Ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy

 0    64 flashcards    martazywiolek
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
filogeneza
start learning
specjalizacja funkcji receptorowej, rozwój ośrodków mózgowych
encefalizacja
start learning
wraz z rozwojem filogen. ukł. nerwowego stopniowe przejmowanie funkcji RK przez ośrodki mózgu
ontogeneza
start learning
proliferacja, migracja, różnicowanie, mielinizacja, synapsogeneza
ontogeneza
start learning
powierzchnia grzbietowa zarodka grubieje, a jej brzegi unoszą się, zwijają i łączą tworząc cewę, która stopniowo chowa się pod skórą; jej przednia część się powiększa i tworzy 3 pęcherzyki a pozostała - RK
zalążek mózgowia
start learning
przodomózgowie (kreso- i między-), śródmózgowie, tyłomózgowie (rdzeń przedłużony, most i móżdżek)
istota szara
start learning
skupienie ciał komórek nerwowych w OUN, tworzy korę mózgu (na zewnątrz), a w RK słupy przednie, tylne i boczne (wewnątrz istoty białej)
istota biała
start learning
skupienie wypustek komórek nerwowych w OUN
ograniczone skupienie istoty szarej w OUN
start learning
jądro, warstwa lub pole
skupienie ciał komórek nerwowych poza OUN
start learning
zwój
droga nerwowa
start learning
wiązka wypustek (aksonów lub dendrytów) w obrębie OUN
nerw / włókno nerwowe
start learning
wiązki wypustek neuronów poza OUN, przewodzące impulsy na duże odległości
włókna ruchowe
start learning
eferentne, w RK korzenie brzuszne
włókna czuciowe
start learning
aferentne, w RK korzenie grzbietowe
apoptoza
start learning
programowa śmierć komórek nerwowych
neurotrofiny
start learning
np. NGF, zapobiegają apoptozie
hamowanie apoptozy
start learning
przyłączenie własnych aksonów do komórki docelowej i otrzymanie neurotrofin, ale też wydzielanie neuroprzekaźnika
filogeneza
start learning
500mln mózg gadzi, 250mln mózg ssaczy, ukł. limbiczny, pierwotne emocje, 4mln zejście z drzewa 400g, 2mln 600g homo habilis, 1mln 1kg homo erectus, 200tys 1.2-1.4kg homo sapiens
cechy mózgowia człowieka
start learning
przewaga mózgowia nad RK, przewaga mózgu nad pniem mózgu
podział anatomiczny
start learning
ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy
oun
start learning
mózgowie (mózg, pień mózgu i móżdżek) i RK
obwodowy układ nerwowy
start learning
somatyczny (steruje mięśniami zależnymi od woli i przekazuje inf. czuciowe do OUN) i autonomiczny (kontroluje aktywność mięśni niezależnych od woli)
autonomiczny układ nerwowy
start learning
współczulny (pobudzający - wydatkowanie energii) i przywspółczulny (hamujący - gromadzenie energii)
obwodowy UN
start learning
włókna nerwowe przekazujące informacje z narządów zmysłów do OUN i z OUN do mięśni i gruczołów
korzenie grzbietowe
start learning
wchodzą do RK, przewodzą informacje czuciowe, który wysyła je do mózgowia
korzenie brzuszne
start learning
wychodzą z RK, przewodzą informacje ruchowe biegnące do mięśni i gruczołów, które otrzymują z mózgowia
podział mózgowia wg kryterium anatomiczno-ontogenetycznego
start learning
kresomózgowie i międzymózgowie (przodomózgowie), śródmózgowie, most, rdzeń przedłużony i móżdżek (tyłomózgowie)
części międzymózgowia
start learning
wzgórze i podwzgórze
części kresomózgowia
start learning
kora mózgowa (półkule), węchomózgowie, hipokamp, jądra podstawy
przodomózgowie
start learning
najbardziej wyróżniająca się część mózgowia u ssaków; jego zewnętrzna część tworzy kora mózgowa, pod nią leżą jadra podstawy i wzgórze
części śródmózgowia
start learning
pokrywka, nakrywka, wzgórki górne, wzgórki dolne, istota czarna
części tyłomózgowia
start learning
rdzeń przedłużony, most, móżdżek
funkcje wzgórza
start learning
dociera do niego większość informacji z narządów zmysłów, są analizowane i przekazywane do kory (oprócz węchu!)
funkcje jąder podstawy
start learning
zasadnicza rola w niektórych aspektach aktywności ruchowej
parkinsson
start learning
zanik neuronów jąder podstawy (istoty czarnej) - zaburzenia ruchu, uwagi, myślenia, pamięci, depresja
układ limbiczny
start learning
tworzy obrzeże dookoła pnia mózgu, pełni ważną rolę w powstaniu emocji i motywacji, np. pragnienia, łaknienia, aktywności seksualnej, lęku, agresji
części układu limbicznego
start learning
opuszka węchowa, podwzgórze, hipokamp, ciało migdałowate, zakręt obręczy
funkcje podwzgórza
start learning
pod wzgórzem, posiada połączenia z przodo- i śródmózgowiem, może wpływać na wydzielanie hormonów przez przysadkę, główny regulator homeostazy wewnątrzustrojowej, uszkodzenie - zaburzenie zachowań popędowych
funkcje przysadki
start learning
gruczoł dokrewny połączony z podwzgórzem za pomocą szypułki, reaguje na sygnały z podwzgórza, syntetyzuje i uwalnia hormony do krwi
funkcje hipokampu
start learning
pamięć krótkotrwała, zapamiętywanie i przetrzymywanie informacji w pamięci świeżej, czy zostaną przekazane do pamięci trwałej
półkule mózgowe
start learning
warstwa komórek nerwowych na zewnątrz tworzy istotę szarą (korę mózgową), włókna nerwowe tworzą istote biała (pod szarą), połączone ze sobą za pomocą spoidła wielkiego; odbiór i analiza informacji sensorycznych oraz sterowanie aktywnością ruchową
rdzeń kręgowy
start learning
łączy się z narządami zmysłów oraz mięśniami położonymi poniżej głowy; składa się z segmentów - po obu stronach każdego nerw czuciowy i ruchowy; przerwanie - przestaje przekazywać sygnały czuciowe z tego i poniżej i traci zdolność sterowania mięśniami
płaty półkul mózgowych
start learning
potyliczny, ciemieniowy, czołowy i skroniowy
płat potyliczny
start learning
leży w tylnej części mózgu, główne miejsce odbioru sygnałów wzrokowych; uszkodzenie - ślepota mózgowa
płat ciemieniowy
start learning
w części środkowej, obejmuje kore somatosensoryczną - miejsce docelowe sygnałów dotykowych i informacji z receptorów mięśniowych i ścięgnistych; tworzone sa reprezentacje położenia oczu, głowy i ciała; przesyłane informacje do obszarów sterujących ruchami
płat skroniowy
start learning
położony bocznie; zawiera pierwszorzędowe ośrodki słuchu, kluczowa rola w rozumieniu mowy; jest też asocjacyjny ośrodek wzroku (spostrzeganie ruchu i rozpoznawanie twarzy); element nerwowego podłoża zachowań emocjonalnych i motywacyjny
płat czołowy
start learning
najwiekszy u ludzi; pierwszorzędowa kora ruchowa oraz przedczołowa; planowanie ruchów, pamięć świeża, aspekty emocji, zakręt przedśrodkowy - ruchy precyzyjne, neurony tej kory mają dużo dendrytów tworzących połączenia z neuronami - funkcja asocjacyjna
kora przedczołowa
start learning
najbardziej rozwinięta część płata czołowego u ludzi; nie jest ośrodkiem pierwszorzędowym dla żadnego zmysłu, ale wszystkie korowe ośrodki czuciowe wysyłają aksony do określonych miejsc w jej obszarze; stanowi o osobowości
6 warstw kory mózgowej
start learning
1. drobinowa 2. ziarnista zewnętrzna 3. piramidowa zewnętrzna 4. ziarnista wewnętrzna 5. piramidowa wewnętrzna 6. komórek wielokształtnych
kolumny w korze mózgowej
start learning
czynnościowo wszystkie warstwy tworzą kolumny; neurony w każdej kolumnie maja podobne właściwości
części jądra podstawy
start learning
grupa struktur podkorowych, składa się z: jądra ogoniastego, skorupy, gałki bladej
funkcje jądra podstawnego Meynerta
start learning
wydziela Ach - regulacja stany przytomności, pobudzenia i uwagi, otrzymuje impulsy z podwzgórza i innych jąder podstawy, pośredniczy pomiędzy pobudzeniem emocjonalnym a przetwarzaniem informacji kory
funkcje opuszki węchowej
start learning
odbieranie wrażeń węchowych, łączy się z ciałem migdałowatym - każdy zapach wywołuje emocje
funkcje ciała migdałowatego
start learning
odgrywa rolę w generacji negatywnych emocji, agresji oraz generuje reakcje obronne
części pnia mózgu
start learning
rdzeń przedłużony, most, śródmózgowie, niektóre części międzymózgowia
funkcje rdzenia przedłużonego
start learning
zgrubienie i przedłużenie RK, kontroluje odruchy (oddychanie, tętno, wymioty, ślinienie, kaszel i kichanie) przez nerwy czaszkowe przewodzące sygnały czuciowe z głowy i sterujące mięśniami głowy
12 par nerwów czaszkowych
start learning
łączą receptory i mięśnie w głowie oraz narządy wewnętrzne z mózgiem; jądra nerwów 5-12 są w rdzeniu przedłużonym, a 1-4 w śród- i przodomózgowiu
funkcje mostu
start learning
w jego obrębie krzyżuje sie większość włókien nerwowych - aksony z jednej strony mózgowia przebiegają w RK po przeciwnej stronie; zawiera kilka jąder nerwów czaszkowych
twór siatkowaty
start learning
znajduje się w rdzeniu przedłużonym i moście; jego część zstępująca steruje ośrodkami ruchowymi RK, a wstępująca unerwia obszary ruchowe kory; reguluje procesy czuwania
funkcje śródmózgowia
start learning
ośrodek integracji bodźców zmysłowych i ośrodek odruchowy zmysłów wzroku i słuchu
funkcje móżdżku
start learning
duża część tyłomózgowia sterująca koordynacją ruchów, napięciem mięśni, uwagą słuchowo-wzrokową
funkcje układu współczulnego
start learning
składa się z 2 łańcuchów zwojów wzdłuż RK, z którym łączą sie przez wiązki aksonów - wychodzące ze zwojów włókna nerwowe docierają do narządów i przygotowują do reakcji walcz lub uciekaj
funkcje układu przywspółczulnego
start learning
składa się z nerwów czaszkowych i nerwów wychodzących z krzyżowej części RK; długie, przedzwojowe aksony opuszczają RK i dochodzą do zwojów przywspółczulnych unerwiają narządy wewnętrzne
różnice układu autonomicznego od somatycznego
start learning
nierównomierne rozmieszczenie ośrodków w un, zwoje dzielące włókna na przed- i zazwojowe, inna budowa nerwów (bezrdzenne), wolne przewodzenie, wydzielanie nie tylko Ach ale noradrenaliny, efektorami są mięśnie gładkie, sercowy i gruczoły
funkcje jąder szwu
start learning
znajdują się w rdzeniu przedłużonym i moście, unerwiają przodomózgowie zwiększając lub zmniejszając gotowość reakcji na bodźce, uczestniczą w regulacji snu

You must sign in to write a comment