Łączna

 0    167 flashcards    Kirjava03
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Jakiego pochodzenia jest tkanka łączna? listka
start learning
mezenchymalnego
Cecha tkanki łącznej
start learning
Cechą charakterystyczną tkanki łącznej jest jej budowa, a od innych tkanek różni ją to, że komórki nie przylegają ściśle do siebie
Skład tkanki łącznej
start learning
• komórki - różnego typu w zależności od rodzaju tkanki • substancja międzykomórkowa
Substancja międzykomórkowa - skład
start learning
• włókna • substancja podstawowa • płyn tkankowy
Rodzaje włókien tkanki łącznej
start learning
• włókna kolagenowe • włókna siateczkowe (srebrochłonne) • włókna sprężyste
Cechy włókien kolagenowych
cd
start learning
pęczki o grubości od kilku do kilkunastu mikrometrów, czasem mogą się rozgałęziać.
oporne na rozciąganie i wytrzymałe na rozerwanie. W czasie gotowania w wodzie przekształcają się w klej zwierzęcy (żelatynę) -> nazywa się je również włóknami klejodajnymi
Jak barwią się włókna kolagenowe?
start learning
Eozyną na różowo, błękitem anilinowym na niebiesko
Jaka jest grubość pęczków włókien kolagenu?
start learning
od kilku do kilkunastu mikrometrów
Organizacja włókna kolagenowego
start learning
tropokolagen -> kolagen -> włókienka/fibryle
Skład tropokolagenu
start learning
składa się z trzech lewoskrętnych łańcuchów polipeptydowych spiralnie zwiniętych typu α
Co ile nanometrów cząsteczki tropokolagenu wykazują prążkowanie?
start learning
Co 64 nm
akie białko stanowi 30% wszystkich białek?
start learning
kolagen
Aminokwasy wchodzące w skład kolagenu
start learning
glicyna, lizyna, prolina, hydroksylizyna i hydroksyprolina
Cukrowce wchodzące w skład kolagenu
start learning
heksozy - glukoza i galaktoza
Gdzie występuje kolagenaza? Komórki i inne (4)
start learning
Sok trzustkowy, Lizosomy fibroblastów, histiocyty, osteoblasty i inne
Co odróżnia poszczególne typy kolagenu? 3
start learning
1. Składem aminokwasów, 2. miejscem występowania, 3. zdolnością do wytwarzania fibryli, włókien i pęczków
Typy kolagenu
start learning
kolagen typu I, II, III, IV, VII
Gdzie występuje kolagen I? 7
start learning
1. kość, 2. zębina, 3. ścięgna, 4. więzadła, 5. skóra, 6. torebki włókniste narządów, 7. tkanka łączna wiotka
Występowanie kolagenu II
start learning
chrząstka szklista i sprężysta, jądra miażdżyste dysków międzykręgowych, ciało szkliste gałki ocznej
Występowanie kolagenu III
start learning
buduje włókna siateczkowe – tkanka łączna siateczkowata (narządy limfatyczne i szpik), warstwa brodawkowata skóry, naczynia krwionośne, mięśnie gładkie, narządy miąższowe (wątroba, śledziona)
Kolagen typu IV
start learning
błony podstawne
Występowanie kolagenu VII
start learning
błony podstawne, głównie w nabłonkach wielowarstwowych płaskich, np. naskórek,
Jakie komórki posiadają zdolność do syntezy kolagenu? 8
start learning
1. fibroblasty, 2. chondroblasty, 3. osteoblasty, 4. odontoblasty miazgi zęba, 5. hepatocyty, 6. komórki mięśni gładkich, 7. lemocyty, 8. komórki nabłonka nerki
Jaki kolagen tworzy włókna siateczkowe?
Barwienie włókien siateczkowatych
start learning
Kolagen typu III (wytwarzany przez fibroblasty)
solami srebra na czarno
Gdzie występują włókna siateczkowe? 9
cd
start learning
1. błony podstawne, 2. otoczenie komórek tłuszczowych, 3. podpieranie śródbłonka naczyniowe, 4. podpieranie sarkolemmy komórek mięśniowych, 5. endoneurium w nerwach, 6. podpora włóknista zrębu narządów limfatycznych (węzłów chłonnych, śledziony),
7. komórki nabłonkowe wątroby, 8. narządy dokrewne, 9. rusztowanie dla skóry, błony śluzowej żoładka i jelit.
Jak wybarwiają się włókna sprężyste?
start learning
Orceina na brunatny oraz rezorcyno-fuksyna na stalowoniebieski
Właściwości włókien sprężystych
cd
start learning
średnica mniejsza niż wł. kolagenowych; zdolność do łatwego rozciągania oraz duża odporność na rozrywanie.
Pękają dopiero wówczas, jeżeli przekroczą swoją długość o 150 % długości wyjściowej, natomiast przy mniejszym rozciągnięciu powracają do pierwotnej postaci
Występowanie włókien sprężystych? 6
start learning
1. ściany naczyń krwionośnych - szczególnie aorta, 2. ściany pęcherzyków płucnych i oskrzeli, 3. niektóre więzadła (karkowe, struny głosowe), 4. chrząstka sprężysta, 5. skóra, 6. tkanka łączna wiotka
Organizacja włókien sprężystych
start learning
pojedyncze włókna nie tworzące pęczków, rozgałęziają się, tworząc sieć
Elastyna
start learning
Białko budujące błony sprężyste, podobne do kolagenu
Skąłdniki substancji międzykomórkowej
start learning
glikozaminoglikany, proteoglikany i białka niekolagenowe.
Glikozaminoglikany
cd
start learning
polisacharydy tworzące duże i nierozgałęzione łańcuchy. Ich cząsteczki zbudowane są z powtarzających się cząsteczek dwucukrowych.
W skład dwucukru wchodzi aminocukier (acetyloglukozamina i / lub acetylogalaktozamina) oraz kwas uronowy (kwas glukuronowy lub galakturonowy).
Budowa glikozaminoglikanów (po modyfikacji)
start learning
Zawartośc siarki - chondroitynosiarczany; dodatek reszt karboksylowych/siarczanowych - charakter polianionów;
Barwienie glikozaminoglikanów
metachromazja
start learning
Zasadowe
zmiana koloru barwnika, najczęściej z niebieskiego na czerwony
Właściwości glikozaminoglikan
start learning
wiązania jonów dodatnich, takich jak Na+ oraz silnie wiążą wodę, będąc jej głównym magazynem w przestrzeni międzykomórkowej (nadaje sprężystość), łączą się z białkami tworząc proteoglikany
który glikozaminoglikan nie łączy się z białkami?
Nie tworzy...
start learning
kwas hialuronowy
proteoglikanów
Tworzenie proteoglikanów
start learning
monomer proteoglikanu + kwas hialuronowy - wypełnianie substancji międzykomórkowej
Funkcje proteoglikanów
start learning
umożliwiają dyfuzję składników między komórkami i krwią, a dzięki sieciowemu układowi pełnią także funkcję mechaniczną, zwłaszcza w tkance chrzęstnej. Również wpływają one na adhezję i wiązanie czynników wzrostu
Białka niekolagenowe
start learning
fibonektyna, laminina
Funkcje fibronektyny
postać fibronektyny w różnych miejscach
start learning
wiąże się z proteoglikaniami, kolagenem, integrynami błon; wpływa na adhezję komorek (integrację substancji międzykomórkowej z komórkami; ułatwia fagocytozę)
fibryle; w surowicy jako białko osocza, w tkance łącznej jest białkiem włóknistym
Laminina
start learning
jej cząsteczki mają kształt krzyży; występuje ona jako główny składnik błony podstawnej (w blaszkach podstawnych); wiąże tu komórki z kolagenem typu IV i cząsteczkami perlekanów; w jej wytwarzaniu biorą udział komórki nabłonka i śródbłonka.
Płyn tkankowy
skład
start learning
przesącz osocza krwi w odcinku tętniczym sieci naczyń włosowatych, a następnie przepływa przez tkankę łączną właściwą i w odcinku żylnym sieci naczyń włosowatych przenika do krwi
zawiera dużo wody
W jakich stanach patologicznych występuje obrzęk? 3
start learning
1. zaczopowanie żył, 2. niewydolność mięśnia sercowego, 3. miejscowe zwiększenie stęzenia histaminy zwiększające przepuszczalność naczyń
Fibroblasty - cechy, występowanie
start learning
właściwe komorki tkanki łącznej, najliczniejsze w tkance łącznej właściwej
Substancje wydzielane przez fibroblasty
start learning
włókna kolagenowe, siateczkowate i sprężyste, składniki substancji podstawowej, enzymy - metaloproteazy (np. kolagenaza)
Wygląd fibroblastu
start learning
kształt wrzecionowaty, wypustki, zasadochłonna cytoplazma, duże owalne jądro, RER, aparat Golgiego, wakuole wydzielnicze
Fibrocyty
start learning
fibroblasty w stanie spoczynku
Gdzie występują miofibroblasty? 2
start learning
1. W kosmkach jelitych - skurcz kosmka, 2. mięśnie gładkie większych naczyń krwionośnych
Gdzie występują licznie melanofory? 3
Co zawierają
start learning
1. naczyniówce i tęczówce oka, 2. brodawka sutka, 3. skóra narządów płciowych zewnętrznych
melanina wytwarzana w melanocytach z tyrozyny w obecności tyrozynazy
Komórki mezenchymatyczne
start learning
Wyglądem przypominają fibroblasty. W tkankach łącznych leżą głównie pobliżu naczyń krwionośnych. W przypadku pobudzenia są one multipotencjalne i mogą różnicować się w nowe rodzaje komórek tkanki łącznej właściwej a nawet oporowej
histiocyty
wędrówka histiocytów
start learning
makrofagi w tkance łącznej właściwej
szpik kostny (monoblasty) -> monocyty we krwi -> histiocyty w tkance łącznej
Jak barwi się cytoplazma histiocytów-makrofagów?
start learning
Jak barwi się cytoplazma histiocytów-makrofagów? kwasochłonnie
Wygląd histiocytów
start learning
Owalny kształt, owalne lub nerkowate jądro, dużo lizosomów i wakuoli ze sfagocytowanym materiałem
Makrofagi wolne/wędrujące
start learning
makrofagi aktywnie przemiszczające się w tkance łącznej i wykazujące właściwosci żerne np. w stanach zapalnych
Fagocytoza
Co się dzieje ze sfagocytowanymi struktirami?
start learning
pożeranie bakterii i zużytych lub uszkodzonych komórek, fragmentów tkanek, kompleksów antygen – przeciwciało
są całkowicie rozkładane przy udziale kwaśnych hydrolaz zawartych w lizosomach makrofagów, lub też mogą być tylko częściowo rozkładane i prezentowane limfocytom
Rodzaje fagocytozy
start learning
nieswoista, immunofagocytoza
Występowanie komórek tucznych? 6
start learning
1. Skóra, 2, Układ oddechowy, 3, narządy limfatyczne, 4. OUN, 5. w pobiliżu naczyń krwionośnych - głównie małych tętniczych, 6. błona śluzowa przewodu pokarmowego
Jaka jest charakterystyczna cecha komórek tucznych?
start learning
Ziarnistości zasadochłonne w cytoplazmie otoczone błoną
Funkcja komórek tucznych
start learning
wywoływanie lokalnego stanu zapalnego w reakcji na substancje obce
Budowa mastocytów
receptory
start learning
Duże, kształtu owalnego. Jądra są kuliste z wyraźną chromatyną ułożone centralnie, organella komórkowe, z wyjątkiem aparatu Golgiego, są słabo rozwinięte. Błona komórkowa pofałdowana, tworzy liczne mikrokosmki
receptory dla przeciwciał IgE na powierzchni
Zawartość ziarnistości komórek tucznych
start learning
heparyna, histamina, enzymy proteolityczne (proteazy), cytokiny
Funkcje heparyny
start learning
hamuje ona krzepnięcie krwi, inaktywuje histaminę, a także przeciwdziała miażdżycy ponieważ jest silnym aktywatorem lipazy lipoproteinowej (enzymu rozkładającego tłuszcze lipoprotein)
funkcje histaminy
start learning
zwiększa przepuszczalność naczyń krwionośnych powoduje rozszerzenie małych żył, wywołuje skurcz mięśni gładkich dużych naczyń krwionośnych, pobudza wydzielanie śluzu i soku żołądkowego, bierze udział w reakcjach anafilaktycznych i alergicznych
Powstawanie histaminy
start learning
dekarboksylacja tlenowa aminokwasu histydyny w komórkach tucznych
APUD
start learning
pobieranie prekursorów aminiowych i dekarboksylacja
Enzymy proteolityczne
start learning
rozkładają białka substancji międzykomórkowej, poprzez odszczepienie od białek surowicy krótkich peptydów prowadzą do powstania kinin
Cytokiny
start learning
TNF-α, czynnik hemotaktyczny dla eozynofili, czynnik hemotaktyczny dla neutrofili, czynnik aktywujący płytki krwi, peptyd rozszerzający naczynia-VIP
Substancje wytwarzane przez mastocyty oddawane do środowiska
start learning
leukotrieny, prostaglandyny (pochodne kwasu arachidonowego), interleukiny, aktywne rodniki tlenowe, hydroksylowe, nadtlenek wodoru
Uwalnianie substancji przez mastocyty
degranulacja
start learning
Stale uwalniane: heparyna (powoli po związaniu z białkiem) i histamina (od razu do subst. międzykomórkowej)
uwalnianie całych ziaren z pobudzonej kom. tucznej
Mediatory anafilaksji
start learning
substancje uwalniane z mastocytów
Reakcja alergiczna
przykłady
start learning
natychmiastowa odpowiedź organizmu na wniknięty antygen, na który organizm jest nadmiernie wrażliwy (uczulony
obrzęk, katar sienny, astma oskrzelowa atopowa, pokrzywka
Gdzie występują komórki plazmatyczne? 2
cd
start learning
1. narządy limfatyczne, 2. błony śluzowe przewodu pokarmowego
miejsca styku organizmu z bakteriami; w stanach zapalnych
Jaką cechą charakterystyczną budowy odznaczają się plazmocyty?
start learning
Jądro szprychowe, cytoplazma zasadochłonna bogata w organella komórkowe świadczące o produkcji białka na eksport (RER, aparat Golgiego)
Funkcja plazmocytów
cd
start learning
produkcja immunoglobulin będących przeciwciałami (wydzialne egzocytozą)
biorą udział w odpowiedzi humoralnej
Gdzie występują perycyty, komórki przydanki?
Cechy
start learning
naczynia krwionośne, szczególnie naczynia włosowate, tętniczki i żyłki
kom mezenchymalne + mięśn. gładkie; cytoplazma z aktyną i miozyną -> właśc. kurczliwe; mogą różnicować się w fibroblasty i osteoklasty
Komórki napływowe
start learning
neutrofile, eozynofile, bazofile, limfocyty
Neutrofile w tkance łącznej + zdolność
mikrofagi; co fagocytują
start learning
w stanach zapalnych; zdolne do ruchu pełzakowatego
małe fagocyty tworzone przez neutrofile, fagocytują zwłaszcza bakterie
Eozyonofile w tkance łącznej
Normalne występowanie eozynofili
start learning
W przypadku alergii i chorobach pasożytniczych przewodu pokarmowego
W tkance łącznej rzadko. Znajdują się w grasicy, w błonie śluzowej przewodu pokarmowego macicy, w tkance łącznej przytarczyc, płuc, gruczołu mlecznego
Cechy eozynofili
funkcja
start learning
kuliste lub owalne, rozpaltowane jądro 2-3 płaty, kwasochłonne ziarnistości w cytoplazmie
fagocytoza kompleksów antygen-przeciwciało
Limfocyty B i T
start learning
wielokrotnie w ciągu swojego życia mogą jako limfocyty krążące przechodzić z krwi do tkanki i odwrotnie
Cecha adipocytów
start learning
zdolność gromadzenia tłuszczu w cytoplazmie
Rodzaje omórek tłuszczowych
start learning
żółte (adipocyty jednopęcherzykowe) i brunatne (wielopęcherzykowe)
Powstawanie kom. tłuszczowych
cd
start learning
lipoblasty -> kom. wrzecionowate z pęcherzykami gromadzącymi tłuszcz -> pęcherzyki zlewają się, powstaje wakuola -> powiększanie się wakuoli -> zepchnięcie jądra na skraj komorki -> kom. tłuszcz. żółta
mogą też powstawać brunatne
Ułożenie kom. tłuszcz żółtych
wygląd
start learning
pojedynczo lub w skupiskach wokół naczyń krwionośnych lub w zwartych zrazikach
kulisty kształt, rąbek cytoplazmy z jądrem na obwodzie, jedna duża wakuola tłuszczowa w centrum (nieobłoniona, umocowana filamentami pośrednimi)
Tłuszcz w kom. tłuszczowych
start learning
estry kwasów tłuszczowych i glicerolu oraz estry cholesterolu z tymi kwasami i wolne kwasy tłuszczowe
Komórki tłuszczowe brunatne
występowanie, barwa
start learning
mneijsze od żółtych, kulite jądro w centrum, tłuszcz w postaci licznych drobnych kropel, więcej cytoplazmy, liczne mitochondria
w zrazikach, a nie pojedynczo; barwę nadają cytochromy
Tkanka łączna galaretowata niedojrzała
w co różnicują się kom. gwiaździste
start learning
tylko w okresie zarodkowym i płodowym, prekursorowa dla wszystkich innych tkanek łącznych; kom. gwiaździste połączone wypustkami, bezpostaciowa subst. międzykom., silnie uwodniona
w fibroblasty i inne kom. tkanki łącznej
gdzie występuje tkanka galaretowata dojrzała? 2
cechy
start learning
1. zrąb pępowiny (galareta Whartona), 2. miazga zęba
obecność fibroblastów oraz substancji międzykomórkowej bogatej w proteoglikany i posiadającej włókna kolagenowe
Tkanka łączna właściwa
podział
start learning
przeważa substancja międzykomórkowa
zbita i wiotka
Na czynność tkanki łącznej właściwej wpływają:
start learning
ACTH, glikokortykoidy kory nadnerczy, hormony tarczycy, hormony gonad
Komórki w tkance łącznej wiotkiej
+
start learning
fibroblastów, plazmocytów, mastocytów, nielicznych komórek tłuszczowych, makrofagów, komórek napływowych
substancja międzykomórkowa
Jak ułożone są włókna kolagenowe w tkance łącznej wiotkiej?
Jakie włókna występują
start learning
W pęczki o luźnym, nieregularnym układzie
kolagenowe, siateczkowate, sprężyste
Występowanie tkanki łącznej wiotkiej? 10
cd
start learning
1. przestrzenie pomiędzy innymi tkankami i narządami, 2. większość błon śluzowych i podśluzowych, 3. torebki narządów i przegrody łącznotkankowe, 4. zrąb dla wielu narządów, 5. otacza naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy, włókna mięśniowe,
6. Błony surowicze jam ciała, 7. warstwa siateczkowata skóry, 8. opona pajęcza, 9. warstwa brodawkowata skóry, 10. tkanka podskórna
Tkanka łączna włóknista zwarta
Podział
start learning
przewaga włókien kolagenowych nad sprężystymi, kolagenowe grube i ściśle przylegające; fibrocyty mniej liczne niż w tkance łącznej wiotkiej
regularna i nieregularna
Gdzie występuje tkanka łączna zbita nieregularna? 4
start learning
1. skóra właściwa, błona śluzowa niektórych odcinków dróg moczowych, 3. torebki włókniste niektóych narządów (wątroby, śledzione, nerki), 4. twardóweka gałki ocznej
Tkanka łączna zbita nieregularna - cechy
start learning
dużo wł. kolagenowych w grubych pęczkach ułożonych w róznych kierunkach, tworzą sieć przestrzenną, między pęczkami włókna sprężyste
Gdzie występuje tkanka zbita regularna? 3
start learning
1. ścięgnach, 2. powięziach, 3. więzadłach
Ścięgna
cd
start learning
Pęczki wł. kolagenowych równolegle do siebie, między nimi KOMÓRKI SKRZYDELKOWE/ścięgniste - fibrocyty układające się w SZEREGI RANVIERA
Pęczki włókien otacza ościęgna wewnętrzna (tkanka łączna wiotka) i zewnętrzna (tkanka łączna włóknista zwarta)
Więzadła
start learning
otaczają stawy maziowe i przyczepiają się z jednej strony do kości, a z drugiej do zewnętrznej powierzchni torebki stawowej. W budowie są podobne do ścięgien + wł. sprężyste
Rozcięgna i powięzie
start learning
pęczki włókien kolagenowych w warstwach, równoległe w warstwach, warstwy do siebie pod kątem
Gdzie występuje tkanka łączna siateczkowata (retikulinowa) 2
start learning
1/ zrąb narządów limfatycznych (węzły chłonne, migdałki, śledziona, 2. błony śluzowe blaszka właściwa przewodu pokarmowego - jelito cienkie i grube
Tkanka łączna siateczkowata - wygląd
start learning
kom. gwiaździste łączące się ze sobą wypustkami (siateczka) oraz fibroblasty - komórki siateczki wytwarzające wł. retikulinowe
Gdzie występuje tkanka tłuszczowa żółta? 5
start learning
1. warstwa podskórna skóry, 2. otacza naczynia krwionośne, 3. nerki, 4. serce, 5. sieć duża i mała
Cechy kom. tkanki tłuszczowej żółtej
start learning
wielokątne komórki, sygnetowaty wygląd, kolor dzięki karetonoidom (lipochromom)
Funkcje tkanki tłuszcz. żółtej
start learning
magazyn energetyczny, izolator termiczny, amortyzator wstrząsów, lipogeneza i lipoliza, wydzielanie hormonow (i adipocytokin)
Jakie hormony wpływaja na tkankę tłuszczową żółtą? 6
start learning
1. hormony tarczycy, 2. hormon wzrostu, 3. prolaktyna, 4. glikokortykoidy, 5. ACTH, 6. lipotropina
Gdzie występuje tkanka tłuszczowa brunatna? 8
start learning
1. tkanka podskórna okolicy międzyłopatkowej, 2. na szyi, 3. śródpiersie, 4. okolica nerek, 5. nadnercza, 6. grasica, 7. przytarczyce, 8. w pobliżu tętnic szyjnych i podobojczykowych
Cechy tkanki tłuszcz. brunatnej
Funkcje
start learning
układają się w zraziki przedzielone tkanką łączną właściwą wiotką, bogato unaczyniona
termoregulacja (wytwarzanie ciepła) regulowana przez układ nerwowy (noradrenalinę) i hormony tarczycy
Co, jako gruczoł dokrewny, wydziala tkanka tłuszczowa żółta? 6
start learning
1. leptyna, 2. rezystyna, 3. adiponektyna, 4. angiotensyna, 5. IL-g, 6. TNF-alfa
Wygląd kom. tłuszcz brunatnych
start learning
centralnie położone jądro, tłuszcz w postaci drobnych kropelek, kolor brunatny - cytochromy w mitochondriach
Co buduje chrząstkę?
start learning
kom chrzęstne - chondrocyty oraz substancja międzykomórowa (włókna kolagenowe i sprężyste, substancja podstawowa z wodą związaną)
Cechy chrząstki
start learning
brak naczyń krwionośnych, limfatycznych i nerwów, niski metabolizm, pochodzenie mezenchymalne
Ochrzęstna
Funkcja
start learning
zbudowana jest z tkanki łącznej włóknistej. Zawiera naczynia krwionośne oraz komórki mezenchymalne, które różnicują się w komórki chrząstkotwórcze tzw. chondroblasty,
odżywianie chrząstki - dyfuzja subs. odż. przez nią, rozbudowa od zewnątrz (apozycja)
Jak odżywiają się chrząstki stawowe
start learning
poprzez maź stawową
Chondrocyty
start learning
komórki chrząstki leżące w jamkach chrzęstnych pojedynczo lub w grupach izogenicznych
Grupa izogeniczna
start learning
grupa chondrocytów powstała w wyiku podziału jednego, w chrząstkach nasadowych mają układ słupkowy
Wygląd chondrocytów
co syntezują
start learning
kształt owalny lub kulisty, wieksze w cz. środkowej, mniejsze na obwodzie chrząstki; jedno lub dwa jądra z jąderkiem lub jąderkami
kolagen, glikozaminoglikany oraz białka wydzielane następnie do substancji międzykomórkowej jako proteoglikany
Co pobudza podziały chondrocytów? 4
Co hamuje aktywność chondrocytów? 2
start learning
1. hormon wzrostu, 2. somatomedyna, 3. testosteron, 4. tyroksyna
1. Kortyzon, 2. estrogeny
Składnikami substancji podstawowej tkanki chrzęstnej? 3
opis subs. międzykomórkowej chrząstki
start learning
1. kwas hialuronowy, 2. proteoglikany bogate w chondroitynosiarczany (chondroityna A i C), 3. siarczan keratanu
jednorodna subs. podstawowa i włókna
Co zmienia się w miarę starzenia tkanki chrzęstnej?
start learning
Zwiększa się ilość siarczanu keratanu.
Na co wpływa obecność chondroityny i siarczanu keratanu
start learning
decyduje o zasadochłonności substancji podstawowej oraz wpływa na twardość i sprężystość chrząstki (dzięki wiązaniu dużej ilości cząsteczek wody)
Funkcje subs. podstawowej chrząstki
start learning
• mechaniczną (twardość oraz sprężystość, dzięki której chrząstka jest wytrzymała na ściskanie) • pośredniczy w wymianie substancji odżywczych między naczyniami ochrzęstnej a chondrocytami.
Włókna subst. międzykomórkowej chrząstki
start learning
włókna kolagenowe (DWUŁOMNOŚĆ - anizotropowa i kwasochłonna), występujące w chrząstce szklistej i włóknistej, bądź sprężyste w obrębie substancji międzykomórkowej chrząstki sprężystej
Rodzaje chrząstek
start learning
szklista, włóknista i sprężysta
Gdzie znajduje się chrząstka szklista w 1. okresie zarodkowym i płodowym, 2. w okresie rozwojowym?
start learning
1. tworzy modele chrzęstne całego szkieletu, 2. na granicy nasady i trzonu
Gdzie występuje chrząstka szklista w organizmie dojrzałym? 6
start learning
1. pierścienie chrzęstne tchawicy, 2. ściana oskrzeli, 3. duże chrząstki krtani (pierścieniowata, tarczowata, nalewkowata), 4. przegroda nosa, 5. powierzchnie stawowe, 6. części chrzęstne żeber
Ile procent suchej masy to włókna kolagenowe w chrząstce szklistej?
typ kolagenu
start learning
40%
typ II, cienkie fibryle o nieregularnym układzie, brak pęczków, tylko gęsta sieć, bardziej uporządkowane w chrząstce nasadowej
Jak zmienia się barwliwość substancji międzykomórkowej chrząstki wraz z wiekiem?
start learning
W młodym wieku jest zasadochłonna, wraz z wiekiem staje się kwasochłonna, bo zwiększa sie ilość włókien kolagenowych
Ile procent masy chrząstki szkilstej to woda?
co buduje subs podstawową
start learning
Ile procent masy chrząstki szkilstej to woda? 70%
proteoglikany (wiązanie wody) i kwas hialuronowy
Chondron - terytorium komórkowe
kula chondrynowa
start learning
grupa izogeniczna chondrocytów w jamkach chrzęstnych otoczone grubą warstwą subs. międzykomórkowej; oddzielone od siebie subs. międzyterytorialną
zestarzały chondron o zatartych granicach i barwiący się zasadochłonnie
Występowanie chrząstki włóknistej? 4
Cechy
start learning
1. krązki międzykręgowe, 2. spojenie łonowe, 3. miejsce przyczepu ścięgien i więzadeł do kości 4. chrząstki śródstawowe
mało subs. podstawowej, dużo włókien kolagenowych, zwłaszcza kolagen typu I, ułozone w grube równoległe pęczki, między pęczkami słabo rozwinięte chondrony; odporna na rozciąganie
Występowanie chrząstki sprężystej - siatkowatej
cechy
start learning
1. małzowina uszna, 2. przewód słuchowy wewnętrzny, 3. trąbka słuchowa Eustachiusa, 4. małe chrząstki krtani (różkowata, klinowata, wyrostek głosowy chrząstki nalewkowatej), 5. nagłośni, 6. ścianie małych oskrzeli
słabo rozwinięte terytoria chrzęstne, regularnie rozmieszczone, włókna kolagenowe II nieliczne; w subs. międzykom. siateczka z włókien sprężystych
Chondrogeneza - subs. międzykomórkowa
Chondrogeneza - chondrocyty
start learning
Substancja prochondralna (zasadochłonna) ->wtórna subs. prochondralna (zasadochłonna) + protochondralna (kwasochł)
chondroblasty dzielą się i przekształcają w chondrocyty
Rodzaje kom. tkanki kostnej
start learning
kom. osteogenne, osteoblasty, osteocyty, osteoklasty
Kom. osteogenne
występowanie w org. dojrzałym
start learning
z mezenchymy pierwotnej, różnicują się w osteoblasty i chondroblasty, w dojrzałym org. są w stanie spoczynku
w okostnej, śródkostnej tworząc warstwy kambialne, wyścielają kanały Haversa; jedna warstwa spłaszczonych kom. przylega do beleczek kostnych oraz w szpiku kostnym
Osteoblasty - funkcja, wydzielanie
start learning
synteza skład. org. subs międzykomórkowej kości, synteza kolagenu typu I, glikozaminoglikanów i proteoglikanów, mineralizacja tkanki kostnej
Wygląd osteoblastów w stanie nieaktywnym
w stanie aktywnym
start learning
spłaszczone, kształt wrzecionowaty, wydłużone jądra ściśle przylegają do powierzchni kości
sześcienny kształt, okrągłe jądro z jąderkiem, zasadochłonna cytoplazma
Co pobudza czynnośc osteoblastów?6
co hamuje czynność osteoblastów
start learning
1. parathormon, 2. hormony tarczycy, 3. hormon wzrostu, 4. witamina d3, 5. cytokiny, 6. prostaglandyny
kortykosterydy kory nadnerczy
Kiedy czynne są osteoblasty
start learning
w trakcie wzrostu i rozwoju kości oraz w czasie uszkodzeń
Osteocyty
połączenia wypustek
start learning
Kom. kostne dojrzałej tkanki kostnej, leżą w jamkach kostnych, otoczone subs. międzykomórkową, łączą się za pomocą wypustek biegnących w kanalikach kostnych
typu neksus - wymiana metabolitów
Wyściółka jamek i kanalików kostnych
start learning
bezkomórkowa warstwa soli mineralnych
Osteoklasty
start learning
kom. kościogubne, powstają po zlaniuu się kom. prekursorowych ze szpiku kostnego; odmiana kom. układu makrofagalnego; wiele jąder, zasadochłonna cytoplazma
Położenie osteoklastów
Co znajduje się na powierzchni osteoklastów?
start learning
na powierzchni kości w miejscach aktywnej resorpcji, zatoki Howshipa (erozyjne)
rąbek szczoteczkowy zwiększający pow. resorpcyjną
Funkcja osteoklastów
enzym aktywny w osteoklastach
start learning
rozsysaniu (rozpuszczaniu) kości i niszczeniu jej, czyli w warunkach fizjologicznych na jej modelowaniu i przebudowie
fosfataza kwaśna
Co pobudza czynnośc osteoklastów? 3
start learning
1. parathormon, 2. metabolity wit. D3, 3. czynnik martwicy nowotworów, interleukina 1
Co hamuje aktywność osteoklastów?5
start learning
1. kalcytonina, 2. estrogeny, 3. interferon, 4. prostaglandyny, 5. tlenek azotu
Skład substancji międzykomórkowej tkanki kostnej
Substancje wchodzące w skłąd substancji podstawowej tkanki kostnej. 5
start learning
osseomukoid (wł. kolagenowe i subs. podstawowa) oraz substancja nieorganiczna (minerał kości)
1. proteoglikany (głównie siarczan chondroityny), 2. białka niekolagenowe - osteonektyna, osteokalcyna, 3. sialoproteiny, 4. lipidy, 5. białka związane z osteogenezą - czynnik wzrostu kości
Substancje nieorganiczne w tkance kostnej
Ile procent masy tkanki kostnej to substancje nieorganiczne?
start learning
fosforany wapnia, magnezu, węglan wapnia, jony sodu, potasu, fluoru, chloru; hydroksyapatyt Ca10(PO4)6(OH)2
to 60-70% masy
Typy tkanki kostnej
w zależności
start learning
grubowłóknista i drobnowłóknista
od ułożenia włókien
Gdzie u człowieka dorosłego występuje tkanka kostna grubowłóknista=splotowata? 3
Gdzie kość splotowata - grubowłóknista występuje w życiu płodowym?
start learning
1. błędnik kostny ucha wewnętrznego, 2. wyrostki zębodołowe szczęki, 3. szwy kostne,
wszystkie kości człowieka tzw. kość płodowa
Czym cechuje się kość grubowłóknista?
start learning
duża ilość osteocytów o bezładnym układzie, dużo osseomukoidu, włókna kolagenowe w grubych pęczkach o nieregularnym przebiegu
Tkanka kostna drobnowłóknista - blaszkowata
podział
start learning
zbudowana z blaszek kostnych z substancji międzykomórkowe, w każdej blaszce pojedyncze drobne włókna kolagenowe równoległe do siebie i nietworzące pęczków, pomiędzy blaszkami kom. kostne
kość gąbczasta - beleczkowata oraz kość zbita - zwarta
Kość gąbczasta
Gdzie znajduje się kość gąbczasta? 2
start learning
beleczki kostne ułożone z blaszek kostnych ułożonych równolegle; beleczki ukłądają się w różnych kierunkach, dając gąbczasty układ, pomiędzy beleczkami szpik, osteocyty w jamkach łączące się wypustkami w kanalikach kostnych
1. nasady kości długich, 2. wewnątrz kości płaskich
Rodzaje blaszek kości zbitej
gdzie znajduje się kość zbita? 2
start learning
systemowa, międzysystemowa, podstawna zewnętrzna i podstawowa zewnętrzna i wewnętrzna
1. trzony kości długich, 2. zewnętrzne warstwy kości płaskich
Blaszki systemowe
blaszki międzysystemowe
start learning
blaszki budujące osteon
występują pomiędzy osteonami, powstają dzięki stale zachodzącej przebudowie kości
blaszki podstawowe zewnętrzne
blaszki systemowe wewnętrzne
start learning
pokrywają kość od strony zewnętrznej (leżą pod okostną)
pokrywają kość od strony jamy szpikowej (leżą pod śródkostną).
Osteon
wygląd
start learning
podstawowa jednostka strukturalna i czynnościowa kości zbitej tzw. system Haversa
kształt walca, tworzy go kanał osteonu i otaczające go blaszki kostne
Ile blaszek buduje osteon?
Jaka tkanka wypełnia wnętrze kanału Haversa?
start learning
6-20
tkanka łączna wiotka
Wygląd kanału Haversa
cd
start learning
blaszki kostne osteounu są ułożone koncentrycznie wokół kanału, kolagen w nich ułożony jest równolegle, w kanalikach kostnych wypustki plazmatyczne osteocytów; kanaliki kostne łączą jamki kostne
system kanalików pozwala na transport metabolitów od kanału Haversa do obwodowych części osteonu
Jak się nazywają kanały odżywcze biegnące prostopadle do kanału Haversa?
start learning
kanały Volkmanna; biegną w nich naczynia krwionośne łączące naczynia biegnące w kanałach Haversa
Co pokrywa okostna?
Opis okostnej + funkcja
start learning
Pokrywa zewnętrzną powierzchnię kości z wyjątkiem powierzchni stawowych
połączona z kością włóknami kolagenowymi, zbudowana z tkani łącznej włóknistej zwartej, silnie unaczyniona i unerwiona, odżywia kość i szpik
Warstwy okostnej
start learning
zewnętrzna i wewnętrzna
Okostna zewnętrzna
okostna wewnętrzna
start learning
zawiera dużo włókien kolagenowych, a mało komórek
zawiera liczne komórki osteogenne, które mogą się różnicować w osteoblasty lub chondroblasty i biorą udział w przebudowie kości i naprawie uszkodzeń kości, znajdują się w niej liczne naczynia.
Śródkostna
start learning
warstwa komórek osteogenny pokrywająca wewnętrzne ściany jamy szpikowej
Jakie kości powstają na podłożu mezenchymatycznym? 3
start learning
1. większość kośći płaskich - kość czaszki, twarzy, obojczyk
Jakie kości rozwijają się na podłożu chrzęstnym?
start learning
kości długie
Na jakim podłożu rozwija się mankiet kostny? `
start learning
na podłożu mezenchymatycznym

You must sign in to write a comment