→ Rozwojówka → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
psychologia biegu życia start learning		dział psychologii obejmujący badania zjawisk rozwojowych w trakcie całego cyklu życiowego, od poczęcia do śmierci (ADAPTACJA)
Rozwój według Dąbrowskiego start learning		szereg procesów o charakterze dezintegracyjnym i integracyjnym
Dezintegracja start learning		rozpadanie się całości na cz. składowe; przetwarzanie jednych struktur osobowości w drugie; brak harmonii
integracja start learning		scalanie się cech osobowości; tworzenie całości z części
charakterystyczna właściwość człowieka start learning		naturalna tendencja do rozwoju
poziomy rozwoju - Dąbrowski start learning		1. integracja pierwotna 2. Dezintegracja 3. Integracja wtórna
esencja indywidualna start learning		inwywidualne właściwości istotne: - talenty i umiejętności -więzi przyjaźni i miłości -świadomość naszego rozwoju i poczucie tożsamości podmiotowej
esencja społeczna start learning		społeczne właściwości istotne: -empatia -świadomość społeczna -autentyczność -odpowiedzialność
Rozwój jest drogą start learning		do „egzystencji poprzez esencję”
zdrowie psychiczne - Dąbrowski start learning		zdolość do rozwoju wew. w kierunku wszechstronnego rozumienia, przeżywania, odkrywania i tworzenia coraz wyższej hierarchii rzeczywistości i wartości aż do konkret. ideału indywid. i społ. poprzez procesy dezintegracji pozyt. i cząstkowej integr. wtórn
rodzaje przystosowania (Sujak) start learning		bierne; aktywne; twórcze; patologiczne
źródła zainteresowania rozwojem w okrecie dorosłości? start learning		1. ludzie żyją dłużej 2. Charakterystyka naszych czasów (rozwój technologii itp) 3. Rozwój i stosowanie nowych metod badania rozwoju
Rozwój psychiczny - C. Jung start learning		ciąg zmian organizacji struktur psychiki
wyznacznik rozwoju - C. Jung start learning		cele i dążenia jednostki
efekt rozwoju - C. Jung start learning		niepowtarzalna całość
4 Etapy rozwoju według C. Junga start learning		1. dzieciństwo 2. wczesna dorosłość 3. wiek średni 4. wiek starczy
czym charakteryzuje się 1 okres życia - C. Jung start learning		- zewnętrzną ekspancją - wzrostem ego i umiejętności potrzebnych do działania w świecie zew.
Co zachodzi w 2 okresie życia - C. Jung start learning		- proces indywiduacji
z czym wiąże się indywiduacja? start learning		-osiągnięciem zaspokojenia potrzeb biol. -opanowaniem wartości kulturo., norm społ. -ukształtowaniem postawy wobec siebie i świata
do czego prowadzi indywiduacja? start learning		do odnalezienia sensu życia i wypracowania indywidualnego wzorca życia; jednostka staje się kreatorem siebie
Co umożliwia rozwój - Ch. Buhler start learning		warunki, które pozwalają na adaptację (rozwój ego) oraz na rozwinięcie nadziei, ciekawósci, świadomości, celowości, twórczości, tożsamości i poczucia sensu życia (rozwój self)
4 tendencje zaangażowane w proces integracji self - Ch. Buhler start learning		1. zaspokajanie potrzeb 2. samoograniczająca adaptacja 3. kreatywna ekspansja 4. utrzymanie wew. porządku
samoograniczająca adaptacja - Ch. Buhler start learning		przystosowanie się do otoczenia oraz uzyskanie poczucia bezpieczeństwa w świecie; pragnienie przynależności i uczesticzenie w społeczności
kreatywna ekspansja - Ch. Buhler start learning		dążenie do bycia produktywnym, użytecznym; pragnienie panowania nad środowiskiem, uzyskania autorytetu
Rozwój według Ch. Buhler start learning		zmiany self: ważne cele i projekty oraz znaczące relacje z innymi ludźmi
Stadia rozwoju człowieka według Ch. Buhler (5) start learning		1. progresywne dorastanie 2. generacyjne wzrastanie 3. faza środkowa życia 4. okres przejściowy 5. okres regresji
co jest podstawową tendencją rozwojową w dzieciństwie? - Ch. Buhler start learning		wczesne - samoograniczająca adaptacja; późne- samoograniczająca adaptacja i kreatywna ekspansja
Co decyduje o dojrzałości szkolnej? -Ch. Buhler start learning		operowanie symbolami, koncentracja uwagi, zdolność do intencjonalnego działania
Klasyfikacja zabaw według Ch. Buhler start learning		-fikcyjne -funkcjonalne -receptywne -konstrukcyjne
Co dominuje w generacyjnym wzrastaniu? start learning		kreatywna ekspansja
Ch. Buhler ukazała życie człowieka na 3 zazębiających się planach: start learning		1. biologiczno-behawiorystycznym 2. przeżyciowym 3. osiągnieć
Typologia dróg życiowych ze względu na okres wystąpienia największych osiągnięć -Ch. Buhler start learning		- kulminacja wczesna - późna -środkowa -przez całe życie
punkt szczytowy - Ch. Buhler start learning		najwybitniejsze dzieło; poczucie, że jest się u szczytu formy; okres najbardziej ekspansywnego życia; okres, w którym wygląda się najlepiej
Od czego zależy udane życie - Ch. Buhler start learning		1. stosunku aspiracji do danych faktcznych 2. równowagi między potrzebami a zadaniami
Rozwój - Havighurst start learning		realizacja sekwencji zadań, oczekiwana przez środowisko społeczne; zadania rozwojowe są między indywidualnymi potrzebami a społecznym oczekiwaniem
Źródła celów rozwojowych - Havighurst start learning		- fizyczne dojrzewanie organizmu - wpływ kultury (oczekiwania społ.) - wartóści i aspiracje jednostki (indywidualne dążenia)
o czym świadczy podjęcie i zrealizowanie przez jednostkę sadań w każdym okresie życia? start learning		o punktualniści i normatywności rozwoju
Model rozwoju Havighursta należy do: start learning		cyklicznych; rozwoj jest to szereg zmian cyklicznych wyznaczonych przez zadania przypisane kolejnym etapom życia
Stadia rozwoju (6) - Havighusrt start learning		1. niemowlęctwio i wczesne dzieciństwo 2. średnie dzieciństwo 3. adolescencja 4. wczesna dorosłość 5. wiek średni 6. późna dojrzałość
kryzys - E. Erikson start learning		wynik interakcji między biologicznym planem rozwoju a środowiskiem kulturowym
co jest podstawową częścią psychiki według E. Eriksona? start learning		ego
Co określa plan epigenetyczny? start learning		właściwy czas, kierunek i sposoby rozwoju poszczególnych procesów i struktur psychiki aż do ukształtowania się całościowej struktury. Każda część osobowości istnieje jako preforma (potencjalnie).
niepomyśle rozwiązanie kryzysu może (E. Erikson) start learning		zmacniać adaptacyjne siły jednostki (kształtuje się niespecyficzna odporność na trudności)
Czym owocuje rozwiązanie kryzysu? E. Erikson start learning		wykształceniej nowej siły witalnej; Ego zostaje wyposażone w nową specyficzną jakość - CNOTĘ, która stanowi podstawę orientacji w otoczeniu, jest źródłem nowych strategii radzienia sobie w życiu
Co to jest Self według E. Eriksona? start learning		werbalne zapewnienie, według którego czuję, że jestem centrum świadomości, posiadam koherentną tożsamość, poczucie władania rozsądkiem; czuję i myślę
Selves (E. Erikson): start learning		obrazy siebie w różnych sytuacjach, które budują całościowe self
Etapy rozwoju psychospołecznego według E. Eriksona (8) start learning		1. Niemowlęctwo 2. Dzieciństwo 3. Wiek zabawy 4. Wiek szkolny 5. Wczesna adolescencja 6. Wczesna dorosłość 7. Średnia dorosłość 8. Późna dorosłość
Kryzys i cnota w 1. Niemowlęctwie: start learning		kryzys: zaufanie - nieufność; cnota: nadzieja
Kryzys i cnota w 2. Dzieciństwie: start learning		kryzys: autonomia - wstyd i wątpliwości; cnota: wola
kryzys i cnota w 3. Wieku zabawy: start learning		kryzys: inicjatywa - poczucie winy; cnota: przedsiębiorczość
Kryzys i cnota w 4. Wieku szkolnychm: start learning		kryzys: pracowitość, przediębiorczość - poczucie niższości; cnota: kompetencje
kryzys i cnota w 5. Wczesnej adolescencji i późnej adolescencji: start learning		kryzys: tożsamość indywidualna - dyfuzja ról, tożsamość grupowa - alienacja; cnota: wierność
kryzys i cnota w 6. Wczesnej dorosłości: start learning		kryzys: intymność - izolacja; cnota: miłość
kryzys i cnota w 7. Średniej dorosłości: start learning		kryzys: produktywność - stagnacja; cnota: troska
kryzys i cnota w 8. Późnej dorosłości: start learning		kryzys: integralność - desperacja i rozpacz; cnota: mądrość życiowa
wchodzenie w dorosłość - Arnett start learning		faza łącząca adolescencję z wczesną dorosłością; okres przechodzenia od okresu dorastania do okresy wczesnej dorosłości; okres bycia pomiędzy; niestabilny i intensywny; pełen poszukiwań, porażek, przeżywany samotnie
Zmiany społeczne prowadzące do wyodrębnienia się fazy „wchodzenie w dorosłość” - Arnett start learning		1) późniejsze zawieranie małżeństwa i późne rodzicielstwo 2) dłuższa i bardziej wszechstronna edukacja 3) kontrola urodzin 4) akceptacja przedmałżeńskiego seksu i związku o charakterze konkubinatu
moratorium psychospołeczne - E. Erikson start learning		daje przyzwolenie młodym ludziom do eksperymentowania w zakresie różnych ról, bez konieczności podejmowania zobowiązań
Faza nowicjusza - Levinson start learning		podstawowym zadaniem rozwojowym jest wejście w świat dorosłych oraz zbudowanie stabilnej struktury życia
Atrybuty dorosłości - dziedziny (Arnett): 7 start learning		1. Biologiczna 2. Emocjonalna 3. Ról społ. 4. Odpowiedzialności 5. Zachowania 6. Prawno-chronologiczna 7. Materialna
Najczęściej wybierane kryteria dorosłości (Arnett): start learning		1. Akceptacja odp. za siebie 2. Podejmowanie samodzielnych decyzji 3. Samodzielność finansowa
Cechy dystynktywne (odróżniające) stającej się dorosłości (Arnett) 5: start learning		1) poczucie możliwości 2) poszukiwanie tożsamości 3) brak stabilności 4) zainteresowanie sobą 5) poczucie bycia pomiędzy
Co jest celem rozwojowym w wyłaniającej się dorosłości? (Arnett) start learning		stabilność Self
3 obszary konstruowania tożsamości: start learning		1. interakcje społeczne 2. aktywność zawodowa 3. budowanie własnego światopoglądu
Specyficzne cechy aktywności młodych ludzi przypadające na okres między 18-25 r.ż. start learning		- zmiany w relacjach z rodzicami - nasilenie zachować ryzykownych - nie podejmowanie odp. za własne decyzje - poczucie dorosłości tylko w niektórych sferach - budowanie własnej tożsamości - duże zróżnicowanie demograficzne
Podstawowe zadanie rozwojowe w okresie stającej się dorosłości? start learning		osiągnięcie samowystarczalności / samodzielności
Proces osiągania dorosłości opisany jako 3-etapowy proces decentracji (Tanner): start learning		1. adolescencja 2. wyłaniająca się dorosłość 3. wczesna dorosłość
Proces decentracji (Tanner): start learning		(recentering) proces, poprzez który jednostka przesuwa swoje główne zaanagażowanie z kontekstów dzieciństwa i adolescencji (zależność) do kontekstów dorosłości (niezależność)
etapy sekwencji przejścia (Arnold van Gennep) start learning		1. etap separacji (faza preliminalna) 2. etap przejściowy (liminalny) 3. etap integracji (faza postliminalna)
Co jest celem rytuału przejścia? start learning		przeprowadzenie jednostki z jednego ściśle określonego stanu do innego
Inicjacje dojrzałościowe: start learning		rytuały przejścia do nowego sposobu istnienia: od dzieciństwa do dorosłości; od życia świeckiego do sakralnego
Próg przejścia (Tanner): start learning		czas i przestrzeń między dwoma różnymi kontekstami, które wyznaczają ramy znaczeń i działań
Cechy etapu przejściowego (Tanner): start learning		- kontakt ze sfera sacrum - ludyczna dekonstrukcja - uproszczenie relacji w strukturze społecznej
communitas (Tanner): start learning		grupa niezróżnicowana, traktowana jednakowo, nieustrukturowana, wiezi oparte są na woli i emocjach
Co jest kształtowane w fazie liminalnej (Tanner): start learning		tożsamość uczestników i gotowość do podjęcia zobowiązań na dorosłe życie
Ścieżki biograficzne (Bynner): start learning		wyznaczane są przez kolejne decyzje, ich skutki, KAPITAŁ TOŻSAMOŚCIOWY JEDNOSTKI, konteksty społ., instytucjonalane
Kapitał tożsamościowy (Bynner): start learning		sieć zależności w grupie społecznej zbudowanej na ustalonych normach, lojalności, wzajemnym zaufaniu; wyraża się umiejętnością pracy w grupie, organizacji, osiąganiu zamierzonych celów = zasoby niezbędne do radzenia sobie
rodzaje zasobów (Bynner): start learning		zasoby materialne i niematerialne
Natura człowieka (Kloep i Hendry): start learning		system otwarty, złożony z wielu innych systemów. Taki system tworzą wspólnie człowiek i środowisko; system otwarty nie ma granic, jest dynamiczny
Równowaga (Kloep i Hendry): start learning		stan, w którym wszystkie elementy systemu pozostają w pełnej homeostazie
Co cechuje systemy otwarte? (Kloep i Hendry) start learning		nie posiadają stałej równowagi; nieliniowość
system zasobów (Kloep i Hendry) start learning		potencjał jednostki do radzenia sobie z różnymi zadaniami i wyzwaniami życiowymi. wyróżniamy zasoby wrodzone, zdeterminowane strukturalnie i nabywane w toku uczenia; podlegają zmianom w toku życia
Rozwój - Kloep i Hendry: start learning		współdziałanie elementów w otwartym systemie, który sam się organizuje, jest względnie stały, ale podlega przeorganizowywaniu, aby osiągnąć równowagę na wyższym poziomie
Stagnacja rozwojowa może być: (Kloep i Hendry) start learning		- zadowalająca (jednostka mimo zasobów nie podejmuje działań z wygody) -nieszczęśliwa (w sytuacji braku odp. zasobów)
trajektorie rozwojowe: start learning		wzory typowych przemian w biegu życia; tworzą je procesy i mechanizmy zmian rozwojowych
Grupy wpływów różnicujących ludzi międzi kulturami: (Kloep i Hendry) start learning		1. normatywno-społeczne (np pójście do szkoły, prawnie nadane) 2. quasi-normatywne (oczekiwane społ., np. zawarcie małżeństwa) 3. zminy nienormatywne (skutki nieoczekiwanych zdarzen, choroba, wypadek)
Wejście w dorosłość jest procesem zróżnicowanym i zindywidualizowanym; może to być: (Kloep i Hendry) start learning		1. stan szczęśliwej stagnacji, bez umiejętn. do funkcj. w świecie dorosłych 2. niepodejmowanie zobowiązań związanych z dorosłością z powodu braku zasobów i umiejętności 3. osiągnięcie dorosłości pod wpływem hartujących doświadczeń życiowych
wskaźniki dorosłości: start learning		-poczucie gotowości do wypełniania dorosłych ról -podejmowanie dorosłych zadań -poczucie odp. za innych -uzyskanie autonomii
dorosłość: start learning		osiągnięcie dojrzałości, na którą składa się fizyczny i psychiczny dobrostan, jako wynik podejmowania odpowiedzialnych działań i akceptowania ról społ.
osoba dorosła posiada: start learning		-uporządkowany system wartości -stabilność emocjonalną -umiejętność logicznego myślenia -realistyczną konecpcję siebie -możliwości radzenia sobie z trudnościami
Podstawowy wyznacznik wczesnej dorosłości (Kegan): start learning		modyfikacja życia z kierowanego przez autorytety dorosłych na samodzielne zarządzanie własnym życiem
Stadia rozwoju wczesnej dorosłości (R. Gould): start learning		1) opuszczam świat moich rodziców 2) nie jestem teraz niczyim dzieckiem 3) otwieram się na to co jest we mnie
4 błędne założenia dzieciństwa, które jednostka musi odrzucić (R. Gould): start learning		1. jako dorsośli zawsze będą mieszkać ze swoimi rodzicami 2. rodzice dorosłych zawsze bedą służyć im pomocą 3. rodzice zawsze mogą uprościć skomplikowaną wew. rzeczywistość 4. diabeł i śmierść nie istnieją
Wyzwoleniu w fazie „opuszczam świat moich rodziców” sprzyja: start learning		-ugruntowanie niezależności poza domem -rozpoczęcie kariery -poszerzenie społ. horyzontów -rozwój osobistych poglądów na temat życia
Przekonaniu „nie jestem teraz niczyim dzieckiem” sprzyja: start learning		-opanowanie kompetencji -poczucie sprawstwa -wzrost pewności siebie
Co sprzyja fazie „otwieram się na to co jest we mnie”? start learning		-systematyczne doświadczenia związane z wypełnianiem nowych ról społ. prowadzą do budowania wiedzy o sobie i rozwijanej autonomii
myślenie postformalne to myślenie: start learning		-relatywistyczne (ujowanie problemów z różnych perspektyw i integrowanie ich) -dialektyczne (syntetyzowanie sprzeczności, uwzględnianie złożoności systemów) -odkrywanie problemów (kreatywne myślenie)
samoodniesienie (charakterystyka o. postformalnych): start learning		świadomość istnienia granic systemu naszej wiedzy
porządkowanie „piagetowskich o. formalnych” (charakterystyka o. postformalnych): start learning		zdolność wyboru systemu logicznego najbardziej odp. do zadania
wymiary wiedzy: start learning		-epistemologiczny -intrapersonalny -interpersonalny
Co wyznacza prawidłowy rozwój w dorosłości (Freud): start learning		zdolność do pracy i miłości
intymny związek tworzony jest przez takie komponenty relacji interpersonalnych: start learning		-emocjonalne wsparcie -niezawodność -zaufanie -wzajemna empatia -zrozumienie
Teoria kołowa Reiss - miłość charakteryzowana jako proces złożony z 4 wzajemnie powiązanych komponentów: start learning		1) zrozumienie 2) ujawnianie siebie 3) wzajemne uzależnienie 4) spełnianie się osobowości
Ewolucja związku (Reiss) jest: start learning		meaforą obrotu koła
Miłość budują 3 czynniki (Sternberg); start learning		1. namiętność 2. intymność/bliskość 3. zaangażowanie
Fazy związku - Sternberg: start learning		1. zakochanie 2. romantyczne początku 3. związek kompletny 4. związek przyjacielski 5. związek pusty 6. faza rozpadu
czym charakteryzuje się związek przyjacielski? (Sternberg) start learning		zanikiem namiętności (tylko intymność i zaangażowanie)
Czym charakteryzuje się związek pusty? start learning		zostaje tylko zaangażowanie; zanik namiętności i intymności
miłość romantyczna: start learning		bliskość i namiętność
miłość fatalna start learning		namiętność i zaangażowanie
Trendy rozwoju osobowości White: start learning		- stabilizacja tożsamości ego -nawiązywanie głębszych związków interpersonalnych -pogłębienie dziedzin aktywności -humanizacja systemu wartości -wzrost znaczenia troski o innych
najbardziej stresujące sytuacje związane z wchodzeniem w dorosłość start learning		małżeństwo, ciąża, zmiana pracy
Tożsamość (Marcia) start learning		wew., samodzielnie skonstruowana, dynamiczna organizacja popędów, zdolności, przekonań i zdarzeń z historii życia jednostki
4 statusy tożsamości: start learning		1) osiągnięta 2) nadana/odbita 3) rosproszona/dyfuzyjna 4) moratorium
2 wymiary za pomocą których zdefiniowano statusy tożsamości (Marcia) start learning		1) eksploracja 2) zobowiązania
wymiar eksploracji: start learning		doświadczanie kryzysu i poszukiwanie alternatywnych działań
wymiar zobowiązania: start learning		wybór sposobu realizowania siebie i zadań rozwojowych
najczęściej obecny wzorzec rozwojowy statusów tożsamości: start learning		dyfuzyjna -> odbita -> moratorium -> osiągnięta
co stanowi istotny predyktor dobrostanu społecznego i zdolności do generatywności? start learning		tożsamość osiągnięta w wieku 27 lat
Jak ujmowana jest tożsamość wdłg Berzonsky’ego? start learning		w kategoriach STRUKTURY (tworzą ją schematy poznawcze) oraz PROCESU (sposobów wykorzystania zasobów poznawczych w trakcie rozwiązywania problemów życiowych
3 style budowania tożsamości (Berzonsky) start learning		1. informacyjny 2. normatywny 3. dyfuzyjno-unikający
styl tożsamości (Berzonsky): start learning		metody, za pomocą których ludzie konstruują wiedzę o sobie (czyli budują tożsamość) oraz rolę jaką pełni ona przy podejmowaniu decyzji życiowych
zachowania prokrastynacyjne start learning		zwlekanie, ociąganie się, odwlekanie, opóźnianje lub przekładanie czegoś na później, ujawniające się w różnych dziedzinach życia
na wybór pracy mają wpływ: (4) start learning		-pochodzenie i wartości rodzinne -wykształcenie i inteligencja -płeć -osobowość
Teoria rozwoju zawodowego - Super (7) start learning		1. Faza krystalizacji 2. specyfikacji 3. implementacji 4. stabilizacji 5. konsolidacji 6. schyłkowa 7. emerytura
Klimakterium start learning		okres w życiu człowieka dorosłego kiedy następuje osłabienie lub utrata zdolności rozrodczych; spadek poziomu hormonów (tesosteronu i estrogenu)
inteligencja płynna start learning		inteligencja abstrakcyjna; ujawnia się w testach wymagających rozwiązywania w sposób twórczy
inteligencja skrystalizowana start learning		inteligencja konkretna; zdolność do skutecznego radzenia sobie z problemami
średnia dorosłość to okres, w którym jednostki: start learning		zaangażowane są w wielorakie role
zadania normatywne okresu średniej dorosłości: start learning		-osiągnięcie stabilizacji w rodzinie -zaangażowanie w pracę zawodową i osiągnięcie zadowolenia i sukcesu -wypełnianie obowiązków wobec własnych dzieci i starzejących się rodziców
Kryzys średniej dorosłości - Jaques start learning		uświadomienie sobie własnej, zbliżającej się śmierci
kryzys połowy życia (Oleś) start learning		to proces intensywnych i subiektywnie trudnych przemian osobowości, które dot. koncepcji siebie, świata i wartości oraz zadań życiowych
2 wymiary kryzysu wdłg Olesia start learning		ciągłość-zmiana; reflekcja-działanie
psychologiczne uwarunkowania kryzysu (badania na mężczyznach): start learning		-niejasna koncepcja przyszłości -słabo uporządkowany system wartości -emocjonalnie zorientowane strategie radzenia sobie ze stresem -mało refleksyjni, mało sumienni w działaniu -mało otwarci na nowe doświadczenia
wymiary kryzysu: start learning		-dojrzałość psychologiczna - intensywność kryzysu -akceptacja losu i śmierci
system poznawczy tworzą 3 wymiary: start learning		1) przetwarzanie inf. 2) wiedza ekspercka 3) myślenie postformalne
wiedza w okresie średniej dorosłości staje się: start learning		zróżnicowana, zautomatyzowana, intuicyjna
kryteria wiedzy eksperckiej: start learning		-w. faktograficzna -w. proceduralna -osadzenie w kontekście biegu życia -relatywizm wartości i tolerancja -świadomość i radzenie sobie z niepewnością
na co pozwala zakapsułowana wiedza (ekspertywna): start learning		-rozwiązywanie słabo zdefiniowanych problemów -dostrzeganie nowych problemów i możliwości ich rozwiązywania -twórczość w ramach wiedzy eksperckiej
mądrość start learning		ekspertywność w rozwiązywaniu problemów zwązanych z pragmatyką życia
czynniki wpływające na rozwój mądrości start learning		1) sprzyjający kontekst doświadczeń (wiek, kultura) 2) przesłanki rozwoju wiedzy eksperckiej (mentor, doświadczenie życiowe) 3) czynniki osobowe (inteligencja, cechy itp)
kryzysy w średniej dorosłości - Peck start learning		1) cenienie mądrości/cenienie sił fizycznych 2) socjalizowanie się/seksualność 3) katektyczna giętkość/katektyczne zubożenie 4) giętkość umysłowa/umysłowa sztywoścć
giętkość umysłowa start learning		elastyczność w opiniach, działaniach, wrażliwość na nowe idee
kryzysy w późnej dorosłości - Peck start learning		1) różnicowanie się ego/zaabsorbowanie rolą człowieka pracującego 2) wykraczanie poza swoje ciało/nadmierne zajmowanie się nim 3) wzniesienie się ponad ego/zaabsorbowanie swym ego
średnia dosrosłość - pokolenie... start learning		„pomiędzy” dorastającymi dziećmi a starszejącymi się rodzicami (sandwich generation)
syndrom drzwi obrotowych start learning		dzieci wracają do domu
rodzaje związków dziadków z wnukami start learning		-związek zdystansowany -związek towarzyski -związek zaangażowany
Co leży u podstaw kryzysu kariery zawodowej? start learning		rozbieżność między oczekiwaniami wobec zawodu a wykonywaną pracą
Co cechuje wypalenie zawodowe? start learning		- wyczerpanie emocjonalne -poczucie utraty możliwości wykonywania zawodu w sposób efektywny i zaangażowany
Fazy wyczerpania zawodowego- Maslach: start learning		1) faza wyczerpania emocjonalnego 2) faza depersonalizacji 3) faza braku poczucia własnych osiągnięć
model rozwoju Levinsona jest... start learning		cykliczny, występują w nim okresy zmian i względnej stabilizacji podstawowych typów aktywności i związków jednostki z otoczeniem
podstawowe pojęcia w koncepcji Levinsona: start learning		bieg życia, cykl życia, struktura życia, era, stadium, faza(era), przejście
bieg życia - Levinson start learning		proces zmian i stabilizacji w zakresie wybranych aspektów życia
cykl życia - Levinson start learning		cykliczne następstwo okresów przemian i względnej stabilności. Każdzy człowiek przechodzi przez te same etapy w życiu.
struktura życia - Levinson start learning		podstawowy w danym czasie wzorzec aktywności osoby i powiązań z otoczeniem
Co wchodzi w skład struktury życia? start learning		potrzeby, cele, postawy, role, jakość i wzory stosunków z innymi, w powiązaniu z potencjałem jednostki
3 aspekty struktury życia - Levinson start learning		- społ.-kulturowe właściwości świata, w którym człowiek żyje - udział w otaczającym świecie -wiedza o sobie i ustosunkowanie się do siebie
marzenia - Levinson start learning		oczekiwana koncepcja życia (małżeństwo, kariera zawodowa); formułowane w okresie przemian w dorosłe życie
4 ery życia - Levinson: start learning		Era I - przeddorosłość, Era II - wczesna dorosłość, Era III - wiek pełni dorosłości, Era IV - późna dorosłość
Podział er na 3 krótsze okresy: start learning		1) faza nowicjatu 2) faza środkowa 3) faza kulminacyjna
Pomiędzy erami występują ... (Levinson) start learning		okresy przejściowe
BOOM (Levinson, wczesna dorosłość) start learning		stawanie się panem samego siebie
Główne zadania wczesnej dorosłości (Levinson) start learning		-działalność zawodowa - włączenie się w świat ludzi dorosłych
główne zadanie średniej dorosłości (Levinson) start learning		integracja przeciwstawnych wew. tendencji
Przeciwstawne tendencje (Lecinson) start learning		1) młodość/starość 2) destrukcja/twórczość 3) męskość/kobiecość 4) więź z otoczeniem/oddzielenie
Główne zadanie rozwojowe w późnej dorosłości (Levinson) start learning		konfrontacja ze śmiercią
3 rodzaje wieku człowieka starego start learning		1. chronologiczny 2. biologiczny 3. psychologiczny
Podokresy późnej dorosłości wdłg wieku start learning		-starość wczesna (60-74) -starość zaawansowana (75-89) - starość późna (powyżej 90)
Co jest ogólną cechą rozwoju, obecną w każdym okresie życia? - Baltes start learning		kształtowanie się różnych form adaptacji
Model pomyślnego starszenia się - model selektywnej optymalizacji i kompensacji (SOC) - Baltes start learning		model zakłada, iż ogólną cechą rozwoju człowieka w ciągu życia jest ciągłe kształtowanie się wyspecjalizowanych form adaptacji
pomyślne starzenie się - Baltes start learning		maksymalizowanie pozytywnych efektów i minimalizowanie negatywnych; koncentrowanie się na istotnych obszarach życia a wycofywanie się z mniej ważnych
przystosowanie się do starości opiera się na 3 mechanizmach: (Baltes) start learning		1. Selekcja 2. Optymalizacja 3. Kompensacja
selekcja -Baltes start learning		polega na ograniczaniu się do wybranych dziedzin funkcjonowania z uwagi na fakt, że w wyniku starzenia się dochodzi do ubytków w zakresie potencjału adaptacyjnego. wybór powinien dot. dziedzin priotyteowych
Priorytetowy charakter wybieranych dziedzin w procesie selekcji wyznaczany jest przez (Baltes) start learning		-wymogi środowiska -indywidualne preferencje -motywy i cele osoby -jej możliwości biol.
optymalizacja - Baltes start learning		zaangażowanie posiadanych rezerw w celu maksymalizacji sprawności działania w wybranych dziedzinach życia i w związanych z nimi formach aktywności
selektywna optymalizacja - Baltes start learning		selekcja i optymalizacja są ze sobą powiązane; mechanizm wyboru obszarów funckjonowania dla których zostanie utrzymana wysoka sprawność
przystosowanie zachodzi z udziałem? start learning		mechanizmów selektywnej optymalizacji
kompensacja - Baltes start learning		obejmuje rozwój mechanizmów wyrównujących i/lub zastępujących funkcje, które uległy pogorszeniu. Środki zastępujące: okulary, laska, aparat sluchowy, notatki
obszary wymagające wsparcia u osób starzejących się: start learning		-funckje poznawcze -samoocena -tożsamość
wspomaganie w zakresie osiągania pomyślnego starzenia się powinno obejmować: start learning		-działania aktywizujące - działania wspomagające mechanizm kompensacji lub inicjujące jego wystąpienie -działania facylitujące (wspierające) nowe zjawiska adaptacyjne i wspomgające ich pozytywny wpływ na proces starzenia
strategie kompensacyjne stosowane przez osoby starsze: start learning		-zapiski w kalendarzu, notatki, kateczki, listy rzeczy do zrobienia -regularny tryb życia
Co może stanowić czynnik kompensacyjny? start learning		większa wiedza i doświadczenie
Na inteligencję składa się: start learning		-elementarne procesy inf. uniwersalne, niezależne od treści, uwarunkowane genetycznie - wiedza deklaratywna i proceduralna
badania longituidalne 7letnie nad funkcjonowaniem intelektualnum - Baltes start learning		•inteligecja skrystalizowana - wyższe wyniki •giętkość poznawcza -brak zmian •wizualizacja - wyniki wyższe •giętkość wzrokowo-motoryczna -regres
mądrość - definicja start learning		wiedza o podstawowej pragmatyce życia (Baltes) - korzystanie z inteligencji i doświadczenia dla osiągnięcia dobra wspólnego (Sternberg)
mądrość start learning		wiedza o podstawowj pragmatyce życiowej i ludzkiej kondycji, decyduje o doborze strategii radzenia sobie z problemami życiowymi; wiąże się z orentacją na wspólne dobro z rozumieniem.
Składniki mądrości - Baltes start learning		1) wiedza faktograficzna 2) wiedza proceduralna (-rozumienie znaczenia kontekstu, -rozumienie znaczenia wartości, pojmowanie nieprzewidywalności skutków decyzji)
Gerotranscendencja start learning		Proces który prowadzi do zmiany metaperspektywy z postrzegania materialnego i racjonalnego na postrzeganie bardziej kosmiczne i transcendente. Pomyślne starzenie się.
Koherencja - składniki start learning		sensowność, zrozumiałość, zaradność
Wymień główne czynniki rozwoju za K. Dąbrowskim: start learning		1) fizjologia 2) uwarunkowanie społeczne 3) wewnętrzna siła autokreacji
źródła rezerwy poznawczej w wieku senioralnym: start learning		-uwatunkowania biol. -gospodarowanie czasem wolnym -relacje społeczne -cech osobowości
Co jest podstawowym warunkiem rozwoju? start learning		osobiste zaangażowanie we własny rozwój

rozwojówka

You must sign in to write a comment

More