Moja lekcja

 0    179 flashcards    hania98
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
magnez
start learning
składnik kości, zębów, aktywator enzymów, składnik chlorofilu, funkcjonowanie mięśni, u. nerwowego, jest w roślinach strączkowych, orzechach, mięsie,
potas
start learning
przewodzenie impulsów nerwowych, skłądnik płynów wewnątrzustrojowych, wpływa na skurcze mięśni, u roślin aktywator enzymów, utrzymuje prawidłowy rytm serca
potas(niedobór?)
start learning
osłabienie pracy mięśni, zaparcia, utrata apetytu, nieregularne bicie serca, uczucie znużenia
potas- w jakich produktach?
start learning
rośliny strączkowe, orzechy, owoce cytrusowe, banany, zielone warzywa, pomidory, ziemniaki
wapń(niedobór?)
start learning
próchnica zębów, krzywica u dzieci, osteoporoza u dorosłych, zaburzenia krzepnięcia krwi, pracy serca i mięśni szkieletowych
sód i chlor- w jakich produktach?
start learning
ser żółty, drób, ryby, sól kuchenna
sód i chlor
start learning
regulują utrzymanie odpowiedniego ciśnienia osmotycznego i równowagi kwasowo-zasadowej, odgrywają rolę w utrzymaniu prawidłowej pobudliwości mięśni i przepuszczalności błon kom
żelazo-występowanie
start learning
mięso, ryby, wątroba, orzechy, figi, szpinak
żelazo - Fe
start learning
składnik hemoglobiny oraz licznych enzymów,
żelazo-niedobór
start learning
osłabienie, anemia, zakłócenia procesu oddychania komórkowego
jod- w jakich produktach?
start learning
sól jodowana, ryby, glony morskie
jod-niedobór
start learning
u dorosłych przerost tarczycy, u dzieci- niedorozwój umysłowy i zahmowanie wzrostu
jod
start learning
składnik hormonów tarczycy
fluor
start learning
woda pitna, ryby, soja, buduje kościi szkliwo zębów, niedobór powoduje zwiększoną podatność na próchnicę
siły kohezji
start learning
oddziaływania między cząsteczkami wody są silniejesze niż między cząsteczkami wody a cząsteczkami w powietrzu
adhezja
start learning
przyleganie substancji zawierających grupy naładowanych atmów lub cząsteczek i zwilżania ich
aldehyd glicerynowy
start learning
nie występuje w stanie wolnym. Jest produktem pośrednim ważnych szlaków metabolicznych
ryboza
start learning
jest skłądnikiem kwasu rybonukleinowego, niektórych witamin, oraz związków bogatoenergetycznych
deoksyryboza
start learning
deoksyrybozaskładnik kwasy deoksyrybonukleinowego
glukoza
start learning
w stanie wolnym jest w miodzie, soakch wielu warzyw i owoców,. Jest wykorzystywana bezpośrednio przez oragnizmy jako substrat w procesie oddychania komórkowego. Łatwo przenika przez błony komórkowe, dlateg stanowi postać transportową cukrów u zwierząt
fruktoza
start learning
skłądnik miodu, sków owocowych, ta heksoza łatwo jest przekształcana w glukozę
galaktoza
start learning
najczęśniej występuje w stanie związanym w niektórych polisacharydach
sacharoza
start learning
GLUKOZA+FRUKTOZA, główna forma transportowa u roślin, jest w korzeniu buraka cukrowegoi łodygach trzciny cukrowej
laktoza
start learning
GLUKOZA+GALAKTOZA, skłądnik mleka ssaków
maltoza
start learning
GLUKOZA+GLUKOZA, powstaje jako produkt trawienia skrobi oraz glikogenu. Wabi zwierzęta zapylające kwiaty
skrobia
start learning
jest głównym materiałem zapasowym u roślin, wystepuje w bulwach ziemniaków i nasionach zbórz
glikogen
start learning
występuje w komórkach grzybów i bakterii, u zwierząt pełni funkcje zapasową i występuje w mięśniach i wątrobie
celuloza
start learning
składnik ścia komórkowych roślin i niektórych protistów roślinopodobnych i grzybopodobnych
chityna
start learning
skłądnik ściany komórkowej grzybów i oskórka stawonogów
cholesterol
start learning
wchodzi w skład błon komórkowcy, usztywniając je oraz w osłonki mielinowe, stanowi substancję wyjściową do syntezy kwasów żółciowych, hormonów steroidowych, witaminy D
aminokwasy kwasowe
start learning
kwas asparaginowy, kwas glutaminowy
aminokwasy zasadowe
start learning
lizyna, arginina, histydyna
białka fibrylarne
start learning
struktura wlóknista, nie rozp w wodzie, np keratyny,
białka globularne
start learning
kształt kulisty, rozp w wodzie, pelnią różne funkcje
albuminy
start learning
zatrzymują wodę we krwi, utrzymują stałe ph, ciśnienie osmotyczne, transport kwasów żółciowych i hormonów
globuliny
start learning
nośniki węglowodanów, lipidów, niektórych hormnów, jonów żelaza, miedzi oraz witamin rozp w tłuszczach
histony
start learning
występują w jądrze komórkowym, gdzie z DNA tworzą chromatynę
glikoproteiny
start learning
interferon
fosfoproteiny
start learning
kazeina
lipoproteiny
start learning
LDL i HDL
metaloproteiny
start learning
ferrytyna
hemoproteiny
start learning
hemoglobina
nukleoproteiny
start learning
białka rybosomów
struktura pierwszorzędowa
start learning
wyznacza ją kolejność aminokwasów w łańcuchu peptydowym
struktura alfa-helisy
start learning
powstaje przez prawoskrętne zwinięcie łańcucha polipeptydowego wokół osi. Co cztery aminokwasy wiązania C=o i N-H układają się w odległości umożliwiającej powstanie wiązań wodorowych
struktura Beta-harmonijki
start learning
powstaje przez ułożenie łańcucha polipeptydowego na płaszczyźnie. Wiązania wodorowe powstają między wiązaniami oddalonymi od siebie w łańcuchu. W tej samej płaszczyźnie lezą też grupy boczne
struktura trzeciorzędowa
start learning
powstaje w wyniku pofałdowania łańcucha o strukturze drugorzędowej. Utrzymuje się dzięki mostkom dwusiarczkowym, siłom van der Waalsa, oddziaływanim hydrofobowym i elektrostatycznym
struktura czwartorzędowa
start learning
powstaje na skutek połączenia kilku podjednostek białka o strukturze trzecirzędowej
białka integralne
start learning
mocno połączone z dwuwarstwą lipidową. Zazwyczaj wnikają w nią, przy czym jedne nazywane transbłonowymi przenikają ją całkowicie, a inne poprzez wiązania kowalencyjne z lipidami, zakotwiczają się przy jej powierzchni
powierzchniowe (peryferyczne)
start learning
są połączone z dwuwarstwą lipidową poprzez inne białka błonowe, zktórymi łączą się za pomocą słabych wiązań niekowalencyjnych
właściowści błon biologicznych
start learning
płynność błony, asymetria błony, selektywna przepuszczalność
glikokaliks
start learning
chronie kom przed uszkodzeniami mechanicznymi i chemicznymi oraz odgrywa rolęw rozpoznawaniu sie kom
funkcje błon biologicznych
start learning
tworzą fizyczną przegrodę między komóką a jej otoczeniem, kontrolują transport określonych cząsteczeki jonów między przedziałami lub wnętrzem komórki a jej otoczeniem, odbierają sygnaly ze środowiska zewnętrznego
spektryna
start learning
białko peryferyczne wewnętrznej powierzchni błon większości komórek odpowiadające za utrzymanie ich kształtu
białka kanałowe
start learning
tworza w dwuwarstwie lipidowej hydrofilowe kanały przez które są transportowane określone jony nieorganiczne oraz prawie wszystkie dostatecznie małe i niosiące odpowiedni ładunek cząsteczki substancji organicznych
białka nośnikowe
start learning
wiążą cząsteczki substancji po jednej stronie błony, po czym zmieniają strukturę przestrzenną, następnie uwalniają ją po drugiej stronie błony i powracają do wyjściowej struktury. Często transportują tylko jeden typ cząsteczek
roztwór izotoniczny
start learning
stężenie substancji rozpuszczonej jest takie jak we wnętrzu kom
roztwór hipertoniczny
start learning
stężenie substancji rozpuszczonej jest większe na zewnątzr niż we wnętrzu komórki
roztwór hipotoniczny
start learning
stężenie substancji rozpuszczonej na zewnątzr jest mniejsze niż we wnętrzu komórki
mikrotubule
start learning
zbudowane z tubuliny, ich sieć decyduje o rozmieszczeniu organelli w komórce i twrzy szlaki transportu wewnątrzkomórkowego`
Filamenty aktynowe
start learning
(mikrofiliamenty). cienkie struktury, zbudowane białka aktyny. Pozwalają komurkom na zmianę kształtu, ruch pełzakowaty oraz uczestniczą w skurczu włókien mięśniowych. Największa koncentracja mikrofilamentów jest pod błoną komórkową.
leukoplasty
start learning
bezbarwne, zdolne do syntezy i magazynowania związków organicznych, głównie skrobi, są np w bulwach ziemniaka
chromoplasty
start learning
zawierają barwniki karotenoidowe, tworzą się z chloroplastów w trakcie dojrzewania owoców lub jesiennego starzenia się liści
chloroplasty
start learning
zawiera zielny barwnik- chlorofil, zachodzi w nich proces fotosyntezy
tonoplast
start learning
błona wakuoli
sok komórkowy
start learning
płyn wypelniający wakuole
budowa ściany komórkowej
start learning
celuloza -> fibryle elementarne -> mikrofibryle -> makrofibryle(włókna celulozowe)
lignina
start learning
substancja inkrustowana, powoduje twardnienie ściany komórkowej, większa jej sztywność i odporność na działanie czynników mechanicznych
kutykula
start learning
adkrustowany składnik, utworzona z kutyny i wosków, chroni przed wnikaniem drobnoustrojów, przed nadmiernym parowniem wody
suberynya
start learning
adkrustowany składnik, skłądnik korka nieprzepuszczający powietrza i wody, chroni przed utratą wody, uszkodzeniami mechanicznymi i przegrzaniem
blaszka środkowa
start learning
spaja ze sobą sąsiadujące komórki tkanek roślinnych
plazmodesmy
start learning
cienkie pasma cytozolu, które przenikają z komórki do komórki dzięki znajdującym się w ich ścianach jamkom. Łączą one siateczki śródplazmatyczne obu kom
połączenia zamykające
start learning
usytuowane w szczytowych częściach kom. Usczelniają warstwę nabłonka izolując wewnętrzne środowisko narządu od jego otoczenia
desmosomy
start learning
łączą sąsiednie kom nabłonka, spinając je w sposób mechaniczny. Takie połączenie wszystkich sąsiadujacych ze sobą komórek nadaje warstwie dużą wytzrymałość mechaniczną
połączenia szczelinowe (neksus)
start learning
zbudowane z kompleksów białkowych (tzw keneksony) tworzą kanały, przez które kontatują sie cytoplazmysąsiadujacych kom. Umożliwiają transport substancji
faza G1
start learning
wzrost kom, zwiększenie ilości organelli, synteza enzymów niezbędnych w replikacji
faza S
start learning
podwojenie ilości DNA i połączenie się nowo powstałych cząsteczek DNA z białkami histonowymi
faza G0
start learning
faza spoczynkowa, wyjście z cyklu, niektóre komórki w tej fazie przekształcają się kom określonego typu
faza G2
start learning
nasilenie syntezy białek biorących udział w podziale kom,
profaza mitozy
start learning
kondensacja chromatyny, zanik otoczki jądrowej i jąderka, powstaje wrzeciono kariokinetyczne
metafaza mitozy
start learning
chromosomy są najbardziej skondensowane, ustawiają się w płszczyźnie równikowej, tworząc płytkę metafazową
anafaza mitozy
start learning
podział centromerów, rozdzielenie każdego chromosmu na dwie chromatydy. Chromosmy potomne odciągane są do przeciwległych biegunów
telofaza mitozy
start learning
chromosmy rozluźniają się, odtworzenie otoczki jądrowej i jąderka. Powoli zanika wrzeciono karikinetyczne. Dochodzi do cytkinezy
leptoten
start learning
chromatyna zaczyna się kondensować
zygoten
start learning
chromosomy homologiczne leżą już częściowo równolegle do siebie, następuje konigacja chroosomów która prowadzi do utworzenia BIWALENTÓW
pachyten
start learning
zachodzi crossing-over
diploten
start learning
chromosomy homologiczne w biwalentach oddzielają się od siebie, pozostają złączone w miejscach zwanych_ chiazmy
diakineza
start learning
największy stopień spirazlizacji chromosomów, zanika jąderko i otoczka jądrowa
metafaza I
start learning
biwalenty układają się w poprzek równikowej płaszczyzny jądra, a centromery łączą się z włónami wrzeciona kaikinetycznego
anafaza I
start learning
dwuchromatydowe chromosmy homologiczne rozchodzą sie do przeciwmych biegunów kom
telofaza I
start learning
skupienie się chromosomó wokół przeciwnych biegunów, odtworzenie jąder potomnych i despiralizacja chromatyny
grupa monofiletyczna
start learning
gr naturalna, wywodzi się od wspólnego przodka obejmuje wsyztskich jego potomków
grupa parafiletyczna
start learning
gr sztuczna, wywodzi się od jednego przodka, ale nie obejmuje wsyztskich jego potomków
grupa polifiletyczna
start learning
grupa sztuczna, wywodzi się od różnych przodków i obejmuje daleko spokrewnione orgaznizmy
kapsyd
start learning
składa się z jednostek białkowych kapsomerów, chroni on materiał genetycznay wirusa, oraz umożliwa rozpoznanie kom godpodarza
forma pałeczkowata wirusa
start learning
wirus mozaikowatości tytoniu
forma bryłowa wirusa
start learning
adenowirusy
forma kulista wirusa
start learning
HIV
forma bryłowo-spiralna
start learning
bakteriofagi
cykl lityczny
start learning
1. Adsorpcja, 2. Wnikanie, 3. Replikacja, 4. Składanie, %. Uwalnianie
Cykl lizogeniczny
start learning
1. Adsorpcja, 2. Wnikanie, 3. Integracja, 4 Replikacja
odwrotna transkryptaza
start learning
wirusowy enzym biorący udział w przepisywaniu RNA wirusa na DNA wirusa
tylakoidy
start learning
powstają z błony kom bakterii, wbudowywane są w nie barwniki fotosyntetyzujące
otoczka śluzowa
start learning
zbudowana głównie z polisacharydów, pełni fynkcję ochronną,
bakterie gram dodatnie
start learning
trwale się wybarwiają się na kolor fioletowy, zbudowane z kilku warstw mureiny, zawierają kwasy tejchojowe
bakterie gram ujemne
start learning
zbudowana z jedenej warstwy mureiny, nie zawierają kwasów tejchojowych, okryte dodatkową błoną komórkową,
cysty bakterii
start learning
powstają przez odwodnienie i otoczenia grubą scianą komórki,
endospory
start learning
zawartość kom dzieli się na dwie części, z których mniejsza zostaje otoczna nową grubą scianą komi staje się zaczątekiem endospory
makronukleus
start learning
poliploidalny, steruje czynnościami komórki
mikronukleus
start learning
diploidalny, stanowi archiwum genetyczne, uczestniczy w procesach płciowych
przemiana faz jądrowych
start learning
regularne następowanie po sobie faz haploidalnej i diploidalnej
koniugacja u pantofelka
start learning
1. mejoza mikronukleusa, 2. degeneracja 3 jąder 1n, 3. mitoza jąder 1n, 4. wędrówka jąder 1n, 5. połączenie jąder 1n, 6. mitoza jądra 2n, 7. odtwarzanie mikronukleusa i makronukleusa
sporozoit
start learning
wrzecionowate formy inwazyjne zarodźca malarii
merozoity
start learning
postać pełzakowata, powstają w wątrobie
plechy nitkowate
start learning
nici zbudowane z długich ciągów kom
plechy nibytkankowe
start learning
utworzone z wielokomórkowych nici, które ciasno się ze sobą splatają
plechy tkankowe
start learning
wykazują zróżnicowanie budowy wewnętrznej i zewnętrzenj, wyróżnia się część lisciokształtną, łodygokształtną i chwytniki
przemiana pokoleń
start learning
to regularne następowanie po sobie pokolenia rozmnażającego się za pomocą gamet i pokolenia rozmnażającego się za pomocą zarodników
kinetoplastydy
start learning
np, świdrowiec gambijski, występuje u nich kinetoplast, organellum odpowiedzialne za procesy energetyczne związane z ruchem wici
parabasalia
start learning
np, rzęsistek pochwowy, nie ma mitochodriów w kom
sporowce
start learning
np, rodzaj zarodźce, wyspecjalizowane pasożyty zwierząt
promienionóżki
start learning
wolno żyjące, mają długie cienkie promieniście rozmieszczone nibynóżki
ameby
start learning
ameba, pełzak czerwonki
orzęski
start learning
pantofelek, trąbik
eugleniny
start learning
nie mają ściany kom
tobołki
start learning
bruzdnice
okrzemki
start learning
ich ściany wysycone są krzeminoką
złotowiciowce
start learning
jednokomórkowe przeważnie, ale żyją też w koloniach
brunatnice
start learning
morszczyn, gronorosty
hymenofor
start learning
część owocnika u podstawczaków zbudowana z blaszek lub rurek, zawiera warstwę rodzajną- hymenium złożoną z zarodni
epiderma
start learning
grube ściany, aparaty szparkowe, okryta kutykulą
ryzoderma
start learning
pozbawiona kutykuli, posiada włośniki
korkowica
start learning
składa się z korka (fellem), miazgi korkotwórczej (fellogenu), miękiszu (fellodermy)
korek-tkanka
start learning
zbudownay z martwych ściśle przylegających kom, ściany korka są często zdrewniałe, zawierają suberynę, zawiera przetchlinki
miękisz zasadniczy
start learning
cienkie ściany, duże wakuole, wypełnia przestrzeniemiędzy innymi tkankami
miękisz asymilacyjny- palisadowy
start learning
jest pod górną epidermą liści, zawiera dużo chlorofilu, przez co głównie przeprowadza fotosyntezę, budują go cylindryczne kom
miękisz asymilacyjny- gąbczasty
start learning
luźno ułożone kom. między nimi znajdują się liczne przestrzenie, co ułatwia transport tlenu, CO2 i pary wodnej
miękisz asymilacyjny- wieloramienny
start learning
występuje w lisciach roślin iglastych, ma pofałdowane ściany, które zwiększają powierzchnię asymilacyjną
miękisz spichrzowy
start learning
nie ma chloroplastów, zawiera liczne leukoplasty magazynujące sub odżywcze
miękisz wodonośny
start learning
odmiana miękiszu spichrzowego, zawiera olbrzymie wakuole, znajduje się w roślinach sucholubnych
miękisz powietrzny (aerenchyma)
start learning
ma olbrzymie przestwory międzykomórkowe, umożliwają wymianę gazową, ułątwia unoszenie się na wodzie roślinom
zwarcica (kolenchyma)
start learning
nadaje elastyczność ogonkom lisciowym i młodym łodygom, chroniąc przed złamaniem, żywe kom.
twardzica (sklerenchyma)
start learning
w starszych nadziemnych częściach, martwe kom, ściany wysycone ligniną, zwiększa odporność organów, 2 typy kom: włókna sklerenchymatyczne i skeleridy
włókna skelerenchymatyczne
start learning
wydłużone kom o wąskich zaostrzonych końcach, rozmieszczone w obrębie inncyh tkanek
sklereidy (komórki kamienne)
start learning
kom o różnorodnych kształtach, występują w obrębie tkanek miękiszowych, budują twardą łupinę orzecha
cewki
start learning
u paprotników i nagonasiennych, marwte kom, zdrewniałe ściany zaopatrzone w liczne jamki, wrzcionowaty kształt
naczynia
start learning
u nagonasiennych, marwte kom- człony naczyń, ich ściany poprzeczne zanikły, inkrustowane ligniną, mają też jamki, mają włókna drzewne i miękisz drzewny
komórki sitowe
start learning
paprotniki, nagonasienne, żywe kom, zawierają pola sitowe,
rurki sitowe
start learning
zbudowane z żywych kom- członów, nie mających jądra kom, ściany poprzeczne członów mają duże pola sitowe
komórki przyrurkowe
start learning
żywe wydłużone kom, ściśle przylegają do członów rurek sitowych i odżywiają je
tkanki merystematyczne
start learning
zbudowane żywych kom zdolnych do podziałów, cienkie wyłącznie pierwotne ściany kom, duże jadra, kilka drobnych wkuol
strefa korzeni bocznych
start learning
utrzymuje roślinę w podłożui przewodzi wodę wraz z solami mineralnymi ze strefy włośnikowej. Wyrastją tu korzenie boczne
strefa włośnikowa
start learning
są tu kom przekształcające się w różne typy tkanek zdolne do pełnienia określonych funkcji. Znajdują się tu włośniki
strefa wydłużania
start learning
obejmuje komórki które intensywnie rosną, zwiększając swoje rozmiary, następuje tu najsilnijeszy wzrost korzenia na długość
strefa podziałów komórkowych
start learning
komórki stożka wzrostu, które dzieląc się powodują wzrost korzenia
czapeczka
start learning
okrywa stożek wzrostu, zbudowana z komórek miękiszowych
korzenie spichrzowe
start learning
marchew
korzenie podporowe
start learning
korzenie przybyszowe wyrastające z łodyginad ziemią i ukośnie wrastające w podłoże. Dodatkowo stabilizują roślinę. Np mangrowce
korzenie czepne
start learning
przytwierdzają roślinę do podpór. Są np epifitów ipnączy np bluszczu
korzenie powietrzne
start learning
wchłaniją wode deszczową i parę wodną z powietrza, np storczyki
ssawki
start learning
wrastają w tkanki rośliny żywicielskiej, np jemioła
korzenie oddechowe
start learning
pionowe odgałęzienia podziemnego systemu korzeniowego, służa do pobierania tlenu, np cypryśnik błotny
kłącza
start learning
wieloletnie podziemne łodu=ygi o nieogranicznym wzroście, pełnią funkcję spichrzowe, np kłącze imbiru
rozłogi
start learning
odgałęzienia dolnej części nadziemnegopędu i płożące się po ziemi lub rosnące pod jej powierzchnią, np truskawki
bulwy
start learning
krótkie, silnie zgrubiałe o ograniczonym wzroście. Pełnią funkcje spichrzowe, przetrwalnikowe i służą do rozmnażania wegetatywnego
wąsy
start learning
cienkie boczne odgałęzienia łodygi, funkcja czepna, pod wpływem bodźca mechanicznego owijają się wokół podpory
łodygi spichrzowe
start learning
grube mięsiste łodygi, pełniące funkcje spichrzowe, np kalarepa
ciernie
start learning
sztywne, ostre silnie zdrewniałe odgałęzienia łodygi
blaszka liściowa
start learning
płaska, cienka, duża powierzchnia pozwala na optymalne wykorzystanie światła słonecznego, efektywność transpiracji oraz wymianę gazową
ogonek liściowy
start learning
łączy blaszkę liściową z nasadą i ustawia liść w kierunku światła
nasada liścia
start learning
rozszerzona spłaszcona struktura łącząca liść z łodygą
ulistenienie
start learning
skrętoległe, naprzeciwległe, okółkowe
rodzaje nerwacji
start learning
pierzasta, dłoniasta, równoległa
rodzaje lisci
start learning
proste i złożone - pierzastozłożone i dłoniastozłożone
liście pułapkowe
start learning
wyspecjalizowane w chwytanie ofiary i jej trawieniu
ciernie
start learning
silne zdrewniałe, sztywne zredukowane liście, pełnią funkcję obronne
liściaki
start learning
silnie zredukowana blaszka i dobrze rozwinietę blaszkopodobne ogonki liściowe, które przejmują funkcję asymilacyjną
liście czepne
start learning
przekształcone w wąsy, którymi roślina przyczepia się i owija wokół podpory
liście łuskowate
start learning
suche liscie, pełniące funkcje ochronne, okrywają np liście spichrzowe cebuli

You must sign in to write a comment