filozofia

 0    65 flashcards    ekipdemiaups
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
przedmiot intencjonalny
start learning
wymyślone, istnienie fizyczne nieudowodnione
spór o uniwersalia
start learning
nazwy gatunkowe mają ontologiczny status bytów rzeczywistych
monizm
start learning
swiat z jednolitej substacji, materialistyczny i spirytualistyczny
dualizm
start learning
budowa świata z elementy duchowego i materialnego
hylemorfizm
start learning
byt zbudowany z materii i formy
pluralizm
start learning
wiele wlementow, zmieszanych
determinizm
start learning
przyczyna i skutek, ten sam skutek i ta sama przyczyna, stala zasada
finalizm
start learning
z góry okreslony cel, przebieg
indeterminizm
start learning
przypadkowosc wystepowania zjawisk, watpliwosc zwiazana ze zwiazkami orzyczynowymi
ontologia
start learning
poza przyroda struktura bytu
epistemologia
start learning
teoria poznania, bada struktury teorii naukowych
nominalizm
start learning
stanowisko w sporze o uniwersalia (powszechniki) uznające, ze istnieją tylko rzeczy jednostkowe, a pojecia ogolne sa jedynie wytworami mowy, takimi jak slowa i dzwieki i nie odpowiadaja im realne przedmioty
konceptualizm
start learning
stanowisko w sporze o uniwersalia, zakldajace ze uniwersalia nie istnieja w rzeczach, lecz w ludzkich umyslach, ogolne nie sa ni rzeczy czy nazwy tych rzeczy ale odpowiadajace tym pojeciom stany psychiczne
idealizm, platon
start learning
pierwotnisc idei wzgledem rzeczy, swiat materialny stanowi niedoskonale odbicie doskonalego swiata idei. prawde mozna poznac wylacznie dzieki rozumowi, ktoey za posrednictwem rzeczy moze dotrzec do idei i w ten sposov osiagnac wiedze pewna
realizm, arystoteles
start learning
istnieja tylko jednostkowe byty, a istoty rzeczy sa w nich zawarte
wariabilizm
start learning
wszystko jest zmiennoscia przez wir zdarzen, nie ma konkretnego bytu jako rzeczy
ateizm, agnostycyzm, panteizm
start learning
deizm, teizm
substancja
start learning
podloze istnienia bytu, jest racją bytu i stanowi o jego tozsamosci,
atrybut
start learning
cecha danej rzeczy, istotna decydujaca o przynaleznosci, wytyczna
natywizm
start learning
zeodlo poznania, wiedza z ktora sie rodzimy, wrodzona wiedza
empiryzm genetyczny
start learning
zeodlo poznananiq jest tylko nasze doswidczenie, ktore zdobywamy za posrednictwem zmyslow, a umysł ludzki jest czystą kartą
racjonalizm
start learning
wiedza nie wynika z doswiadczenia, w ludzkim poznaniu role odgrywają idee, a zmysly maja role drugiorzedna
aprioryzm
start learning
wiedza nie wynika z doswiadczenia,
aposterioryzm
start learning
wiedza opiera sie na doswiadczeniu
metodologiczny aposteriotyzm
start learning
poznanie pojawia sie na drodze doswwiadczenia
irracjonalizm
start learning
poznanie orzez intuicje, iluminacje czy wiare
idealizm epistemologiczny
start learning
ograniczenie zmyslow i poznanie przez rozum
realizm epistemologiczny
start learning
swiat zewnetrzny dostepny dla czlowieka, a rzeczywistosc jest taka jaka ja widzimy
agnostycyzm
start learning
nie wszystko jest dostepne ludzkiemu poznaniu
nauka empiryczna
start learning
przyrodniczne i humanistyczna, fizyka, biologis, chemia, socjologia, antropologia
nauka formalna
start learning
matematyka, logika, rozwazania abstrakcyjne
metodologia
start learning
dyscyplina zajmujaca sie badaniem metod przyjmowanych przez poszczegolne nauki
prawda
start learning
sąd lub zdanie orzekajace
koncepcja klasyczna, arystotelesowska
start learning
prawda jest zgodnością mysli, stanem faktycznym. Kryterium owej definicji opiera sie na zaleznosci miedzy mysla a rzeczywistoscia. prawda jest to co jest zgodne ze stanem faktycznym.
koncepcja ewidencyjna
start learning
kartezjusz, prawdą jest to, co oczywiste i czemu nie da się zaprzeczyc. Jesli moj umysl pojmuje cos co narzuca mu oczywistosc to moge taka mysl uznac za prawde
koncepcja koherencyjna
start learning
G.W. Leibniz, koherencja mysli czy zdan, zgodnosc miedzy soba, jesli zdanie wpisuje sie w okreslony system innych zdan, tworzac logiczna harmonijna calosc, mozemy orzec, ze jest prawdziwa
koncepcja pragmatyczna
start learning
W. James, sad badz zdanie pozyteczne, wykorzystywane w dzialanich praktycznych
koncepcja aklamacyjna
start learning
sad uznany na mocy powszechnej zgody
subiektywizm aksjologiczny
start learning
rzeczy same w sobie nie posiadaja wartosci, my je nadajemy wedle uznania
relatywizm aksjologiczny
start learning
przedmioty maja wartosc gdy porownujemy je z innymi orzedmiotami, wartosciowe wzglednie
obiektywizm aksjologiczny
start learning
wartosci istnieja niezaleznie od uznania czlowieka
wariabilizm aksjologiczny
start learning
wartosci nie sa stale, zmieniaja sie w zaleznosci od czasu
wartosci same w sobie
start learning
dobre uczynki
wartosc pochodna
start learning
zapozyczone od innych(kopia obrazu)
wartosc absolutna
start learning
zdrowie, milosc, prawda
wartosc uzytkowa, utylitarna
start learning
uzyskuja ją jesli nam sluza(dlugopis w momencie uzytku)
wartosci rzeczy nie maja charakteru etycznego
start learning
czyny ludzkie mqja wartosc etyczna, a przedmioty wartosci estetyczne
normy obyczajowe
start learning
co mamy uczynic w danych okolicznosciach
nirmy moralne
start learning
reguly utworzone na skutek wyznawanego swiatopogladu, religii i zasad zycia
norma nie jest zakazem nakazem
start learning
norma obyczajowa, troska o ludzi starych
norma aksjologiczna
start learning
wynika z przyjetego systemu wartosci, klasyfikuje nas do robienieza ze wzgledu na to, ze tak jeat pieknie
norma tetyczna
start learning
nie podlega ocenom, wynikaja z rozkazu badz nakazu prawa
norma teologiczna
start learning
dzialanie ktore odnosi sie do przyswiecajacego celu
etyka deskryptywna, opisowa
start learning
bada teorie moralnosci w aspektach 1. psychologicznych(jak dochodzi do okreslonego dzialania) 2. socjologiczna(normy wystepujace w okrelsonych kulturach, od czego sa zalezne) 3. filozoficznym(jakie wartosci i ich hierarchie funkcjonuja w obrebie system
etyka normatywna
start learning
ustala zasady postepowania na podstawie przyjetych kryteriow tego co dobre czy zle
akt moralny
start learning
cel, intencja
etyka teleologiczna
start learning
bada cele ludzkich dzialan, intencje
etyka deontologiczna
start learning
bada powinnosci moralne, deontologizm(cel osoagniety dobrymi zamiarami)
etyka aretologiczna
start learning
zdolnosc do prawidlowego rozymowania i rozstrzygani problemow
etyka legalistyczna
start learning
niezmienne nakazy dekalog
etyka autonomiczna
start learning
odrzucajaca sztywne normy, zrodlem moralnisc jest ludzki umysl
etyka heteronomiczna
start learning
normy postepowania sa dane od Boga
etyka sytuacyjna
start learning
nie istnieja stale normy, zasada postepowani odszukana dla danej okolicznosci
naturalizm, stanowisko etyczne
start learning
normy moralne wywodza sie z naturalnych cech rzeczywistosci
antynaturalizm
start learning
normy moralne maja charakter aprioryczny, pochodzenia od Boga ontuicji czy rozumu

You must sign in to write a comment