WSTĘP

 0    85 flashcards    joannaawiazowska
print play test yourself
 
Question Answer
ius, iuris (n.) plur. iura
start learning
prawo
lex, legis (f.) plur. leges
start learning
prawo, ustawa, norma prawna
lex retro non agit
start learning
Prawo nie działa wstecz
Ignorantia iuris nocet, facti non nocet
start learning
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi
dura lex, sed lex
start learning
surowa ustawa, ale ustawa
nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
start learning
nie można przenieść na drugiego więcej praw, niż ma się samemu
ius civile, iuris civilis (n.) plur. iura civilia
start learning
prawo cywilne
ius gentium, iuris gentium (n.)
start learning
prawo narodów
gens, gentis (f.) plur. gentes
start learning
ród, rodzina, naród
ius naturale, iuris naturalis (n.) plur. iura naturalia
start learning
prawo naturalne
quod ad ius naturale attinet, omnes homines aequales sunt
start learning
jeśli chodzi o prawo naturalne, wszyscy ludzie są równi
ius publicum, iuris pubici (n.) plur. iura publica
start learning
prawo publiczne
ius privatum, iuris privati (n.) plur. iura privata
start learning
prawo prywatne
ius scriptum, iuris scripti (n.) plur. iura scripta
start learning
prawo spisane
ius non scriptum, iuris non scripti (n.)
start learning
prawo niepisane, zwyczajowe
consuetudo, consuetudinis (f.)
start learning
zwyczaj, prawo zwyczajowe
mos, moris (m.)
start learning
zwyczaj, prawo zwyczajowe
ius subiectivum, iuris subiectivi (n.) plur. iura subiectiva
start learning
prawo podmiotowe
ius obiectivum, iuris obiectivi (n.) plur. iura obiectiva
start learning
prawo przedmiotowe
ius cogens, iuris cogentis (n.)
start learning
prawo bezwzględnie obowiązujące, przepisy imperatywne
ius dispositivum, iuris dispositivi (n.) plur. iura dispositiva
start learning
prawo względnie obowiązujące, przepisy dyspozytywne
iustitia, iustitiae
start learning
sprawiedliwość
iudex, iudicis plur. iudices
start learning
sędzia
iurisprudentia, iurisprudentiae
start learning
prawoznawstwo
iniuria, iniuriae plur. iniuriae
start learning
krzywda
iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
start learning
sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą oddania każdemu, co mu się należy
nemo iudex idoneus in propria causa
start learning
nikt nie jest odpowiednim sędzią we własnej sprawie
iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia
start learning
jurysprudencja jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym, co zgodne i niezgodne z prawem
volenti non fit iniuria
start learning
chcącemu nie dzieje się krzywda
promulgatio vel publicatio legis
start learning
promulgacja
vacatio legis
start learning
spoczywanie ustawy, od promulgacji do jej wejścia w życie
vacatio, vacationis (f.)
start learning
ferie, wakacje
lex non obligat nisi promulgata
start learning
ustawa nie obowiązuje, jeśli nie została promulgowana
abrogatio, abrogationis (f.)
start learning
abrogacja, uchylenie ustawy w całości
derogatio, derogationis (f.)
start learning
częściowe uchylenie ustawy
de lege ferenda
start learning
z punktu widzenia przyszłego prawa
de lege lata
start learning
z punktu widzenia obowiązującego obecnie prawa
derogatur legi aut abrogatur. derogatur legi, cum pars detrahitur: abrogatur legi, cum prorsus tollitur
start learning
ustawa jest derogowana lub abrogowana. deroguje się ustawę usuwając jej część, abroguje się ustawę usuwając ją w całości
interpretatio legis
start learning
interpretacja prawa
mens legislatoris
start learning
intencja ustawodawcy
legislator, legislatoris (m.)
start learning
ustawodawca
sententia legis
start learning
intencja ustawodawcy
sententia, sententiae (f.)
start learning
wyrok, orzeczenie sądowe, sentencja
verba legis
start learning
brzmienie ustawy
verbum, verbi (n.)
start learning
słowo, wyraz, termin
leges ab omnibus intellegi debent
start learning
ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
clara non sunt interpretanda
start learning
to co jest jasne nie wymaga interpretacji
lege non distinguente nec nostrum est distinguere
start learning
gdy ustawa nie rozróżnia i naszą rzeczą nie jest rozróżnić
optima enim est legum interpres consuetudo
start learning
najlepszą interpretacją ustaw jest zwyczaj
contra legem
start learning
wbrew prawu
praeter legem
start learning
mimo ustawy
in fraudem legis
start learning
obejście prawa
iuxta legem
start learning
zgodnie z prawem
secundum legem
start learning
zgodnie z prawem
contra legem facit, qui id facit quod lex prohibet, in fraudem vero, qui salvis verbis legis sententiam eius circumvenit
start learning
przeciw ustawie postępuje ten, kto czyni to czego ustawa zabrania; omija ją natomiast ten, kto nie naruszając jej słów, obchodzi jej treść
lex superior, legis superioris (f.)
start learning
ustawa wyższej rangi
lex inferior, legis inferioris (f.)
start learning
ustawa niższej rangi
lex superior derogat legi inferiori
start learning
akt prawny wyższej rangi uchyla akt prawny niższej rangi (reguła hierarchiczna)
lex specialis, legis specialis (f.)
start learning
ustawa specjalna, przepis szczególny
lex generalis, legis generalis (f.)
start learning
ustawa generalna, przepis ogólny
lex specialis derogat legi generali
start learning
ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną (reguła merytoryczna)
lex anterior, legis anterioris (f.)
start learning
ustawa wcześniejsza
lex prior, legis prioris
start learning
ustawa wcześniejsza
lex posteriori derogat legi priori
start learning
ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą ustawę (reguła chronologiczna)
lex posteriori generalis non derogat legi priori speciali
start learning
późniejsza ustawa ogólna nie znosi wcześniejszej ustawy szczególnej (reguła kolizyjna II stopnia)
argumentum a simili
start learning
argument z podobieństwa
argumentum a contrario
start learning
argument z przeciwieństwa
a minori ad maius
start learning
wnioskowanie z mniejszego na większe
a maiori ad minus
start learning
wnioskowanie z większego na mniejsze
a priori
start learning
apriorycznie, wnioskowanie z przyczyn o skutkach
a posteriori
start learning
wnioskowanie o przyczynach na podstawie następstw
ex definitione
start learning
z definicji
ex hipothesi
start learning
zgodnie z przypuszczeniem
ipso iure
start learning
mocą prawa
ipso facto
start learning
mocą faktu
praesumptio iuris
start learning
domniemanie prawne
reformatio in peius
start learning
zmiana na niekorzyść
reformatio in melius
start learning
zmiana na korzyść
expressis verbis
start learning
wyraźnymi słowami
explicite
start learning
wyraźnie
implicite
start learning
domyślnie
sensu largo
start learning
w szerokim znaczeniu
sensu stricto
start learning
w ścisłym znnaczeniu
ex nunc
start learning
od teraz
ex tunc
start learning
od wtedy, od początku

You must sign in to write a comment