pk 07

pojęcie władza wykonawcza co to?

strefa działalności państwa, nakierowana na wykonywanie prawa, bieżące prowadzenie polityki państwa i realizację innych zadań związanych z sprawami publicznymi. Jedna z trzech władz trójpodziału władzy (obok ustawodawczej i sadowniczej)

jakie są dwa główne modele władzy wykonawczej? Jakie różnice?

monokratyczny i dualistyczny; różnice miedzy nimi są związane ze sposobem organizacji systemu rządów i określeniem relacji między poszczególnymi organami

Czym jest model systemu monokratycznego?

występuje w państwach, w których przyjęto tzw. prezydencki system rządów. władza należy do jednego podmiotu, skupiającego całość funkcji wykonawczej w państwie. Prezydent jest wybierany zwykle w wyborach powszechnych, nie ponosi odp polit przed parlamen

Czym jest model systemu dualistycznego?

władza wykonawcza jest podzielona między dwa organy: Prezydenta i RM (rząd). Prezydent- funkcje reprezentacyjne, nie ponosi odp przed parlamentem; jest wybierany pośrednio, nie w wyborach powszechnych.

Jakie są odgałęzia systemu dualistycznego?

system kanclerski i gabinetowy

Czym jest model gabinetowy?

w modelu gabinetowym rząd ma charakter kolegialny (oparty na współpracy grupy osób), a na czele stoi premier. Rząd i indywidualni jego członkowie ponoszą odp polit przed parlamentem.

Czym jest model kanclerski?

w modelu kanclerskim wzmocnioną pozycję ma kanclerz, który kieruje pracami rządu. Członkowie rządu ponoszą odp przed kanclerzem, ale nie przed parlamentem.

Co to funkcja arbitra prezydenta?

prezydent powinien czuwać nad konstytucyjną ciągłością państwa oraz łagodzić napięcia między Sejmem a rządem.

Jaki jest system w RP?

organizacja władzy wykonawczej jest oparta na zasadzie dualizmu, czyli odrębnego funkcjonowania Prezydenta oraz rządu z premierem na czele.

Co daje istnienie kadencji?

zapewnia rotację na stanowisku i uniemożliwia koncentrację władzy w ręku tej samej osoby przez dłuższy czas. Ta sama osoba może pełnić ograniczoną liczbę kadencji.

Jaką odpowiedzialność ma Prezydent?

nie ponosi odp przed parlamentem. niezależność tę ogranicza kontrasygnata. Prezydent podlega odp konstytucyjnej za złamanie prawa (przed Trybunałem Stanu)

co to zasada incompatibilitas?

ta zasada wzmacnia niezależność prezydenta, zakaz pełnienia innych funkcji lub urzędów.

Kto przyjmuje przysięgę nowo wybranego prezydenta?

Zgromadzenie Narodowe.

Ile trwa kadencja prezydencka?

5 lat z możliwością jednej reelekcji. Może zostać ona wydłużona w wypadku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego.

Cechy wyborów?

powszechne (obywatelstwo-wiek-niekaralność pozbawieniem praw wyborczych) równe, bezpośrednie i tajne

Jakie są wymogi stawiane kandydatom na prezydenta?

1. polskie obywatelstwo 2. ukończone 35 lat 3. korzystanie z pełni praw wyborczych do Sejmu 4. zgłoszenie przez ≥100 tys. obywateli mających prawo wybierania do Sejmu.

Kto stwierdza ważność wyborów?

Sąd Najwyższy

Kto tymczasowo przejmuje obowiązki Prezydenta gdy ten nie może?

Prezydent zawiadamia Marszałka Sejmu, który przejmuje jego obowiązki.

Gdy nie może zawiadomić Marszałka Sejmu prezydent to co?

Wówczas o stwierdzeniu przeszkody w sprawowaniu urzędu przez prezydenta rozstrzyga Trybunał Konstytucyjny na wniosek Marszałka Sejmu.

Gdy nie przez prezydenta to jak?

To wtedy TK powierza Marszałkowi Sejmu tymczasowe wykonywanie obowiązków Prezydneta.

Jak nie Marszałek Sejmu to kto?

Marszałek Senatu przejmuje te obowiązki

Co wydaje Prezydent?

Korzystając ze swoich konstytucyjnych i ustawodawczych kompetencji, wydaje akty urzędowe.

Co wymaga akt urzędowy

dla ważności dokumentu kontrasygnaty, podpisu i Prezydenta i Prezesa RM, ktory ponosi odp polit przed Sejmem.

Co to prerogatywa?

akty urzędowe, do których wyjątkowo nie jest potrzebna kontrasygnata Prezesa RM. Katalog prerogatyw jest zamknięty, a zatem nie może być poszerzany bez zmiany Konstytucji.

Przed kim stoi Prezydent (odpowiedzialność)?

Prezydent za naruszenie Konstytucji, ustawy lub za popełnienie przestępstwa jest odp przed Trybunałem Stanu.

Kto uchwala postawienie prezydenta w stan oskarżenia?

Zgromadzenie Narodowe i jego uchwała 2/3 głosów

Co to Rada Ministrów?

kolegialny organ władzy wykonawczej (egzekutywy), na czele Prezes RM. Jest to drugi, obok Prezydenta, organ władzy wykonawczej.

Czym kieruje Rada Ministrów?

administracją rządową, czyli wszystkie organy i obsługujące je urzędy, które funkcjonują w strukturze hierarchicznego podporządkowanja rządowi.

kim jest wojewoda?

organ terenowej administracji rządowej

Jaką politykę prowadzi RM?

wewnętrzną i zagraniczną państwa.

Jakie są posiedzenia RM?

niejawne, zwołuje Prezes RM, kworum wynoszące większość członków RM.

Jak działa wotum nieufności?

Sejm może wyrazić ministrowi wotum nieuf. Wniosek o wyrażenie te może być zgłoszony przez ≥69 posłów. Prezydent odwołuje ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieuf i większością głosów ustawowej liczby posłów. Prezydent dokonuje zmian w składzie RM.

Co to konstruktywne wotum nieufności?

Wniosek o konstruktywne wotum nieufności składa się w formie pisemnej. Musi być podpisany przez 46 posłów z imiennym wskazaniem kandydata na stanowisko Prezesa RM.

Jaka jest zasada w systemie parlamentarno-gabinetowym?

rząd pochodzi od parlamentu i ponosi przed nim polityczną odpowiedzialność.

Odpowiedzialność polityczna członków Rady Ministrów

ponoszona przed sejmem. skutkiem jest wotum nieufności. Ta odpowiedzialność może być indywidualna (wobec konkretnego ministra) lub solidarna (konstruktywne wotum nieufności lub zaufania na wniosek Prezesa RM).

Odpowiedzialność konstytucyjna członków RM

Jest to odp prawna (karna) ponoszona przed Trybunałem Stanu. Odp konstytucyjna ma charakter indywidualny i wiąże się z popełnieniem przez członka RM, deliktu konstytucyjnego".