wyżyny polskie - Milena

 0    47 flashcards    gabrielahomecka
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Wyżyny Polskie
start learning
Wyżyna Śląska-na południu najbardziej wysunięta na zachód, Wyżyna Lubelska - na wschód od Doliny Wisły, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska-na południowym wschodzie
Wyżyna Śląska
start learning
Złoża węgla kamiennego, kopalnie, jeden obszar miejski połączony gęstą siecią dróg i linii kolejowych-miejsko przemysłowy krajobraz Wyżyny Śląskiej
Negatywne skutki przemysłu wydobywczego
start learning
1. Silne przekształcenie i zanieczyszczenie środowiska. 2. Hałdy - wzniesienia utworzone przez odpady przemysłowe. 3. Zła jakość powietrza. 4. Zanieczyszczenie wód. 5. Szkody górnicze-pękanie ścian domów i nawierzchni ulic
Atrakcje turystyczne Wyżyny Śląskiej
start learning
1. Park Śląski w Chorzowie. 2. Góra Świętej Anny- wygasły wulkan. 3. Zamek w Pszczynie. 4. Hala Spodek w Katowicach. 5. Szlak Zabytków Techniki
Gwara Śląska
start learning
Regionalna odmiana języka polskiego na Górnym Śląsku zawiera dużo wyrazów pochodzenia niemieckiego i czeskiego
Kuchnia Śląska
start learning
Kluski śląskie, Karminadle, Rolady wołowe, Modra kapusta
Wyżyna Lubelska
start learning
Leży na wschód od doliny Wisły, niemal bezleśna kraina, doliny rzeczne o łagodnych zboczach i wąwozy na obszarach lessowych, dominuje krajobraz rolniczy.
Wąwóz
start learning
dolina o stromych zboczach i wąskim dnie, którymi okresowo płynie woda opadowa. Forma charakterystyczna dla Wyżyny Lubelskiej powstała na obszarach pokrytych lessem.
Less
start learning
skała zwięzła, którą można łatwo rozkruszyć w dłoniach na mniejsze bryłki oraz pył. Jest łatwo wymywalna, więc ulewne deszcze żłobią w niej podłużne zagłębienia. Na skutek ciągłego wymywania przez wiele lat, zagłębienia te przekształcają się w wąwozy.
Na skałach lessowych Wyżyny Lubelskiej
start learning
powstały żyzne gleby brunatne, płowe oraz bardzo żyzne czarnoziemy. Żyzne gleby, dość wysoka temperatura powietrza i wystarczająca ilość opadów umożliwiają rozwój rolnictwa.
Wyżyna Lubelska
start learning
jest jednym z najważniejszych regionów rolniczych w Polsce. Przeważają uprawy pszenicy i buraków cukrowych. Uprawia się również tytoń i chmiel.
Na wyżynie Lubelskiej znajduje się niewiele miast. Do najważniejszych należą Lublin - ważny ośrodek kulturalny i naukowy,
start learning
Zamość - zabytkowe miasto na planie pięcioboku z ulicami krzyżującymi się pod kątem prostym, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, Kazimierz Dolny malowniczo położone nad Wisłą zabytkowe miasteczko z licznymi wydarzeniami artystycznymi.
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
start learning
ciągnie się wąskim pasem od Krakowa na południu do Częstochowy na północy. Występują tu liczne pagórki i wzgórza do 500 m n.p.m. Zbudowana jest głównie ze skał wapiennych. Przeważa krajobraz krasowy.
Krasowienie
start learning
zjawisko rozpuszczania skał wapiennych przez wodę opadową i zawarty w niej dwutlenek węgla.
Krajobraz krasowy-cechy charakterystyczne
start learning
1. głębokie doliny o płaskich dnach i stromych zboczach ukształtowane przez rzeki. 2. Skałki wapienne o różnych kształtach 3. jaskinie
Jaskinie zostały wydrążone przez spływającą szczelinami wodę opadową.
start learning
W wielu jaskiniach powolne osadzanie się substancji chemicznych zawartych w wodzie doprowadziło do powstania skalnych form o fantazyjnych kształtach.
Stalaktyty
start learning
przypominają zwisające sople.
Stalagmity
start learning
słupki wystające z dna jaskiń
Stalagnaty
start learning
kolumny powstałe z połączenia stalagmitów i stalagtytów.
Wywietrzyska
start learning
miejsca z których wydostają się na powierzchnię podwodne rzeki. Są to źródła z których biorą początek rzeki.Np. Warta jedna z najdłuższych rzek w Polsce.
Ostańce
start learning
wapienne skałki
Ojcowski Park Narodowy obejmuje najbardziej malownicza część Doliny Prądnika
start learning
występują tam rzadkie gatunki roślin i zwierząt - 17 gatunków nietoperzy, brzozy ojcowskie, ostnice Jana, rojnik górski.
Szlak Orlich Gniazd - wiodący z Krakowa do Częstochowy
start learning
szlak turystyczny, na którym znajdują się 25 ruin zamków i warowni zbudowanych na szczytach wzniesień, które miały chronić granice Królestwa Polskiego
Tatry - jedyna w kraina w Polsce, w której występuje krajobraz wysokogórski.
start learning
Tatry to część łańcucha Karpat. dzielą się na Tatry Wysokie i Tatry Zachodnie różniące się wyglądem i rodzajem budujących je skał.
Tatry Wysokie zbudowane są głównie ze skał granitowych.
start learning
Granit jest odporny na działanie wody, niskich temperatur i wiatru, dzięki czemu Tatry wysokie są najwyższym pasmem górskim w Polsce.
Cech charaktarystyczne krajobrazu wysokogórskiego Tatr Wysokich 1. duże wysokości względne (powyżej 1000 m) i bezwzględnymi (2000 m n.p.m.) 2. głębokie doliny
start learning
3. strome stoki, 4. bardzo uboga roślinność lub zupełny jej brak, 5. charakterystyczne formy skalne: turnie, granie, żleby, piargi
Turnie
start learning
ostre szczyty
Granie
start learning
wąskie grzbiety górskie
Żleby
start learning
pionowe zagłębienia w stokach
Piargi
start learning
lub stożki piargowe to usypiska odłamów skalnych u stóp żlebów
W skalistym krajobrazie Tatr Wysokich wyróżniają się jeziora górskie zwane stawami.
start learning
Największe jest Morskie Oko - jezioro u podnóża Rysów - najwyższego szczytu w Polsce 2499 m. n.p.m.
W Tatrach Wysokich ciągną się długie i malownicze doliny o zaokrąglonych dnach.
start learning
Dolina Rybiego Potoku, Dolina Pięciu Stawów. Zostały one utworzone przez lodowce górskie.
Tatry Zachodnie są zbudowane głównie ze skał wapiennych mniej odpornych na niszczenie niż skały granitowe.
start learning
Jest to niższe pasmo Tatr. Jego wzniesienia mają zaokrąglone wierzchołki, a stoki są mniej strome.
Tatry Zachodnie
start learning
1. Wielka Jaskinia Śnieżna - najdłuższa najgłębsza jaskinia w Polsce 2. Dolina Kościeliska i Chochołowska - ukształtowane przez lodowce górskie
Zmienność pogody w Tatrach - wraz ze wzrostem wysokości nad poziomem morza zmieniają się:
start learning
1. temperatura powietrza spada - o 0,6 stopnia celcjusza co 100 metrów. 2. opady - im wyżej tym obfitsze, 3. wiatr - im wyżej tym mocniejszy
halny
start learning
lokalny wiatr w Tatrach. Wieje z południa, jest silny, ciepły i suchy. Zimą przynosi nagłe ocieplenie i gwałtowne topnienie śniegu.
Piętra roślinności w Tatrach
start learning
zmienność pogody wraz z wysokością powoduje, że roślinność w tatrach układa się piętrowo.
Turnie (od 2300 m n.p.m.) najwyżej położone piętro
start learning
Jest tu bardzo zimno i wietrznie. Gleba tylko gdzieniegdzie przykrywa skały. Rosną tu m.in. mchy i dzwonki alpejskie.
Hale (od 1800 m n.p.m.) górskie łąki
start learning
Przeważają trawy, warstwa gleby jest tu zbyt cienka i panują zbyt surowe warunki, aby mogły rosnąć drzewa i krzewy.
Piętro kosodrzewiny (od 1550 m n.p.m.)
start learning
Rosną tu krzewiaste sosny zwane kosodrzewiną i niskie jarzębiny.
Regiel górny (od 1250 m n.p.m.)
start learning
porastają odporne na zimno świerki i charakterystyczna dla Tatr limba
Regiel dolny (od 700 m n.p.m.)
start learning
lasy mieszane - buki i świerki
Podgórze (do 700 m n.p.m.)
start learning
obecnie zajęte przez pola uprawne i pastwiska, dawniej rosły tu lasy mieszane, które obecnie niemal całkowice wycięto
Tatrzański Park Narodowy, żyją tu rzadkie gatunki roslin i zwierząt
start learning
kozica górska (symbol parku), świstak, niedźwiedź brunatny, wilki, jelenie, gronostaje, rysie, orły przednie, orliki krzykliwe pstrąg potokowy, bardzo rzadka sosna wysokogórska - limba
Tatry
start learning
są częścią regionu Podhale. Mieszkańcy Podhala to górale podhalańscy. Dawniej trudnili się wszystkim wypasem owiec, rzadziej rolnictwem. Obecnie zajmują się przede wszystkim turystyką. Posługują się własną odmianą języka polskiego - gwarą podhalańską.
Charakterystyczne elementy stroju góralskiego
start learning
ozdobione haftem spodnie, szerokie spódnice oraz skórzane buty - kierpce.
Kuchnia góralska
start learning
oscypek - ser z owczego mleka, kwaśnica - zupa z kiszonej kapusty

You must sign in to write a comment