwórczego - koenzym w reakcjach przenoszenia rodników jednowęglowych
|
|
|
Jakie przemiany katalizuje B5 start learning
|
|
Aminokwasów: wzajemna przemiana seryny i glicyny homocysteiny do metioniny i histydyny powstawanie tyrozyny z fenyloalaniny, przemiana fosfolipidów
|
|
|
|
start learning
|
|
- hamuje prawidłowe procesu wzrostu i rozmn. komórek. - dochodzi do zab. czynności krwiotwórczej szpiku - zmiany w ukł. nerwowym- niebezp. dla rozwijającego się płodu
|
|
|
Co może być czynnikiem niedoborów B5 i dla kogo jest to charakterystyczne start learning
|
|
niedostateczne wchłanianie z jelita/ dla osób starszych, ciężarnych
|
|
|
|
start learning
|
|
kilka zw. wykazujących aktywność biol. retinolu. należy do lipidów izopreponowych
|
|
|
|
start learning
|
|
beta- karoten- 2 pierścienie beta jononu poł. łańcuchem typu izoprenowego
|
|
|
gdzie głównie występują karotenoidy start learning
|
|
|
|
|
Gdzie zachodzi przemiana karotenoidów/czego wymaga start learning
|
|
w nabłonku jelita/ obecnosci cynku
|
|
|
Co powoduje awitaminoza witaminy A start learning
|
|
nadmierne rogowacenie komórek nabł. suchość, łuszczenie, wysychanie nabłonka w pp. u. o (częste zap. płuc). pm-p
|
|
|
Jaką chorobę powoduje niedobór witaminy A start learning
|
|
kurzą ślepotę/ niedowiedzenie o zmierzchu
|
|
|
jakie są objawy niedoboru witaminy A start learning
|
|
prowadzi do suchości i zgrubienia spojówek, rogówek, zapalenia brzegów powiek, zaburzeń regeneracji czerwieni wzrokowej.
|
|
|
Jaka dawka witaminy A jest toksyczna start learning
|
|
dzieci 6000ug dorośli 15000ug
|
|
|
wymień źródła zwierzęce witaminy A start learning
|
|
tłuszcze rybie (tran) wątroba, pełnotłuste mleko i przetwory, żółtka jaj
|
|
|
wymień źródła roślinne witaminy A start learning
|
|
marchew, dynie, groszek zielony, fasolka szparagowa, koperek, morele, brzoskwinie
|
|
|
wymień związki wchodzące w skład witaminy D start learning
|
|
- cholekalcyferol (wit. D3) -ergokalcyferol (wit. D2) - 25-hydroksycholekalcyferol
|
|
|
wymień funkcje witaminy D start learning
|
|
niezbędna do funkcjonowania ukł. kostnego, wzmaga resorpcję wapnia i fosforanów - reguluje gospodarkę wapniowo-fosforową organizmu - wzmacnia system immunologiczny - wpływa na wydzielanie parathormonu - ma działanie podobne do hormonów steroidowych
|
|
|
w jaki sposób organizm człowieka syntetyzuje wit D3 start learning
|
|
z prowitaminy pod wpływem promieni nadfioletowych, a wit D2 z ergosterolu występującego w produktach roślinnych (drożdżach/grzybach)
|
|
|
Jaką chorobę powoduje niedobór wit. D start learning
|
|
krzywice, osteomalacje, osteoporoze
|
|
|
Co nie jest wchłaniane przy małej ilości witaminy D start learning
|
|
|
|
|
wymien spożywcze źródła wit. D start learning
|
|
źródłem D3 są produkty nabiałowe: jaja, masło, sery, mleko, tłuszcze rybie i ssaków morskich. znaczne ilości w wątrobie i margarynach, mlekach dla niemowląt D2- drożdże
|
|
|
wymien rodzaje witaminy E start learning
|
|
obejmuje 8 związków: - 4 tokoferole - 4 tokotrienole różniące się od siebie liczbą gr. metylowych (-CH3).
|
|
|
Co jest najbardziej aktywną formą witaminy E start learning
|
|
|
|
|
jakiemu procesowi w trakcie wchłaniania ulega witamina E start learning
|
|
|
|
|
od czego uzależnione jest wchłanianie witaminy E start learning
|
|
od jej formy występowania, stopnia wchłanialności i zawartości NNKT w racji pokarmie
|
|
|
kto ma większe zapotrzebowanie na wit. E start learning
|
|
osoby starsze + z chorobami pp
|
|
|
wymien objawy niedoboru witaminy E start learning
|
|
utleniają się nienasycone zw. powstają wolne rodniki - zmiany w przednim płacie p. mózgowej - zmniejsza się wydzielanie hormonu gonadotropowego zab plemników i zab w czasie ciąży
|
|
|
wymień roślinne źródła witaminy E start learning
|
|
oleje roślinne (zwł. słonecznikowy), margaryny, kiełki i zarodki, gruboziarniste produkty zbożowe, warzywa liściaste np. pietruszka, szpinak, sałata
|
|
|
wymień zwierzęce źródła witaminy E start learning
|
|
żółtko jaja, masło, pełne mleko i przetwory mleczne
|
|
|
WITAMINA K- wymien rodzaje start learning
|
|
filochinon (K1) menachinon (K2) menadion (synt. K3)
|
|
|
wymień funkcje witaminy K start learning
|
|
niezb. do tworzenia czynników krzepliwości krwi - kataluzje syntezę protrombiny - udział w formowaniu tkanki kostnej - wł. antybakteryjne
|
|
|
jak często i kiedy występują skutki witaminy K start learning
|
|
występują rzadko, bardzo rozp. w produktach poż i synteza przez FB. może wystąpić w chorobach wątroby, niedożywieniu, zab. wchłanianiu i ch. nowotworowych, przy antybiotykoterapii
|
|
|
|
start learning
|
|
w roślinach- zielonych cz. roślin w procesie fotosyntezy szpinak, sałata, kalafior, kapusta, brukselka herbata zielona
|
|
|
