wprowadzenie

 0    101 flashcards    karolwylezinski
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Historycy
start learning
Tukidydes Ksenofont Pulimiusz
Definicja Historii
start learning
genetyczne i chronologiczne przedstawianie wydarzeń
Performatywna wartość Słowa
start learning
Słowo wyraża się, oznacza coś i się spełnia
aspekt słowa
start learning
dawar wewnętrzny i logos zewntęrzny
Historiografia
start learning
opis dziejów
teocentryzm historyczny
start learning
Bóg w centrum
chronologia względna
start learning
jedno wydarzenie względem drugiego
aktualizacja
start learning
wydarzenia z przeszłości mają wpływ na teraźniejszość
języki polisemantyczne
start learning
wiele znaczeń
najstarsze teksty biblijne
start learning
z XIII w p. Chrystusem, poetyckie. pieśń lameka, błogosławieństwo Jakuba, kantyk mojżerza, kantyk Miriam, kantyk Baalama, Błogosławieństwo Mojżesza, Pieśń Debory
języki biblijne
start learning
hebrajski, aramejski i grecki
języki semickie
start learning
hebrajski i aramejski północno-wschodnia, wschodnia południowo-wschodnia
historia rodzaje
start learning
faktograficzną/dokumentarywna, eksplikatywna, poetycka
duchowość/ tradycja kościoła
start learning
lectio divina, scrutatio, ojcowie kościoła
duchowość
start learning
przepowiadania + praca nad słowem, wysiłek przeszukiwanie słowa
wewnątrz biblijna interpretacja Pisma Świętego
start learning
słowo Boże jest interpretowane przez inne Słowo Boże
hermeneutyka
start learning
teoria rozumienia tekstu-jak dany tekst rozumieć i interpetować wynikiem jest synteza
rozumienie i interpretacja jest dobre dzięki dobrej analizie a analiza to
start learning
egzegeza tekstu i filologia tekstu
formowanie się Biblii
start learning
tradycja ustna, repeletywnkść, poezja-transmisja tradycji >tekst(tradycja tekstualna
początki ST
start learning
XIX w. p. Chrystusem; zaczęto spisywać przez różne niebezpieczeństwa
prolepsis
start learning
przywoływanie z przyszłości
analepsis
start learning
przywoływanie z przeszłości
jak się zwie pierwsze 5 ksiąg ST
start learning
tzw. Mojżeszowe
tradycja deuteronkmiczna
start learning
formowanie się Izraela: z 12 plemion (joz i sdz) XIII - XI w. Monarchia zjednoczona (Saul Dawid i Salomon) ok. 120 lat 931r. rozbicie podzielona północ Izrael i południe juda
722r.
start learning
pojawia się państwo asyryjskie
734r.
start learning
Rozpoczęcie kampanii syryjskiej przez tiglat pileazar III
722r.
start learning
podbicie Galilei i deportacja do Asyrii z Galili
jak powstali samarytanie
start learning
przez deportację
622r.
start learning
Jozjasz rozpoczyna reformę religijną/ spisanie ksiąg deuteronomicznych
tradycja deuteronomistyczna
start learning
joz sdz 1-2sm 1-2krl
inwazja Babilończyków
start learning
początek VI 597-586
Nabuchodonozor II
start learning
zburzenie Jerozolimy i świątyni
tradycja kapłańska
start learning
jeremiasz i ezechiel
lamentacje jeremiasza
start learning
jak funkcjonować bez światyni
Tetrateuch
start learning
pierwsze księgi ST Rdz Wj Kpł Lb
księga izajasza
start learning
Proto Izajasz deutero Izajasz Trito Izajasz
Po wygnaniu prorocy mali (5)
start learning
aggeusz Zachariasz Malachiasz Abdasz Joel
tradycja mądrościowa
start learning
od V w. p Chrystusem Prz Hb Pnp Ps Koh(w hbr.) Mdr Syr (nie w hbr.)
IV w. przed Chrystusem
start learning
Aleksander macedoński, zjawisko hellenizacji spotkanie świata greckiego z semickim
język kojne
start learning
w tym języku septuaginta czyli pierwszy grecki orzekład ST
okres machabejski
start learning
II w. przed Chrystusem Mch Dn Est Jdt Mid
Fokalizacja
start learning
wiedza na jakiś temat czytelnik ma większą wiedzę niż jej bohater
kształtowanie się NT
start learning
1. Nauczania apostolskie- świadectwo apostołów o tym co było 2. powstawanie konkretnych Ewangelii: Mk ok. 60r. Mt i Łk ok. 70r. J ok. 90 r. 3. Nauczanie Pawła
kanon
start learning
oznacza trzcinę, coś sztywnego, nie łamiącego się, coś lrzyjętego, USTALONA ILOŚĆ KSIĄG
Kanoniczność znaczenia
start learning
czynne- Biblia regułą wiary i moralności Bierne- tekst przyjęty przez Kościół- przyjął go urzędowo
Księgi są natchnione przez Boga
start learning
Bo Bóg jest ich Autorem
księgi są kanoniczne bo
start learning
Kościól je za takie uznał
kanon żydowski
start learning
Ta Na K
Tora
start learning
Prawo Pięcioksiąg Rdz Wj Kpł Lb Pwt
Nabbin
start learning
prorocy: riszonim(prorocy pierwsi joz sdz 1-2 SM 1-2 krl) Aharonim (Prorocy późniejsi Iz Jr Ez oraz - Tere Aser dzieło dwunastu)
Ketuwim
start learning
Pisma 1. Ps Prz Hb 2. Dn Ezd-Neh 1-2 Krn 3. Megillot - zwoje (pisma teksty) czytane na najwkększe święta (Pnp Rt Lm Koh Est
Nazwa hebrajska i grecka Rdz
start learning
Bereszit Genesis
Nazwa hebrajska i grecka Wj
start learning
Weszmot Exodus
Nazwa hebrajska i grecka Kpł
start learning
wayyiqra leutikon
Nazwa hebrajska i grecka Lb
start learning
Bamidbar artimoi
Nazwa hebrajska i grecka Pwt
start learning
Elle haddewarim deuteronomos
Megillot i poszczególne święta
start learning
Pnp - pascha Rt- święto żniw Lm - święto zburzenia Jerozolimy Koh - święto namiotów Est - święto losów
święta pielgrzymkowe
start learning
paschy żniw i namiotów
Katolicki kanon ksiąg
start learning
1. pięcioksiąg 2. księgi historyczne Joz - 2Mch 3. Księgi Mądrościowe (Hb Ps Prz Koh Pnp Mdr Syr) 4. Księgi prorockie (większych: Iż Jr Lm Ba Ez Dn; mniejszych (12))
Kanon ortodoksyjny
start learning
1. księgi historyczne Rdz-3Mch 2. Poetyckie i dydaktyczne 151 Psalmów i nasze mądrośiowe 3. Prorockie
kanon żydowski ostateczny w
start learning
I w. po Chrystusie
Kanon Katolicki zamknięty na
start learning
soborze trydenckim XVIw.
krytyka
start learning
spojrzenie na coś w najbardziej obiektywny sposób, próba dojścia do prawdy, wymaga dokonania wyborów
krytyka tekstu
start learning
zajmuje się pochodzeniem i charakterem wszystkich form tekstu
przedmiot krytyki tekstu
start learning
odnalezienie oryginalnej wersji tekstu
twórca krytyki tekstu
start learning
Richard Simon XVIIw.
szkoły Masoretów
start learning
VII -X w. Ben Ascher i Ben Neftali
tradycje masoretów
start learning
Masoreci wschodu - tradycja Babilońska masoreci zachodu - tradycja tyberiacka
Talmud i rodzaje
start learning
Talmud- komentarz do Pisma Świętego Talmud babiloński Talmud macedonski
grupy masoretów
start learning
1. Skrybowie (spółgłoski) 2. Punktujący (samogłoski) 3. Gospodarze Masory (dopisywali swoje uwagi do tekstu)
qere
start learning
to co powinno być czytane
qetiv
start learning
to co jest napisane
znaki podziału tekstu
start learning
pe- parsziot - paragraf; sameh - seder - porządek
podział hebrajskiej Biblii na wersety inspirując się wulgatą
start learning
Steven Punktom
środek piecioksięgu
start learning
Kpł 8,8 na słowie położył
rodzaje masory
start learning
1. masora parva(mała) na marginesach tekstu 2. Masora magna (wielka) - odnośnik do osobnej księgi 3. masora finalis (końcowa) - na końcu księgi, podsumowanie, komentarz - ile słów wyrazów porządku podziału
ślady tekstu (4)
start learning
papirusy kodeksy cytaty ojców Kościoła Lekcjonarze
Dzieło
start learning
1. Deuteronomistyczne Joz- 2Krl 2. Kronikarskie Ezd-Neh 1-2 Krn 3. Machabejskie 1-2 Mch 4. Nowelistyka TB Jest Est Rt
kodeksy
start learning
Z alleppo A Leningradzki L proroków z Kairu C
Septuaginta
start learning
72 (bo pisana przez tyłu list do arysteasza) pisana ok. 150 lat; unika antropomorfizmów; zawiera 2 typy tekstów: greckie tłumaczenie Biblii hebrajskiej 24 księgi oraz księgi z zewnątrz
qmran
start learning
1947 r. w wiosce esseńczyków
rodzaje tekstów z qmran
start learning
teksty biblijne (wszystkie hbr. w calości oprócz Estery) apokryfy starego testamentu; pisma esseńczyków (mówiące o tej wspólnocie)
pisma eseńczyków
start learning
komentarze do ksiąg biblijnych; prawo doktrynalne; hymny i modlitwy
Prorok
start learning
ten który mówi wszystko i tylko to co Bóg mówi
św. Klemens Rzymski
start learning
I w. Pismo święte to mowa Ducha Świętego; natchnienie dot. St i NT
Orygenes
start learning
II/III w. ST i NT to pisma Boże
św. Augustyn z Hippony
start learning
IV/V w. eklezjologiczny model natchnienia - na podstawie mistycznego Ciała Chrystusa - Chrystus jako głowa jednoczy wszystkich wezwanych do głoszenia Słowa Bożego; Autorstwo Pisma Świętego ma dwie natury boską i ludzką
św. Wincenty z Lerynu
start learning
Tradycja to związek między pismem świętym a kościolem; Źródła teologii: Pismo święte, Tradycja
św. Albert Wielki
start learning
XIII w. pierwszą przyczyną sprawczą Błg jest źrodłem natchnienia; bezpośrenia przyczyną sprawczą człowiek nią nie jest; Bóg mówi przez Słowo, które jest zapisane mówione przez proroków
św. Bonawentura
start learning
Słowo natchnione- Verbum inspiratum; Chrystus szczytem Pisma Świętego; jeden fragment zależy od drugiego a wszystkie dotyczą Jednego- Boga; wspólnota podmiotem lektury
św. Tomasz z Akwinu
start learning
XIII w. Przyczynowośc natchnienia; Prawdy Boże są dla człoeieka dostępne; natchnienie związkiem dwóch przestrzeni boskiej i ludzkiej;
przyczyny natchnienia św Tomasz
start learning
materia - treść dziejów zbawienia Forma -w co się umieszcza dogmatykę, cel - ożywienie relacji człowieka z Bogiem sprawca - Duch Święty
Marcin Luter
start learning
XVI w. Każdy ma prawo do interpretacji PŚ, solą scriptura
sobór trydencki 1546
start learning
ciagłość tradycji PŚ pod dyktando Ducha Świętego; Chrystus przekazał całemu Kościołowi naukę a nie tylko apostołom; ustalono kanon
SW I Dei Filius XIX w.
start learning
Natchnienie PŚ wolne od błędów; Bóg nie jest kłamcą
Providentissimus Deus 1893 Leon XIII
start learning
Carta Magna in re Biblica; natchnienie jest darem Bożym; Biblię można studiować; tekst święty odzwierciedla stan wiedzy ówczesnego człowiegka; liczby to symbole; niemożliwy jest błąd; Bóg jest autorem; człowiek instrumentem aktywnym
Pascendi 1907 Pius X
start learning
wyraź sprzeciwu na błędy modernistyczne
Spiritus Paraclitus 1920 Benedykt XV
start learning
Nauka bezbłędności PŚ
Divino afflente Spirito 1943 Pius XII
start learning
natchnienie biblijne obejmuje całe PŚ Kościół ma kompetencje do wyjaśniania PŚ
SW II sacro sanctum concilium
start learning
Chrystus obecny w swoim Kościele gdy czyta się PŚ; żywa obecność Chrystusa w Słowie; Natchnienie nie jest oparte na Duch Święty - pisarz, a Chrystus - Kościół
SW II konstytucja objawienia Dei Verbum
start learning
Treść i jedność w Biblii; Żywa Tradycja Kościoła; Analogia wiary

You must sign in to write a comment