Question  |
Answer |
co oceniamy w badaniu ogólnym moczu? start learning
|
|
barwę, odczyn, ciężar właściwy, przejrzystość, zapach
|
|
|
zespół nefrytyczny- objawy start learning
|
|
białkomocz mniejszy bądź równy 3,5g/dobę krwiomocz nadciśnienie tętnicze azotemia skąpomocz obrzęki o niewielkim nasileniu aktywny osad moczu
|
|
|
najczęstsza przyczyna Z. nefrytycznego start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
duży białkomocz (>3,5 g/d) obrzęki, małe stężenie białka we krwi (gdyż jest ono tracone z moczem) duże stężenie lipidów we krwi, gł. cholesterolu
|
|
|
najcz. przyczyny z. nerczycowego start learning
|
|
U dzieci - submikroskopowe kłębuszkowe zap nerek. U dorosłych ok. 2/3 -pierwotne kłębuszkowe zap nerek (nefropatia błoniasta), 1/3 inna choroba, której powikłaniem jest uszk nerek (cukrzyca, toczeń, skrobiawica)
|
|
|
wskazania do biopsji nerki start learning
|
|
nieznana przyczyna dużego białkomoczu, krwiomoczu, ONN, choroby układowe (toczeń, zapalenie naczyń). Biopsję nerki przeszczepionej, jeżeli podejrzewa się jej odrzucanie lub inną przyczynę pogorszenia czynności.
|
|
|
Przeciwwskazania do biopsji start learning
|
|
Skaza Niekontrolowane NT Brak współpracy pacjenta Otyłość torbiele Pojedynczna nerka ZUM Zakaż skóry w okolicy bioptowanej nerki Neo
|
|
|
skutki uboczne sterydoterapii start learning
|
|
z. Cushinga, bezsenność, hipomania, ostre wrzody, zap trzustki, zaćma, ↑ p śródczasz., osteoporoza, cukrzyca, opóźn gojenia, ścieńczenie skóry, chrypka, kandydoza (wziewne), hydrokortyzpn u dzieci opóźnia wzrost, ↓K+, Cl- ↑Na+ → ↑RR, obrzęki, NS
|
|
|
powikłania dializy otrzewnowej start learning
|
|
zapalenie otrzewnej, zap. ujścia i tunelu cewnika, mechaniczne (przepukliny, zacieki • zaburz funkcji cewnika i otrzewnej jako błony +psycholog.!
|
|
|
przeciwwskazania do przeszczepu nerki start learning
|
|
choroba nowotworowa nie poddające się leczeniu zakażenia (np. HIV) ciężkie uszkodzenie innych narządów (zwłaszcza układu krążenia) zaawansowany wiek nałogi prowadzące do utraty zdrowia (nadużywanie alkoholu, narkotyki)
|
|
|
|
start learning
|
|
↑K w diecie, niedostateczne wydalanie przez nerki, zaburz transportu K, zaburz gospodarki wodno-elekt, niedotlenienie tkanek, nagłe uwalnianie K z uszk kom, Leki p/nadcisnien
|
|
|
|
start learning
|
|
bóle i uczucie mrowienia w mięśniach, zaburzenia równowagi, zawroty głowy kłopoty z koordynacją ruchową, nieregularna praca serca
|
|
|
|
start learning
|
|
diuretyki pętlowe, wodorowęglany(↑pH), insulina+glukoza (1:5), B2-mimetyki, dializy, żywice jonowymienne, powodowanie biegunek
|
|
|
zasady kwalifikacji do przeszczepu nerki start learning
|
|
GFR <15 (gdy nerka+serce to <30) i brak przeciwwskazań
|
|
|
powikłania przeszczepu nerki start learning
|
|
chirurgiczne (zw. z operacją) zakażenia związane z intensywnym leczeniem immunosupresyjnym oraz ostre odrzucanie przeszczepu
|
|
|
co służy do oceny funkcji wydalniczej nerek? start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
Nieprawidłowości strukturalne lub czynnościowe nerek utrzymujące się >3 miesięcy, z lub bez upośledzenia przesączania kłębuszkowego
|
|
|
markery uszkodzenia nerek start learning
|
|
Albuminuria Białkomocz Krwiomocz Wałeczki (szczególnie z elementami komórkowymi)
|
|
|
|
start learning
|
|
uszk. nerek z prawidłowym lub zwiększonym GFR (>90) Zwykle obecna albuminuria
|
|
|
|
start learning
|
|
uszkodzenie nerek z niewielkim zmniejszeniem eGFR ("Utajona PNN")
|
|
|
|
start learning
|
|
PNN wyrównana - niewielkie do znacznego zmniejszenie eGFR
|
|
|
|
start learning
|
|
znacznego stopnia zmniejszenie eGFR (<30)
|
|
|
|
start learning
|
|
schyłkowa niewydolność nerek (eGFR <15)
|
|
|
|
start learning
|
|
nefropatia cukrzycowa!, nadciśnieniowa, nefropatia miażdżycowa, choroby małych naczyń i pierwotne kłębuszkowe zapalenie nerek
|
|
|
|
start learning
|
|
Śródmiąższowe zapal. nerek, choroby z obecnością torbieli, wtórne kłębuszkowe zapal. nerek, amyloidoza wtórna, szpiczak mnogi, nowotwory ukł. moczowego
|
|
|
|
start learning
|
|
osłabienie, zmęczenie, niedożywienie lub wyniszczenie, hipotermia, zmiany ilości oddawanego moczu (skąpomocz, wielomocz), zaburzenia nawodnienia (odwodnienie, obrzęki).
|
|
|
pnn- objawy z układu nerwowego start learning
|
|
uczucie zmęczenia, zaburzenia pamięci, koncentracji, snu, zmiany osobowości, senność, psychozy, depresja, obwodowa neuropatia, zespół niespokojnych nóg, drżenia mięśniowe
|
|
|
pnn- objawy z ukł. oddechowego start learning
|
|
„płuco mocznicowe”, obrzęk płuc, oddech Kussmaula
|
|
|
pnn- objawy z ukł. sercowo-naczyniowego start learning
|
|
nadciśnienie tętnicze, ból w klatce piersiowej spowodowany zapaleniem osierdzia, kardiomiopatia mocznicopwa, niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu
|
|
|
|
start learning
|
|
niesmak w ustach, jadłowstręt, nudności, wymioty, bóle brzucha „zapach mocznicowy” z ust, krwawienie, niedrożność, zapalenie trzustki
|
|
|
|
start learning
|
|
a: suchość, bladość, hiperpigmentacja, świąd (zadrapania, przeczosy) sińce, szron mocznicowy, wybroczyny, upośledzenie gojenia, zwapnienia
|
|
|
pnn- objawy z ukł. krwiotwórczego start learning
|
|
— objawy niedokrwistości (niedobór erytropoetyny, utrata krwi, skaza), limfocytopenia, skaza krwotoczna.
|
|
|
pnn- objawy z układu ruchu start learning
|
|
– bóle kości (osteodystrofia nerkowa), oslabienie i zanik mięśni
|
|
|
|
start learning
|
|
zaburzenia widzenia, wytrzeszcz gałek ocznych, „zespół czerwonych oczu”, oczopląs
|
|
|
pnn- objawy z ukł. odpornościowego start learning
|
|
upośledzenie odporności (zaburzona chemotaksja leukocytów, upośledzona odporność komórkowa), Podatnośc na zakażenia i nowotwory.
|
|
|
|
start learning
|
|
hipogonadyzm, osłabienie libodo, zmniejszone tempo wzrastania u dzieci, upośledzona tolerancja glukozy, hiperprolaktynemia, zaburzenia miesiączkowania
|
|
|
definicja ostrego uszkodzenia nerek start learning
|
|
szybka (<48h) redukcja wydolności nerek (bezwzględny wzrost stęż. kreatyniny w surowicy o >0.3 mg/dL/ procentowo o >50% lub zmniejszenie wydalania moczu <0,5 ml/kg/godz przez >6h
|
|
|
przyczyny przednerkowego OUN start learning
|
|
1. Zredukowana efekt. obj. płynu pozakomórkowego (Hipowolemia, NS, sepsa, wstrząs), 2. upośledzona autoregulacja nerek (kurcz t. doprowadzajacej/rozkurcz odprow)
|
|
|
najczęstsze przyczyny przednerkowego OUN - zmniejszenie obj. krwi krążącej start learning
|
|
odwodnienie do "trzeciej przestrzeni"! (choroby ostrego brzucha, znaczna hipoalbuminemia, ciężkie urazy mechaniczne (stłuczenie, martwica, obrzęk)
|
|
|
|
start learning
|
|
zapalne /niezapalne (toksyczne/niedokrwienne)
|
|
|
toksyny endogenne mogące powodować nerkowe niezapalne OUN start learning
|
|
mioglobina, hemoglobina, bilirubina, łańcuchy lekkie
|
|
|
egzogenne toksyny powodujace OUN start learning
|
|
glikol etylenowy (szczawiany), środki kontrastowe -leki: aminoglikozydy, amfoterycyna B, pentamidyna, foskarnet, cisplatyna, -związki chemiczne, -środki ochrony roślin
|
|
|
Ostre nerkowe OUN niezapalne- Najważniejsze przyczyny start learning
|
|
krystalizacja wewnątrzcewkowa (kw. moczowy/szczawiowy/acyklowir)
|
|
|
przyczyny nerkowego zapalnego OUN start learning
|
|
Ostre cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek (infekcyjne, w przebiegu białaczek/chłoniaków, polekowe, idiopatyczne), choroby kłębuszków i małych naczyń (zapalne: KZN, toczeń, twardzina)
|
|
|
ostre zanerkowe uszkodzenie nerek- blokada odpływu - najważniejsze przyczyny start learning
|
|
kamica, skrzepy, guz prostaty/dróg moczowych/ jamy brzusznej/miednicy, włóknienie dróg moczowych/zaotrzewnowe, pęcherz neurogenny
|
|
|
Zakażenie układu moczowego (ZUM) to start learning
|
|
obecność drobnoustrojów w drogach moczowych powyżej zwieracza pęcherza moczowego, które w warunkach prawidłowych są jałowe.
|
|
|
|
start learning
|
|
1) każde ZUM u mężczyzny 2) ZUM u kobiety z anatom. lub czynnośc. zaburz. utrudniającym odpływ moczu, bądź z upośl ogólnoustroj/miejscowych mech obronnych 3) ZUM wywołane nietypowymi drobnoustr
|
|
|
|
start learning
|
|
u kobiety z prawidłowym układem moczowo-płciowym oraz bez zaburzeń miejscowych i ogólnoustrojowych mechanizmów obronnych (czyli bez czynników ryzyka ZUM) i jest wywołane przez drobnoustroje typowe dla ZUM.
|
|
|
Czynniki ryzyka powikłanego ZUM start learning
|
|
astój moczu, kamica moczowa, refluks pęcherzowo-moczowodowy, cewnik w pęcherzu moczowym, cukrzyca (zwłaszcza niewyrównana), starszy wiek, ciąża i połóg, leczenie szpitalne z innych przyczyn.
|
|
|
|
start learning
|
|
E. coli (≤50%), większy niż w niepowikłanych ZUM udział bakterii z rodzajów m.in. Enterococcus (do 20%), Klebsiella (10–15%), Pseudomonas (~10%), P. mirabilis oraz zakażeń więcej niż jednym drobnoustrojem
|
|
|
|
start learning
|
|
pomimo obecności znamiennego bakteriomoczu w prawidłowo pobranych próbkach moczu nie występują objawy kliniczne ZUM; nie wymaga leczenia z wyj: kobiety w ciąży, os przed zabiegami, faceci przed przezcewkowa resekcja prostaty
|
|
|
niepowikłane ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek - objawy start learning
|
|
ból w ok. lędźwiowej o różnym nasileniu, złe samopoczucie, dreszcze i gorączka; dolegliwości dyzuryczne, nudności i wymioty. +objaw Goldflama (zwykle jednostronny), niekiedy tkliwość w podbrzuszu z powodu zap. pęcherza, które poprzedziło OOZN i nadal trwa
|
|
|
niepowikłane zapalenie pęcherza moczowego - objawy start learning
|
|
dyzuria, częstomocz i ból w okolicy nadłonowej, niekiedy nietrzymanie moczu i krwiomocz (w ~40% przypadków) oraz tkliwość uciskowa okolicy nadłonowej. Stwierdza się leukocyturię i zwykle bakteriomocz >105 CFU/ml
|
|
|
|
start learning
|
|
ostra niewyd. nerek(skrajne przewodnienie, odwodnienie) + zatrucia (metanol, aspiryna, teofilina, glikol etylenowy, lit, mannitol.) / przewlekła choroba nerek
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
uszkodzenie cewek przy prawidłowej glikemii
|
|
|
|
start learning
|
|
od 1003 do 1035 (osmolalność: 50 do 1200 mOsm/kg wody)
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
barwniki żółciowe w moczu start learning
|
|
bilirubina w żółtaczce miąższowej i zaporowej, urobilinogen w hemolitycznej (mogą być wyniki fałszywie - i +)
|
|
|
dopuszczalna ilość białka w moczu DOBOWYM start learning
|
|
|
|
|
Jakościowa analiza białkomoczu start learning
|
|
wydalania albumin i wielkocząst globulin-> kłębuszkowy; izolowany białkomocz małocząst (np. 2mikroglobulina) < 2 g/d->cewkowy
|
|
|
|
start learning
|
|
ZUM pow. przez drobnoustroje wolno rosnące/ nie rosnące na zwykłych podłożach (Ureaplasma, Mycoplasma, Candida, beztlenowce), nefropatie śródm-cewkowe (gruźlica), f. reparacyjna ostrego OZN, kamica, poch z dróg rodnych
|
|
|
|
start learning
|
|
u zdrowego, w stanach z gorączką, matryca dla innych typów, >100/1 ml patologia
|
|
|
|
start learning
|
|
- szkliste + białkowe wtręty - w uszkodzeniu cewek
|
|
|
|
start learning
|
|
leukocytarne (ZUM, proliferacyjne KZN) i erytrocytarne (proliferacyjne KZN)
|
|
|
wałeczki z nabłonka cewek nerkowych – start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
– zbite konglomeraty moczanów
|
|
|
|
start learning
|
|
mioglobinowe, hemoglobinowe
|
|
|
diagnostyczne kryształki w moczu start learning
|
|
w cystyny, leucyny, tyrozyny, ksantyny i leków
|
|
|
znamienny wzrost mocznika niezależny od wydolności nerek start learning
|
|
u chorych na diecie bogatobiałkowej, leczonych tetracyklinami, glikokortykoidami, u chorych ze wzmożonym katabolizmem (gorączka, posocznica, kwasica nieoddechowa, odwodnienie)
|
|
|
|
start learning
|
|
badanie pęcherza moczowega po wprowadzeniu środka cieniującego przez cewnik lub przez nakłucie nadłonow
|
|
|
cystografia mikcyjna- wskazania start learning
|
|
urazy pęcherza i podejrzenie przetok moczowych podejrzenie wstecznego odpływu moczu z pęcherza
|
|
|
|
start learning
|
|
badanie dróg moczowych po bezpośrednim podaniu środka cieniującego do miedniczki nerkowej (Dr. wstępująca/zstępująca)
|
|
|
|
start learning
|
|
Krwiomocz Krwiak nad/podtorebkowy Infekcja Przetoka tętniczo-żylna Odma opłucnowa Zgon
|
|
|
