ruch umysłowy i światopoglądowy Renesansu, który przywraca wartości kultury antycznej i stawia człowieka w centrum uwagi. Człowiek jako rozumna, wartościowa jednostka, z godnością.
pogląd, według którego człowiek jest ośrodkiem i sensem świata, a nie Bóg lub Kościół. Człowiek i jego rozum, życie tu i teraz, przyroda, rzeczywistość ziemska.
opieka (zazwyczaj finansowa i prestiżowa) nad artystami, poetami, uczonymi — patroni zamożni wspierali twórców. Włosi i zamożna szlachta sprowadzali artystów, co napędzało rozwój kultury.
Renesansowy zwrot ku antykowi oznaczał też fascynację filozofią starożytną. Stoicyzm, klasyczne cnoty, idea umiarkowania, rozumu, równowagi — miały wpływ na literaturę i światopogląd humanistów.
