→ Nowotworzenie Część Druga → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
NOWOTWORY NIEZRÓŻNICOWANE (NOWOTWORY ANAPLASTYCZNE) definicja start learning		nowotwór, którego wygląd mikroskopowy nie daje możliwości określenia jego pochodzenia
GUZY MIESZANE łacina start learning		(neoplasmata mixta)
GUZY MIESZANE definicja start learning		guzy zawierające komórki wywodzące się z co najmniej dwóch listków zarodkowych (biphyloma, -triphyloma, -carcinosarcoma)
POTWORNIAK łacina start learning		TERATOMA
POTWORNIAK definicja start learning		guz wywodzący się z komórek totipotencjalnych – zawiera wszystkie listki zarodkowe (teratoma maturom, -teratoma immaturum)
ZMIANY NOWOTWOROPODOBNE wymień start learning		BŁĘDNIAK, - ODPRSKOWIAK,
BŁEDNIAK łacina start learning		HAMARTOMA
BŁĘDNIAK definicja start learning		jest strukturą przypominającą nowotwór, jest utworzony z tkanek typowych dla miejsca, w którym się znajduje, ale proporcja i układ jego komórek są nieprawidłowe
ODPRYSKOWIAK łacina start learning		CHORISTOMA
DWA MOŻLIWE MECHANIZMY POWSTAWANIA NOWOTWORÓW start learning		TEORIA GENETYCZNA, - TEORIA EPIGENETYCZNA
TEORIA GENETYCZNA definicja start learning		USZKODZENIE DNA - MUTACJE
TEORIA EPIGENETYCZNA definicja start learning		– ZMIANY EKSPRESJI GENÓW BEZ ZMIAN STRUKTURY
MECHANIZMY EPIGENETYCZNE definicja start learning		ZMIANA EKSPRESJI GENÓW BEZ ZMIAN SEKWENCJI DNA
zmiany (modyfikacje) epigenetyczne mogą start learning		: zwiększać lub hamować ekspresję genów i mogą być przekazywane komórkom potomnym w czasie podziałów komórkowych
PRAWDOPODOBNE MECHANIZMY EPIGENETYCZNE start learning		- zmiany metylacji DNA
metylacja DNA - polega na... start learning		zmianie nasilenia poziomu metylacji zasad DNA – metylacji cytozyny – przyłączeniu grup metylowych – lub ich odłączeniu
metylacja jest podstawowym mechanizmem regulującym... start learning		ekspresję genów w komórkach prawidłowych
HIPOMETYLACJA czym jest start learning		- aktywacja genów
HIPERMETYLACJA czym jest start learning		- wyciszanie genów
komórki nowotworowe charakteryzuje... start learning		zmniejszenie zawartości 5-metylcytozyny – forma zmetylowana –
hipometylację stwierdzono... start learning		w wielu typach nowotworów złośliwych u ludzi
nasilenie metylacji jest kontrolowana przez... start learning		specyficzne enzymy i może być zmieniana działaniem różnych czynników
MECHANIZMY GENETYCZNE - USZKODZENIE DNA I MUTACJE start learning		niektóre komórki ze zmutowanym DNA są w stanie przetrwać – są potencjalnym źródłem nowotworu
KOMÓRKI ZMUTOWANE opisz start learning		- niestabilność materiału genetycznego - większe ryzyko pojawienia się następnych mutacji – przy każdym podziale pojawiają się mutacje – nagromadzenie mutacji – powstaje klon komórek nowotworowych
Mutacje, które transformują komórkę prawidłową w nowotworową... start learning		- NIE MOGĄ BYĆ MUTACJAMI LETALNYMI
uszkodzenie DNA nie jest jednoznaczne z wystąpieniem mutacji – uszkodzenie pojawia się podczas replikacji DNA start learning		– nić DNA zawiera nie naprawione lub błędnie naprawiony fragment DNA – na podstawie takiej błędnej nici zostaje zsyntetyzowana nić komplementarna – UTRWALENIE MUTACJI
dodatkowo komórki nowotworowe cechuje... pojawienie się nieprawidłowości liczby, struktury i konfiguracji chromosomalnych start learning		NIESTABILNOŚD CHROMOSOMALNA NIESTABILNOŚĆ CHROMOSOMALNA powoduje...
KONFIGURACJE CHROMOSOMALNE mogą mieć charakter start learning		... ZMIAN KARIOTYPOWYCH, - ZMIAN STRUKTURY CHROMOSOMÓW
zmiany kariotypowe start learning		aneuploidia (trisomia chromosomu 13 w niektórych chłoniakach u psów)
zmiany struktury chromosomów start learning		duplikacje, - delecje, - translokacje
KANCEROGENEZA, KARCINOGENEZA, TUMORGENEZA definicja start learning		proces powstawania nowotwór
następujące fazy kancerogenezy start learning		INICJACJA, - PROMOCJA, - PROGRESJA
INICJACJA definicja start learning		pierwszy krok karcinogenezy - wprowadzenie nieodwracalnych zmian w materiale genetycznym do komórki prawidłowej – po zadziałaniu mutagennych czynników inicjujących (karcinogenów, inicjatorów)
INICJATOR definicja start learning		– czynnik chemiczny lub fizyczny zdolny do powodowania zmian w DNA
KOMÓRKA INICJOWANA definicja start learning		komórki, w których zmiany w DNA wywołane przez inicjator zostały utrwalone
komórki inicjowane są... start learning		MORFOLOGICZNIE PRAWIDŁOWE i mogą pozostać takie przez wiele lat (niekiedy się nie „ujawniają”) jednak mogą reagować bardzo żywiołowo na czynniki mitogenne lub są bardziej oporne na czynniki stymulujące apoptozę
PROMOCJA definicja start learning		nadmierny wzrost komórek inicjowanych w odpowiedzi na działanie czynników stymulujących – CZYNNIKI PROMUJĄCE, PROMOTORY
PROMOTORY definicja start learning		NIE MAJĄ WŁAŚCIWOŚCI MUTAGENNYCH, ale zmieniają ekspresję genów w komórkach prawidłowych i inicjowanych (stwarzają warunki, w których komórki inicjowane mogą wzrastać)
efektem działania promotorów jest... start learning		progresja komórek do ZMIANY PRZEDNOWOTWOROWEJ LUB NOWOTWORU NIEZŁOŚŁIWEGO
efekty działania promotorów są... start learning		odwracalne (nie są mutagenami)
PROGRESJA definicja start learning		obejmuje proces przekształcenia zmian przednowotworowych/niezłośliwych w zmiany o cechach nowotworu złośliwego, aż do osiągnięcia stadium PEŁNOINWAZYJNEGO GUZA ZŁOŚLIWEGO
cechami pojawiającymi się w trakcie progresji jest start learning		NIESTABILNOŚĆ GENETYCZNA i wzrost HETEROGENNOŚCI KOMÓREK NOWOTWOROWYCH
podczas progresji w komórkach stransformowanych pojawiają się... start learning		FENOTYPOWE CECHY BĘDĄCE WYKŁADNIKIEM ZŁOŚLIWOŚCI NOWOTWORU
CECHY KOMÓREK NOWOTWOROWYCH wymień start learning		zaburzenia mnożenia się komórek, - nadwrażliwość na sygnały przerostowe, - zwiększenie możliwości migracyjnych, - zmiany metabolizmu komórek
ZABURZENIA MNOŻENIA SIĘ KOMÓREK wymień start learning		niekontrolowana proliferacja, - zablokowanie apoptozy, - unieśmiertelnienie
NIEKONTROLOWANA PROLIFERACJA zachodzi pod wpływem start learning		protoonkogenów – onkogeny, - geny supresorowe
ZABLOKOWANIE APOPTOZY z powodu start learning		zmiany w genach włączających proces apoptozy, - zmiany w genach chroniących przed apoptozą
zmiany w genach włączający proces apoptozy – dokładniej start learning		brak lub zaburzenia funkcji genu PT53
zmiany w genach chroniących przed apoptozą – dokładniej start learning		nadekspresja Bcl-2
NADWRAŻLIWOŚD NA SYGNAŁY PROWZROSTOWE wymień start learning		wzrost ekspresji receptorów dla czynników wzrostu, - nieprawidłowości strukturu dla receptorów, - aktywacja genów kodujących czynniki wzrostu, - mutacje genów kodujących białka przekaźnikowe
WZROST EKSPRESJI RECEPTORÓW DLA CZYNNIKÓW WZROSTU start learning		stymulacja wzrostu nawet przy niewielkich ilościach GH
NIEPRAWIDŁOWOŚCI STRUKTURY DLA RECEPTORÓW start learning		zmiana konformacji receptora - stymulacja wzrostu bez aktywacji receptora dla GH
AKTYWACJA GENÓW KODUJĄCYCH CZYNNIKI WZROSTU wymień start learning		zwiększona synteza czynników wzrostu, działanie autokrynne lub parakrynne, - PDGR, - FGF
PDGR to... start learning		kostniakomięsaki, gwiaździaki
FGF to... start learning		czerniaki, raki żołądka, raki sutka, pęcherza
ZWIĘKSZENIE MOŻLIWOŚCI MIGRACYJNYCH wymień start learning		zmieniona ekspresja białek powierzchniowych, - wydzielanie enzymów proteolitycznych – kolagenozy, - substancji promujących ruch, - zmiana immunogenności
ZMIENIONA EKSPRESJA BIAŁEK POWIERZCHOWNYCH polega na... start learning		oddzielanie się od innych komórek i błon podstawnych, - adhezja do innych komórek i ECM, - możliwość przemieszczania się w macierzy, adhezja do śródbłonka
WYDZIELANIE ENZYMÓW PROTEOLITYCZNYCH – KOLAGENAZY umożliwia... start learning		trawienie błon podstawnych i ECM – możliwość inwazji
WYDZIELANIE SUBSTANCJI PROMUJĄCYCH RUCH start learning		autokrynna produkcja AMF, zmiany cytoszkieletu
ZMIANA IMMUNOGENNOŚCI start learning		zmiana właściwości immunogennych, - właściwości immunosupresyjne
ZMIANY METABOLIZMU KOMÓREK wymień start learning		zablokowanie syntezy białek – kataplazma, - produkcja białek płodowych, - zmiany metabolizmu energetycznego
KATAPLAZJA oznacza start learning		zablokowanie syntezy białek
ZABLOKOWANIE SYNTEZY BIAŁEK – KATAPLAZJA oznacza, że start learning		komórki nie produkują białek, ani innych substancji produkowanych przez komórki prawidłowe – metabolizm nastawiony tylko na proliferację
PRODUKCJA BIAŁEK PŁODOWYCH start learning		komórki produkują białka typowe dla komórek niedojrzałych – niezróżnicowanych
ZMIANY METABOLIZMU ENERGETYCZNEGO start learning		przesunięcie metabolizmu energetycznego z fosforylacji oksydatywnej w mitochondriach w kierunku glikolizy beztlenowej (glukoza jest łatwo dostępnym substratem do uzyskiwania energii) – komórki są mniej zależne od bardziej złożonych szlaków metabolicznych
MUTAGENY definicja start learning		czynniki powodujące uszkodzenie DNA - mutacje
KARCINOGENY, KANCEROGENY definicja start learning		czynniki powodujące powstanie nowotworów
wiele mutagenów może być także start learning		karcinogenami
nie wszystkie mutageny są start learning		karcinogenami
przyczyny nowotworów - CZYNNIKI WEWNĘTRZNE start learning		produkty uboczne metabolizmu (wolne rodniki), - działanie enzymów litycznych (mutacje DNA), - błędy podczas replikacji, - zmiany aktywności telomerazy, - zaburzenia segregacji chromosomów
przyczyny nowotworów - CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE start learning		każdy czynnik egzogenny, który może reagować z DNA i prowokować jego zmiany, czyli - czynniki chemiczne - czynniki fizyczne - czynniki biologiczne
KARCINOGENY CHEMICZNE - ROZPOWSZECHNIONE W ŚRODOWISKU start learning		zazwyczaj małe narażenie na liczne carcinogeny - czasami przypadkowe narażenie na duże dawki carcinogenów - wiele karcinogenów zawartych w żywności
carcinogeny zawarte w żywności start learning		dodatki do żywności - substancje pochodzenia roślinnego (orlica) - zanieczyszczenia (nawozy sztuczne, pestycydy)
KARCINOGENY CHEMICZNE MOGĄ DZIAŁAĆ start learning		bezpośrednio i pośrednio
karcinogeny chemiczne działające BEZPOŚREDNIO start learning		reagują z DNA
karcinogeny chemiczne działające POŚREDNIO start learning		prokarcinogeny – działają po aktywacji enzymatycznej - reagują z DNA
AFLATOKSYNA start learning		(toksyns Aspergilus flavus) indukuje powstawanie nowotworów wątroby u wielu gatunków (ryby, indyki, ludzie) zwiększone rozpowszechnienie raków wątroby u ludzi spożywających duże ilości orzeszków ziemnych i innych roślin ziarnistych zanieczyszczonych aflatoksynami (Afryka i Azja)
Aflatoksyna indukuje start learning		konwersje guaniny do tyminy w łańcuchu DNA - częsta mutacja obecna w genie TP53 w nowotworach u ludzi
KRWIOMOCZ ENZOOTYCZNY start learning		ostry stan zapalny pęcherza moczowego na tle toksycznym spowodowany spożyciem paproci (orlica pospolita - Pteridium aquilinum)
KRWIOMOCZ ENOOTYCZNY - OBRAZ KLINICZNYw łagodnej postaci start learning		mikrohematuria – krew wykrywalna w czasie badania laboratoryjnego
KRWIOMOCZ ENOOTYCZNY - OBRAZ KLINICZNYw cięższej postaci start learning		- hematuria – obecnośd krwi w moczu widoczna makroskopowo
KRWIOMOCZ ENZOOTYCZNY – PATOMORFOLOGIA przypadki łagodne start learning		mikroskopowo obserwuje się przekrwienie, poszerzenie naczyń, pękanie naczyń i mikrokrwiaki, przystudziennice i podbiegnięcia krwawe
KRWIOMOCZ ENZOOTYCZNY – PATOMORFOLOGIA przypadki cięższe start learning		guzkowate obszary rozrostu i metaplazji nabłonka, owrzodzenia, wylewy krwi
ZMIANY NOWOTWOROWE:papilloma, adenoma, transitional cell carcinoma, squamous carcinoma, hemangioma, hemangiosarcoma, leiomyosarcoma, fibrosacroma start learning		zmiany są zazwyczaj mnogie, często (ponad 50 % chory krów) jednocześnie zmiany o różnym pochodzeniu guzy złośliwe często naciekają tkanki otaczające przerzuty obecne w 10 % przypadków najczęściej węzły biodrowe przyśrodkowe i płuca
KARCINOGENY FIZYCZNE – PROMIENIOWANIE start learning		promieniowanie krótkofalowe promienie-γ i promienie X-rays, ultrafiolet, promieniowanie jonizujące
MECHANIZM USZKODZENIA DNA pod wpływem promieniowania start learning		pęknięcie nici pojedynczej lub podwójnej DNA, eliminacja zasad z łańcucha DNA, tworzenie wolnych rodników, tworzenie wiązań krzyżowych w nici DNAtworzenie dimerów pirymidynowych
PROMIENIOWANIE SŁONECZNE wywołuje start learning		SCC małżowin usznych u kotów - hemangiosarcoma u psów z białą sierścią - SCC gałki ocznej u bydła rasy Hereford
PROMIENIOWANIE KOSMICZNE i PROMIENIOTWÓRCZOŚD ZIEMII (radon) start learning		też są rakotwórcze
PROMIENIOWANIE MEDYCZNE start learning		(radiografia, radioterapia) – guz ponaświetleniowy (OSA)
KARCINOGENY BIOLOGICZNE start learning		WIRUSY ONKOGENNE
Onkogenne wirusy RNA start learning		Retrowirusy - przyczyna chłoniaków i białaczek u wielu gatunków
Onkogenne wirusy DNA start learning		Papillomavirusy – przyczyna brodawczycy
ODPRYSKOWIAK definicja start learning		jest przejawem zaburzeń migracji i różnicowania komórek, obszary prawidłowej tkanki, jednakże zlokalizowane w niewłaściwym miejscu
w błędniakach i odpryskowiakach start learning		komórki są prawidłowo zróżnicowane, wykazują pełną dojrzałośd histologiczną i nie posiadają żadnych cech typowych dla nowotworów złośliwych.
UNIEŚMIERTELNIENIE dzięki... start learning		aktywności telomerazy

Nowotworzenie część druga

You must sign in to write a comment

More