Question  |
Answer |
NSAID - MECHANIZM DZIAŁANIA W stężeniu terapeutycznym start learning
|
|
Hamują syntezę prostaglandyn na etapie cyklooksygenacji kwasu arachidonowego (AA) – hamują cyklooksygenazę (COX czyli syntetaza prostaglandyny H) we wszystkich komórkach.
|
|
|
COX ostatecznie prowadzi do syntezy start learning
|
|
tromboksanu, prostacyklin i innych prostaglandyn COX przyłącza tlen do prostaglandyn, generuje niestabilne pochodne nadtlenkowe PGG2 (endonadtlenki), które pod wpływem peroksydaz, izomeraz i reduktaz przechodzą w PGH2 a ta w tromboksan, prostacyklinę i inne PG
|
|
|
Siła hamowania COX jest zależna od start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
COX-1 enzym konstytucyjny działa na start learning
|
|
żołądek, naczynia nerkowe, agregacja płytek krwi,
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
COX-2 enzym indukowany przez start learning
|
|
|
|
|
COX-2 enzym indukowany przez cytokiny podczas start learning
|
|
zapalenia (w 60% homologiczny z COX-1).
|
|
|
|
start learning
|
|
indukcyjny (konstytucyjny?)
|
|
|
COX-3 indukcyjny (konstytucyjny?) dbałą w start learning
|
|
mózgu (gorączka) i nerkach
|
|
|
Niektóre NSAID redukują aktywność izomeraz ograniczając powstawanie szczególnie niektórych PG start learning
|
|
(PGE2 – fenylobutazon, fluniksyna)
|
|
|
eNSAID W zasadzie nie działają na lipooksygenazę AA, ale start learning
|
|
są eNSAID (podwójne inhibitory) które hamują 5-LOX syntezę LTB4
|
|
|
W wysokim stężeniu (nie wszystkie NSAID) start learning
|
|
Wpływają na syntezę substancji międzykomórkowej - Wpływają na funkcjonowanie błon komórkowych - Zmieniają funkcjonowanie neutrofili - Działają immunosupresyjnie
|
|
|
W wysokim stężeniu (nie wszystkie NSAID) Wpływają na syntezę substancji międzykomórkowej start learning
|
|
hamują syntezę proteoglikanów (zmiana aktywności metaloproteinaz: kolagenaza, elastaza, hialuronidaza, ograniczenie działania wolnych rodników)
|
|
|
W wysokim stężeniu (nie wszystkie NSAID) Wpływają na funkcjonowanie błon komórkowych start learning
|
|
ograniczając interakcję niektórych receptorów (głównie proces adhezji) + zmieniają aktywność białek Gie poprzez fosforylację lipidów błonowych
|
|
|
W wysokim stężeniu (nie wszystkie NSAID) Zmieniają funkcjonowanie neutrofili start learning
|
|
blokada Uwalniania Enzymów lizosomalnych, zahamowanie powstawania Rodników Nadtlenkowych, zahamowanie Adhezji neutrofili do endotelium.
|
|
|
W wysokim stężeniu (nie wszystkie NSAID) Działają immunosupresyjnie start learning
|
|
raczej poprzez ograniczenie syntezy PGE2 (?)
|
|
|
NSAID WŁAŚCIWOŚCI FARMAKODYNAMICZNE (OGÓLNIE) start learning
|
|
Wywierają działanie przeciwzapalne, - przeciwbólowe, - przeciwgośćcowe, - przeciwgorączkowe. Znoszą lub łagodzą bóle głowy, mięśni, bóle kostno-stawowe i bóle pooperacyjne
|
|
|
NSAID W zasadzie nie hamują start learning
|
|
przewlekłych bólów pochodzenia trzewnego (ale istnieją wyjątki)
|
|
|
|
start learning
|
|
Hamują krzepnięcie krwi poprzez blokowanie agregacji płytek (mniej TXA2) płytki nie syntetyzują COX czyli przedłużone krwawienie
|
|
|
NSAID działanie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe w bólach głowy start learning
|
|
paracetamol, fenacetyna, aminofenazon, metamizol, propyfenazon, kw. acetylosalicylowy i pochodne paracetamol (acetaminofen, acetyloaminofenol), aminofenazon (amidopiryna), metamizol (noramidopiryna),
|
|
|
NSAID działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe w zapaleniach mięśni i stawów start learning
|
|
fenylobutazon, klofezon, dikofenak, indometacyna, piroksykam, ibuprofen, fenbufen, ketoprofen, naproksen, kw. mefenamowy, kw. acetylosalicylowy i pochodne.
|
|
|
NSAID leczenie rozpoczynać dawkami start learning
|
|
maksymalnymi dla danego leku - ocena siły działania terapeutycznego i toksycznego. Lek należy dobierać indywidualnie (optymalny efekt leczniczy, najniższe objawy niepożądane)
|
|
|
WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOKINETYCZNE (OGÓLNIE) start learning
|
|
dobre wchłanianie z p. pokarmowego - parenteralnie często bolesność - silnie łączą się z białkami osocza - duże różnice gatunkowe w metabolizmie i eliminacji - zw. młode i stare wymagają zredukowania dawki
|
|
|
NSAID dobre wchłanianie z p. pokarmowego start learning
|
|
(najczęściej słabe kwasy) – F 80-90% można podawać z pokarmem ale pokarm wpływa na proces wchłaniania (F = 60-80%).
|
|
|
NSAID przy formulacjach parenteralnych często bolesność start learning
|
|
(formulacje zasadowe) preferowane podawanie dożylne (fenylobutazon tylko I.V.).
|
|
|
NSAID silnie łączą się z białkami osocza start learning
|
|
(99%, z wyjątkiem salicylanów 50-80%), ograniczona penetracja do tkanek (Vd = 0,1 - 0,3 l/kg), ale wysokie koncentracje stwierdzane w wysięku zapalnym
|
|
|
NSAID duże różnice gatunkowe w metabolizmie i eliminacji start learning
|
|
Uwaga na kota (mało danych farmakokinetycznych, niewydolny P450 + niewydolne sprzęganie z kw. glukuronowym)
|
|
|
NSAID - zw. młode i stare wymagają start learning
|
|
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE ogólnie start learning
|
|
Różnie wyrażone dla poszczególnych leków. Psy i koty bardziej podatne niż ludzie. Ogólnie związane są z hamowaniem aktywności COX-1
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE na – wymień start learning
|
|
przewód pokarmowy – nerki – krew – skóra – wątroba – układ oddechowy - inne
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE przewód pokarmowy start learning
|
|
drażnienie błony śluzowej co daje nam - nudności, - wymioty, - biegunki nadmierne wydzielanie kwasu, spadek ilości śluzu co daje owrzodzenia
|
|
|
Biorąc pod uwagę przewód pokarmowy razem z NSAID można stosować start learning
|
|
ranitydynę, cymetydynę lub jednocześnie z NSAID misoprostol - sukralfat)
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE nerki start learning
|
|
zmniejszenie przepływu krwi przez nerki, zmniejszenie wydalania wody i sodu co daje obrzęki wzrost wydzielania hormonu antydiuretycznego, hiperkaliemia. Objawy te występują szczególnie przy stosowaniu leków wolno eliminowanych i w podeszłym wieku.
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE Śródmiąższowe zapalenie nerek start learning
|
|
przy długotrwałym stosowaniu
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE krew start learning
|
|
przedłużenie czasu krwawienia - (fenylobutazon) mogą uszkadzać szpik
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE skóra start learning
|
|
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE wątroba start learning
|
|
uszkodzenie (heptatotoksyczność)
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE układ oddechowy start learning
|
|
skurcz oskrzeli, astma (wzrost aktywności LT)
|
|
|
NSAID DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE inne start learning
|
|
opóźniają wystąpienie porodu i przedłużają akcję porodową, - obrzęk krtani, - ogólna pokrzywka, - wstrząs, - utrata przytomności,
|
|
|
NSAID PODSTAWOWE INTERAKCJE start learning
|
|
nie stosować z glukokortykosteroidami - interakcje z lekami silnie wiążącymi się z białkami osocza - ostrożnie z aminoglikozydami - nefrotoksyczność
|
|
|
Działanie NSAID na chrząstkę stawową - działanie ochronne wymień leki start learning
|
|
pochodne kwasu propionowego, oksykamy
|
|
|
Działanie NSAID na chrząstkę stawową - działanie uszkadzające start learning
|
|
pochodne pirazolu i salicylany
|
|
|
Działanie NSAID na chrząstkę stawową w wysokich dawkach start learning
|
|
działanie uszkadzające - wszystkie NSAID
|
|
|
Meloksykam, Karprofen skutki działania start learning
|
|
nasilenie biosyntezy proteoglikanu i kwasu hialuronowego HA ale stymulują syntezę IL-1 IL-1 - COX2 - PGE2 – hamuje syntezę kw. hialuronowego
|
|
|
