→ Moja Lekcja → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
1. mos maiorum start learning		zwyczaj przodków
2. consuetudo start learning		zwyczaj
3. ius est ars boni et aequi start learning		prawo jest sztuką stosowania tego co dobre i słuszne
4. ius civile start learning		prawo krajowe, obywatelskie
5. ius canonicum start learning		prawo kanoniczne
6. ius cogens start learning		prawo bezwzględnie wiążące, przepisy prawne, które każdy z podmiotów musi w konkretnym przypadku respektować (Istnieje jeden rodzaj powinnego zachowania)
7. ius dispositivum start learning		prawo względnie wiążące, prawo opierające się w szerokim zakresie na uznaniu autonomii woli stron (dowolne kształtowanie przez strony np. ustalenie czynszu, umowa kupna-sprzedaży)
8. ius particulare start learning		prawo miejscowe
9. ius universale start learning		prawo uniwersalne, powszechne (np. dyrektywy UE)
10. ignorantia iuris nocet start learning		nieznajomość prawa szkodzi
11. ignorantia facti non nocet start learning		nieznajomość faktów nie szkodzi
12. forum start learning		rynek, targ, sąd
13. forum competens start learning		sąd właściwy do rozpoznania danej sprawy
14. forum contractus start learning		miejsce gdzie została zawarta umowa
15. forum delicti commissi start learning		miejsce popełnienia przestępstwa
16. forum domicilii start learning		miejsce zamieszkania
17. forum originis start learning		miejsce pochodzenia
18. forum rei sitae start learning		miejsce gdzie jest przedmiot sporu
19. forum solutionis start learning		miejsce spełnienia świadczenia
20. forum soluti contractus start learning		miejsce wywiązania się z umowy
21. forum hereditatis start learning		miejsce według jakiego prawa nastąpi spadek/miejsce gdzie nastąpi spadek
22. privilegium fori start learning		przywilej stawania przed sądem specjalnym np. sąd duchowny
23. actor sequitur forum rei start learning		powód idzie/niesie powództwo do sądu pozwanego (sąd właściwy dla miejsca zamieszkania pozwanego)
24. iura novit curia! start learning		sąd (urząd) zna prawo. W prawie rzymskim to strony musiały udowodnić, że dane prawo obowiązuje. Obecnie przyjmuje się, że sąd zna prawo
25. lex start learning		ustawa
26. lex perfecta start learning		ustawa opatrzona sankcją nieważności. Nieważność czynności dokonanej wbrew przepisom np. zakaz darowizn między małżonkami
27. lex plus quam perfecta start learning		ustawa przewidująca sankcję nieważności i represyjną np. bigamia
28. lex minus quam perfecta start learning		ustawa nie przewidująca sankcji nieważności tylko sankcję karną np. związek małżeński zawarty w czasie żałoby był ważny, ale strony podlegały karze infamii
29. lex imperfecta start learning		ustawa nie przewidująca ani nieważności, ani kary za dokonanie czynności zabronionej przez ustawę np. lex Cincia – zakazująca nadmiernych darowizn na rzecz osób spoza rodziny, leges sumptuariae
30. praeter legem start learning		działanie obok prawa, szukanie luk w prawie (obejście przepisów)
31. contra legem start learning		działanie sprzeczne z ustawą
32. iuxta legem start learning		działanie zgodnie z ustawą (przepisem)
33. ratio legis start learning		zamierzenie ustawodawcy, cel ustawy
34. ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio start learning		Gdzie ten sam cel ustawy, tam takie samo uregulowanie w takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne, zasada dobrego prawodawcy
35. per analogiam start learning		wnioskowanie przez podobieństwo np. jeśli nie mogę znaleźć czegoś w ustawie sięgam do podobnych przepisów
36. analogia legis start learning		analogia w obrębie jednego aktu prawnego
37. analogia iuris start learning		analogia w obrębie całego systemu prawa
38. a contrario start learning		wnioskowanie z przeciwieństwa np. jeśli coś nie jest zakazane to jest dozwolone
39. praesumptio facti start learning		domniemanie faktu
40. praesumptio iuris tantum start learning		domniemanie prawne (wzruszalne) np. domniemanie ojcostwa
41. praesumptio iuris ac de iure start learning		domniemanie prawne niewzruszalne, nie można go obalić przez przeprowadzenie przeciwdowodu np. wpisy w księgach wieczystych
42. nullum crimen sine lege start learning		nie ma przestępstwa bez ustawy
43. lex retro non agit start learning		ustawa nie działa wstecz np. przepisy które prowadzą do pogorszenia czyjejś sytuacji. Jeśli dzisiaj coś nie jest przestępstwem i to popełniłem a jutro jest już to spenalizowane to nie mogę zostać za to ukarany
44. lex posterior derogat legi priori start learning		ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
45. lex specialis derogat legi generali start learning		ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną np. do żołnierza który popełnił przestępstwo zastosujemy kodeks karny wojskowy, a nie kodeks karny.
46. lex posterior generalis non derogat legi priori speciali start learning		ustawa ogólna późniejsza nie uchyla ustawy wcześniejszej szczególnej
47. de lege lata start learning		komentarz do istniejącego już przepisu
48. de lege ferenda start learning		postulat o tym, że należy wprowadzić jakiś przepis (postulat zmian)
49. sensu stricto start learning		ściśle, w znaczeniu ścisłym
50. sensu largo start learning		szeroko, w znaczeniu szerokim
51. clara non sunt interpretanda start learning		normy, które są jasne nie wymagają interpretacji (wykładni)
52. ex definitione start learning		z definicji
53. qui suo iure utitur, neminem laedit start learning		kto korzysta ze swojego prawa, nikomu nie szkodzi
54. prior tempore potior iure start learning		kto pierwszy ten lepszy. Pierwszy w czasie, lepszy w prawie
55. expressis verbis start learning		wyraźnie powiedziane, dobitnymi słowami, dokładnie
56. numerus clausus start learning		wyliczenia wyczerpujące, liczba zamknięta np. zawarty w konstytucji RP katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego
57. prima facie start learning		na pierwszy rzut oka
58. genus start learning		rzeczy oznaczone gatunkowo, rzeczy oznaczone co do gatunku, rzeczy zamienne, rodzajowo oznaczone, takie, które określano za pomocą wagi, miary i ilości np. zboże, olej, wino, pieniądze
59. species start learning		rzeczy oznaczone indywidualne, rzeczy odrębnie kwalifikowane ze względu na ich cechy indywidualne (obraz, rzeźba), niezamienne
60. genus perire non censetur start learning		uważa się, że gatunek nie ginie. (rzeczy oznaczone gatunkowo w razie zaginięcia muszą być zastąpione, zniszczenie lub utrata rzeczy nie zwalnia dłużnika od obowiązku świadczenia takiej samej rzeczy)
61. inter vivos start learning		czynności prawne za życia np. umowy, kupno-sprzedaż
62. mortis causa start learning		czynności prawne na wypadek śmierci np. testament
63. causa solvendi start learning		podstawa przekazania wartości z tytułu uwolnienia się ze zobowiązania, chęć umorzenia istniejącego długu
64. causa donandi start learning		podstawa darowizny, w celu dokonania darowizny. Dokonuje się po to, żeby nastąpiło przysporzenie na rzecz innej osoby bez żadnego ekwiwalentu (przykład: darowizna przyczyna: chęć obdarowania)
65. causa obligandi vel acquirendi start learning		w celu zobowiązania kogoś, celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia, czyli zwiększenie jego aktywów (przykład: sprzedaż, najem)
66. per facta concludenta start learning		konkluzja przez fakty dorozumiałe
67. ad solemnitatem start learning		(forma czynności prawnej zastrzeżona) pod rygorem nieważności, aby była skuteczna musi mieć określoną formę ta czynność np. akt notarialny
68. ad probationem start learning		(forma czynności prawnej zastrzeżona) dla celów dowodowych, czynność prawna dokonywana na piśmie w celu posiadania dowodu jej zawarcia np. umowa kredytowa zawierana z bankiem
69. ad eventum start learning		(forma czynności prawnej zastrzeżona) dla wywołania określonych skutków prawnych np. darowizna za 1 zł
70. negotium claudicans start learning		czynność prawna kulejąca, dokonana przez osobę nieupoważnioną (np. pełnomocnik bez upoważnienia) lub niezdolną, (np. czynność rozporządzająco-zobowiązująca wykonana przez osobę małoletnią bez zgody opiekuna)
71. essentialia negotii start learning		istota czynności prawnej, dzięki nim można było zaliczyć czynność do danego typu i odróżnić od innych. Bez ustalenia essentialia negotii nie można zawrzeć ważnej czynności prawnej(określenie ceny/dziedzica)
72. naturalia negotii start learning		to co jest z natury związane z czynnością. Dorozumiewa się że z określoną czynnością związane są milcząco tego rodzaju elementy np. przy kupnie – sprzedaży przyjmuje się odpowiedzialność za wady fizyczne i wady prawne towaru
73. accidentalia negotii start learning		klauzule dodatkowe np. termin, warunek, polecenie
74. erga omnes start learning		skuteczne wobec wszystkich którzy chcieliby naruszyć prawo właściciela jakiejś rzeczy lub jakieś inne prawo skuteczne wobec wszystkich np. prawa rzeczowe (actio in rem)
75. inter partes start learning		stosunki zobowiązaniowe skuteczne wobec stron np. zobowiązania z umów (actio in personam)
76. causa start learning		przyczyna, podstawa, przypadek
77. vacatio legis start learning		okres między datą ogłoszenia aktu prawnego, a datą jego wejścia w życie
78. verba legis start learning		słowami ustawy, brzmienie ustawy
79. condicio start learning		warunek
80. dies start learning		termin
81. dies a quo start learning		termin początkowy (od którego dnia)
82. dies ad quem start learning		termin końcowy (do którego dnia) po zakończeniu którego czynność przestaje być skuteczna
83. computatio civilis start learning		tzw. komputacja rzymska, sposób liczenia czasu od dnia zdarzenia, w której najmniejszą jednostką obliczania czasu jest doba
84. computatio a momento ad momentum start learning		liczenie co do minuty, bardzo dokładne
85. ex tunc start learning		od momentu dokonania, mocą wsteczną
86. ex nunc start learning		– od teraz
87. res start learning		rzecz
88. res omnium communes start learning		rzeczy wspólne dla wszystkich np. powietrze, morze, brzegi morskie
89. superficies solo cedit start learning		to co zostało na stałe połączone z gruntem staje się własnością właściciela gruntu np. drzewo
90. iura in re aliena start learning		prawa na rzeczy cudzej (ograniczone prawa rzeczowe) np. hipoteka na dom
91. ius possidendi start learning		prawo do posiadania rzeczy
92. ius utendi (abutendi) start learning		prawo do używania rzeczy
93. ius disponendi start learning		prawo dysponowania rzeczą np. można ją sprzedać, wynająć
94. ius infinitum start learning		prawo nieograniczone (w praktyce nie ma czegoś takiego, gdyż każde prawo da się ograniczyć)
95. nemo plus iuris ad (in) alium fransferre potest quam ipse haberet start learning		nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada np. jeśli nie jestem właścicielem jakiejś rzeczy to nie mogę przenieść jej własności na kogoś innego
96. accessio possessionis start learning		doliczenie posiadania
97. accessio temporis start learning		doliczenie czasu
98. in statu usucapiendi start learning		w trakcie biegu zasiedzenia
99. dominium directum start learning		własność zwierzchnia (senior)
100. dominium utile start learning		własność podrzędna (wasal)
101. condominium pro indiviso start learning		współwłasność w częściach idealnych, współwłasność niepodzielna
102. rei vindicatio start learning		powództwo windykacyjne (skarga wydobywcza), wytacza się kiedy jest się pozbawionym danej rzeczy, aby ją z powrotem odzyskać
103. actio negatoria start learning		powództwo negatoryjne, skarga o naruszenie posiadania, wytaczał ja właściciel kwirytarny, który nie utracił posiadania rzeczy, ale był w inny sposób naruszany w spokojnym wykonywaniu swych uprawnień
104. non facere pati start learning		nic nie robić/ znosić służebność, ten kto jest obciążony służebnością, musi to znosić i nic nie robić
105. confussio start learning		zmieszanie np. płynów
106. ususfructus start learning		służebność osobista pobierania wszystkich pożytków, polega na prawie używania cudzej rzeczy i pobierania z niej wszystkich pożytków bez naruszenia jej substancji- bez zużycia
107. quasi-ususfructus start learning		korzystanie z rzeczy zużywalnej, użytkowanie, którego przedmiotem była rzecz zużywalna, która staje się własnością użytkownika z obowiązkiem zwrotu w takiej samej ilości i jakości jak przed użytkowaniem
108. servitus in faciendo consistere nequit start learning		służebność nie polega na działaniu. Właściciel zobowiązany był jedynie do znoszenia cudzego działania lub powstrzymania się od działania
109. pignus start learning		zastaw ręczny
110. pignus antichreticum start learning		zastaw antychretyczny, polega on na tym, że dłużnik daje rzecz wierzycielowi, a pożytki z tej rzeczy zaliczane są na poczet długu
111. corpus start learning		fizyczne/faktyczne władanie(w innym znaczeniu to po prostu rzecz/przedmiot)
112. animus start learning		wola władania
113. animus rem sibi habendi/animus possidendi start learning		wola zatrzymania rzeczy dla siebie
114. nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest start learning		nikt sam dla siebie nie może zmienić podstawy posiadania
115. possessio vitiosa start learning		posiadanie wadliwe np. jeśli ktoś nabył siłą, podstępem, potajemnie
116. possessio non vitiosa start learning		posiadanie niewadliwe
117. animus possidendi pro alieno start learning		wola posiadania w czyimś imieniu
118. precario dans start learning		oddający w prekarium prekarium – umowa polegająca na oddaniu rzeczy na prośbę w bezpłatne używanie z obowiązkiem zwrotu na każdoczesne żądanie
119. precario accipiens start learning		prekarzysta otrzymujący w prekarium
120. beneficium possessionis start learning		dobrodziejstwa posiadania
121. cautio damni infecti start learning		gwarancja naprawienia szkody, stypulacja o charakterze gwarancyjno-odszkodowawczym
122. constitutum possessorium start learning		ustanowienie kogoś posiadaczem, zbywca przenosił własność rzeczy na nabywcę bez jej wydawania np. przenoszę własność mojego niewolnika z jednoczesnym zawarciem umowy, iż przez określony czas będę tytułem najmu korzystać z jego pracy
123. traditio corporalis start learning		przeniesienie fizyczne, przeniesienie posiadania poprzez wydanie rzeczy
124. longa manu tradittio start learning		przekazanie przez wskazanie rzeczy z odległości, bez fizycznego zetknięcia się z nią
125. traditio brevi manu start learning		zachodziła wówczas, gdy dotychczasowy depozytariusz w drodze umowy (np. kupna) stawał się posiadaczem tej rzeczy, kupowanie rzeczy, którą się dzierżyło
126. traditio symblolica start learning		przeniesienie własności poprzez symboliczną czynność np. wręczenie kupującemu kluczyków do samochodu
127. successio start learning		dziedziczenie
128. successio ex lege start learning		dziedziczenie z ustawy
129. successio anticipata start learning		to co ktoś otrzymał na poczet spadku, dziedziczenie za życia (spadek wcześniej przyjęty)
130. successio ordinum et gradum start learning		dziedziczenie wg stopni/klas (wstępni, zstępni),. Gdy do spadku nie zgłosili się w określonym terminie powołani w pierwszej kolejności, pretor oferował go dalszym krewnym w tej samej klasie lub dziedzicom następnej klasy
131. successio in possessionem start learning		przejęcie uprawnień swojego poprzednika, spadkobierca mógł kontynuować zasiedzenie spadkodawcy, o ile ten spełniał przesłanki potrzebne do zasiedzenia
132. successio ab intestato start learning		dziedziczenie beztestamentowe (ustawowe), po kimś kto nie pozostawił testamentu, lub był on nieważny czy też nieskuteczny
133. successio contra tabulas start learning		dziedziczenie wbrew testamentowi
134. successio ex testamento start learning		dziedziczenie na podstawie testamentu
135. successio in universitatem start learning		dziedziczenie w zakresie ogólnym, przejęcie ogółu praw i obowiązków które przysługiwały poprzednikowi np. przejęcie i aktywów i pasywów
136. successio in capita start learning		dziedziczenie wg głów, dziedziczenie po równo, wg ustawy XII tablic każde dziecko dostawało tyle samo (żona w tym przypadku traktowana jako agnacyjna córka)
137. successio in stirpes start learning		dziedziczenie wg szczepów
138. nasciturus pro iam nato habetur start learning		mający się narodzić jest uważany za narodzonego ilekroć chodzi o jego korzyść
139. cum animo testandi start learning		z wolą, zamiarem, myślą testowania (animus-duch zmian)
140. favor testamenti start learning		wątpliwości, które pojawiają się w testamencie rozpatrujemy na korzyść jego ważności. Tendencja interpretatorska zmierzająca do realizacji rzeczywistej woli spadkodawcy wyrażonej w testamencie,
141. lucidum intervallum start learning		przebłysk świadomości, przebłyski występowały u chorego psychicznie, były przerwą w chorobie, która pozwalała na odzyskanie pełnej zdolności do czynności prawnych.
142. legatum per vindicationem start learning		zapis windykacyjny, na jego mocy legatariusz stawał się właścicielem kwiryntarnym rzeczy zapisanej mu w testamencie w momencie przyjęcia spadku przez spadkobiercę, zatem mógł się domagać wydania tego przedmiotu od dziedzica
143. legatum per damnationem start learning		legat damnacyjny, polecenie aby spadkobierca wydał rzecz danej osobie- dziedzic był zobowiązany wydać zapisany przedmiot zapisobiorcy
144. legatum nominis start learning		zapis wierzytelności, legat zapisany z imienia (nazwiska) z wierzytelnościami, z tytułu legatu, zapis wierzytelności należącej do spadku, w legacie zapisuje się wierzytelność
145. legatum liberationis start learning		legat zwalniający z długu zapisobiorcę, jaki miał wobec spadkodawcy
146. transmissio hereditatis start learning		przekazanie spadku na inną osobę, prawo przejęcia spadku nie przez samego powołanego, ale przez jego spadkobierców, Na przykład jeśli dziedzic zmarł zanim otrzymał spadek, to spadek ten otrzymuje dziedzic dziedzica
147. cum viribus hereditatis start learning		odpowiedzialność spadkobiercy rzeczy spadkowych z tytułu spadku, spadkobierca odpowiada tylko tym, co jest w spadku – rzeczami należącymi do spadku
148. pro viribus hereditatis start learning		odpowiedzialność do wysokości spadku, nie odnosi się do konkretnej rzeczy ze spadku a jedynie do określonej wartości, którą można spłacić inną rzeczą.
149. hereditatis petitio start learning		powództwo o wydanie spadku jako całości, wnosił go dziedzic przeciw każdemu kto kwestionował jego prawo do spadku i nie chciał mu wydać majątku spadkowego
150. separatio bonorum start learning		oddzielenie spadkobiercy od majątku który otrzymał
151. matrimonium start learning		małżeństwo
152. mas start learning		mężczyzna
153. femina start learning		kobieta
154. vir start learning		mąż
155. uxor start learning		żona
156. coniunctio maris et feminae start learning		połączenie mężczyzny i kobiety/ związek mężczyzny i kobiety
157. matrimoniale foedus start learning		przymierze małżeńskie/ umowa małżeńska, małżeństwo równouprawnionych osób
158. impedimentum matrimonii start learning		przeszkody małżeńskie
159. impedimentum matrimonii dirimens start learning		przeszkoda małżeńska zrywająca (np. wiek, bigamia)
160. impedimentum matrimonii impediens start learning		przeszkoda małżeńska wzbraniająca, przeszkody tamujące zawarcie małżeństwa (np. różnice wyznań), jeżeli jednak zostanie zawarte to jest już ważne
161. matrimonium iustum start learning		małżeństwo zgodne z prawem
162. matrimonium iniustum start learning		małżeństwo niezgodne z prawem
163. matrimonium legitimum start learning		małżeństwo zgodne z prawem
164. matrimonium non legitimum start learning		małżeństwo faktycznie nie zawarte
165. matrimonium non existens start learning		małżeństwo które, nie istnieje
166. matrimonium non consummatum start learning		małżeństwo niedopełnione
167. matrimonium ratum et consummatum start learning		małżeństwo zawarte (ważne) i dopełnione jest nierozerwalne
168. matrimonia libera esse debent start learning		małżeństwa powinny być wolne, tzn. zawarte dobrowolnie. Nikogo nie zmusza się ani do zawarcia, ani do trwania w małżeństwie
169. sponsalia start learning		zaręczyny (formalne)
170. matrimonii promissio start learning		przyrzeczenie zawarcia małżeństwa (nieformalne)
171. ad reparationem damnorum start learning		można domagać się naprawienia szkody, np. po wycofanych zaręczynach
172. nemo turpitudinem suam allegans audiatur start learning		ten kto powołuje się na swoją niegodziwość niech nie będzie wysłuchany np. rozwód bo ładniejsza sąsiadka
173. nulla humana potestas start learning		żadna ludzka władza (nie może rozerwać małżeństwa zawartego i dopełnionego)
174. separatio quoad torum et separatio mensam start learning		rozdzielenie co do łoża i stołu
175. separatio perpetua start learning		separacja stała
176. separatio temporanea start learning		separacja na jakiś czas
177. separatio manente vinculo start learning		separacja przy trwającym węźle (małżeństwo nadal trwa)
178. mater semper certa est start learning		matka jest zawsze pewna
179. pater noster start learning		ojciec nasz
180. pater est quem nuptiae demonstrant start learning		ojcem jest ten na którego wskazuje małżeństwo, domniemanie prawne, ojcem jest mąż matki
181. impotentia generandi start learning		bezpłodność, niezdolności do reprodukcji, nawet jeżeli możliwe jest odbycie stosunku płciowego
182. impotentia coeundi start learning		niemożność współżycia
183. filius start learning		syn
184. filia start learning		córka
185. avus start learning		dziadek
186. avia start learning		babcia
187. nepos start learning		wnuk
188. neptis start learning		wnuczka
189. liberi vulgo concept start learning		dzieci poczęte bez małżeństwa/ pozamałżeńskie
190. liberi prioris tori start learning		dzieci z pierwszego małżeństwa
191. filii legitimi start learning		dzieci z prawego łoża
192. filii illegitimi start learning		dzieci z nieprawego łoża
193. filii illegitimi legitimantur per subsequens matrimonium parentum start learning		jeżeli dziecko urodzi się poza małżeństwem, a rodzice zawrą małżeństwo to dziecko zostaje uznane jako dziecko z prawego łoża
194. exceptio plurium concubentium start learning		zarzut wielu współżyjących, (zarzut posiadania wielu partnerów seksualnych przez matkę, używany obecnie przy ustaleniu ojcostwa)
195. adoptio start learning		przysposobienie osoby podległej czyjejś władzy (alieni iuris), która skutkiem tego aktu wchodzi pod władzę ojcowską (patria potestas) adoptującego, wychodząc jednocześnie spod dotychczasowej
196. adrogatio start learning		adrogacja, przyjęcie pod władzę pater familias, - przysposobienie osoby "sui iuris", w momencie przysposobienia osoba "sui iuris" stawała się "alieni iuris" ze wszystkimi tego konsekwencjami
197. adoptio naturam imitatur start learning		adopcja naśladuje naturę (musi być zachowana odpowiednia różnica wieku między adoptującym, a adoptowanym)
198. in vivo start learning		zapłodnienie naturalne
199. in vitro start learning		zapłodnienie sztuczne (w probówce/ szkle)
200. obligare start learning		zobowiązywać
201. obligatio start learning		zobowiązanie
202. creditor start learning		wierzyciel
203. debitor start learning		dłużnik
204. ex contractu start learning		zobowiązanie z kontraktu/umowy
205. ex delicto start learning		zobowiązanie z czynu niedozwolonego
206. ius obligationis start learning		prawo zobowiązań np. zadatek przepada
207. vinculum iuris start learning		węzeł prawny
208. obligatio naturalis start learning		zobowiązanie naturalne, nie mogły być dochodzone w drodze procesu, dłużnik nie ponosi odpowiedzialności prawnej za swój dług np. długi karciane
209. dare start learning		dać (świadczyć)
210. facere start learning		działać (czynić)
211. non facere start learning		zaniechać
212. pati start learning		znosić
213. impossibilium nulla obligatio est start learning		nie ma zobowiązania gdy (świadczenie) jest niemożliwe
214. damnum emergens start learning		rzeczywista szkoda majątkowa, dająca się wyliczyć w pieniądzach
215. lucrum cessans start learning		zysk którego poszkodowany nie osiągnął (korzyści jakich poszkodowany mógł się spodziewać gdyby szkoda nie nastąpiła) np. jak taksówkarz rozwalił taksówkę i na czas naprawy nią nie jeździł, a więc nie zarobił)
216. pretium commune start learning		cena rynkowa
217. pretium singulare start learning		cena szczegółowa/jednostkowa/detaliczna
218. pretium affectionis start learning		cena sentymentalna (związana z przywiązaniem do rzeczy) wartość rzeczy na podstawie subiektywnego odczucia
219. ius moderandi start learning		prawo miarkowania przy szacowaniu szkody, np. wycena sędziego (zachowanie umiaru w wycenie), sędzia może dokonać innego oszacowania wartości niż powód
220. compensatio lucri cum damno start learning		zysk ze stratami, sytuacja w której jedno zdarzenie szkodzące staje się dla poszkodowanego źródłem zarówno straty, jak i korzyści, np. na skutek niewłaściwego remontu zawalił się dom ale odzyskano i sprzedano cegły
221. ius retentionis start learning		prawo zatrzymania rzeczy do momentu spełnienia świadczenia, prawo zatrzymania pewnych części majątku(np. na wychowanie dzieci z powodu rozwodu zawinionego przez żonę)
222. ius tollendi start learning		prawo do zatrzymania nakładów (użytecznych, zbytecznych) przez posiadacza zobowiązanego do wydania rzeczy właścicielowi np. Prawo do zabrania drogich szat niewolnikowi
223. ius variandi start learning		prawo wyboru świadczenia
224. obligatio alternativa start learning		zobowiązanie przemienne, z treści zobowiązania wynika możliwość spełnienia więcej niż jednego świadczenia. Spełnienie któregokolwiek z nich zwalnia dłużnika ze zobowiązania. Wybór świadczenia należał w zasadzie do dłużnika
225. facultas alternativa start learning		upoważnienie przemienne, w treści zobowiązania istnieje tylko jedno świadczenie, jednakże dłużnik może zwolnić się ze swojego obowiązku również przez spełnienie innego świadczenia(kara prywatna za delikt niewolnika)
226. datio in solutum start learning		przekazanie własności w celu uwolnienia się od zobowiązania
227. negotium mixtum cum donatione start learning		czynność prawna mieszana z darowizną, umowa darowizny z częściową odpłatnością, przeniesienie własności rzeczy lub prawa majątkowego za częściową odpłatnością
228. contractus innominatus start learning		kontrakty nieokreślone/ nienazwane, których zawarcie możliwe jest dzięki zasadzie swobody umów
229. pactum de contrahendo start learning		nieformalna umowa o zawarciu umowy (umowa przedwstępna)
230. rebus sic stantibus start learning		„skoro sprawy przybrały taki obrót”, klauzula zasadniczej zmiany okoliczności, ustalone warunki obowiązują, o ile okoliczności się nie zmienią, np. siła nabywcza pieniądza
231. exceptio non adimpleti contractus start learning		zarzut niewykonanej umowy
232. dolus start learning		zły zamiar (wina umyślna)
233. culpa start learning		wina nieumyślna, niedbalstwo
234. culpa in abstracto start learning		niedochowanie staranności wg abstrakcyjnego wzorca
235. culpa in concreto start learning		niedochowanie staranności
236. culpa Aquiliana start learning		wina akwiliańska
237. culpa in eligendo start learning		niedbalstwo przy wyborze, np. przyjęcie do pracy nieodpowiednich osób
238. culpa in custodiendo start learning		wina osoby zobowiązanej do nadzoru rzeczy np. gdy ją ktoś ukradł
239. culpa in contrahendo start learning		wina przy zawieraniu kontraktu, gdy źle sformułujemy umowę
240. casus start learning		sprawa, przypadek
241. vis maior start learning		siła wyższa
242. lex fori processualis start learning		prawo procesowe jakie obowiązuje w miejscu gdzie toczy się spór
243. iudicium start learning		actus trium personarum – sąd- akt (czynność) 3 osób: sędziego, powoda i pozwanego
244. audiatur et altera pars start learning		niech będzie wysłuchana i druga strona (zasada kontradyktoryjności)
245. domini litis start learning		władcy(dysponenci procesu/sporu) zarządzają procesem, decydują o tym czy spór się odbędzie czy nie
246. nemo iudex sine actore start learning		nie ma sędziego bez powoda(musi zostać wniesione powództwo, inaczej nie ma sprawy)
247. vigilantibus iura sunt scripta start learning		prawa pisane są dla pilnujących/uważnych
248. ne eat iudex ultra petita partium start learning		niech nie wychodzi sędzia ponad żądanie stron (kompetencje sędziego mieszczą się tylko w granicach jakie wytaczają strony)
249. ante litem natam start learning		przed powstaniem sporu
250. post litem natam start learning		po powstaniu sporu
251. qui rem in iudicium ducti start learning		ten, który wniósł sprawę do sądu
252. contra quem res in iudicium deducitur start learning		ten jest pozwanym, przeciwko komu została wniesiona sprawa do sądu
253. legitimatio ad processus start learning		upoważnienie do (prowadzenia) procesu
254. legitimatio ad causam start learning		upoważnienie do konkretnej sprawy, występowanie w procesie w charakterze strony procesowej
255. successio mortis causa start learning		następstwo prawne na wypadek śmierci
256. successio inter vivos – następstwo prawne między żyjącymi start learning		256. successio inter vivos - legal succession between the living
257. res iudicata- inter partes start learning		sprawa osądzona- tworzy prawo między stronami
258. res inter alios gesta start learning		rzecz dokonana między osobami trzecimi
259. ad quem start learning		do pewnego czasu
260. post quem start learning		po pewnym czasie
261. prorogatio fori start learning		zgodny wybór sądu przez strony (oddanie do rozstrzygnięcia sporu sądowi bez względu na jego właściwość miejscową czy osobową)
262. prorogatio iurisdictionis start learning		przedłużenie jurysdykcji (do zakończenia sprawy sąd będzie właściwy)
263. prorogatio imperii start learning		przedłużenie władzy
264. exceptiones peremptoriae start learning		zarzuty powodujące zniweczenie żądania (trwałe) np. przedawnienie
265. exceptiones dilatoriae start learning		oddalenie powództwa ze względu na niewłaściwość sądu (przejściowe)
266. exceptiones non sunt extendendae start learning		zarzut należy interpretować ściśle, nie rozszerzająco, wyjątków nie należy interpretować rozszerzająco
267. replicatio start learning		odpowiedź na zarzuty
268. duplicatio start learning		odpowiedź na odpowiedź (replikację)
269. onus proferendi start learning		ciężar wniesienia dowodu, przytoczenia twierdzeń, dla uczestników (ciężar przytoczenia dowodu), strony są obowiązane podejmować działania, ażeby wyjaśnić istotne okoliczności sprawy i przedstawiać dowody
270. onus probandi start learning		ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, ciężar na oskarżycielu
271. ei incumbit probatio qui dicit non qui negat start learning		ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, co zaprzecza
272. ne bis in idem start learning		nie można wnieść powództwa 2 razy w tej samej sprawie
273. sententia facit ius inter partes start learning		wykrok stanowi prawo między stronami
274. votum separatum start learning		zdanie odrębne np. odrębne zdanie sędziego w sądzie kolegialnym, odcięcie i uzasadnienie swojego stanowiska, uzasadnienie to powinno być na sporządzone na piśmie
275. reformatio in peius start learning		zmiana/reforma na gorsze. Ten kto wnosi apelację nie może dostać gorszego wyroku niż w sądzie 1 instancji (wyjątek stanowi prokurator wg KPK)
276. de minimis non curat praetor start learning		drobnostkami nie zajmuje się sąd np. sprawy o małej szkodliwości społecznej
277. error in procedendo start learning		błąd w procedurze postępowania/proceduralny np. niepodpisanie pisma
278. iudex inhabilis start learning		sędzia niezdolny do wydania wyroku (wyłączony przez ustawę) np. kiedy jest krewnym jednej ze stron
279. iudex suspectus start learning		sędzia podejrzany (wyłączony na wniosek którejś ze stron gdy są wątpliwości co do jego stronniczości) np. gdy istnieje podejrzenie romansu między sędzią, a oskarżonym
280. absolutio ab instantia start learning		wyrok uwalniający, zakończenie sprawy w wyniku umorzenia, np. z powodu braku dowodu winy
281. professio iuris start learning		na podstawie jakiego prawa ma orzekać sąd, wyznanie prawa, oświadczenie osoby o tym jakiemu prawu podlega (osobowość prawa w średniowieczu)
282. ad litis ordinationem start learning		to co dotyczy prowadzenia procesu
283. ad litem decidendam start learning		to co się bierze pod uwagę przy wydaniu wyroku
284. compensatio start learning		potrącenie, wzajemne zaliczenie długów i wierzytelności
285. novatio start learning		odnowienie, przemiana zobowiązania w nowe
286. cessio start learning		cesja, przelew (przeniesienie) wierzytelności, odstępowanie swoich praw (wierzytelności) osobie trzeciej
287. error in iudicando start learning		błąd materialny w osądzeniu
288. cessio legis start learning		cesja z mocy ustawy, odstąpienie uprawnienia na mocy ustawy
289. actio Pauliana start learning		skarga pauliańska, powództwo przysługujące wierzycielom w razie ich pokrzywdzenia przez działania dłużnika (np. wyzbywanie się majątku przez dłużnika) mające na celu odwrócenie skutków takich działań
290. tempus deliberandi start learning		czas do namysłu
291. emptio rei speratae start learning		kupno rzeczy przyszłej, spodziewanej np. plony (charakter warunkowy, kontrakt wywiera skutki prawne jedynie w przypadku ziszczenia się warunku)
292. emptio spei start learning		kupno szansy, losu np. zwierzyny z polowania, (wywiera skutki prawne nawet w przypadku nieuzyskania oczekiwanych rezultatów)
293. res extra commercium start learning		rzeczy wyłączone z obrotu prawnego
294. dicta et promissa start learning		to, co zostało powiedziane, przyrzeczone przez sprzedającego właściwości przedmiotu kupna (sprzedawca odpowiada za nie w myśl zwyczajów kupieckich i przepisów prawnych)
295. pactum reservati dominii start learning		umowa z zastrzeżeniem własności, np. zastrzeżenie własności sprzedawanego przedmiotu na rzecz sprzedawcy aż do chwili zapłaty ceny
296. pactum displicentiae start learning		umowa o zwrot rzeczy, np. sprzedaż na próbę, gdy kupujący może do określonego czasu wycofać się z kontraktu, uznając, że towar mu nie odpowiada
297. pactum in favorem tertii start learning		umowa na rzecz osoby trzeciej, np. dłużnik, zamiast świadczyć do rąk wierzyciela, jak w typowym stosunku obligacyjnym, jest zobowiązany spełnić świadczenie na rzecz osoby trzeciej
298. pactum de retroemendo start learning		umowa sprzedaży z zastrzeżeniem prawa odkupu (za tę samą cenę)
299. emptio ad gustum start learning		kupno z zastrzeżeniem zwrotu, jeśli dana rzecz nie będzie się kupującemu podobała (jeszcze nie zawarta umowa, dopiero gdy dany przedmiot mi się spodoba to jest zawarta umowa)
300. negotiorum gestio start learning		prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia
301. affectio (animus) societatis start learning		chęć (wola) pozostawania w spółce
302. locatio conductio operis start learning		najem dzieła, zobowiązanie wykonawcy dzieła do wykonania oznaczonego dzieła dla zamawiającego. W zamian za to zamawiający był zobowiązany zapłacić ustalone wynagrodzenie w pieniądzach
303. in situ criminis start learning		bierze się pod uwagę ustawę w miejscu gdzie popełniono przestępstwo
304. pacta sunt servanda start learning		umów należy dotrzymywać
305. ius soli start learning		prawo ziemi, jeden ze sposobów wyznaczania obywatelstwa z mocy prawa
306. qui in territorio meo est, etiam meus subditus est start learning		kto jest na moim terytorium podlega mojej władzy
307. quidquid est in territorio, est etiam de territorio start learning		wszystkie rzeczy znajdujące się na danym terytorium podlegają jego władzy i prawu
308. persona non grata start learning		osoba niemile widziana, (status ten otrzymują osoby przyłapane na szpiegostwie, muszą wtedy ulotnić się z danego kraju)
309. crimen start learning		przestępstwo/ zbrodnia
310. delictum start learning		czyn niedozwolony
311. liber inventarius! start learning		księga inwentarzowa
312. libri baptisatorum! start learning		parafialna księga chrztu
313. libri sponsorum! start learning		parafialna księga zawartych małżeństw
314. libri morturorum/libri demortuorum! start learning		księga zmarłych
315. delictum frustratum! start learning		przestępstwo chybione
316. nullum crimen, nulla poena sine lege poenali anteriori start learning		nie ma przestępstwa jeżeli wcześniej nie było zagrożenia sankcją karną
317. sine lege scripta start learning		bez ustawy pisemnej
318. sine lege certa start learning		bez ustawy ściśle określonej
319. sine lege praevia start learning		bez ustawy wcześniejszej
320. victima start learning		ofiara przestępstwa
321. vis start learning		siła
322. vis ac metus start learning		siła i groźba
323. vis privata start learning		skarga prywatna – jeśli została zastosowana przemoc, np. gwałt
324. vis publica start learning		skarga publiczna – oskarżenie z urzędu
325. vis legis start learning		z mocy prawa
326. vis testamenti start learning		moc/ważność testamentu
327. vis probandi start learning		moc dowodu
328. vis absoluta start learning		siła której nie można się oprzeć
329. vis compulsiva start learning		siła mogąca oddziaływać na psychikę jednostki/ przymus psychiczny
330. dolus generalis start learning		zły zamiar ogólny
331. dolus directus start learning		zły zamiar bezpośredni
332. dolus directus repentinus start learning		zły zamiar nagły
333. dolus directus praemeditatus start learning		zły zamiar zamierzony
334. dolus eventualis start learning		zły zamiar ewentualny, (np. idę do banku i JEŚLI spotkam strażnika to go zabiję)
335. culpa dolo exorta start learning		wina, która pochodzi ze złego zamiaru
336. delictum putativum start learning		przestępstwo mniemane, urojenie „sprawca” myśli, że je popełnił
337. in dubio pro reo start learning		w razie wątpliwości brana jest pod uwagę kara łagodniejsza, to co przemawia na korzyść oskarżonego. W razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
338. in dubio pro libertate start learning		uznanie, że ktoś jest wolny jak są wątpliwości, w razie wątpliwości na korzyść wolności, jeżeli pojawia się wątpliwość czy dany czyn jest dozwolony czy też nie, należy przyjąć, że jest dozwolony
339. dolus non praesumitur start learning		złego zamiaru się nie domniemywa (powiązane z zasadą domniemania niewinności)
340. nemo prudens punit quia peccatum est sed ne peccetur start learning		nikt roztropny nie karze dlatego, że ktoś popełnił przestępstwo, ale żeby inni nie popełniali przestępstwa (prewencja)
341. delicta parentum liberis non nocet start learning		dzieci nie odpowiadają za przestępstwa rodziców
342. reus in exceptione actor est start learning		pozwany jeśli stawia zarzut, staje się powodem
343. verba volant, scripta manent start learning		słowa ulatują, pisma pozostają
344. nemo iudex in propria (sua) causa start learning		nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
345. causa principalis start learning		proces główny
346. causa accessoria start learning		kwestia dodatkowa
347. res iudicata pro veritate habetur start learning		jeżeli zapadł prawomocny wyrok, taki wyrok jest prawdziwy
348. ne bis in idem crimen iudicetur start learning		nie można kogoś karać za ten sam czyn 2 razy. Nie wolno dwa razy osądzać tego samego przestępstwa, w tej samej sprawie
349. confessio est regina probationum start learning		przyznanie się (do winy) jest królową dowodu
350. propter falsa start learning		wznowienie procesu ze względu na fałszywe dowody
351. propter nova start learning		wznowienie procesu ze względu nowych, nieznanych przedtem sądowi okoliczności
352. finis coronat opus start learning		koniec wieńczy dzieło
353. lex satura start learning		przepis regulujący różne kwestie ujęte w jednym zwartym przepisie
1. IUS start learning		ius civile, ius cogens, ius naturale
2. RES start learning		res communes, res corporales, res immobiles
3. FORUM(rynek, rynek targowy, sąd właściwy, wolne miejsce) start learning		forum romanum, forum originis, forum liberum
4. VIS start learning		vis absoluta, vis maior, vis legis
5. LEX start learning		lex perfecta, lex retro non agit, lex generalis
6. MATRIMONIUM start learning		matrimonium non existens, matrimonium non consummatum, matrimonium legitumum
7. CAUSA start learning		causa principalis, causa donandi, causa solvendi
8. FONS start learning		fontes iuris cognoscendi, fontes iuris oriundi
9. SUCCESSIO start learning		successio ex lege, succesio ex testamento, successio in universitatem

Moja lekcja

You must sign in to write a comment

More