Składnia

 0    73 flashcards    zinovyeva
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
tylko
start learning
wyraz uwydatniający
nawet
start learning
wyraz uwydatniający
już
start learning
wyraz uwydatniający
otóż
start learning
wyraz nawiązujący
przecież
start learning
wyraz nawiązujący
zupełnie
start learning
wyraz uwydatniający
poza tym
start learning
wyraz nawiązujący
koniecznie
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
akurat
start learning
wyraz nawiązujący
niestety
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
także
start learning
wyraz uwydatniający
naprawdę
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
ciekawe
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
rzekomo
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
na pewno
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
może
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
zresztą
start learning
wyraz nawiązujący
na szczęście
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
start learning
wyraz uwydatniający
dopiero
start learning
wyraz uwydatniający
wreszcie
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
chyba
start learning
wyraz charakteryzujący stosunek mówiącego
właśnie
start learning
wyraz nawiązujący
jeszcze
start learning
wyraz uwydatniający
związek zgody
start learning
to związek, w którym wyraz podrzędny dostosowuje swoją formę do wyrazu nadrzędnego
Takiego plakatu filmowego jeszcze nie widziałem - wyraz "filmowego" łączy się z wyrazem "plakatu" i zachodzi między nimi zgoda pod względem przypadka, liczby i rodzaju
związek przynależności
start learning
to związek, w którym wyrazy są powiązane jedynie znaczeniowo, a nie gramatycznie - wyraz nadrzędny nie wymaga od wyrazu podrzędnego wystąpienia w określonej formie
przykład
związek rządu
start learning
to związek, w którym wyraz nadrzędny wymaga użycia wyrazu podrzędnego w określonym przypadku
Michał kolekcjonuje płyty winylowe - orzeczenie "kolekcjonuje" tworzy związek rządu z wyrazem płyty, od którego wymaga formy biernika
wymień wyrazy poza związkami w zdaniu
6 rodzajów wyrazów
start learning
wyrazy uwydatniające, nawiązujące, wykrzykniki, wołacze, wtrącenia, charakteryzujące stosunek mówiącego do wypowiadanych treści
wyrazy uwydatniające:
8 wyrazów, funkcja
start learning
podkreślają lub oceniają treść jednej z części zdania
aż, dopiero, jeszcze, już, nawet, także, tylko, zupełnie
Dlaczego wymieniłeś TYLKO dwóch twórców?
wyrazy nawiązujące
funkcja, 6 wyrazów
start learning
umożliwiają nawiązanie do treści poprzednich wypowiedzeń
akurat, poza tym, przecież, otóż, właśnie, zresztą
wyrazy charakteryzujące stosunek mówiącego do wypowiadanych treści
funkcja
10 wyrazów
start learning
chyba, ciekawe, koniecznie, może, na pewno, na szczęście, naprawdę, niestety, rzekomo, wreszcie
NIESTETY, reformy oświeceniowe w Polsce zostały przerwane w wyniku zaborów.
wykrzykniki
funkcja
start learning
wyrażają emocje lub wolę nadawcy
ACH, jak ty wspaniale opowiadasz! Ale STOP, pozwól nam zadać pytanie.
wołacze
funkcja
start learning
pozwalają na bezpośredni zwrot do odbiorcy
Weroniko, otwórz auto.
wtrącenia
funkcja
start learning
informują, czyja opinia jest zawarta w zdaniu
Postawa króla była według mnie bardzo ważna dla przebiegu reform.
wypowiedzenie podrzędne dopełnieniowe
pełni funkcję; odpowiada na pytania
start learning
pełni funkcję dopełnienia wypowiedzenia nadrzędnego; odpowiada na pytania przypadków, oprócz mianownika i wołacza
Kuba pochwalił się (czym?), że "Władcę Pierścieni" czytał już trzy razy.
wypowiedzenie podrzędne orzecznikowe
pełni funkcję; odpowiada na pytania
start learning
pełni funkcję orzecznika wypowiedzenia nadrzędnego, zapowiedzianego zaimkami: taki, taka, takie, tym; odpowiada na pytania: kim jest? czym jest? jaki jest?
wypowiedzenie podrzędne podmiotowe
pełni funkcję; odpowiada na pytania
start learning
pełni funkcję podmiotu wypowiedzenia nadrzędnego; odpowiada na pytania mianownika (kto? co?)
Zdaje się (co?), że już gdzieś o tym słyszałem. Ten (kto?), kto odważy się spróbować, na pewno się nie zawiedzie.
wypowiedzenie podrzędne przydawkowe
pełni funkcję; odpowiada na pytania
start learning
pełni funkcję przydawki wypowiedzenia nadrzędnego; odpowiada na jej pytania (jaki? jaka? jakie? który? która? które? czyj? czyja? czyje? ile? czego? z czego?)
wypowiedzenie podrzędne okolicznikowe
funkcja
start learning
wypełnia miejsce okolicznika wypowiedzenia nadrzędnego; można o nie zapytać tak, jak o odpowiedni rodzaj okolicznika
wymień rodzaje zdań podrzędnych okolicznikowych
8 rodzajów
start learning
czasu; miejsca; sposobu; celu; przyczyny; warunku; przyzwolenia; stopnia i miary
podmiot nazywa...
odpowiada na pytania
start learning
wykonawcę czynności lub wskazuje na osobę, rzecz lub zjawisko, które znajdują się w pewnym stanie
kto? co?
TRENER przechodził korytarzem. TRENER cieszył się z wygranej
rodzaje podmiotów
6 rodzajów
start learning
logiczny, gramatyczny, zbiorowy, szeregowy, towarzyszący, domyślny
podmiot gramatyczny jest...
start learning
wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem; odpowiada na pytania mianownika
Joanna jest dzisiaj w szkole. (kto? Joanna)
podmiot logiczny jest...
start learning
wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w dopełniaczu
Nie ma róży bez kolców
podmiot domyślny...
start learning
nie jest nazwany, ale z formy gramatycznej orzeczenia lub kontekstu możemy się domyśleć
podmiot szeregowy występuje, gdy...
start learning
funkcję podmiotu pełni kilka wyrazów
Asia, Ewa i Ania grają w piłkę.
orzeczenie to...
odpowiada na pytania
start learning
część zdania nazywająca czynność (tańczy), proces (rośnie) lub stan (leży); najczęściej wyrażone osobową formą czasownika
co (ktoś, coś) robi? co się (z kimś, czymś) dzieje?
Wioleta TAŃCZY walca.
rodzaje orzeczeń
start learning
czasownikowe, imienne
orzeczenie czasownikowe
start learning
wyrażone czasownikiem, najczęściej w formie osobowej
orzeczenie imienne
start learning
składa się z czasownika posiłkowego (łącznika: forma osobowa czasowników być, stać się, zostać) i orzecznika (inna część mowy)
Aneta JEST AKTORKĄ.
przydawka
start learning
określa rzeczownik; odpowiada na pytania: jaki? jaka? jakie? który? która? które? czyj? czyja? czyje? ile? czego? z czego?
dopełnienie jest to...
odpowiada na pytania
start learning
część zdania, która dostarcza dodatkowych informacji o czynności, nazywa np. obiekty, których dotyczy wykonywana czynność; odpowiada na pytania wszystkich przypadków, z wyjątkiem mianownika
okolicznik jest to...
9 pytań
start learning
część zdania, która nazywa m.in. SPOSÓB WYKONYWANIA CZYNNOŚCI, JEJ PRZYCZYNĘ, CZAS, MIEJSCE; odpowiada na pytania: jak? gdzie? kiedy? po co? dlaczego? mimo co? pomimo co? wbrew czemu? jak długo?
rodzaje okoliczników
start learning
miejsca, czasu, celu, przyczyny, sposobu, przyzwolenia, warunku
wypowiedzenie jest to...
start learning
najmniejsza jednostka porozumiewania się; grupa wyrazów powiązanych ze sobą pod względem logicznym i gramatycznym stanowiąca zamkniętą całość
ze względu na cel wypowiedzi dzielimy na...
start learning
oznajmujące, pytające, rozkazujące
co trzeba zrobić żeby ustalić rodzaj wypowiedzenia?
start learning
sprawdzić czy zawiera orzeczenie
jak dzielimy wypowiedzenia?
start learning
zdanie (ma orzeczenie); równoważnik zdania (nie ma orzeczenia); zawiadomienie (komunikaty niezdaniowe, najczęściej w postaci napisów, przekazujące informację w powiązaniu z przedmiotem, na którym są napisane)
- (zdanie) Jutro <rozpoczynają się> wakacje. - (równoważnik zdania) Jutro rozpoczęcie wakacji. - (z.) Drużyna <zwyciężyła> w zawodach. - (r.z.) Zwycięstwo drużyny w zawodach. - (z) Dzisiaj <jest> wielkie święto. - (r.z.) Dzisiaj wielkie święto.
zdania dzielimy na...
start learning
zdania złożone i pojedyncze
zdania złożone dzielimy na...
start learning
zdanie złożone współrzędnie, zdanie złożone podrzędnie
kiedy stawiasz przecinek w zdaniu pojedynczym?
start learning
między jednorodnymi częściami o znaczeniu przeciwstawnym; po powtórzonym spójniku; jednorodne zdania są względem siebie równorzędne znaczeniowo; przed wyrazami użytymi w wołaczu
zdanie złożone współrzędnie
start learning
składa się z dwóch orzeczeń, zbudowane co najmniej z dwóch zdań składowych; zdania składowe są względem siebie równorzędne
zdanie złożone podrzędnie
start learning
zdania składowe nie są względem siebie równorzędne, tzn. jedno dopełnia i rozbudowuje informacje drugiego i jest w stosunku niego podrzędne
zdanie bezpodmiotowe
start learning
nie ma podmiotu, nie można się domyśleć na podstawie formy orzeczenia i nie jest ważne kto jest wykonawcą czynności
wyróżniamy przydawki:
5
start learning
przymiotną, liczebną, rzeczowną, dopełniaczową, przyimkową
okolicznik miejsca
4 pytania
start learning
odpowiada na pytania: gdzie? skąd? dokąd? którędy?
okolicznik czasu
3 pytania
start learning
odpowiada na pytania: kiedy? od kiedy? jak długo?
okolicznik sposobu
2 pytania
start learning
odpowiada na pytania: jak? w jaki sposób?
okolicznik celu
2 pytania
start learning
odpowiada na pytania: w jakim celu? po co?
okolicznik przyczyny
2 pytania
start learning
odpowiada na pytania: dlaczego z jakiego powodu?
w zdaniu wyróżniamy
start learning
grupę podmiotu (podmiot i wyrazy, które go określają) + grupę orzeczenie (orzeczenie i wyrazy, które go określają)
podmiot z orzeczeniem tworzą w zdaniu...
start learning
związek główny
części zdania, z wyjątkiem podmiotu i orzeczenia, tworzą w zdaniu...
start learning
związki poboczne

You must sign in to write a comment