Rzeźba

 0    113 flashcards    wioletalesniak1
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
abakus
start learning
czworoboczna płyta będąca najwyższą częścią głowicy kolumny
absyda
start learning
półkoliste lub wieloboczne zamknięcie nawy kościoła
alkierz
start learning
izba narożna, kwadratowa lub prostokątna wydzielona w bryle budynku lub dobudowana do niej, wystająca przed lico, przykryta osobnym dachem
antemion
start learning
ornament skaldajacy się z zestawionych naprzemiennie motywów palmety i lotosu lub dwóch typów palmety
arabeska
start learning
ornament roślinny, w formie stylizowanej wici roślinnej, której często towarzyszą dodatkowe elelmenty np. elementy uzbrojenia, owoce
architraw
start learning
główny (najniższy poziom w belkowaniu) podtrzymujący belki stropu. Spoczywa bezpośrednio na kolumnach
arkada
start learning
łuk wsparty na dwóch kolumnach
astragal/perełkowanie
start learning
ornament ciągły w formie półwypukłego pasma z pałeczek rozdzielonych pojedynczymi lub podwójnymi krążkami bądź perełkami
astwerk
start learning
ornament składający się z suchych, bezlistnych i ostro łamiących się gałęzi
attyka
start learning
ścianka ponad murem wieńczącym budynek. oparcie dla dachu, ozdoba, utrudniał przechodzenie ognia z budynku na budynek
baszta
start learning
wieża obronna o podstawie koła, kwadratu
baza
start learning
podstawa kolumny, dźwigająca trzon
belka tęczowa
start learning
pozioma belka łącząca łuk tęczowy, który odziela nawę kościoła od prezbiterium. na belce znajduje się krucyfiks
blanki
start learning
regularnie rozmieszczone występy wieńcącze mury i baszty obronne (też: krenelaż)
bazylika
start learning
kościół wielonawowy z nawą główną wyższą od naw bocznych, posiadająca okna ponad nawami bocznymi
boniowanie
start learning
dekoracyjne opracowanie lica kamienne muru przez wyprofilowanie spoin/naśladowanie podziału płyt kamiennych w tynku
bukranion
start learning
motyw dekoracyjny z reguły w formie płaskorzeźby, w postaci głowy byka,
chinoiserie
start learning
elektyczny styl w sztuce, wzornictwie i architekurze europejskiej nawiązujący do kultury chińskiej
cios
start learning
kamień obrobiony do użycia w budownictwie
ornament chrząstkowo - małżowinowy
start learning
ornament przypominający małżowinę uszną i chrząski. Typowy dla manieryzmu.
czołganka
start learning
gotycki detal architektoniczny w kształcie zwiniętych liści umieszczonych jeden za drugim na gzymsach, głowicach kolumn, zwieńczeniach portali
motyw dekoracyjny w postaci małych scenek figuralnych lub zwierzęcych, nacechowanych fantazją, humorem, groteskową deformacją i karykaturą.
start learning
drolerie
empora
start learning
wywyższona loża występujący najczęściej w kościele zazwyczaj usytuowanej nad kruchtą lub nadwieszonej nad głównym wejściem. Empora jest wsparta na kolumnach lub filarach, otwartą do wnętrza kościoła.
dwór
start learning
niewielka rezydencja ziemiańska
dwór neoklasyczny
start learning
pałac magnacki zawsze z frontem wspartym na kolumnach. Często otoczony małym parkiem
renesans i barok. Motyw złożony z dwóch wolut na kształt litery "S". Zwany również wolutą podwójną.
start learning
esownica
dekoracyjnie upięta tkanina (draperia) lub element dekoracyjny w postaci tkaniny, wieńca z kwiatów, roślin lub owoców swobodnie zwieszający się z dwóch punktów zaczepienia. Stosowany w starożytności, renesansie, klasycyzmie, empire i secesji
start learning
feston
fresk
start learning
malowidło ścienne wykonane na mokrym tynku
fryz
start learning
dekoracyjny pas w górnej części ściany zawierający motywy malarskie lub płaskorzeźby
girlanda
start learning
motyw dekoracyjny splot lisci, kwiatow, owocow, opadajacy polkolami, podpiete wstazkami lub maskami
kościół halowy
start learning
kościół wielonawowy o nawach równej wysokości
hurdycja
start learning
drewniany ganek w sredniowiecznym bydownictwie obronnym, w gornej czesci murow obronnych
ornament kandelabrowy
start learning
ornament pionowy oparty na schemacie trzonu kandelabru
gzyms
start learning
pozioma, zwykle profilowana listwa wystająca przed lico muru, chroniąca go przed spływającą wodą deszczową
kanele
start learning
pionowe żłobkowanie wklęsłe na trzonie kolumny lub pilastru
kapitel
start learning
górna część kolumny składająca się z głowicy i abakusu
kariatyda
start learning
stosowana np. w portalach podpora w kształcie półpostaci kobiety wspierającej gzyms lub inny element architektoniczny
kartusz
start learning
ozdobne obramowanie herbu, emblematu, monogramu, napisu czy malowidła, a także motyw ornamentowy w postaci ozdobnej tarczy
kimation
start learning
ciągły ornament złożony z szeregu stylizowanych motywów roślinnych
kolumna
start learning
podpora architektoniczna o okrągłym trzonie. Składa się z bazy, trzony, głowicy i abakusu (głowica + abakus = kapitel)
Esownica
start learning
element dekoracyjny złożony z dwóch wolut (ślimacznic) na kształt litery "s". Umieszczana na wspornikach.
Facjata
start learning
Pomieszczenie mieszkalne na poddaszu z częściowo osobnym dachem
fasada
start learning
efektowna, dekoracyjna elewacja budynku, spełniająca funkcje reprezentacyjne dla całego budynku
Faseta
start learning
wklęsły narożnik między prostopadłymi ścianami lub zaokrąglone naroże, ozdobny gzyms na połączeniu ścian i sufitu lub ściany i posadzki
Feston
start learning
element dekoracyjny w formie fragmentu tkaniny, wieńca z kwiatów, roślin lub owoców swobodnie zwieszających się z dwóch punktów zaczepienia
Filar
start learning
Pionowa podpora o przekroju kwadratowym lub wielobocznym.
Fryz arkadowy
start learning
płaskorzeźbiony fryz - ciąg małych arkad umieszczonych pod gzymsem ściany zewnętrznej
Girlanda
start learning
dekoracyjny, roślinny ornament w formie podwieszonej wiązanki kwiatów, liści i owoców
Groteska
start learning
ornament roślinny składający się z wici roślinnej, w którą wplecione są inne elementy takie jak postacie ludzkie, zwierzęta, części uzbrojenia, owoce, obrazy itd.
Groteska stelażowa
start learning
Groteska pozbawiona wici roślinnej
Glif
start learning
ukośne rozszerzenie muru framugi okiennej dzięki czemu zyskiwały więcej światła
Gont
start learning
drewniany materiał do wykonywania pokryć dachowych
Kopuła
start learning
sklepienie półkoliste lub półeliptyczne oparte na murze lub bębnie na planie kolistym, eliptycznym lub wielobocznym.
Kruchta
start learning
część kościoła, przedsionek poprzedzający wejście
Krużganek
start learning
arkadowy, długi korytarz, okalający przeważnie wewnętrzny dziedziniec
Krypta
start learning
ciemne sklepione pomieszczenie pod kaplicą lub kościołem w którym umieszczano trumny ze zwłokami
Ornament lambrekinowy
start learning
ornament polegający na naprzemiennym zestawieniu ze sobą motywów np. muszli i stylizowanych liści.
Latarnia
start learning
cylinder umieszczony na górnym pierścieniu kopuły z otworami doświetlającymi pomieszczenie przykryte kopułą
Lico muru
start learning
zewnętrzna lub wewnętrzna strona muru kamiennego lub ceglanego, starannie obrobiona
Loggia
start learning
rodzaj galerii otwartej na zewnątrz, przeważnie pięknie dekorowanej
Lukarna
start learning
pionowe okienko na dachu doświetlające poddasze
Łęk
start learning
łukowa płaszczyzna np. sklepienia
Łuk tęczowy
start learning
Łuk zamykający od góry tęczowy otwór (portal) w ścianie oddzielającej nawę kościoła od prezbiterium
Machikuła
start learning
murowane zwieńczenie muru, wysunięte na zewnątrz, wsparte na kamiennych lub murowanych konsolach
Maswerk
start learning
zdobienie otworów okiennych w kamienne laskowania, służące do umieszczenia w nich szyb czy witraży
Maureska
start learning
ornament płaszczyznowy zbudowany ze stylizowanych wici roślinnych o silnie przekształconych łodygach, liściach i kwiatach, ułożonych symetrycznie i wypełniający całkowicie pole.
Meander
start learning
geometryczny ornament w formie poziomego pasa, złożony z powtarzających się układów linii załamanych wielokrotnie pod kątem prostym
Nawa
start learning
Część kościoła położona pomiędzy prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych
Nisza (arkadowa)
start learning
wnęka, wgłębienie w fasadzie lub ścianie wewnątrz budynku przeznaczona do celów zdobniczych, kultowych
ornament
start learning
motyw lub zespół motywów zdobniczych
Ornament okuciowy
start learning
ornament składający się z motywów naśladujących płaskie żelazne okucia, wycięte w kształt listew i ażurowych plakiet wśród których występują motywy imitujące główki gwoździ, nity, maszkarony, lwie głowy, elementy roślinne itp.
Panoplia
start learning
motyw dekoracyjno-symboliczny złożony najczęściej z broni białej i uzbrojenia ochronnego(tarcz, mieczy, zbroi)
Park neoklasyczny
start learning
park niesymetryczny, dążono do naturalności, różnorodności roślinnej
Pilaster
start learning
ustawiony przy ścianie lub częściowo w nią wtopiony filar - pełnił funkcję dekoracyjną i konstrukcyjną
Plecionka celtycka
start learning
poczwórny węzeł na bazie koła
Płycina
start learning
pole o dowolnym kształcie, często wgłębione, obramowane, gładkie lub wypełnione dekoracją
Polichromia
start learning
wielobarwne malowidło, przedstawiające jakieś sceny lub składające się z ornamentów wici roślinnej
Portal
start learning
Najczęściej bogato dekorowane, ozdobne obramowanie otworu wejściowego lub bramnego
Porządek architektoniczny
start learning
system konstrukcyjno-dekoracyjny obejmujący kolumnę z bazą i kapitelem oraz belkowanie
Porządek dorycki
start learning
Stosunek średnicy kolumny do jej wysokości wynosił 1:6 - od wzrostu mężczyzny (6 stóp)
Porządek joński
start learning
Uosabiał kobietę - smuklejsza od mężczyzny. Stosunek szerokości do wysokości 1:8. Ślimaczny kapitel miał symbolizować loki a kanele - fałdy sukni
Porządek koryncki
start learning
Podobny do jońskiego - różnił się kapitelem dekorowanym powyginanymi liśćmi akantu
Prezbiterium
start learning
przestrzeń kościoła przeznaczona dla duchowieństwa. Może być wydzielona balustradą, podwyższeniem i tęczą
Profilowanie
start learning
powtarzający się motyw dekorujący np. fryz, gzyms, ościeża
Przypora
start learning
element konstrukcyjny przystawiony do ściany dla wzmocnienia całej konstrukcji
Rocaillle
start learning
ornament wyglądem naśladujący muszlę \, stylizowane małżowiny uszne lub florę morską
Rollwerk (ornament zwijany)
start learning
ornament składający się ze zwijających się blaszanych wstęg. Bardziej powyginany niż ornament okuciowy.
Rotunda
start learning
typ budynku zbudowany na planie koła, często zamknięty kopułą
Rozeta
start learning
ornament w kształcie rozwiniętej róży lub okrągłe okno wypełnione witrażem i ornamentem maswerkowym
Rustyka
start learning
mur zbudowany z dokładnie dopasowanych ciosów kamiennych
Ryzalit
start learning
część ściany budynku wysunięta do przodu lecz niewydzielona, a tworząca całość z fasadą
Rzygacz (gargulec)
start learning
ozdobny wylot rynny dachowej odprowadzający wodę daleko od lica muru. często w formie smoków, ptaków, fantastycznych potworów
Sgraffito
start learning
technika zdobienia ścian polegająca na wycinaniu położonego warstwami różnokolorowego tynku
Sklepienie
start learning
konstrukcyjno-przestrzenne zamknięcie pomieszczenia. Rozróżniamy: kolebkowe, krzyżowe, krzyżowo- żebrowe, gwiaździste, klasztorne, żaglowe
Sklepieni kolebkowe
start learning
sklepienie w kształcie połowy leżącego walca przeciętego wzdłuż płaszczyzny poziomej
Sklepieni krzyżowe
start learning
sklepienie zbudowane na planie kwadratu z dwóch, przenikających się sklepień kolebkowych
Sklepienie krzyżowo- żebrowe
start learning
Sklepienie krzyżowe o wyraźnie zaznaczonych miejscach przecięcia kolebek przez wymurowanie żeber
Sterczyna
start learning
piionowy element dekoracyjny w postaci smukłej czworobocznej wieżyczki, zakończonej od góry ostrosłupem, którego krawędzie dekorowane są żabkami i zwieńczone kwiatonem
Stiuk
start learning
mieszanina gipsu lub pyłu marmurowego z wapnem i piaskiem. Technika artystyczna polegająca na zdobieniu ścian czy sufitów dekoracją modelową z tej masy.
Strop
start learning
płaskie przykrycie pomieszczenia
Styl Ludwika XV
start learning
Styl związany z panowaniem Ludwika XV we Francji. Lekkie i eleganckie formy konstrukcyjne, krzywoliniowe we wszystkich płaszczyznach, meble skrzyniowe są fornirowane, powyginane
System szkieletowy
start learning
Rodzaj konstrukcji umożliwiającej wykonywanie sklepień o dużych rozpiętościach dzięki zastosowaniu łuku ostrego, przypór, skarp i filarów. Umieszczono w nich duże okna wypełnione witrażami
Szczyt
start learning
część ściany przedłużona ku górze aby zakryć dwuspadowy dach
Trakt
start learning
ciąg pomieszczeń między dwiema ścianami konstrukcyjnymi
Transept
start learning
nawa prostopadła do osi kościołapołożona między prezbiterium a resztą jego budynku
Tympanon
start learning
Zamknięta obramowaniem trójkątna płaszczyzna na której czasami umieszczano elementy dekoracyjne - płaskorzeźby. Wieńcząca zwykle szczyt dachu
Tete en espagnolette
start learning
motyw kobiecej maski z kryzą wokół głowy
Wimperga
start learning
dekoracyjne wykończenie w kształcie wysokiego trójkąta wieńczące szczyt portalu lub ostrołuk okna
Ornament wstęgowo-cęgowy
start learning
ornament składający się z motywu wstęgi która przeplata się tworząc charakterystyczne cęgi
Wykusz
start learning
nadwieszona wybudówka. Pokryte na zewnątrz rzeźbionym detalem, dekorowane tarczami herbowymi. wewnątrz umieszczano siedziska
Zendrówka
start learning
Specjalnie wypalana o ciemnej barwie cegła używana w architekturze do zdobienia ścian.
Zwornik
start learning
najwyżej umieszczony w sklepieniu kamień, pełniący rolę zamknięcia całej konstrukcji żeber. Rzeźbiono na nich tarcze herbowe, postacie z mitologii lub sceny religijne, rzeźbiono kwiaty, rośliny
Żebro
start learning
element konstrukcyjny, wybudowany na przecięciu się pól sklepienia dla lepszego wzmocnienia

You must sign in to write a comment