poetyka

 0    55 flashcards    zaneta125
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
poetyka
start learning
jest to dziedzina teorii literatury, zajmująca się strukturą dzieła literackiego, jej ogólnymi wartościami a nie poszczególnymi utworami.
prozodia
start learning
ogół brzmieniowych właściwości mowy, które nakładają się na głoskowy sylabiczny i wyrazowy ciąg wypowiedzi, do elementów prozodii należą: akcent, intonacja i czas realizacji elementów brzmieniowych
głoska
start learning
najmniejszy element brzmieniowej realizacji wypowiedzi językowej.
rola głoski w jezyku
start learning
tworzenie brzmieniowej wypowiedzi językowej, podstawowy budulec języka w wersji mówionej, ustnej, oralnej
funkcja głoski w wierszu
start learning
wiersz jako twór językowy składa się z głosek, czyli podstawowego budulca języka. Zgodność samogłosek lub spółgłosek i samogłosek może wyznaczać najważniejsze miejsce wersu- jego zakończenie (klauzulę) i/lub średniówki.
sylaba (zgłoska)
start learning
odcinek brzmieniowej realizacji wypowiedzi, obejmujący od jednej do kilku głosek skoncentrowany w języku polskim wokół samogłoski (ośrodka zgłoskotwórczego)
sylaba otwarta
start learning
zakończona samogłoską lub zawierająca tylko samogłoskę
sylaba zamknięta
start learning
sylaba zakończona spółgłoską
rola sylaby w języku
start learning
nie odgrywa żadnej roli, jest to twór sztuczny(zabieg techniczny), mający charakter użytkowy, pragmatyczny
funkcja sylaby w wierszu
start learning
podstawowa kategoria opisu wiersza (każda analiza wersyfikacyjna zaczyna się od podziału na sylaby), w wierszu sylaba może zostać poddana stałym prawidłom powtarzalność określonej przez wzorzec metryczny wiersza.
akcent
start learning
uwydatnienie sylaby w wyrazie lub zestroju akcentowym
akcent oksytoniczny
start learning
akcent wyrazowy/zestrojowy padający na ostatnią sylabę wyrazu lub zestroju akcentowanego
akcent paroksytoniczy
start learning
akcent wyrazowy/zestrojowy padający na przedostatnią sylabę wyrazu lub zestroju akcentowego
akcent proparoksytoniczny
start learning
akcent wyrazowy padający na trzecią sylabę od końca
aton
start learning
wyraz nieakcentowany
proliktyka
start learning
aton stojący przed wyrazem akcentowanym, w roli proliktyk występują: przyimki, spójniki, partykuła nie
enklityka
start learning
aton stojący po wyrazie akcentowanym, w roli enklityk występują: jednosylabowe zaimki, partykuły by, że, no
akcent główny
start learning
akcent wyrazowy/zestrojowy padający na sylabę w miejscu określonym przez system fonetyczny(w języku polskim akcent stały, wyrazowy, paroksytoniczy.)
akcent poboczny
start learning
akcent występujący w dłuższych niż trzysylabowych wyrazach, podrzędny wobec akcentu głównego, pada najczęściej na pierwszą sylabę wyrazu.
rola akcentu w języku
start learning
pełni funkcję delimitacyjną(wydziela pewne segmenty tekstu mówionego)
funkcja akcentu w wierszu
start learning
tak samo jak w języku pełni funkcję delimitacyjną. Współkształtuje zakończenie wersu (klauzulę), współkształtuje rytm tekstu, współorganizuje zestroje akcentowe.
zestrój akcentowy
start learning
znaczący odcinek wypowiedzi, liczący od jednej do kilku sylab zgrupowanych jednego akcentu głównego, zawierający ewentualnie jeden lub dwa akcenty poboczne.
zestrój akcentowy prymarny
start learning
zestrój akcentowy skoncentrowany wokół jednego akcentu, dalej nie podzielny
zestrój akcentowy ściągnięty
start learning
zestrój akcentowy złożony z wyrazów wchodzących w skład odrębnych zestrojów prymarnych.
rola zestroju akcentowego w języku
start learning
rola deminytacyjna (podział na znaczące odcinki wypowiedzi)
funkcja zestroju akcentowego w wierszu
start learning
stanowi podstawowy wyznacznik jednego z systemów wiersza polskiego (tonicznego, inaczej mówiąc tomizmu)
pauza
start learning
brak dźwięku w brzmieniowej realizacji wypowiedzi, w deklamacji wykorzystywana jako ważny sygnal emocjonalny i semantyczny.
intonem
start learning
całość intonacyjna oddzielona pauzami, w brzmieniowej realizacji wypowiedzi.
intonacja
start learning
zróżnicowanie wysokości tonu w brzmieniowej realizacji wypowiedzi.
kadencja
start learning
intonacja opadająca
antykadencja
start learning
intonacja wznosząca
klauzula
start learning
zakończenie wersu
średniówka
start learning
dział wewnątrzwersowy
rym
start learning
podobieństwo lub tożsamość brzmieniowa zakończeń wyrazów /zestrojów akcentowych, występujących w wypowiedzi.
rym męski
start learning
oparty na akcencie oksytonicznym
rym żeński
start learning
oparty na akcencie paroksytoniczym
rym daktyliczny
start learning
rym oparty na akcencie proparoksytonicznym
rym ubogi
start learning
rym, którego przestrzeń obejmuje maksymalnie jedną zgłoskę
rym bogaty
start learning
rym co najmniej półtora zgłoskowy
rym dokładny
start learning
rym obejmujący sekwencje identycznych głosek
rym niedokładny
start learning
rym oparty na podobieństwie tworzących go głosek
asonans
start learning
rym niedokładny, w którym występuje tożsamość przynajmniej jednej samogloski
konsonas
start learning
rym niedokładny, oparty na tożsamości występujących w nim spółgłosek
rymy parzyste(dystychiczne)
start learning
układ dwu rymów klauzulowych, występujących w sąsiednich wersach (aabbcc😜
rymy krzyżowe (przeplatane)
start learning
układ dwu rymów klauzulowych, obejmujący dwie pary rymów o konkretnym układzie (abab)
rymy okalające
start learning
układ dwu rymów klauzulowych łączących początkowy i końcowy wers części wiersza, występujący w odstępie dwu lub więcej wersów (ABBA)
monorym
start learning
układ jednorymowy (aaaa)
funkcja rymu w wierszu
start learning
pełni funkcję delimitacyjną, rytmizacyjną, kompozycyjną, semantyczną, zamyka wers w wierszu.
funkcja średniówki w wierszu
start learning
pełni funkcję delimitacyjną (dzieli wersy)
funkcja klauzuli w wierszu
start learning
pełni funkcję delimitacyjną (wyznacza koniec wersów, dzieli tekst na wersy w sposób arbitralny-bez względu na semantykę i składnię języka). Nadaje wersów samodzielną intonację wierszową.
funkcja intonacji w wierszu
start learning
pełni funkcję delimitacyjną (w sposób arbitralny(wraz z pauzą) wyznacza koniec wersów. Nie jest motywowana składniowo i semantycznie.
rola intonacji w języku
start learning
pełni funkcję wyrażania intencji (wątpliwości, rozkazu, oznajmienia), pełni także funkcję delimitacyjną (wyznacza arbitralnie koniec wypowiedzi)
rola pauzy w języku
start learning
pełni funkcję delimitacyjną, wydziela zestroje akcentowe i pewne całości składniowe (w grafice i w piśmie znakiem pauzy są znaki interpunkcyjne)
funkcja pauzy w wierszu
start learning
wydzielanie końca wersów w wierszu, pauza ma charakter arbitralny
wersyfikacja
start learning
nauka o budowie i formach wiersza -ogół zasad i właściwości systemowych oraz strukturalnych kształtujących wiersz odróżniając go od prozy

You must sign in to write a comment