Question  |
Answer |
|
start learning
|
|
Ogół działań prowadzących do sprawnego i komunikatywnego posługiwania się językiem
|
|
|
kultura języka - ujęcie samoistne start learning
|
|
to szacunek do jezyka jako do dziedzictwa kulturowego i części tożsamości narodowej
|
|
|
kultura jezyka - ujecie instrumentalne start learning
|
|
dbałość o komunikatywnosc wypowiedzi, zrozumialosc, poprawnosc
|
|
|
jednostkowe rozumienie kultury języka start learning
|
|
to jak dana osoba sie wypowiada, dba o styl, poprawnosc, adekwatnosc
|
|
|
poradnicze rozumienie kultury jezyka start learning
|
|
zwiazane z dzialalnoscia poradni jezykowych i jezykoznawcow, ktorzy wskazuja na to, co jest poprawne
|
|
|
metajęzykowe rozumienie kultury jezyka start learning
|
|
analizowanie zjawisk jezykowych, norm jezykowych, refleksja nad jezykiem
|
|
|
instytucjonalne rozumienie kultury jezyka start learning
|
|
rola instytucji (szkola, Rada Jezyka Polskiego, media) w ksztaltowaniu kultury jezyka
|
|
|
|
start learning
|
|
poprawnosc, komunikatywnosc, etyka i estetyka
|
|
|
cechy jezyka jako systemu start learning
|
|
systemowosc, hierarchicznosc, regułowość, zależność, abstrakcyjnosc
|
|
|
poziomy systemu jezykowego start learning
|
|
fonetyczny, morfologiczny, skladniowy, semantyczny, pragmatyczny
|
|
|
|
start learning
|
|
wzorowe uzycie jezyka, np. dziesiecioro kurcząt, dziesięcioro przykazań, tę książkę, mleć kawę, słać łóżko
|
|
|
|
start learning
|
|
mniej poprawna, użytkowo dopuszczalna froma języka, np dziesiec przykazan, piec kurcząt, scielic lozko, mielic kawe
|
|
|
|
start learning
|
|
realizacyjna (decyduje o tym ktore formy jezyka beda uzywane w praktyce), selekcyjna (sa pewne mozliwe formy ale nieuzywane, np znanie, brzydkosc), dystrybucyjna (inne slownictwo dla stylu naukowego a inne dla artystycznego)
|
|
|
kultura jezyka w sredniowieczu start learning
|
|
styl retoryczny, dwujezycznosc, wypowiedzi na wzor kazan w kosciele, moralizatorstwo
|
|
|
kultura jezyka w renesansie start learning
|
|
rozwijaja sie dziela pisane w jezykach narodowych, np. Kochanowski tworzy poezje, urozmaicajac polszczyzne; dazenie do ustanowienia norm poprawnosci jezykowej
|
|
|
|
start learning
|
|
styl poetycki - paradoksy, antytezy; styl prozatorski - makaronizmy
|
|
|
kultura jezyka w oswieceniu start learning
|
|
jasnosc i logika wypowiedzi, jezyk ma byc zrozumialy i precyzyjny; rozwoj jezyka naukowego i publicystycznego
|
|
|
kultura jezyka w romantyzmie start learning
|
|
jezyk do wyrazania indywidualnych przezyc, styl emocjonalny i patetyczny
|
|
|
kultura jezyka w pozytywizmie start learning
|
|
prostota, nacisk na jasnosc i zrozumialosc przekazu dla wszystkich grup spolecznych, jezyk mial sluzyc do edukacji nizszych warstw spolecznych, aby realizowac za jego pomoca pozytywistyczne postulaty np pracy u podstaw
|
|
|
kultura jezyka w mlodej polsce start learning
|
|
subtelnosc, wieloznacznosc, duzo symboliki, ekspresjonizm, duzo metafor i aluzji
|
|
|
kultura jezyka w dwudziestoleciu start learning
|
|
eksperymenty jezykowe, np futurysci, rozwoj jezyka mediow, publicystyki i reklamy
|
|
|
kultura jezyka w okresie prl start learning
|
|
rozwoj mowy ezopowej, aby obejsc cenzure, jezyk manipulacji, propagandy, nowomowa, eufemizmy, rozwoj jezyka potocznego i codziennego - wieksze zroznicowanie stylow
|
|
|
kultura jezyka we wspolczesnosci start learning
|
|
anglicyzmy, zapozyczenia, skrotowce, memy (jezyk internetu i mediow), uproszczenie jezyka, dominacja mowy potocznej, rozwijanie sie slangow, styl wypowiedzi zalezny od kontekstu
|
|
|
co mowi ustawa o jezyku polskim? start learning
|
|
art. 3 - ochrona jezyka polskiego polega na przeciwdzialaniu wulgaryzacji, szerzeniu wiedzy o nim i o jego roli, upowszechnianiu szacunku do regionalizmow i gwar i zapobieganie ich zanikaniu, dbanie o poprawne uzywanie jezyka w przestreni publicznej
|
|
|
czym jest rada jezyka polskiego i jakie sa jej kompetencje? start learning
|
|
Jest instytucja opiniodawczo doradcza w sprawach uzywania jezyka polskiego, nie rzadziej niz co 2 lata musi dostarczyc do sejmu i senatu sprawozdanie o stanie ochrony jezyka
|
|
|
przyklady zalecen rady jezyka polskiego start learning
|
|
polskie odpowiedniki zapozyczen, jasnosc i zwiezlosc wypowiedzi, interpunkcja powinna sluzyc czytelnosci i logicznemu rozdzieleniu wypowiedzi a nie byc utrudnieniem
|
|
|
przyklady realizacji normy wzorcowej w wymowie start learning
|
|
odstepstwa od akcentowania wyrazow pochodzacych z greki na trzecia sylabe od konca, akcentowanie na pierwsza np muzyka, logika, plastyka
|
|
|
przyklady realizowania normy wzorcowej w leksyce (w slownictwie) start learning
|
|
unikanie zapozyczen, kalek jezykowych, kolowializmow, dostosowywanie stylu wypowiedzi do sytuacji
|
|
|
przyklady realizacji normy wzorcowej w slowotworstwie start learning
|
|
tworzenie zestawien typu dzien roboczy, szyba samochodowa, warsztat samochodowy
|
|
|
przyklady realizacji normy wzorcowej we fleksji start learning
|
|
poszedłem zamiast poszłem, dwoje dzieci zamiast dwa dzieci itd
|
|
|
przyklady realizacji normy wzorcowej w skladni start learning
|
|
proszę pani, musze do toalety zamiast prosze panią musze kupe
|
|
|
warianty w normie - co to te warianty sa start learning
|
|
warianty to rozne dopuszczalne formy tego samego wyrazu lub konstrukcji
|
|
|
jakie sa warianty w normie? start learning
|
|
recesywne, ekspansywne i rownolegle
|
|
|
co to wariant recesywny w normie start learning
|
|
wypierany przez inne formy bardziej uzywane, np tera sie mowi gdy przyszedl a nie przyszedlszy
|
|
|
|
start learning
|
|
coraz czesciej uzywane, np gdy przyszedl zamiast przyszedlszy ktore jest wariantem recesywnym
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
blad - zmiana niezaaprobowana w systemie; innowacja - zaaprobowana
|
|
|
|
start learning
|
|
nowe slowa na nowe zjawiska, np kliknac, czatowac
|
|
|
|
start learning
|
|
zeby sie nie mylilo ludziom, np. poprawne formy kiedys to bylo "liscmi", "dlonmi", ale ludzie mowili "lisciami", wiec to teraz jest tez aprobowane na poziomie normy uzytkowej. albo "tą ksiazkę" tez
|
|
|
|
start learning
|
|
np rozszerzanie laczliwosci liczebnikow glownych (szesc kurczat zamiast szescioro kurczat) albo slucham audycje radiowa zamiast slucham audycji radiowej albo laczenie przyimka przeciw - np tabletki przeciwbolowe zamiast od bolu glowy
|
|
|
|
start learning
|
|
od zapozyczen, np lider, menedzer
|
|
|
