SARMATYZM

 0    17 flashcards    Agnieszka 2024
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Definicja
start learning
Sarmatym to formacja kulturowa, światopogląd i styl życia polskiej szlachty w okresie baroku. Sarmatyzm zakładał, że szlachta wywodzi się od starożytnych Sarmatów.
Cezura
start learning
konńcówka XVI i XVII do lat 80 XVIII
Na jakie dziedziny wpływał sarmatyzm?
start learning
obyczaje, stroje, malarstwo, poezja
Teatralizacja życia
start learning
teatralizacj, inscenizacja życia, wystawne życie na pokaz
np. wystawne uczty, oracje na ucztach, pieśni biesiadne, kuligi
Teatralizacja śmierci
start learning
wielki ceremoniał pogrzebowy, rozwój portretów trumiennych, np. królów mieszczan
Majątki sarmackie
start learning
majątki sarmckie i szlacheckie często większe niż królewskie
Zamek Krzysztopór- teatralizacja, bogate wnętrza, wszystko z wielką pompą - akwarium sufitowe
Sarmata czyli kto?
start learning
głównie szlachta i mieszczanie
Gdzie się uczyli?
start learning
Szkoli się w kolegiach jezuickich, w których wykładano po łacinie, stąd biegła znajomość łaciny i makaronizowani języka.
Ubiór
start learning
żupan, kontusz, pas, kołpak
TERMIN SARMATYZM
start learning
Pojawił się w oświeceniu i ma wydźwięk pejoratywny, oświeceniowcy oskarżają sarmatów o upadek Polski. W późniejszych czasach termin sarmaty oświeconego, że niby lepszy bo się w oświeceniu chłop urodził.
Makaronizmy
start learning
wplatanie elementów językowych obcych w nasz rodzimy język, np. wplatanie łaciny i francuskiego. Łacinę wplatali najczęściej w utworach z nurtu ziemiańskieego. Z francuskiego zaporzyczno wyrazy, koncepta, całe zdana, wyrażenia, końcówki, np. oleum.
np. listy Jana III Sobieskiego, Jan Chryzostom Pasek, Wacław Potocki
Gatunki literackie w sarmatyźmiee
start learning
pamiętniki, zapiski, diariusze, oracje
Pozytywne cechy sarmatyzmu
start learning
patriotyzm, religijność, dbałość o obyczaje, szacunek do historii, waleczność, odwaga, gloryfikcjaa męsości, umiłowanie wolności
Cechy sarmatyzmu 50 na 50
start learning
Konserwatyzm, samowola, pozory szlacheckie i przywileje, wywyższanie się.
Negatywne cechy sarmatyzmu
start learning
ksenofobia, megalomania, warcholstwo, zaściankowość, pieniactwo, brak tolerancji.
Symbioza kulturalna
start learning
To proces, w którym elmenty różnych kultur współistnieją i wzajemne oddziałują, tworząc nową formę kultury.
np. symbioza kultury wschodniej i zachodniej Polsce.
Czy sarmatyzm wpływał na inne kraje?
start learning
W XVII w. kultura sarmacka promieniowała na kraje: Prusy, Mołdawię Włochy i państwo moskiewskie. Kultura sarmacka wplywwałana na państwa ościenne w dziedzinach: malarstwa, rozwoju poezji, grafiki, obyczajów, mody.

You must sign in to write a comment