poniatowski

 0    100 flashcards    parasollkaolka
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
sejm konwokacyjny
start learning
zajmuje się sprawami państwa w okresie bezkrólewia
famila
start learning
rodzina Czartoryskich
Stanisław August Poniatowski
start learning
ostatni król Polski, zdobycie tronu zawdzięczał protekcji carycy Kataryny II, za jego panowania ustanowiono konstytucje
dysydenci
start learning
różnowiercy, pozbawieni możliwości zasiadania w sejmie i dostępu do urzędów
Mikołaj Repin
start learning
rosyjski ambasador, który zażądał równouprawnienia dysydentów
prawa kardynalne
start learning
uznawane za niezmienne, stawiące podstawę ustroju RP np. wolna elekcja, liberum veto, władza szlachcica nad chłopem
Katarzyna II
start learning
caryca Rosji, sprawowała protektorat rosyjski nad RP
Bar
start learning
miasto w którym została zawiązana konfederacja barska
konfederacja barska
start learning
konfederacja zawiązana w 1768r przez szlachtę przeciwko królowi, obronna tradycyjnej złotej wolności
koliszczyzna
start learning
wystąpienie chłopów ukraińskich, przeciwko szlachcie, mordowanie ich i żydowskich dzierżawców karczm
arendarze
start learning
żydowscy dzierżawcy karczm
Kazimierz Pułaski
start learning
dowódca ruchu konfederackiego, planował zamach na króla Poniatowskiego, po porażce emigrował do USA
Częstochowa
start learning
porażka konfederatów po czterech latach, upadek Częstochowy
I rozbiór Polski
start learning
1772, podpisanie w Petersburgu konwencji rozbiorowej Prusy-warmie, pomorskie, malborskie, chełmiński, tereny nad Notecią Austria-południe woj. krakowskiego i sandomierskiego, woj. ruskie Rosja-ziemie na wschód od dźwiny i dniepru
Rada nieustająca
start learning
stały organ władzy wykonawczej powołany przez sejm po I rozbiorze, 36 członków, decyzje podejmowane większością głosów, przewodniczył król
Rada nieustająca (podział)
start learning
interesów cudzoziemskich, policji, wojskowy, sprawiedliwości, skarbowy
konsyliarze
start learning
członkowie rady nieustającej
szkoła rycerska
start learning
dla młodzieży szlacheckiej, miała charakter wojskowy, kształcąca w duchu patriotyzmu i ideałów oświecenia
Komisja edukacji narodowej
start learning
powołana w 1773r, sprawowała państwowy zarząd nad oświatą
Andrzej Zamoyski
start learning
opracował projekt kodeksu, który ujednolicał prawo, chciał rozszerzyć prawa mieszczan i chłopów, odrzucono
Stanisław Staszic
start learning
publicysta, autor "przestrogi dla Polski", domagał się wzmocnienia władzy króla, dziedziczności tronu i dopuszczenia do parlamentu mieszczan
Sejm Wielki (Czteroletni)
start learning
miał zatwierdzić przymierze z Rosją i wyrazić zgodę na powiększenie armii, uchwalił konstytucje
Kazimierz Nestor Sapieha
start learning
marszałek sejmu wielkiego
stronnictwo hetmańskie
start learning
grupował konserwatywną szlachtę, przeciwnicy reform, chcieli obalić króla przy pomocy rosji. Przywódcy: Franciszek Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki
obóz królewski
start learning
król i jego zwolennicy, chcieli przeprowadzić reformy w sojuszu z rosją
obóz patriotyczny
start learning
chcieli przeprowadzić reformy i uniezależnić się od rosji. Przywódcy: Stanisław i Ignacy Potoccy, Adam Kazimierz Czartoryski, Stanisław Małachowski
Hugo Kołłątaj
start learning
ideowy przywódca stronnictwa patriotycznego, zwolennik reform, autor " do stanisława małachowskiwgo anonima listów kilka ", zreformował akademie krakowską
Kuźnica Kołłątajowska
start learning
grono zwolenników reform ustrojowych, przywódcą był Hugo Kołłątaj
Jan Dekert
start learning
prezydent Warszawy, za jego kadencji czarna procesja
czarna procesja
start learning
marsz 141 przedstawiciel miast królewskich przez Warszawę w czarnych strojach, chcieli dla mieszczan dostępu do urzędów, zasiadania w sejmie, nabywania dóbr ziemskich zaprzestania więzienia bez wysoku
Leopold II
start learning
cesarz Austrii, przyjął żądania pruskie
Reichenbach
start learning
miasto w którym na zjeździe Leopold II zrzekł się nabytków terytorialnych uzyskanych kosztem Turcji (żądania P)
prawo o sejmikach
start learning
wyłączało z udziału w sejmikach szlachtę nieposiadającą ziemi
prawo o miastach
start learning
mieszczanie uzyskali prawo nietykalności os, nabywania dóbr ziem, dostępu do urzędów, ułatwiono nobilitacje
nobilitacja
start learning
uzyskiwanie szlachectwa
plenipotenci
start learning
24 przedstawiciel mieszczaństwa którzy byli głosem doradczym w sprawach miasta w sejmie
Stanisław Małachowskie
start learning
przywódca obozu patriotycznego, marszałek sejmu, zwolennik reform, brał udział w opracowywaniu konstytucji
Konstytucja 3 maja
start learning
uchwalona 3 maja 1791r, dominacja stanu szlacheckiego w życiu kraju, zniesiono liberum veto i konfederacje, likwidacja wolnej elekcji
Straż Praw
start learning
organ władzy wykonawczej ustanowiony w konstytucji, król-przewodniczący, prymas, 5 ministrów (policji itp), marszałek, następca tronu
monarchia konstytucyjna
start learning
forma rządów, w której konstytucja określa zakres władzy monarchy i organów przedstawicielskich
Targowica
start learning
miasto gdzie zawiązano konfederacje targowicką
konfederacja targowicka
start learning
zawiązana pomiędzy przywódcami obozu hetmańskiego i carycą, miała znieść konstytucje i przywrócić dawny ustrój, symbol zdrady narodwej
Józef Poniatowski
start learning
książę litewski, bratanek króla, dowódca armii konnej opóźniającej marsz wojsk rosyjski na RP
zieleńce
start learning
książę józef poniatowski odniósł tam zwycięstwo nad Rosjanami
order virtuti militari
start learning
ustanowiony przez króla, upamiętniający dzielną walkę wojsk litewskich
dubienka
start learning
rosyjskie odziały sforsowały Bug, Kościuszko zadał Rosjanom poważne strarty
II rozbiór Polski
start learning
prusy: wielkopolska, duża część mazowsza, gdańsk, toruń rosja: białoruś, ukraina naddnieprzańska, podole
grodno
start learning
miejscowość gdzie sejm został zmuszony do podpisania traktatów rozbiorowych (II), poniatowski ogłosił tam abdykacje po klęsce powstania
Tadeusz Kościuszko
start learning
dowódca, patriota, stanął na czele powstania przeciwko rosji, brał udział w wojnie o niepodległość USA
Antoni Madaliński
start learning
brygadier, odmówił wykonania rozkazu (przyłączenia wojsk do armii zaborców), wyruszył na czele oddziału kawalerii do Krk
Ostrołeka
start learning
tam stacjonowały odziała Madalińskiego
Naczelnik
start learning
tytuł nadany kościuszcze po złożeniu przysięgi na wierność narodowi w krwkowie w 1794
Wojciech Bartos
start learning
chłop, który za odwage w walce (racławice) i zachecanie innych chłopów do udziału u powstaniu został mianowany chorążym, zwolniony z pańszczyzny
kosynierzy
start learning
odziały chłopskie, które walczyły z zaborcami w czasie powstania za pomocą kos
Racławice
start learning
zwycięstwo powstańców w 1794, rozgromienie dużego oddziału rosyjskiego, dzięki kosynierom
sukmana
start learning
chłopski płaszcz, noszony przez kościuszke na dowód uznanania
połańce
start learning
tam wydano uniwersał
uniwersał
start learning
list władz lun akt prawny odczytywany publicznie, dotyczący ważnych wydarzeń, spraw
uniwersał połaniecki
start learning
wydany przez kościuszke, znosił poddaństwo osobiste chłopów i gwarantował im nieusuwalność z ziemi
Rada najwyższa narodowa
start learning
rada powołana przez naczelnika, pełniła funkcje powstańczego rządu, wprowadził podatek nadzwyczajny i przeprowadził rekwizycje sreber kościelnych
szczękociny
start learning
klęska powstańców, którzy chcieli nie dopuścić do połączenia wrogich armii
Jan Henryk Dąbrowski
start learning
dowodził oddziałami w wiekopolsce i na kujawach w czasie powstania antypruskiego
aleksander suworow
start learning
dowódca wojsk rosyjskich, wysłanych przeciwsko powstańcą, które zdobył warszawską pragę
Maciejowice
start learning
tam kościuszko dostał się do niewoli rosyjskiej
tomasz wawrzecki
start learning
nowy naczelnik po niewoli kościuszki, nie potrafił zorganizować obrony stolicy
rzeź pragi
start learning
okrutna masakra obrońców i mieszkańców warszawskiej pragi dokonana przez rosjan
twierdza pietropawłowska
start learning
tam więziono kościuszke, petersburg
III rozbiór Polski
start learning
1795 prusy: większość mazowsza, część podlasie, ziemie litewskie po rzekę niemen, księstwo siewierskiego austria: część małopolski pomiędzy pilicą a bugiem, część mazowsza i podlasia rosja: większość ziem litewskich, część ziemi chełmińskiej, woj wołyńskie
fiodor denisow
start learning
generał, dowodził rosjanami, zmusił wojska powstańcze do rezygnacji z marszu na warszawe
obiady czwartkowe
start learning
organizowane przez króla, zapraszał zaufane grono współpracowników, omawiano życie literacki, naukowe, polityczne
Adam Naruszewicz
start learning
redagował tygodnik "zabawy przyjemne i pożyteczne" czasopismo literackie
Monitor
start learning
czasopismo kierowane do szlachty, było wykładnią królewskich reform
Ignacy Krasicki
start learning
biskup, redaktor monitora, autor "pan podstoli"
Stanisław Konarski
start learning
autor "o skutecznym rad sposobie"
Julian Ursyn Niemcewicz
start learning
autor pierwszej polskiej komedii politycznej "powrót posła"
Wojciech Bogusławski
start learning
najbardziej znany dyrektor teatru narodowego
Towarzystwo do ksiąg elementarnych
start learning
opracowywało podręczniki
Collegium Nobilium
start learning
szkoła średnia przeznaczona dla młodzieży szlacheckiej, uczyła matematyki, ekonomi, prawa, języków
Józef i Andrzej Załuscy
start learning
ufundowali jedną z pierwszych bibliotek, później mianowaną biblioteką publiczną RP
Jan Śniadecki
start learning
opracował polską terminologię matematyczną
Jędrzej Śniadecki
start learning
opracował pierwszy polski podręcznik chemii
Marcin Poczbut-Odlanicki
start learning
założył w Wilnie obserwatorium astronomiczne
Krzysztof Kluk
start learning
dokonał klasyfikacji polskiej flory w "dykcjonarzu roślinnym"
weduta
start learning
obraz lub rysunek przedstawiający pejzaż z elementami architektonicznymi
Bernard Bellotto
start learning
włoski malarz, stworzył 30 wedut przedstawiających Warszawe
ciemnia optyczna (kamera obscura)
start learning
światłoszczelna skrzynka z małym otworem w jednej ściance pozwalająca uzyskać na przeciwległej ściance odwrócony obraz przedmiotu
Marcello Bacciarelli
start learning
włoski malarz, nadworny portrecista
Andre Le Brun
start learning
francuski rzeźbiarz
Franciszek Smuglewicz
start learning
malarz, stypendysta króla
Jan Chrystian Kamsetzer
start learning
architekt, stypendysta króla
Jakub Fontan
start learning
rozpoczął prace przebudowy pałacu łazienkowskiego i komnat zamku kr.
Dominik Merlini
start learning
nadworny architekt, kontynuował przebudowe zamku i łazienek
klasycyzm mieszczański
start learning
z polecenia bogatych mieszczan powstawały domy bankierski i handlowe, hotele, ratusze, teatry
Giovanni Lampi
start learning
włoski malarz, portrecista
Elisabeth Vigee-Lebrun
start learning
francuska malarka
Jan Norblin
start learning
nadworny malarz Czartoryskich, uwiecznił życie szlachty i chłopów na wielu obrazach
Aleksander Orłowski
start learning
malarz, autor wielu obrazów przedstawiających wydarzenia powstania koś
Antonio Corazzi
start learning
florencki architekt, stworzył gmach banku polskiego
Chrystian Piotr Aigner
start learning
architekt, autor pałacu namiestnikowskiego
Bartela Thorvaldsena
start learning
rzeźbiarz, autor pomników józefa poniatowskiego i kopernika

You must sign in to write a comment