Wprowadzenie do fizjologii

 0    108 flashcards    dariakarczewska
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Fizjologia czlowieka
start learning
Nauka o czynności żywego organizmu. Stanowi zbiór praw fizjologicznych jakim podlega cały organizm oraz poszczególne jego układy, narządy, tkanki, komórki.
Istota procesów fizjologicznych
start learning
Wszystkie istoty żywe zarówno te o prostej budowie np. jednokmórkowce, jak i te o bardziej skomplikowane jak np. organizm człowieka charakteryzuje wspólna właściwość, którą jest przemiana materii-metabolizm
Metabolizm obejmuje dwa przeciwne procesy
start learning
Katabolizm Rozpad Związany jest ze zmniejszeniem się zapasu energii oraz Anabolizm Asymilacja, przyswajanie Polega na gromadzeniu energii w organizmie
Metabolizm
start learning
Podstawowy warunek życia biologicznego żywego organizmu • Przebiega wewnątrz organizmu – Czyli w środowisku wewnętrznym
Podstawowy skladnik organizmu wszystkich ssakow
start learning
Woda
U noworodków ilość całkowitej wody organizmu-TBW(total body water)
start learning
wynosi ponad 80%. W miarę wzrostu, dojrzewania organizmu procent wody zmniejsza się
Ile % stanowi woda u doroslego mezczyzny
start learning
około 62% masy ciała, Pozostałe 38% masy ciała przypada na: – Białka (18%) – Tłuszcze (13%) – Sole mineralne (7%)
TBW u kobiet
start learning
jest od kilku to kilkudziesięciu % mniejsza niż u M, ze względu na większy % udział tkanki tłuszczowej w masie ciała
Różnice TBW zależą od
start learning
Płci • Masy ciała • Składowych ciała (ilość tkanki tłuszczowej, masa mięśni)
Niska zawartość wody w tkankach
start learning
Niska – Tkanka tłuszczowa 10% – Kostna 22%
Wysoka zawartość wody w tkankach
start learning
Substancja szara OUN 85% – Krew 83% – Nerki 83% – Płuca 79% – Mięśnie 75%
Przestrzenie płynów ustrojowych
start learning
Komórki i ich błony komórkowe dzielą wodę organizmu na 3 podstawowe przestrzenie płynów ustrojowych
Rodzaje plynow ustrojowych
start learning
1. Płyn przestrzeni wewnątrzkomórkowej 2. Płyn przestrzeni zewnątrzkomórkowej 3. Płyn przestrzeni transkomórkowej
Płyn przestrzeni wewnątrzkomórkowej
start learning
ICF-interacellularfluid • Wypełnia przestrzeń wewnątrz komórki • Stanowi około 40% masy ciała mężczyzn i około 30% masy ciała kobiet
Płyn przestrzeni zewnątrzkomórkowej 20% mc
start learning
• ECF-extracellularfluid • Nie jest jednorodny pod względem składu i rozmieszczenia • Obejmuje osocze krwi • Płyn tkankowy • Chłonkę
Płyn przestrzeni transkomórkowej 2% mc
start learning
• Zaliczany jest również do płynu zewnątrzkomórkowego • Tworzą go: – Płyn mózgowo-rdzeniowy – Płyn w komorach oka – Płyn surowiczy w jamie opłucnej – Płyn osierdziowy – Soki trawienne
Plyn zewnatrzkomorkowy dzieli sie na
start learning
plyn wewnatrznaczyniowy 4%, plyn zewnatrznaczyniowy 14%, plyn transkomorkowy 2%
Dobowy obrót wody u osoby dorosłej
start learning
Pobór wody 2000-2500ml, wydalanie wody 2000-2500ml
Pobór wody
start learning
Pokarmy płynne 1000-1500, Pokarmy stałe 700, Woda oksydacyjna 300
Wydalanie wody
start learning
Nerki 1000-1500, Skóra i płuca 900, Przewód pokarmowy 100
Homeostaza
start learning
stan dynamicznej równowagi czynnościowej komórek, tkanek, narządów i układów organizmu jako systemu zintegrowanego, którego zaburzenie prowadzi do choroby a nawet śmierci
Homeostaza jako wlasciwosc organizmow
start learning
zdolność do zachowania stałego środowiska wewnętrznego pomimo zmieniającego się środowiska wewnętrznego
Homeostaza a stan zdrowia/ choroby
start learning
Stan zdrowia możemy zdefiniować jako utrzymanie homeostazy, a chorobę jako zaburzenie homeostazy
Współczesna fizjologia jest
start learning
przede wszystkim nauką o homeostazie
Warunki utrzymania homeostazy
start learning
Warunkiem utrzymania równowagi czynnościowej organizmu jest utrzymanie stałości składu bezpośredniego otoczenia komórek tzn. płyny okołokomórkowego, stanowiącego środowisko wewnętrzne organizmu
Strefy homeostatyczne organizmu człowieka
start learning
wewnatrzkomorkowa, okolokomorkowa, krew
Strefa homeostatyczna wewnatrzkomorkowa
start learning
ograniczona błonami komórkowymi izolującymi cytoplazmę. Transport przez nie odbywa się selektywnie, w sposób kontrolowany i dostosowany do zmieniających się warunków
Strefa homeostatyczna okolokomorkowa
start learning
ograniczona z jednej strony błonami komórkowymi, z drugiej ścianą naczyń krwionośnych. Odnowa płynu komórkowego odbywa się poprzez ich ścianę
Strefa homeostatyczna krew
start learning
kontaktująca się z jednej strony przez ścianę naczyń z przestrzenią okołokomórkowąa z drugiej strony docierającą do wszystkich płaszczyzn wymiany ze środowiskiem zewnętrznym
Utrzymanie homeostazy w komórce możliwe jest dzięki: (strefa wewn.)
start learning
Budowie i właściwościom błony komórkowej (dyfuzja, osmoza, przyciąganie elektrostatyczne, aktywny transport), Wewnątrzkomórkowej regulacji syntezy substancji regulacyjnych, enzymów, ilości produktów końcowych oraz stężenia substratów
Błona komórkowa
start learning
• Dwuwarstwowa • Fosfolipidowa • Pópłynna • Z glikolipidami i cholesterolem • Białka błonowe mogą przemieszczać się w płaszczyźnie dwuwarstwy
Białka błony komórkowej:
start learning
integralne, nosnikowe, tworzace kanaly jonowe, receptorowe
Bialka strukturalne
start learning
Wzmacniają strukturę błony, przytwierdzają cytoszkielet
Bialka enzymatyczne
start learning
Katalizują reakcję biochemiczne związane z błoną
Bialka transportowe
start learning
Transportują substancje niskocząsteczkowe przez błonę
Bialka receptorowe
start learning
Rozpoznają i wiążą cząsteczki sygnałowe np. hormony i inicjują odpowiedź komórki na te substancje
Transport przez błonę komórkową • Zależy od
start learning
Masy cząsteczkowej, właściwości, średnicy i ładunku elektrycznego związków chemicznych
Rodzaje transportów błonowych
start learning
bierne lub czynne
Transport blonowy bierny dzieli sie na
start learning
dyfuzje prosta i dyfuzje ulatwiona
Transport blonowy czynny dzieli sie na
start learning
aktywny (pierwotny i wtorny) i pecherzykowy
Dyfuzja prosta a kanaly jonowe otwierane
start learning
– Biernie (stale otwarte) – Potencjałem – Ligandem – Mechanicznie
Dyfuzja prosta zachodzi zgodnie
start learning
z gradientem stężeń, bez nakladu energii
Dyfuzja ułatwiona
start learning
Transport błonowy, w którym dodatkowy czynnik wspomaga dyfuzję zgodnie z gradientem stężeń
Transport aktywny
start learning
wbrew gradientowi stężeń, zużywa ATP, W ten sposób transportowane są monosacharydy i aminokwasy
Transport aktywny Pompa Na-K
start learning
pompa sodowo-potasowa, która transportuje 3 Na ‍ na zewnątrz komórek i 2 K ‍ do nich.
ATP
start learning
to skrót oznaczający związek chemiczny: adenozynotrifosforan. Jest to główny i uniwersalny nośnik energii w organizmie. Cząsteczka ATP składa się z adeniny, rybozy i trzech reszt fosforanowych
Transport wtórnie aktywny
start learning
• Połączenie dyfuzji ułatwionej i transportu aktywnego • Wymagany jest nakład energii ATP na utrzymanie gradientu stężeń substancji kotransportowanej
Transport pęcherzykowy
start learning
Transport substancji wysokocząteczkowych
Transport pęcherzykowy dzieli sie na:
start learning
Endocytoza i egzocytoze
Endocytoza obejmuje trzy rodzaje transportu
start learning
– Fagocytoza – Pinocytoza – Endocytoza receptorowa
Egzocytoza
start learning
wydzielanie
Endocytoza
start learning
Sposób przenikania większych cząsteczek, transport cieczy i cząsteczek
Fagocytoza
start learning
Polega na pobieraniu ze środowiska pokarmów stałych, odizolowaniu od cytozolu, poprzez utworzenie wodniczki pokarmowej i trawieniu z udziałem lizosomów
Pinocytoza
start learning
Polega na pobieraniu ze środowiska płynu z rozpuszczonymi w nim substancjami pokarmowymi (np. białkami lub tłuszczami)
Endocytoza receptorowa
start learning
Zachodzi w rejonach błony komórkowej zwanych dołeczkami okrytymi
Egzocytoza
start learning
proces uwalniania metabolitów powstających wewnątrz komórki – hormonów, neurotransmiterów, enzymów – produktów ubocznych metabolizmu i wydalin do przestrzeni pozakomórkowej
Sygnalizacja międzykomórkowa
start learning
Za pośrednictwem specyficznych substancji chemicznych (np. cytokin, hormonów, neuroprzekaźników) • Komorka reaguje na sygnał tylko wówczas, gdy posiada receptory dla cząsteczek sygnałowych
receptory błonowe
start learning
Jeżeli cząsteczki sygnałowe są duże, hydrofilne i nie mogą przejść przez błonę komórkową, wówczas receptory muszą znajdować się na powierzchni błony komórkowej
receptory wewnątrzkomórkowe
start learning
Jeżeli cząsteczki sygnałowe mogą wnikać do komórki, wówczas receptory znajdują się w jej wnętrzu
Receptory błonowe wlasciwosci
start learning
Pełnią bardzo ważną rolę w odbiorze informacji • Mają zdolność swoistego wiązania się z określonymi substancjami chemicznymi czyli ligandami
Odbieranie i przetwarzanie informacji przez błonę komórkową
start learning
Rozróżnianie sygnałów, Przenoszenie sygnałów (transdukcja), wzmacnianie sygnałów
Rodzaje receptorów błonowych
start learning
• Receptory związane z kanałami jonowymi (kanały otwierane ligandem) • Receptory związane z białkami G • Receptory o funkcji enzymatycznej
Kanały jonowe
start learning
Kanały jonowe są utworzone przez białka. Występują kanały dla Na +, K +, Ca 2+ i Cl –, niezwykle selektywne dla każdego z tych jonów
Receptory błonowe
start learning
ligand, agonista, antagonista
Ligand
start learning
wytworzony w organizmie lub podany z zewnątrz, łączy się z receptorem
Agonista
start learning
substancja łącząca się z receptorem i wywołuje reakcję w komórce
Antagonista
start learning
ma powinowactwo do receptora, łączy się z receptorem ale nie wywołuje reakcji w komórce
receptor β1
start learning
Ligand: noradrenalina Agonista: adrenalina Antagonista: propranolol
Kanały jonowe
start learning
uniport, synport, antyport
Uniport
start learning
przenoszenie jednej substancji chemicznej do komórki
Synport
start learning
przenoszenie jednocześnie 2 różnych cząsteczek
Antyport
start learning
przenoszenie jednocześnie 2 różnych cząsteczek w przeciwnych kierunkach
Receptory błonowe- białka G
start learning
Związane są z wewnętrzną powierzchnią błony komórkowej, po której mogą się przemieszczać, Aktywowane białko G przemieszcza się wzdłuż błony i aktywuje efektor- enzym
kinazy białkowe
start learning
grupa kinaz, których substratami są białka. Enzymy te przeprowadzają reakcję fosforylacji cząsteczki specyficznego dla danej kinazy białka.
Kinazy tyrozynowe
start learning
pośredniczą w regulacji większości dróg przenoszenia sygnału zewnątrzkomórkowego oraz kontrolują takie procesy, jak wzrost, różnicowanie komórek, cykl komórkowy, sygnalizacja wewnątrzkomórkowa.
Jony wapnia
start learning
Uważane są również za „drugi przekaźnik” wewnątrzkomórkowej informacji, do komórek wpływają przez trzy różne kanały
W płynie ECF jony wapnia występują jako:
start learning
– Jony wolne – Lub związane z zewnętrzną powierzchnią błony komórkowej
Kalmodulina
start learning
(ang. calcium-modulated protein, CaM, "białko modulowane przez wapń") Uczestniczy w indukcji różnych szlaków sygnalizacji wewnątrzkomórkowej, odgrywając przez to rolę w podstawowych procesach fizjologicznych komórki.
Kompleks kalmodulina-jony wapnia
start learning
Przyłącza się do enzymów wewnątrzkomórkowych, głównie do kinaz białkowych i aktywuje je
Receptory wewnątrzkomórkowe
start learning
Odpowiadają za reakcję komórki na hormony steroidowe i hormony tarczycy • Występują w: – Cytoplazmie- po przyłączeniu cząsteczki hormonu, receptor przemieszcza się do jądra komórkowego – Jądrze komórkowym • aktywują określone geny
Efekty wewnątrzkomórkowe receptorow wewtarz komorkowych:
start learning
– Synteza nowych białek – Zmiany metabolizmu komórki
Celem funkcjonowania narządów wewnętrznych jest
start learning
utrzymanie w płynie zewnątrzkomórkowym stałości wskaznikow homeostazy: izojonii, izotonii, izohydremii, izohyrdii, izotermii, Optymalnych ciśnień parcjalnych tlenu i CO2, Stężeń substancji odżywczych
izojonia
start learning
stalosc skladu elektrolitowego
izotonia
start learning
stalosc cisnienia osmotycznego
izohydremia
start learning
stalosc stanu nawodnienia
izohyrdia
start learning
stalosc stezenia jonów wodorowych
izotermii
start learning
stalosc temperatury
Izotonia
start learning
Polega na utrzymaniu stałego stężenia substancji osmotycznie czynnych (osmolitów) w poszczególnych przestrzeniach wodnych organizmu
Osmolarność/ osmolalność
start learning
• Stężenie substancji osmotycznie czynnych wyraża się jako osmolarność (gdy liczbę moli osmolitów odnosi się do 1 l rozpuszczalnika) • lub osmolalność (gdy liczbę moli osmolitów odnosi się do 1 kg rozpuszczalnika)
Roztwór hipotoniczny
start learning
o osmolarności niższej niż osocze
Roztwor izotoniczny
start learning
o osmolarności identycznej z osoczem
Roztwor hipertoniczny
start learning
o osmolarności wyższej niż osocze
Utrzymanie izotonii w organizmie człowieka zależy przede wszystkim od
start learning
stałej objętości wody zgromadzonej w ECF i ICF
Za kontrole izotonii odpowiada:
start learning
ośrodek pragnienia oraz wazopresyna (hormon antydiuretyczny)
Izojonia
start learning
• Zgodnie z prawem izojonii organizm człowieka dąży do zachowania stałego stężenia poszczególnych jonów w przestrzeniach wodnych • Aby cel został osiągnięty, konieczne jest utrzymywanie równego stężenia jonów w osoczu
Izohydria
start learning
polegaja na utrzymaniu stałego stężenia jonów wodorowych, a co za tym idzie – również stałego pH
prawidłowe pH krwi tętniczej wynosi
start learning
od 7,35 do 7,45
prawidłowe pH w komórkach mięśni szkieletowych
start learning
6,9
Najbardziej wrażliwe na zmiany stężenia jonów wodorowych są (izohydria)
start learning
enzymy łańcucha oddechowego
Izotermia
start learning
Utrzymanie temperatury głębokiej organizmu niezależnie od warunków środowiska zewnętrznego
wahania ciepłoty przekraczające o 4°C wartości
start learning
stwarzają poważne zagrożenie życia człowieka, wywołując szereg niekorzystnych
Narządem krytycznym dla zmian temperatury jest przede wszystkim
start learning
ośrodkowy układ nerwowy
Zaburzenia procesow homeostazy
start learning
jest odbierane przez układ specyfcznych receptorów, które przekazują informację drogą wstępującą (aferentną) do odpowiednich ośrodków kontrolnych
Kontrola homeostazy
start learning
•Zdecydowana większość procesów homeostatycznych oparta jest na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego oznacza to, że wypadkowa działania procesu jest przeciwna do kierunku działania bodźca, który tę odpowiedź wyzwolił
Układy sterowania
start learning
homeostaty
Układ sterowania opis
start learning
ujemnym sprzężeniem zwrotnym, mający za zadanie stabilizację i utrzymanie jej możliwie najmniejszych granicach w porównaniu z wzorcem
Podstawowe układy regulujące homeostazę
start learning
Układ nerwowy, Układ dokrewny (endokrynny)
Układ nerwowy dzieli sie na
start learning
Układ nerw– Somatyczny – regulacja motoryki dużej – Autonomiczny- zmiany czynności tkanek, narządów, układów narządowychowy dzieli sie na

You must sign in to write a comment