Question |
Answer |
|
start learning
|
|
1789(rewolucja francuska)-1848(wiosna ludów)
|
|
|
|
start learning
|
|
1822r. Wydanie Ballad i Romansów Adama Mickiewicza 1864r. Upadek powstania stycz
|
|
|
|
start learning
|
|
wolnosc rownosc barterstwo wyobraznia wiara intuicja marzenie uczucia irracjonalizm
|
|
|
|
start learning
|
|
poczucie tozsamosci narodowej w literaturze pojawiaja sue kwestie hsiyoryczne i watki narodowo wyzwolencie filozogia egzystencjalna bohater romantyczny wybitny indywidualista obdarzony geniuszem pisarze epoki stawiali sobei cel prowadzenia narodu
|
|
|
|
start learning
|
|
rewolucja burżuazyjna we francji rozpowszechnienie udei wolnosci rownosci i braterstwa uchwalenie deklaracji praw czlowieka i obywatela nowy system polityczny-republika powstanie bogatego miesczanstwa burżuazji
|
|
|
w pekzazach romantycznych obecne sa start learning
|
|
gory morze puszcze stepy ruiny cmentarze
|
|
|
|
start learning
|
|
groteska brzydota basniowosc fantastyka gotyzm
|
|
|
|
start learning
|
|
fascynacji zlem i brzydotą orientalizm romantyczny obrjmuje fascynacje kultura bliskiego wschodu fascynacja smuercia np wywolywanie duchow fascynacja neiszczesliwa miloscia
|
|
|
sytuacja polityczna w ruropie start learning
|
|
Rozbiory Polski i restauracja monarchii po Kongresie Wiedeńskim (1815). • Ruchy narodowo-wyzwoleńcze i liberalne – np. powstania w Niemczech, Włoszech, Hiszpanii. Okres rewolucji i wojen napoleońskich
|
|
|
sytuacja polityczna poslki start learning
|
|
Brak niepodległości, co silnie wpływało na literaturę i kulturę – powstał romantyzm narodowy, gdzie twórczość była wyrazem tęsknoty za wolnością Rozbiory Polski (1772, 1793, 1795) – podział terytorium między Rosję, Prusy i Austrię
|
|
|
|
start learning
|
|
utwor typowo romantyczny ktoregi zalozenia zostaly oparciwane przez angielskich poetow romantycznych gatunek pograniczny laczy epike liryke dramat nastroj grozy wiara w swiat metafizyczny narrator 3 osobowy ludowosc
|
|
|
|
start learning
|
|
Utwór wierszowany, o charakterze fabularnym, o luźnej, fragmentarycznej kompozycji, najczęściej związanej prowadzącym cały tekst motywem podróży bohatera, a czasem również wątkiem romansowym
|
|
|
|
start learning
|
|
Sonet jest formą literacką zaliczaną do liryki, charakteryzującą się 14 wersami podzielonymi na cztery strofy.
|
|
|
|
start learning
|
|
bohater pochodzi z ludu pokazane sa realia ludowe codziennisc miejsce wiec rozstaje drog las wierzenia ludowe moralnosc ludowa dialektyzacha wprowadzenie do teksty skladni z gwar miejskich
|
|
|
|
start learning
|
|
długi, rozbudowany gatunek literacki epicki napisany w prozie, charakteryzujący się złożoną fabułą, wieloma postaciami i wieloma wątkami
|
|
|
|
start learning
|
|
powieść łącząca cechy epiki i poezji, np. wątek refleksyjny i liryczny w narracji.
|
|
|
|
start learning
|
|
szczególnie utrwalona w kulturze Zachodu forma egzotyzmu polegająca na uzewnętrznieniu i akcentowaniu w tworach kultury fascynacji kulturami Wschodu
|
|
|
|
start learning
|
|
nurt kultury europejskiej, stanowiący jeden z jej przedromantycznych prądów. Dążył on do przywrócenia rangi i znaczenia utworom i budowlom pochodzącym ze średniowiecza
|
|
|
|
start learning
|
|
wyrasta z dramatu sekspirowskiegi zrywa z klasycznymi jednosciami zdarzen i czasu stanowi kontynuacje dramatu szekspirowskiehi nowosc w dramacie to otwartosc u brak finalizmu
|
|
|
|
start learning
|
|
Celem ironii romantycznej było ustawiczne przypominanie odbiorcy, że sztuka ma prowadzić do poznania prawdy. Aby można było poznać prawdę, nie należy pozwolić sobie na zapomnienie, że dzieło literackie jest fikcją, że jest to właśnie gra
|
|
|
|
start learning
|
|
czerpanie z przeszłości i zainteresowanie historią w literaturze.
|
|
|
|
start learning
|
|
podkreślanie roli uczuć, intuicji, fantazji, w opozycji do rozumu
|
|
|
|
start learning
|
|
utwor pochwalny podniosly patetyczny wyrazajacy pochwale bostwa liryczny
|
|
|
|
start learning
|
|
gatunek liryczny, który charakteryzuje się wzniosłością tematu i stylu, sławi ideę, wydarzenie lub czas utwór liryczny, wzniosły, często pochwalny wobec osoby lub zjawiska.
|
|
|
|
start learning
|
|
obecność nadprzyrodzonych, nierealnych wydarzeń w literaturze
|
|
|
|
start learning
|
|
kategoria estetyczna, a także rodzaj literacki i artystyczny, który charakteryzuje się łączeniem skrajnie przeciwstawnych pierwiastków, takich jak komizm i tragizm, piękno i brzydota, realizm i fantastyka
|
|
|
|
start learning
|
|
pęd do utrzymywania i rozwijania korzystnej opinii o własnej osobie. Zazwyczaj towarzyszy mu wyolbrzymiona pozytywna opinia o swoich cechach osobistych
|
|
|
|
start learning
|
|
wiara w nadejście mesjasza, który wyzwoli grupę ludzi od zła, przyniesie zbawienie i lepszą przyszłość
|
|
|
|
start learning
|
|
postawa etyczna, która polega na dobrowolnym podporządkowaniu własnych działań dobru ogółu, często wbrew siłom wyższym lub normom
|
|
|
|
start learning
|
|
pogląd historiozoficzny, który zakłada, że losami świata, społeczeństwa i jednostek kieruje Opatrzność (np. Bóg)
|
|
|
|
start learning
|
|
rodzaj poezji patriotycznej, nawołującej do walki za ojczyznę i gloryfikującej bohaterstwo
|
|
|
|
start learning
|
|
kategoria estetyczna opisująca sytuację, w której bohater, działając w imię szlachetnych celów, jest nieuchronnie skazany na klęskę, ponieważ musi dokonać wyboru między dwiema równorzędnymi, ale sprzecznymi wartościami
|
|
|
|
start learning
|
|
łączenie i mieszanie elementów z co najmniej dwóch różnych systemów wierzeń religijnych, tworząc w ten sposób nowy system lub włączając idee z innych tradycji do istniejącej
|
|
|
|
start learning
|
|
pogląd filozoficzny, zgodnie z którym źródłem całej wiedzy są wrażenia zmysłowe, a poznanie odbywa się wyłącznie za pomocą zmysłów
|
|
|
|
start learning
|
|
gatunek dramatyczny lub filmowy, który ma na celu rozbawienie widza poprzez humor, często z pogodnym i pozytywnym zakończeniem dla bohaterów
|
|
|
|
start learning
|
|
prąd religijno-filozoficzny, który zakłada możliwość bezpośredniego, pozazmysłowego kontaktu z rzeczywistością transcendentną, np. z Bogiem, poprzez intuicję, a nie rozum
|
|
|
|
start learning
|
|
postawa, która zakłada nieuchronny upadek cywilizacji i wartości, charakteryzująca się pesymizmem i poczuciem bezradności
|
|
|
|
start learning
|
|
ideologia, kultura i styl życia polskiej szlachty od XVI do XVIII wieku, oparta na przekonaniu o jej pochodzeniu od starożytnych Sarmatów
|
|
|
|
start learning
|
|
określenie poety-proroka, który ma natchnienie i jest duchowym przywódcą narodu
|
|
|
|
start learning
|
|
określenie poety-proroka, który ma natchnienie i jest duchowym przywódcą narodu
|
|
|
|
start learning
|
|
proces nadawania komuś lub czemuś cech heroicznych, czyli bohaterskich, wyjątkowych i wybitnych, takich jak odwaga, męstwo, poświęcenie czy honor
|
|
|
|
start learning
|
|
człowieka podróżnika" lub "człowieka pielgrzyma". Jest to motyw literacki i topos filozoficzny symbolizujący życie jako wędrówkę, podróż w poszukiwaniu sensu, prawdy lub Boga.
|
|
|
|
start learning
|
|
nowe słowo lub wyrażenie, które pojawiło się w języku, aby nazwać nową koncepcję, przedmiot lub zjawisko
|
|
|
|
start learning
|
|
forma poetycka, która nie jest oparta na tradycyjnych zasadach rytmicznych i metrycznych, takich jak stała liczba sylab czy rymów
|
|
|
|
start learning
|
|
samotny wyobcowany buntownik wibec norm spokecznych i autorytetow cierpi z powodu neuzrozumeinia przezywa dramat wewnetrzny sklonnosc do melancholi
|
|
|
|
start learning
|
|
nieszczesliwie zakochany z milosci popelnil samobojstwo jest zbuntowany wibec nirm spolecznych osamotniony wrazliwy na piekno przyrody
|
|
|
wieszcz typ mesjanistyczny start learning
|
|
Postać symboliczna, niosąca idee narodowe lub moralne. • Poświęcenie dla narodu, wyższych wartości, wolności. • Bohater często przewiduje losy swojego kraju lub narodu. • Łączy w sobie cechy tragiczne i heroiczne
|
|
|
|
start learning
|
|
ballada romantycznosc prezentuje spir pokoleniowy miedzy ludzmi oswiecenia a romantykami balkada ukzuje romantyczny odbior rzeczywistosci
|
|
|
romantycznisc utwor programowy start learning
|
|
utwor zawiera trescu charakteryzujace epoke przedstawiajaca jej idee lub zalozenia grupy poetyckiej
|
|
|
ludowosc w romantycznosci start learning
|
|
bohater pochodzi z ludu karusia i wystepuje lud codziennosc kogut biala sukienka jasia ubior miesjce masteczko duza wies wiara w duchy moralnosc ludowa nie ma winy bez kary dialektyla dzieweczke duby smalone
|
|
|
romantycznosc cechy ballady start learning
|
|
gatunek pograniczny epika bohaterowie narrator dramat dialog lityka podzial na strofy utwor rozpoczyna sie od zdarzenia kulminacyjnego pojawienie sie duchanastroj tajemniczy duch nieznana pora wiara w swiat metafizyczny wiara w duchy ludowosc
|
|
|
|
start learning
|
|
miejsce las łaka ruczaj wierzenie w sily metafizyczne moralnosc ludowa nie ma winy bez kary pani zabija pana i dostaje kare
|
|
|
|
start learning
|
|
epika zdarzenia liryka podzial na strofy refren dramat dialogi rozpoczyna sie kulminacja zbrodnià nastroj tajemniczosci pustelnik mizliwosc ozywienia pana cerkiew zapadjaaca sie wiara w metafizycznosc sprawiedliwosc dokonana przez nieznane sily narrator 3
|
|
|
|
start learning
|
|
przedstawienie wartosci moralnych wprowadzenie apostrof i apelu skierowanego di mlodosci i do moodych ludzu wzniosle slownictwo wprowadzenie tradycji kulturowej
|
|
|
|
start learning
|
|
Młodość jako siła twórcza i źródło zmian emocjonalni pelni sil zycia sa wpolnota swiatlem i przyszloscia ludzkosci
|
|
|
|
start learning
|
|
pokolenie ktore skazane jest na zaglade konczy sie wladza pokolenia pokolenie ludzi dzialajacych osamotnienie nie wiedzieli czym jest jednosc
|
|
|
oda do radosci cechy radosci start learning
|
|
jednoczy ludzi swieta sakralizacja radosci radosc laczt sie z miloscia rozswietla swiat przenika swiat wznosi sie ponad ziemia przenika wszytski radosc to nie tylko emocja ale wartosc wpisujaca sie w etyke czlowieka
|
|
|
|
start learning
|
|
gatunek renesansowy gatunek liryczng sonet wloski angielski francuski sonaty krymskie miczkiewcz tworzy je w czasie pobytu w odesie pokazuje etapy sowich podrozy
|
|
|
|
start learning
|
|
osoba mowiaza podroznik obserwator przyglada sue zdarzenuy najpierw statkowi potem ludziom opisuje buzre na morzu wiatr wzburzone fake zywioly wydaja sie grozniejsze pzrez amtropomorfizacje ukazanie potegi natury
|
|
|
|
start learning
|
|
ukazuje osyhike czliwieka w sytuacji zagrozenia przyroda jako przeciwnik czlowieka 3 postawy pasazerow pierwsz agurpa stracila nadzieje podmiot okresla ich polmartwuch postawa bierna inni pocieszaja sie zegnaja sue z bliskimi niektorzy modla sie
|
|
|
|
start learning
|
|
siedzi sobei nie odczuwa emocji zdaje sie pozbawiony sensu zycia czlowiek smaitny motyw zbuntowanego podroznika stracil andzieje na domienienie losu
|
|
|
|
start learning
|
|
osoba mowiaca obserwator pielgrzym zwiedza ruiny zamku posluguje sie wyrazami z orientalizmu no narem pustynia basza one sluza prezentacji reali krymu obraz palacu i przyrody opozycja ci stworzyl czlowiek a tym co stworzyl bog
|
|
|
|
start learning
|
|
pierwsze dwie strofy skupione wokol ruin palacu chanow nawet najwiekszy wytwor czlowieka popada w ruine pod wplywem dzialania czasu
|
|
|
|
start learning
|
|
prezentuje przemijanie Proces popadania w ruinę cały czas postępuje, co wywołuje wręcz obawy podmiotu, że za parę lat z budynku nic nie zostanie
|
|
|
|
start learning
|
|
Natura jest przedstawiona jako niszczycielska siła, pochłaniająca cały dorobek człowieka. Przyroda wypisuje na ścianach przepowiednię dotyczącą przyszłości pałacu. Zwiastuje upadek budowli
|
|
|
|
start learning
|
|
motyw wody fanntanny pelnu funkcje oplakiwania motyw fontanny obrazuje zamoznisc rodu osiagnuecie haniw krymskich
|
|
|
|
start learning
|
|
zabieg literacki polegający na nasycaniu utworu elementami budzącymi grozę, okrucieństwo, makabrycznymi scenami w bakczysraj atmosfera pustki upadek miejsca przez przorode
|
|
|
adam mickiewicz kreacja orientalizmu start learning
|
|
Podmiot liryczny obserwuje, podróżuje, doświadcza egzotycznych miejsc, jednocześnie refleksyjny, melancholijny, zmagający się z własnym losem
|
|
|