Męski układ płciowy

 0    105 flashcards    Kirjava04
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Skład męskiego układu rozrodczego
start learning
jądro, drogi wyprowadzające nasienie (najądrze, nasieniowód, cewka moczowa męska), gruczoły dodatkowe (pęcherzyki nasienne, gruczoły opuszkowo-cewkowe), zewnętrzne narządy płciowe (moszna, prącie)
Jądro - typ gruczołu
start learning
cewkowy
Powrózek nasienny - skład
start learning
nasieniowód, tętnice, żyły i nerwy; wisi na nim najądrze
Osłonka pochwowa - opis, nabłonek
start learning
Podwójna błona, blaszka trzewna (otacza jądro) i ścienna (wyściela mosznę); obie blaszki pokrywa nabłonek jednowarstwowy płaski
Sródjądrze
start learning
zgrubienie błony białawej w tylnej części jądra, odchodzą od niego przegrody łącznotkankowe płacików jądra
Płaciki jądra - ilość, opis
start learning
200-300; każdy zawiera 1-4 kanalików krętych (otoczonych tkanką łączną wiotką), które zbiegają się w kanaliki proste, a te - w kanaliki sieci jądra
Komórki Leydiga
start learning
tzw. komórki śródmiąższowe, produkują hormony płciowe
Kanaliki kręte - skład
start learning
nabłonek plemnikotwórczy (z kom. podporowymi Sertolego); błona własna
Skład nabłonka plemnikotwórczego
start learning
Kom. Sertolego, szerego komórek spermatogenezy (4-8 warstw)
Spermatogeneza
start learning
Zachodzący w kanalikach krętych jądra proces powstawania plemników w wyniku kolejnych przekształceń spermatogonii
Hormony wpływające na spermatogenezę
start learning
hormony gonadotropowe FSH i LH, testosteron
Spermatocytogeneza
start learning
przekształcenie spermatogonii w spermatydy ze zredukowaną o połowę liczbą chromosomów
Rodzaje spermatogonii
start learning
Ad, Ap, B
Apermatogonie Ap
start learning
(jasne jądra, równo rozproszona chromatyna); dziela się mitotycznie bez całkowitej cytokinezy; po ich drugim podziale powstają cztery spermatogonie B połączone mostkami cytoplazmatycznymi
Spermatocyty I rzędu
start learning
kom. powstałe ze spermatogonii B, przesuwają się do światła kanalików krętych i są otaczane przez wypustki cytoplazmatyczne kom. Sertolego, wchodzą w mejozę
Efekt I podziału mejotycznego
start learning
dwa spermatocyty II rzędu posiadające po 23 chromosomy składające się z dwóch chromatyd (połowę mniejsze spermatocytów I rzędu, połączone mostkami cytoplazmatycznymi)
Spermiogeneza
start learning
trwający ok. trzech tygodni proces przekształcania spermatyd w plemniki
Zmiany w spermatydach prowadzące do powstania plemników
start learning
powstawanie akrosomu, wytwarzanie witki, przekształcenie się jądra komórkowego
Budowa plemnika
start learning
ok. 60μm długości; główka, szyjka, wstawka, witka
Główka plemnika
start learning
kształt spłaszczonej gruszki, zawiera jądro kom., któego błona NIE POSIADA porów jądrowych, jądro pokryte akrosomem
Wsatawka plemnika
start learning
część główna - aksonema z układem mikrotubul 9x2 obwodowe z włóknami grubymi (filamenty pośrednie otoczone przez mitochondria otoczone pochwą mitochondrialną)) i 1x2 centralna
Białka kurczliwe wici
start learning
Spemiozyna i flaktyna
Dojrzewanie plemników
start learning
Niedogromadzą się w przewodzie najądrza, gdzie pod wpływem testosteronu dojrzewają (uzyskują zdolność do ruchu)
Reakcja akrosomalna plemnika
start learning
uwolnienie enzymów akrosomalnych po zbliżeniu się plemnika do kom. jajowej, dochodzi do rozproszenia kom. wieńca promienistego oraz rozpuszczenie osłonki przejrzystej kom. jajowej; początek procesu zapłodnienia
Zadanie bariery krew-jądro
start learning
izolacja środowiska wewnetrznego kanalika krętego od krwi zawierającej antygeny, które moga uszkodzić plemniki
Błona własna kanalika krętego - skład
start learning
błona podstawna nabłonka plemnikotwórczego, warstwa środkowa (kom. mioidalne - słabo kurczliwe, z włókienkami aktyny i miozyny, pęcherzykami wydzielniczymi) warstwa zewnętrzna (tkanka łączna z fibroblastami)
Komorki Sertolego
start learning
wysokie kom. na błonie podstawnej nabłonka plemnikotwórczego, sięgające do światła kanalika krętego jądra, pomiędzy nimi leżą kom. szerego spermatogenezy
Kształt komórek Sertolego
start learning
nieregularny kształt, liczne wypustki, tylko część podstawna jest gładka, powierzchnie boczne tworzą liczne fałdy i zagłębienia, które obejmują kom. szeregu spermatogenezy
Komórki Sertolego - organella
start learning
owalne jądro w części podstawnej, jasna, słabo barwliwa cytoplazma, dobrze rozwinięte SER, liczne wydłużone mitochondria, słabo rozwinięty RER, lizosomy, glikogen, kropelki tłuszczu, krystaloidy Spangaro
krystaloidy Spangaro
start learning
struktury charakterystyczne dla cytoplazmy kom. Sertolego
Połaczenia kom. Sertolego
start learning
Między sobą: połaczenia zamykające oraz jonowo metaboliczne (neksus), z błoną podstawną hemidesmosomy
Co wydzielają kom. Sertolego?
start learning
płyn stanowiący środowisko dla plemników (wys. stęż. testosteronu), androgeny i niewiele estrogenów, inhibiny M, hormon podobny do luliberyny; białko wiążące androgeny; aktywator plazminogenu; czynniki TGF, IGF
Inhibina M
start learning
produkowana przez kom. Sertolego, hamuje wydzielanie hormonów gonadotropowych,
ABP
start learning
białko wiążące androgeny, zapewnia wysokie stężenie testosteronu w jądrze i najądrzu
Komórki Leydiga
start learning
kom. śródmiąższowe leżące w małych grupach w tkance łącznej pomiędzy kanalikami krętymi jądra, czasem w tk. łącznej najądrza; tzw. gruczoł śródmiąższowy jądra
Komórki Leydiga - organella
start learning
Liczne mikrokosmki, okrągłe, pęcherzykowate jądro z ziarnistą chromatyną i 1-2 jąderkami; kwasochłonna cytoplazma, SER i mitochondria (synteza sterydów!), aparat Golgiego, słaby RER, krople tłuszczu, lipofuscyna i krystaloidy Reinkego
Krystaloidy Reinkego
start learning
pałeczkowate białkowe wtręty w cytoplazmie kom. Leydiga o nieznanej funkcji
Substancje syntezowane przez kom. Leydiga
start learning
androgeny (testosteron, dihydroksytestosteron, androstendiol), oksytocyna, MSH)h. melanotropowy), endorfiny, TGF-β
Działanie androgenów
start learning
pobudzanie spermatogenezy, powstawanie II-rzędowych cech męskich, działanie anaboliczne na masę mięśniową
Oksytocyna
start learning
zwiększa kurczliwość kom. mioidalnych w błonie własnej
Rola MSH
start learning
hormon melanotropowy, wraz z endorfinami pobudza komórki podporowe jądra
TGF- β
start learning
transformujący czynnik wzrostu β, wpływa na wydzielanie
Drogi wyprowadzające jądra
start learning
Kanaliki proste jądra -> kanaliki sieci jądra
Kanaliki proste jądra
start learning
początek: miejsce zaniku kom. szeregu spermatogenezy; mniejsza średnica niż krętych; nabłonek jednowarstwowy walcowaty, który przechodzi w sześcienny, na błonie podstawnej z tkanki łącznej
Kanaliki sieci jądra
start learning
nabłonek jednowarstwowy szescienny z mikrokosmkami i pojedynczymi rzęskami, odchodzą od nich kanaliki odprowadzające jądra do głowy najądrza
Najądrze - budowa anatomiczna i histologiczna
start learning
Anatomiczna: głowa, trzon i ogon; histologiczna: kanaliki odprowadzające jądra i przewód najądrza
Ujście kanalików odprowadzających jądra
start learning
do głowy najądrza i zwiniętego przewodu najądrza w części głowy, trzonie i ogonie najądrza; przedłuża się w nasieniowód
Nabłonek w kanalikach wyprowadzających jądra
start learning
jednowarstwowy dwurzędowy o różnej wysokości komórek (przekrój poprzeczny pofałdowany); kom. walcowate z rzęskami, kom. sześcienne (gruczołowe, z mikrokosmkami), podstawne (ubogie w organella, nie dochodzą do światła)
Błona podstawna kanalików odprowadzających jądra
start learning
otoczona przez tkankę łączną wiotką (tzw. błoną własną); zawiera kom. mięśniowe gładkkie
Przewód najądrza
start learning
Zaczyna się w głowie, biegnie przez cały narząd, regularne światło, im bliżej ujścia, tymn mniejsza średnica i mniejsza wysokosć kom. nabłonka (jednowarstwowy walcowaty dwurzędowy)
Rodzaje komórek nabłonka jednowarstwowego walcowatego dwurzędowego w przewodzie najądrza
start learning
komórki walcowate i kom. podstawne
Komórki walcowate przewodu najądrza
start learning
długie, nietypowe mikrokosmki, jądro w części podstawnej, nad nim aparat Golgiego, RER, lizosomy, pęcherzyki pinocytarne i ziarnistości wydzielnicze
Komórki podstawne przewodu najądrza
start learning
leżą na błonie między kom. walcowatymi, nie dochodzą do powerzchni, małe o zaokrąglonym kształcie, ubogie w organella, uważane za kom. prekursorowe dla walcowatych
Inne komórki przewodu najądrza
start learning
limfocyty cytotoksyczne i komórki NK (ochrona przed antygenami plemników)
Błona podstawna przewodu najądrza
start learning
Cienka, otoczona tkanką łączną wiotką z włóknami kolagenowymi, naczyniami włosowatymi i zakończeniami AUN, im bliżej nasieniowodu, tym więcej kom. mięśn. ułożonych okrężnie
Funkcje najądrza
start learning
magazynowanie i dojrzewanie plemników, absorpcja płynu kanalikowego, wchłanianie testosteronu i inhibiny, wydzielanie substancji wpływ. na dojrzewanie plemników, fagocytoza i trawienie wadliwych plemn
Substancje wpływające na dojrzewanie plemników wydzielane w najądrzu
start learning
glikoproteiny, glicerolfosforylocholina, kwas sialowy, karnityna
Działanie glikoprotein, glicerolofoforylocholiny i kwasu sialowego
start learning
zasłaniają receptory błonowe zlokalizowane na główkach plemników, które ulegają rozkładowi dopiero w drogach rodnych kobiety
Funkcja karnityny
start learning
warunkuje prawidłową funkcję kom mięśn gładkich najądrza, razem z Ca2+ i białkiem CRBP wiążącym wit. A wpływa na uzyskanie zdolności ruchu przez plemniki
Nasieniowód
start learning
Parzysty kanał łączący przewód najądrza z częścią sterczową cewki moczowej, w odcinku końcowym rozszerza się w bańkę (magazyn plemników)
Bańka nasieniowodu
start learning
Poszerzenie nasieniowodu, zwęża się w części dystalnej, dochodzi do niego przewód odprowadzający pęcherzyków nasiennych, gdzie zaczyna się przewód wytryskowy nasieniowodu do cewki moczowej
Warstwy ściany nasieniowodu
start learning
błona śluzowa, mięśniowa i przydanka
Błona śluzowa nasieniowodu
start learning
podłużnie pofałd., nabł. 1warstwowy walc. 2rzędowy (kom walc. niższe, kosmki krótsze niż w przewodzie najądrza i kom podstawne), mikrokosmki znikają przy bańce, nabł. na błonie podstawn, pod nią leży właśc. bł. śluz. z tk. łącz. wiotkiej z wł. spręż.
Błona mięśniowa
start learning
Trzy warstwy kom. mięśn gładkich; wewnetrzna - kom ułożone podłużnie, środkowa - okrężnie, zewnętrzna - podłużnie; gruba mięśniówka umożliwia szybkie przesuwanie plemników
Przydanka
start learning
tkanka łączna wiotka z naczyniami krwionośnymi, chłonnymi i nerwami; łączy nasieniowód z otoczeniem
Gruczoły dodatkowe męskiego układu płciowego
start learning
pęcherzyki nasienne (gruczoły pęcherzykowe), gruczoł krokowy (prostata), gruczoły opuszkowo-cewkowe
Pęcherzyki nasienne
start learning
uchyłki nasieniowodu w kształcie cewek, część dalsza jest szersza i ślepo zakończona, a bliższa uchodzi w postaci przewodu wyprowadzającego do bańki nasieniowodu
Budowa ściany pęcherzyków nasiennych
start learning
błona śluzowa (tk. łączna wiotka, pofałdowana, z nabł. 1-warstwowego walc. dwurzęd. - kom gruczołowe i walcowate); błona mięśniowa (2 warstwy - zewnetrzna podłużna, wewnętrza okrężna); przydanka z tk. łącz. wiotkiej z wł. spręż. i kolag.
Komórki walcowate nabłonka
start learning
kom. walcowate, z mikrokosmkami, bez rzęsek, ziarna wydzielnicze w szczytowej części; ich czynnośc pobudzają androgeny a hamują estrogeny
Wydzielina pęcherzyków nasiennych
start learning
jasny, lepki płyn, odczyn zasadowy - 70-80% objętości nasienia;
Zawartość wydzieliny pęcherzyków nasiennych
start learning
fruktoza, tłuszcze, białka (gł. globuliny), sole mineralne, kwas askorbinowy, cytrynowy i prostaglandyny.
Gruczoł krokowy
start learning
otacza początkowy odcinek cewki moczowej, ma trzy płaty (lewy, prawy i środkowy - ten może przerastać, powodując problemy z oddawaniem moczu)
Torebka prostaty
start learning
Torebka włóknista, pod nią kilka warst kom. mięśn. gładkich, które wraz z włóknami kolagenowymi wnikają do narządu i dzielą go na zraziki
Zrąb prostaty
start learning
substancja podstawowa, kom. mięśn. gładkie, fibroblasty i włokna kolagenowe
Miąższ prostaty
start learning
30-50 gruczołów o budowie cewkowo-pęcherzykowej, ich przewody wyprowadzające często łączą się ze sobą i w rezultacie jest ich 25-30, uchodzą do cewki moczowej w okolicy ujścia przewodo. w wytryskowych
Gruczoły cewkowo-pęcherzykowe prostaty
start learning
gruczoły błony śluzowej, grucz. bł. podśluzowej, gruczoły główne ułożone koncentrycznie wokół cewki
Gruczoły błony śluzowej
start learning
niewielka grupa gruczołów uchodzących bezpośrednio do cewki moczowej
Gruczoły błony podśluzowej
start learning
większa grupa gruczołów uchodzących do cewki moczowej krótkimi przewodami odprowadzającymi
Gruczoły główne
start learning
największa grupa gruczołów leżących najbardziej obwodowo i posiadające najdłuższe przewody odprowadzające
Nabłonki występujące w częściach wydzielniczych prostaty
start learning
jednowarstwowy walcowaty wielorzędowy, jednowarstwowy walcowaty, czasem jednowarstwowy sześcienny i jednowarstwowy płaski
Działanie hormonów na kom nabłonka
start learning
Androgeny zwiększają wzrost i wydzielanie, a estrogeny - hamują
Błona podstawna nabłonków prostaty
start learning
cienka, pod nią znajduje się błona śluzowa z tkanki łącznej wiotkiej z licznymi włóknami kolagenowymi i sprężystymi, błonę śluzową otaczają pęczki kom. m. gładkich
Kamyki/ciałka sterczowe
start learning
owalne lub okrągłe twory o budowie warstwowej spotykane w świetle pęcherzyków i cewek wydzielniczych prostaty, zbudowane ze skondensowanych, czasem zwapniałych białek i węglowodanów; ich liczba wzrasta z wiekiem
Wyściółka przewodów odprowadzających prostaty
start learning
nabłonek jednowarstowyw walcowaty przechodzący ku cewce moczowej w sześcienny, a anwet przejściowy
Wydzielina gruczołu krokowego
start learning
płyn/sok sterczowy o kwaśnym odczynie, zawiera białka, wolne aminokwasy, kwas cytrynowy, fosfatazę kważną i zasadową, fruktozę, fibrynolizynę, hialuronidazę, transaminazy, cynk, sód, potas i wapń
Spermina
start learning
białko wchodzące w skład soku sterczowego, odpowiedzialne za charakterystyczny zapach spermy
Gruczoły opuszkowo-cewkowe
start learning
parzyste gruczoły leżące w przeponie moczowo-płciowej na wys.cz. błoniastej cewki, czasami są rozproszone pomiędzy mięśniami
Rodzaj gruczołów opuszkowo-cewkowych
start learning
cewkowo-pęcherzykowe
Budowa gruczołów cewkowo-pęcherzykowych
start learning
., podziel. na zraziki przez tk. łącz. wiotk, w niej wyst. kom. m. gładkie oraz wł. mięśn pp; odc wydzielnicze z nabł. 1warstwowym walc.; przewody odprowadzające długie, nabł. 1warstwowy walc. -> w wielowarstw. walc., i uchodzą do cz. bloniastej cewki
Od czego zależy wysokosć kom. gruczołów opuszkowo-cewkowych
start learning
Od stanu czynnościowego gruczołu - komórki wypełnione wydzieliną są niższe
Wydzielina gruczołów opuszkowo-cewkowych
start learning
śluz z galaktozą i kwasem sialowym; podczas wytrysku jest wydalana najwcześniej, co ułatwia przechodzenie nasienia przez cewkę
Prącie - budowa anatomiczna
start learning
nasada (łączy się z przeponą moczowo-płciową, kośćmi łonowymi i spojeniem łonowym), trzon, żołądź (stożkowate zgrubienie oddzielone od trzonu rowkiem końcowym)
Struktury wzwodowe prącia
start learning
Zbudowane z tkanki łącznej włóknistej zbitej, otoczone błoną białawą; dwa ciała jamiste i jedno gąbczaste
Ciała jamiste
start learning
po stronie grzbietowej prącia, system jam wysłanych śródbłonkiem oddzielonych od siebie beleczkami z tkanki łącznej włóknistej; jamy w cz. obwodowej są większe; występują połączenia tętniczo-żylne
Ciało gąbczaste
start learning
Leży po stronie brzusznej, leży w nim cz. jamista cewki moczowej, na końcu przekształca się w żołądź; jamy mają tę samą wielkosć w całej strukturze, a dzielące je beleczki mają więcej włókien sprężystych, mniej mięśniowych
Osłonki ciał jamistych
start learning
powięź głęboka prącia (łączna włóknista + wł. spręzyste); powięź powierzchowna prącia (wiotka o luźnym utkaniu + wł. spręż. nerwy i naczynia), błona mięśniowa (m. gład. ułożone w sieć); skóra (bez tkanki tłuszczowej i podskórnej)
Żołądź
start learning
przedłużenie i stożkowate zgrubienie ciała gąbczastego, bez ciał jamistych, ze skomplikwanym splotem żylnym
Osłonki prącia w orębie żołędzi
start learning
brak błony białawej, na poeirzchni cienka warstwa skóry nieowłosionej z gruczołami łojowymi, nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący
Napletek
start learning
ruchomy fałd skórny pokrywający żołądź prącia; blaszka wewnetrzna (podobna do błony śluzowej, ale z gruczołami łojowymi - gruczoły napletkowe Tysona)
Struktury wzwodowe prącia
start learning
połączone ze sobą przestrzenie naczyniowe wypełniające się krwią podczas wzwodu
Co dostarcza krew do prącia
start learning
tętnica pracia -> tętnice grzbietowe i głębokie
Co odprowadza krew z prącia
start learning
żyły połączone anastomozami tętniczo-żylnymi z tętnicami głębokimi
Tętnice spiralne/ślimakowate
start learning
odgałęzienia tętnic głębokich doprowadzające krew do ciał jamistych i gąbczastego, w czasie erekcji wyprostowują się i poszerzają, co powoduje napływ krwi
Co powoduje napełnianie się jam w czasie wzwodu
start learning
Zamykanie się anastomoz tętniczo-żylnych w wyniku pobudzenia nerwów przywspółczulnych; zaciskanie światła żył cienkościennych odprowadzających krew z jam
Co powoduje odpływ krwi z jam?
start learning
Nerwy przywzpółczulne przestają dostarczać impulsy, anastomozy otwierają się i krew odpływa ze struktur wzwodowych

You must sign in to write a comment