geografia społeczno - ekonomiczna świata

 0    130 flashcards    kperka
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Aglomeracja miejska
start learning
zespół kilku lub kilkunastu miast połączonych gęstą siecią komunikacyjną, tworzących wspólnie jeden organizm miejski
aglomeracja monocentryczna
start learning
zespół miast silnie powiązanych funkcjonalnie i komunikacujnie, w którym jedno miasto dominuje nad pozostałymi pod względem liczby mieszkańców i znaczenia gospodarczego
aglomeracja policentryczna (konurbacja)
start learning
zespół miast i osiedli bezpośrednio do siebie przylegających, równorzędnych pod względem znaczenia gospodarczego i liczby mieszkańców, ..., wspólnie tworzą zwarty zespół miejski
akwakultura
start learning
hodowla ryb w wodach morskich i śródlądowych
bezrobocie technologiczne
start learning
spowodowane spadkiem zapotrzebowania na ręce do pracy w wyniku automatyzacji produkcji przemysłowej oraz komputeryzacją i informatyzacją innych działów gospodarki
bilans energetyczny
start learning
struktura zużycia energii pierwotnej w produkcji energii elektrycznej, cieplnej i mechanicznej
bilans handlowy
start learning
zestawienie wartości importu i eksportu towarów dokonywane za okres jednego roku
bilans płatniczy
start learning
czyli bilans handlowy poszerzony o zestawienie wszelkich obrotów dewizowych i kapitałowych
branża przemysłu
start learning
rodzaj przemysłu wydzielany w obrębie gałęzi przemysłowych
buddyzm
start learning
religia wyznawana w Chinach, Japonii i Tajlandii, nie ma wiary w bogów, ważna jest medytacja, która prowadzi do osiągnięcia stanu doskonałego spokoju, wyzwolenia z cierpień i namiętności czyli nirwany
City
start learning
odmiana śródmieścia, dzielnica finansowo-administracyjno-handlowa o dużej koncentracji biur, banków i instytucji o międzynarodowym znaczeniu
cyberterroryzm
start learning
wykorzystywanie zdobyczy technologii informacyjnej w celu zastraszenia lub wymuszenia na rządzie lub ludziach oczekiwanych przez terrorystów działań
czynniki lokalizacji przemysłu
start learning
obiektywne warunki korzystne dla rozwoju przemysłu, na podstawie których wyznacza się najlepszą lokalizację produkcji przemysłowej
demografia
start learning
nauka o prawidłowościach rozwoju ludności w czasie i przestrzeni
dezurbanizacja
start learning
etap procesu urbanizacji charakteryzujący się spadkiem liczby mieszkańców wielkich miast i aglomeracji miejskich
dochód narodowy brutto
start learning
wartość wytworzona w każdym z działów gospodarki narodowej przez przedsiębiorstwa krajowe, zarówno na terenie kraju jak i poza jego granicami, pomniejszona o zużycie pośrednie (koszt produkcji) uwzględniająca dochodu osiągane przez obywateli danego kraju
dzielnica mieszkaniowa
start learning
skupisko jednorodzinnych lub wielorodzinnych domów mieszkalnych.
dzietność kobiet
start learning
liczba dzieci rodzonych przez kobietę w wieku rozrodczym
eksplozja demograficzna
start learning
gwałtowny wzrost liczby ludności
elektrownia maretermiczna
start learning
elektrownia wykorzystująca do produkcji energii elektrycznej siłę ruchów wody morskiej lub różnice jej temperatury
energetyka
start learning
dział gospodarki zajmujący się pozyskiwaniem, przetwarzaniem i gromadzeniem różnych form i nośników energii
energetyka alternatywna
start learning
pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych takich jak promieniowanie słoneczne, energia wód morskich, siła wiatru, ciepło wnętrza Ziemi, biomasa oraz wysypisk śmieci i oczyszczalni ścieków
energia geotermiczna (geotermalna)
start learning
pozyskiwanie i przetwarzanie energii ciepła wnętrza Ziemi, skorupy ziemskiej i wód geotermalnych
energia jądrowa
start learning
pozyskiwanie i przetwarzanie energii zawartej w pierwiastkach promieniotwórczych
energia pierwotna
start learning
energia zgromadzona we wszystkich wydobywanych surowcach energetycznych oraz pozyskiwana ze źródeł odnawialnych, którą przetwarza się na energię wtórną - elektryczną, cieplną, mechaniczną
etapy rozwoju demograficznego
start learning
prawidłowości określające porządek następowania po sobie zmian współczynnika urodzeń i zgonów w różnych społeczeństwach
ewolucja funkcji miasta
start learning
przemiany funkcji miejskich wraz z rozwojem społeczno-gospodarczym
fizjonomia miasta
start learning
wygląd miasta czyli jego układ przestrzenny oraz sposób zabudowy
funkcja miasta
start learning
główne dziedziny działalności mieszkańców miasta, od których zależy powstanie lub dalszy rozwój miasta
funkcje przemysłu
start learning
znaczenie przemysłu w życiu społecznym i gospodarce państwa
gałąź przemysłu
start learning
grupa zakładów przetwarzających taki sam rodzaj surowca lub produkujących wyroby o podobnym przeznaczeniu, np. przemysł włókienniczy
gigamiasto
start learning
miasto zamieszkiwane przez 20 i więcej milionów osób
globalizacja
start learning
wielopłaszczyznowy proces zachodzący w światowej ekonomii, polityce, życiu społecznym i kulturze, zmierzający do ujednolicania gospodarczego i kulturowego narodów i państw, czyli do powstania ogólnoświatowego systemu powiązań społeczno-gospodarczych
globalizacja gospodarcza
start learning
globalizacja gospodarczatworzenie światowej sieci powiązań produkcyjnych prze ujednolicanie technologii przemysłowych
globalizacja społeczno-kulturowa
start learning
ujednolicanie obyczajów i stylu życia ludności poszczególnych państw w wyniku przenikania się różnych kultur
głód utajony
start learning
głód spowodowany niedoborem określonych składników i witamin, soli mineralnych, a zwłaszcza białka, mającego ogromne znaczenie racjonalnym żywieniu
granice naturalne
start learning
wyznaczane w oparciu o przebieg pasm górskich, rzek, jezior, bagien, pustyń
granice sztuczne (tzw. geometryczne)
start learning
wyznacza się w oparciu o ustalenia sąsiadujących państw, przebiegają często wzdłuż linii prostych
handel międzynarodowy
start learning
odpłatna, międzypaństwowa wymiana surowców, towarów i usług
hinduizm
start learning
religia politeistyczna wyznawana w Indiach, podstawę hinduizmu stanowi wiara w reinkarnacje oraz wiara w karmę
hydroenergetyka
start learning
pozyskiwanie energii wód płynących
innowacyjna gospodarka
start learning
polega na stosowaniu zaawansowanych technologii w produkcji, dużych nakładach finansowych na badania naukowe, ścisłych związkach między nauką a przemysłem, szybkim procesem wprowadzania nowych rozwiązań technologicznych do produkcjji
islam
start learning
religia, której wyznawcy wyznają wiarę w jednego boga - Allaha, zasady wiary obejmują pięć filarów; wyznanie wiary, modlitwę, post, jałmużnę, pielgrzymkę do Mekki
języki oficjalne
start learning
stosowane w ONZ; angielski, arabski, chiński, francuski, hiszpański, rosyjski
języki urzędowe
start learning
prawnie zatwierdzone do użytku na terenie danego państwa
korytarz miejski
start learning
strefa zurbanizowana przekraczająca swoją wielkością powierzchnie małych i średnich państw - termin stosowany zmiennie z pojęciem megapolis
kręgi kulturowe
start learning
wyróżnia się je w oparciu o zespół różnorodnych cech, z którymi dana społeczność się identyfikuje; język, religia, przeszłość, obyczaje, tradycje
kryzys śródmieścia
start learning
degradacja zabudowy spowodowana dekoncentracją przemysłu, usług i ucieczką zamożnych mieszkańców na tereny podmiejskie oraz napływem ubogiej ludności do opuszczonych lokali
kultura rolna
start learning
różnorodne zabiegi agrotechniczne takie jak stosowanie nowoczesnych metod uprawy i hodowli, wydajnych odmian, poziom mechanizacji, nawożenia i ochrony roślin
ludność bierna zawodowo
start learning
osoby niepracujące i nie poszukujące pracy; w grupie osób nieaktywnych zawodowo znajdują się; osoby nie wykazujące chęci do zatrudnienia mimo posiadania zdolności do podjęcia pracy, osoby starsze itp.
ludność czynna zawodowo
start learning
wszyscy pracujący zawodowo oraz zarejestrowani bezrobotni
marikultura
start learning
hodowla ryb, skorupiaków, pereł, jadalnych wodorostów prowadzona w wodach morskich
megalopolis
start learning
obszar zurbanizowany powstający w wyniku połączenia się stref podmiejskich kilku aglomeracji lub konurbacji miejskich
megamiasto
start learning
miasta liczące powyżej 10mln mieszkańców
metysi
start learning
potomkowie rasy europeidalnej i amerykańskiej
miasto wielofunkcyjne
start learning
ośrodek miejski pełniący równocześnie kilka funkcji, z których jedna może dominować
monokultura
start learning
dominacja jednej uprawy w strukturze upraw
mulaci
start learning
potomkowie rasy europeidalnej i afrykańskiej
naród
start learning
historycznie ukształtowana wspólnota ludności, wspólnota kulturowa o wspólnych dziejach, zwyczajach i poczuciu świadomości narodowej i odrębności od innych narodów
obrót międzynarodowy
start learning
odpłatna międzynarodowa wymiana towarów, różnego rodzaju usług oraz przepływ kapitału, siły roboczej i dóbr intelektualnych
paliwo umowne
start learning
stosowany w bilansie energetycznym przelicznik paliw o różnej kaloryczności według równoważnika węgla lub równoważnika ropy naftowej
państwo
start learning
suwerenna organizacja polityczna społeczeństwa zamieszkującego terytorium o określonych granicach. Składa się z trzech elementów: terytorium, ludności i władzy
pasterstwo koczownicze
start learning
chów zwierząt prowadzony w formie wędrówki ze stadami zwierząt w poszukiwaniu zasobnych pastwisk
powszechny spis ludności
start learning
przedsięwzięcie statystyczne, dostarcza najbardziej szczegółowych informacji o liczbie ludności, rozmieszczeniu, strukturze demograficzno-społecznej i zawodowej
prawosławie
start learning
religia chrześcijańska, która rozdzieliła się od katolicyzmu, nie uznaje papieża, wyznawana w europie południowej i wschodniej
produkt krajowy brutto
start learning
wartość dóbr materialnych i usług niematerialnych wytworzonych w gospodarce narodowej w ciągu roku na terenie danego kraju
protestantyzm
start learning
religie chrześcijańskie, które w wyniku reformacji oddzieliły się od katolicyzmu, nie uznają papieża, jedynym autorytetem jest pismo święte,
przemysł
start learning
dział gospodarki zajmujący się wydobywaniem surowców oraz ich przetwarzaniem
przemysł nowoczesny
start learning
przemysł zużywający małe ilości surowców, zautomatyzowany i energooszczędny
przemysł wiodący
start learning
gałąź lub branża przemysłu, która najszybciej rozwija się w danym okresie oraz powoduje rozwój całej gospodarki i wpływa na zmianę stosunków społecznych
przemysł wysokich technologii
start learning
nowoczesne gałęzie przemysłu charakteryzujące się wdrążaniem do produkcji efektów badań naukowych, zatrudniające bardzo dużą liczbę inżynierów i osób z wyższym wykształceniem
rasy ludzkie
start learning
wyróżnia się je w oparciu o zewnętrzne cechy wyglądu ludzi
reeksport
start learning
zakup towarów za granicą w celu ich odpowiedniego przetworzenia lub przetrzymania jakiś czas, a następnie ich sprzedaż z odpowiednim zyskiem za granice
regres demograficzny
start learning
zmniejszanie się liczby ludności; przyczyną tego zjawiska może być mniejsza liczna urodzeń niż liczba zgonów w danym miejscu lub określonej grupie ludzi, ale także zmniejszanie się zaludnienia, spowodowane migracjami
reindustrializacja
start learning
zmiany w strukturze gałęziowej przemysłu, jego rozmieszczeniu w skali globalnej oraz wielkości organizacji przedsiębiorstw przemysłowych
restrukturyzacja
start learning
przebudowa struktury gałęziowej przemysłu oraz modernizacja ciągów technologicznych w zakładach produkcyjnych
reurbanizacja
start learning
etap procesu urbanizacji charakteryzujący się przemieszczaniem ludności miejskiej na tereny typowo rolnicze a w późniejszym okresie modernizacją i przebudową centralnych części aglomeracji, do których ponownie napływa ludność
rewolucja przemysłowa
start learning
okres bardzo dużych i szybkich zmian w strukturze gałęziowej przemysłu i w sposobach produkcji przemysłowej w wyniku zastosowania nowych wynalazków technicznych
rodzina językowa
start learning
obejmuje języki wywodzące się z tego samego prajęzyka
rolnictwo ekstensywne
start learning
wzrost produkcji odbywa się przez powiększenie areału użytków rolnych a nie przez lepszą uprawę gruntów rolnych; małe zaangażowanie nakładów pracy żywej i uprzedmiotowionej, co wpływa na małą produkcyjność ziemi i zwierząt
rolnictwo intensywne
start learning
system produkcji rolniczej ukierunkowany na maksymalny zysk osiągany w warunkach dużego nakładu pracy i środków finansowych
rolnictwo samozaopatrzeniowe
start learning
produkcja rolna nastawiona jest na zaspokajanie potrzeb żywnościowych właściciela gospodarstwa i jego rodziny
rolnictwo towarowe
start learning
produkujące artykuły rolne przeznaczone na sprzedaż w całości lub w przeważającej części
rozwój społeczno - gospodarczy
start learning
obejmuje proces przemian dokonujących się w gospodarce i towarzyszące im zmiany organizacji społeczeństwa
slumsy
start learning
dzielnice nędzy bardzo często pozbawione trwałej infrastruktury, najczęściej położone na peryferiach wielkich kilkumilionowych miast
stopa bezrobocia
start learning
wyrażony w procentach stosunek liczby osób bezrobotnych do ogółu ludności czynnej zawodowo
strefa podmiejska
start learning
najbardziej zewnętrzny obszar miasta o specyficznej wiejsko-miejskiej zabudowie oraz dużej ilości terenów zielonych
strefa wolnego handlu
start learning
organizacja gospodarcza, która zakłada zniesienie ceł we wzajemnych obrotach handlowych
strefa wyłączności ekonomicznej
start learning
pas wód o szerokości 200Mm, w którym państwo ma wyłączne prawo eksploatacji surowców mineralnych i zasobów biologicznych morza
struktura funkcjonalno-przestrzenna miasta
start learning
rozmieszczenie poszczególnych dzielnic oraz proporcje zajmowanych przez nie terenów w stosunku do ogólnej powierzchni miasta
suburbanizacja
start learning
etap procesu urbanizacji charakteryzujący się żywiołowym napływem ludności wiejskiej do miast, powodującym niekontrolowane rozrastanie się dzielnic peryferyjnych
suburbia
start learning
podmiejskie wsie przekształcone w przedmieścia na skutek procesu urbanizacji
superstolica
start learning
miasto stołeczne, którego wpływy polityczne, społeczne i gospodarcze sięgają daleko poza granice państwa, np. Londyn m Bruksela, Paryż, Tokio
system żarowo - odłogowy
start learning
polega na wypalaniu lasów w celu uzyskania pola uprawnego. Pole jest to uprawianer przez kilka lat, po czy, jest porzucane i porasta lasem, a uprawa przenosi sie w nowe miejsce.
śródmieście
start learning
położona w centrum miasta dzielnica, w której koncentruje się wiele funkcji
technologie informacyjne
start learning
narzędzia i wynalazki związane z przetwarzaniem, przesyłaniem, przechowywaniem i prezentowaniem informacji
terms of trade
start learning
warunki handlu zagranicznego
terroryzm
start learning
obejmuje działania różnych organizacji, grup społecznych lub pojedynczych osób, które przez użycie siły chcą wymusić istępstwa, osiągnąć zakładane cele polityczne
terytorium autonomiczne
start learning
terytorium zależne od innego państwa, wyróżniające się wewnętrzną autonomią tzw. własnymi organami władzy
terytorium zależne
start learning
w języku polskim jest to obszar znajdujący się pod różnymi formami zależności politycznej od innego państwa
terytorium zamorskie
start learning
obszar znajdujący się pod różnymi formami zależności politycznej od innego państwa
transport
start learning
dziedzina działalności zajmująca się przewozem osób, różnego rodzaju towarów i przesyłaniem energii
transport intermodalny
start learning
przewóz ładunku z miejsca wysyłki do miejsca przeznaczenia kilkoma środkami transportu
turystyka
start learning
zjawisko społeczne, cechujące się dynamicznym rozwojem, obejmuje ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych nie dłużej niż rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem
unia celna
start learning
organizacja gospodarcza, która poza postanowieniami o stredie wolnego handlu wprowadziła wspólną politykę celną w stosunku do innych krajów
unia gospodarcza
start learning
organizacja gospodarcza, w której następuje integracja całej gospodarki krajów członkowskich, obejmująca integrację handlową, produkcyjną i społeczną oraz integrację podatkową i walutową
unia polityczna
start learning
organizacja, w której następuje ujednolicenie polityki wewnętrznej i zagranicznej krajów członkowskich
urbanizacja
start learning
proces zmian zachodzących w sieci osadniczej, polegający na zwiększaniu się roli miast w stosunku do innych osiedli przez rozbudowę miast istniejących, zakładanie nowych miast oraz przekształcanie wsi w miasta
urbanizacja demograficzna
start learning
wzrost liczby ludności miejskiej, w wyniku przyrostu naturalnego, migracji ludności wiejskiej do miast oraz skutek rozszerzania granic administracyjnych miast o tereny bezpośrednio do nich przylegające
urbanizacja ekonomicza
start learning
wzrost liczby ludności zatrudnionej w pozarolniczych działach gosporadki, początkowo w przemyśle i budownictwie, później w usługach
urbanizacja przestrzenna
start learning
powiększenie obszarów miejskich spowodowane rozwojem terytorialnym miast istniejących, powstawaniem nowych ośrodków miejskich i tworzeniem się rozległych stref zurbanizowanych
urbanizacja społeczna
start learning
upowszechnianie się miejskiego stylu życia również wśród ludności wiejskiej
urodzajność gleby
start learning
cecha określająca wartość produkcyjną, mierzona plonami z jednostki powierzchni (wpływa na to nawożenie, odpowiednia uprawa, regulacja stosunków wodnych)
usługi
start learning
dziedzina gospodarki, która służy zaspokajaniu potrzeb ludności, ale nie tworzy bezpośrednio nowych produktów
warunki agroklimatyczne
start learning
warunki klimatyczne oraz meteorologiczne wpływające na rozmieszczenie i strukturę upraw, wielkość plonów, wielkość zbiorów
wskaźnik rozwoju miasta
start learning
miara łącznych ogólnych wydatków, ponoszonych w określonym czasie, na usługi miejskie oraz infrastrukturę.
wskaźnik rozwoju społecznego
start learning
wskaźnik rozwojwskaźnik jakości życia wyliczany na podstawie średniej długości życia, wykształcenia ludności, PKB przeliczanego na jednego mieszkańca
wskaźnik fizjologicznej gęstości zaludnienia
start learning
liczba osób przypadająca na 1km kwadratowy gruntów rolnych
wspólny rynek
start learning
organizacja gospodarcza, w której obowiązuje swoboda prowadzenia działalności gospodarczej, osiedlania się i podejmowania pracy w krajach członkowskich
współczynnik aktywności zawodowej
start learning
iloraz aktywnych zawodowo do ludności w wieku 15lat i więcej
współczynnik przyrostu naturalnego
start learning
różnica pomiędzy współczynnikiem urodzeń a współczynnikiem zgonów
współczynnik urbanizacji
start learning
odsetek ludności zamieszkującej miasta w stosunku do liczby ludności ogółem
współczynnik urodzeń
start learning
liczba urodzeń na 1000 mieszkańców w określonym czasie
współczynnik zgonów
start learning
liczba zgonów na 1000 mieszkańców w określonym czasie
wtórna eksplozja demograficzna
start learning
gwałtowny wzrost liczby ludności związany z dużą liczbą kobiet w wieku rozrodczym
wyżywienie niedostateczne i głodowe
start learning
poniżej 2300 kilokalorii i mniej niż 50g białka na dobe
wyżywienie obfite
start learning
ponad 2700 kilokalorii i powyżej 80g białka na dobę
wyżywienie skromne (wystarczające)
start learning
2300-2700 kilokalorii i 50-80g białka na dobę
zambos
start learning
potomek rasy afrykańskiej i amerykańskiej
żyzność gleby
start learning
zdolność zaspokajania odżywczych potrzeb żyjących na niej roślin przez dostarczenie składników pokarmowych i wody

You must sign in to write a comment