paremie

 0    79 flashcards    guest3865685
download mp3 print play test yourself
 
Question Answer
Ab initio nullum semper nullum
start learning
to co od początku jest nieważne, jest zawsze nieważne
to oznacza, że wada czynności prawnej istniejąca od samego początku np brak zdolności do czynności prawnych, powoduje jej trwałą nieważność i z biegiem czasu nie znika
accesio cedit principali
start learning
przyrost przypada rzeczy głównej
czyli dom zbudowany na cudzym gruncie należy do właściciela gruntu
acta publica probant se ipsa
start learning
dokumenty urzędowe świadczą same za siebie
domniema się ich prawdziwości, więc nie trzeba dowodzić czy są prawdziwe np jakiś akt notarialny
actor sequitur forum rei
start learning
powód idzie za pozwanym
pozew wznosi się do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego
actori incumbit probatio
start learning
na powodzie spoczywa ciężar dowodu
ten kto występuje z roszczeniem musi udowodnić fakty z których wywodzi swoje żądania
actus simulatus nullius est momenti
start learning
czynność pozorna jest nieważna
jezeli strony udają zawarcie umowy, to taka umowa nie wywołuje skutków, np sprzedaż na papierze by ukruć darowiznę
adoptio naturum imitatur
start learning
przysposobienie naśladuje naturę
adoptowany ma takie samo prawo jak biologoczne dziecko
agere von valenti non currit praescriptio
start learning
przedawnienie nie biegnie wobec osoby niezdolnej do działania
jeżeli uprawniony nie może dochodzić swojego roszczenia np. jakaś siła wyższa, choroba, termin przedawnienia nie biegnie
ambulatoria est volantas testatoris usque ad mortem
start learning
wola spadkodawcy może być zmieniona aż do śmierci
spadkodawca moze zmienic testament lub odwolac go az do momentu swojej smierci
argumenta non sunt numeranda, sed ponderanda
start learning
dowodów nie należy liczyć, lecz ważyc
jeden worygodny swiadek lub dowod jest wazniejszy niz trzech watpliwych
audiatur et altera pars
start learning
niech będzie wysłuchana i druga strona
zadne rozwtrzygniecie nie moze zapasc jesli strona ktorej ono dotyczy, nie miala mozliwosci przedstawienia swoich racji i dowodow
bis de eadem re agere non licet
start learning
nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie
sprawa raz prawomocnie osądzona nie może być ponownym przedmiotem sporu sądowego
cogitationis poenam nemo patitur
start learning
nikt nie ponosi kary za myślenie
sama myśl o przestępstwoe nie jest karalna
consensus facit nuptias
start learning
zgoda czyni małżeństwo
dla zawarcia małżeństwa kluczowa jest zgodna wola przyszłych małżonków
contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
start learning
zawarcie umowu jest dobrowolne, wykonanie obowiązkowe
zawieranie umowy strony dzialaja z wlasnej woli, ale po jej zawarciu musza wykonac swoje zobowiazania, inaczej zostana zmuszone droga sadowa
da mihi factum, dabo tibi ius
start learning
daj mi fakty, a dam ci prawo
strony przedstawiają fakty, a sąd stosuje i interpretuje prawo
de similibus idem est iudicium
start learning
w podobnych sprawach powinno być podobne rozstrzygnięcie
zasada równości wobec prawa i spójności orzecznictwa, dwa podobne przypadki powinny skonczyc sie podobnymi wyrokami
debet quis iuri subiacere, ubi deliquit
start learning
podlega sie prawu miejsca popelnienia czynu
prawo wlasciwe dla czynu to prawo kraju, miejsca w ktory, ten czy sie popelnia
dies interpellat pro homine
start learning
termin wzywa za człowieka
jezeli termin spelnienia swiadczenia jest scisle oznaczony, to jego uplyw sam w sobie powoduje, ze dluznik popada w zwloke
dura lex, sed lex
start learning
twarde prawo, ale prawo
prawo niewazne jak niesprawiedliwe czy surowe, musi byc przestrzegane i stosowane
el incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
start learning
dowod ciazy na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza
ten kto podnosi pozytywne twierdzenie, ze cos zaszlo musi je udowodnic
et non facere, facere est
start learning
powstrzymanie sie od dzialania jest takze dzialaniem
zaniechanie, jesli ciazyl na sprawdzy obowiazek dzialania moze byc uznane za pioelnienie czynu zabronionego np nie udzielenie pomocy
factum executoris factum partis
start learning
czynnosc pelnomocnika jest czynnoscia strony
skutki prawne dzialan prawnych podjetych przez pelnomocnika, obciazaja bezposrednio strone, ktora reprezentuje
furiosi voluntas nulla est
start learning
chory umysłowo nie ma woli
osoba wcstanie obledu, nie mogaca swiadomie podjac decyzji nie ma zdolnosci do czynnosci prawnych
genus perire non censetur
start learning
gatunek nie ginie
jezeli rzecz gatunkowa np pienoadze zagina to i tak dluznik musi spelnic swiadczenie
hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius, quod defenctus habuerit
start learning
dziedziczenie to wejście w ogół praw i obowiązków zmarłego
spadkobierca wstepuje w calosc stosunkow prawnych zmarlego (aktywa i pasywa, czyli dlugi)
ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
start learning
nieznajomosc prawa szkodzi, nieznajomosc faktu nie
nieznajomosc przepisu nie zwalnia z odpowiedzialnosci za jego naruszenie, natomiast nieznajomosc faktu moze wplynav na rzeczywiste okolicznosci, wylczyc wine, odpowiedzialnosc
impossibilium nulla obligatio est
start learning
nie ma zobowiazania do rzeczy niemożliwych
jezeli w chwili powstania zobowiazania, jest obiektywnie twale i niemozliwe do spelnienia, zobowiazanie jest niewazne
in conventionibus contrahentium voluntas potius, quam verba spectanda sunt
start learning
w umowach liczy sie bardziej wola stron niz slowa
in dubio pro reo
start learning
w razie watpliwosci na korzysc oskarzonego
watpliwosci co do winy nalezy zawsze interpretowac na korzysc oskarzonego
in poenam heres non succedit
start learning
kary spadkobierca nie dziedziczy
odpowiedzialnosc karna jest osobista i wygasa ze smiercia sprawcy
iura non in singulas persona, sed generaliter constituuntur
start learning
prawa ustanawia sie nie dla jednostek, lecz dla ogolu
iura novit curia
start learning
sąd zna prawo
strony nie musza udowadniac tresci przepusow, bo sad je zna
iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum not laedere, suum cuique tribuere
start learning
nakazy prawa sa nastepujace: zyc uczciwie, nie szkodzic drugiemu, oddawac każdemu co mu się należy
ius est ars boni et aequi
start learning
prawo jest sztuką stosowania tego, co dobre i słuszne
podkresla apekt etyczny, a nie tylko sformalizowana norme
ius publicum privatorum pactis mutari non potest
start learning
prawo publiczne nie może być zmienione umową prywatną
normy prawa publicznego nie mogą byc z, ienione przez prywatne porozumienie stron
male nostro iure uti non debemus
start learning
nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa
choć prawo coś dozwala nie należy gp używać w sposób sprzeczny z jego społeczno gospodarczym przeznaczeniem lub z zasadami współżycia społecznego
manifestum non eget probatione
start learning
to co oczywiste nie wymaga dowodu
fakty powszechnie znane nie muszą być wskazywane w procesie za oomocą dowodów
mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant
start learning
matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
zasada domniemiania ojcosywa, ojcem dziecka jest mąż matki
mora trahit periculum
start learning
zwłoka pociąga za sobą ryzyko
np dłużnik, który popada w zwłokę, ponosi ryzyko utraty lub uszkodzenia rzeczy stanowiącej przedmiot świadczenia
nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
start learning
dziecko poczęte uważa się za narodzone, gdy chodzi o jego korzyści
może nabyć prawa majątkowe, pod warunkiem, że się urodzi żywe
nemo iudex in sua causa
start learning
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
bezstronność sądu, konflikt interesow, np kest z kims spokrewniony podlega wyłączeniu
nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
start learning
nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
nie mozna skutecznie zbyc prawa wlasnosci lub innego prawa w szerszym zakresie niż ten, ktory przysluguje zbywcy
non omne, quod licet, honestum est
start learning
nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
trzeba rozrozniac miedzy prawem, a moralnoscia, cos moze byc legalne, a nie uczciwe
notarium non eget probatione
start learning
fakt powszechnie znany nie potrzebuje dowodu
fakty powszechnie znane nie muszą być wykazywane w procesie za pomocą dowodów
pacta sund servanda
start learning
umów należy dotrzymywać
najważniejsza zasada prawa zobowiązań, strony są zobowiązane do wykonania zawartej umowy
prior tempore potior iure
start learning
pierwszy w czasie lepszy w prawie
zasada rozstrzygania kolizji praw rzeczowych lub roszczeń o równej randze, jesli kiklka osob uzyskalo prawo do tej samej rzeczy to pierwszenstwo ma ten co nabyl prawo najwczesniej
qui dicit de uno, negat de altero
start learning
kto twierdzi jedno, zaprzecza drugiemu
np twierdze, ze bylam w sklepie o danej godzinie, to zaprzecza, zebym wtedy byla na miejscu przestepstwa
qui iure suo utitur, neminem laedit
start learning
kto korzysta ze swego prawa, nie narusza praw drugiego
osoba ktora dziala w granicach przyslugujacego prawa, nie narusza praw drugiego z pdpowiedzialnoscia, np wlasciciel moze ogrodzic swoja dzialke nawet jesli sasiad traci jakas wygode przez to
quot generationes tot gradus
start learning
ile urodzeń, tyle stopni pokrewieństwa
dzieki ilosci urodzen mozna obliczyc w linii prostej lub povznej stopni pokrewienstwa np. do spadku
reformationis in peius iudici appellato non licet
start learning
sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku na niekorzyść odwołującego się
jesli apelacje zlozyla tylko strona slazana to sad odwolawczy nie moze pogorszyc jej sytuacji prawnej
sententia facit ius (inter partes)
start learning
wyrok tworzy prawo między stronami
prawomocny wyrok sądowy ma moc wiążącą, jest zrodlem praw i obowiazkow wylacznie dla stron danego postepowania
separata esse debet possessio a proprietate
start learning
posiadamie powinno być oddzielone od własności
własność to prawp do rzeczy (tytuł prawny, a posiadanie to stan faktyczny władztwa nad rzeczą
species perit ei cui debetur
start learning
rzeczi induwidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela
ryzyko utraty lub uszkodzenia rzeczy oznaczonej co do tożsamości spoczywa na wierzycielu, jezeli dluznik nie jest w zwloce
summum ius summa iniuria
start learning
najwyższe prawo najwyższym bezprawiem
skrajna formalnosc prawa moze prowadzic do niesprawiedliwego i krzywdzacego rozstrzygniecia
superficies solo cedit
start learning
to co znajduje się na gruncie, przypada gruntowi
dom zbudowany na cudzej działce przypada gruntowi
vim vi repellere licet
start learning
silę wolno odeprzeć siłą
obrona konieczna jest dozwolona
volenti non fit iniuria
start learning
chcącemu nie dzieje się krzywda
dotyczy gdy ktos swiadomie naraza sie na ryzyko lub godzi sie na naruszenie swojego dobra
appellatione extinguitur iudicatum
start learning
apelacja znosi wyrok
wniesienie apelacji od wyroku sądu pierwszej instancji powoduje, że wyrok traci swoją prawomocność
clara non sunt interpretanda
start learning
jasne sformułowania nie wymagają interpretacji
jeśli norma prawna jest jednoznaczna i zrozumiała, należy ją stlsować dosłownie i nie wolno ich interpretować ani nadać innego znaczenia
confessio est regina probationum
start learning
przyznanie się jest królową dowodów
w rzmie przyznanie miało moc absolutną, to teraz dobrowolne przyznanie oskarżonego ma kluczowe znaczenie dowodowe
crimina morte extinguuntur
start learning
przestępstwa wygasają wskutek śmierci sprawcy
wraz ze śmiercią sprawa karna zostaje umorzona
dormiunt aliquando leges, numquam moriuntur
start learning
ustawy czasem drzemią, lecz nigdy nie umierają
to, ze norma prawna przez jakis czas nie jest stosowana nie oznacza, że przestała obowiązywać
exceptiones non sunt extendenae
start learning
zarzutów procesowych nie należy interpretować rozszerzająco
np. jesli rolnik jest zwolniony z podatku, yto nie moze to tez dotyczyc ogrodnikow
lege non distinguente nec nostrum est distinguere
start learning
gdzie ustawa nie rozróżnia, nie naszą rzeczą jest wprowadzać rozróżnienie
nie wolno dodawać do przepisu prawnego podziału lub rózmic ktorych sam ustawodawca nie wprowadzil
legem brevem esse oportet
start learning
ustawa powinna być zwięzła
prawo musi być sformułowane w sposób krótki i precyzyjny
leges ab omnibus intellegi debent
start learning
ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
lex non obligat nisi promulgata
start learning
ustawa nie obowiązuje, jeśli nie została ogłoszona
lex posterior derogat legi priori
start learning
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
lex prospicit, non respicit
start learning
ustawa patrzy w przyszłość, nie w przeszłość
rawo ma regulowac zdarzenia przyszle nie przeszle
lex retro non agit
start learning
ustawa nie działa wstecz
lex specialis derogat legi generali
start learning
ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
zawsze pierwszeństwo mz norma szczególma, jesli koliduje z ogólną
lex superior derogat legi inferiori
start learning
ustawa wyższego rzędu uchyla ustawę niższego rzędu
np komstytucja ma przewage nad ustawą
nulla poena sine culpa
start learning
nie ma kary bez winy
nulla poena sine lege
start learning
nie ma kary bez ustawy
kara za czyn musi być określona w ustawie
nullum crimen sine lege
start learning
nie ma przestępstwa bez ustawy
czyn mozna uznac za przestepstwo tylko wtedy gdy jest on okreslony w ustawie
nullum crimen sine poena
start learning
nie ma przestępstwa bez kary
omnia sunt interpretanda
start learning
wszystko podlega interpretacji
kazdy przepis wymaga zrozumienia i interpretacji
ubi eadem ratio, ibi eadem legis dispositio
start learning
w takich samych okolicznosciach nalezy stosowac takie same rozwiazania prawne

You must sign in to write a comment