Question  |
Answer |
|
start learning
|
|
substancje naturalne (produkowane przez bakterie lub grzyby), półsyntetyczne (pochodne antybiotyków naturalnych po chemicznej modyfikacji) lub syntetyczne (nie mające naturalnego wzorca w przyrodzie) o działaniu przeciwdrobnoustrojowym poprzez zabijanie lub hamowanie rozmnażania drobnoustrojów
|
|
|
|
start learning
|
|
substancje o działaniu przeciwdrobnoustrojowym, wytworzone przez człowieka, aktualnie zaliczane do antybiotyków
|
|
|
Antybiotyki hamujące syntezę ściany komórkowej start learning
|
|
B-laktamy - wiążą się z PBP (białkami wiążacymi penicylinę - transpeptydazy i karboksypeptydazy) i hamują syntezę proteoglikanu. Należą: penicyliny, cefalosporyny, monobaktamy, karbapanemy, cefamycyny oraz inhibitory B-laktamaz zapobiegajace oporności (kwas klawulanowy, sulbaktam i tazobaktam)
|
|
|
Mechanizm oporności enzymatycznej na b-laktamy start learning
|
|
u niektórych bakterii poprzez białka receptorowe następuje indukcja B-laktamaz (enzymów hydrolizujących B-laktamy)
|
|
|
Mechanizm oporności receptorowej na b-laktamy start learning
|
|
zmiana konfiguracji miejsca aktywnego PBP zmniejsza jego powinowactwo do antybiotyku i umozliwia syntezę peptydoglikanu równiez w jego obecnosci
|
|
|
mechanizmy oporności na b-laktamy - penicylinazy start learning
|
|
oporność na naturalne penicyliny - u gronkowców, paciorkowców, enterokoków, Moraxella cattarhalis, Neisseria sp., Haemophilus sp., pałeczek Gram-
|
|
|
mechanizmy oporności na b-laktamy - cefalosporynazy AmpC start learning
|
|
rozkładają prawie wszystkie b-laktamy oprócz KARBAPANEMÓW i CEFALOSPORYN IV GENERACJI, obecne u pałeczek Gram-
|
|
|
mechanizmy oporności na b-laktamy - ESBL (b-laktamazy o rozszerzonym spektrum działania) start learning
|
|
oporność na większość penicylin i cefalosporyn oraz monobaktam, u pałeczek Gram-, szczególnie Enterobacteriaceae
|
|
|
mechanizmy oporności na b-laktamy - MBL start learning
|
|
Metalo-beta-laktamazy o szerokim spektrum działania, nie wpływają na monobaktam, obecne u pałeczek Gram-
|
|
|
mechanizmy oporności na b-laktamy - KPC start learning
|
|
B-laktamazy o skrajnie roszerzonym spektrum działania, rozkładają wszystkie B-laktamy i są odporne na działania inhibitorów B-laktamaz, obecne u pałeczek Gram-
|
|
|
mechanizmy oporności receptorowej na b-laktamy - PRP start learning
|
|
w wyniku zmian w białkach odpowiedzialnych za biosyntezę ściany komórkowej bakterii, Streptococcus pneumoniae uzyskuje oporność na penicylinę oraz najczęściej również na inne b-laktamy
|
|
|
mechanizmy oporności receptorowej na b-laktamy - BLNAR start learning
|
|
Oporność na ampicylinę u Haemophilus influenzae związana z modyfikacja PBP
|
|
|
mechanizmy oporności receptorowej na b-laktamy - MRSA/MRCNS start learning
|
|
Oporność na meticylinę (czyli równiez na inne b-laktamy) u Staphyloccocus aureus związana z obecnością białka umożliwiającego bakterii syntezę ściany komórkowej w obecności B-laktamów
|
|
|
Antybiotyki hamujące syntezę białka start learning
|
|
Tetracykliny - blokują 30s i uniemożliwiają wydłużanie łańcucha peptydowego Makrolidy i linkozamidy - odwracalnie blokują 50s, uniemożliwiają wydłużanie łańcucha Aminoglikozydy - hamują translację poprzez blokowanie 30s, działają też na błonę kom. Chloramfenikol - blokuje 50s Oksalidynony - uniemożliwiają powstanie 70s
|
|
|
Antybiotyki hamujące syntezę DNA start learning
|
|
Chinolony - hamują aktywność gyrazy i topoizomerazy IV
|
|
|
Antybiotyki hamujące syntezę RNA start learning
|
|
Ryfampicyna - hamuje polimerazę RNA
|
|
|
antybiotyki niszczące błony start learning
|
|
Polipeptydy (polimyksyna A-E) - powodują utratę szczelności błon, stosuje sie tylko B i E, bo reszta wysokotoksyczna, działają na Gram-
|
|
|
Antybiotyki hamujące syntezę nukleotydów start learning
|
|
Sulfonamidy - uniemożliwiają syntezę kwasu foliowego- zahamowanie syntezy puryn Trimetorpim - inhibitor reduktazy dihydrofolianowej
|
|
|
Działanie antybiotyków - bakteriostatyczne start learning
|
|
tetracykliny makrolidy, ketolidy sulfonamidy oksazolidynony
|
|
|
Działanie antybiotyków - bakteriobójcze start learning
|
|
aminoglikozydy b-laktamy chloramfenikol chinolony glikopeptydy (hamują syntezę ściany) linkozamidy
|
|
|
|
start learning
|
|
Stan, w którym antybiotyk nie działa przeciwdrobnoustrojowo. Może byc naturalna, uwarunkowana genetycznie jeszcze zanim zostały wprowadzone antybiotyki oraz nabyta u bakterii uprzednio wrażliwych na skutek mutacji spontanicznych (ew. indukowanych) lub przeniesienia genów od innej komórki
|
|
|
|
start learning
|
|
rozwój oporności na jeden antybiotyk pociąga za sobą oporność na inne z tej grupy
|
|
|
Sposoby przenoszenia oporności start learning
|
|
Pionowe - od kom macierzystej do potomnej Poziome - przenoszenie z jednej komórki na inną na drodze koniugacji (wymiana materiału między kom Ż. i M. tego samego gatunku), transdukcji (przenoszenie materiału między tym samym gatunkiem przez bakteriofagi) lub transformacji (bezpośrednie pobieranie materiału ze środowiska)
|
|
|
Metody oznaczania lekowrażliwości start learning
|
|
dyfuzyjno-krążkowa (jakościowa) - oparta na dyfuzji antybiotyku zawartego w krążku do podłoża. Wielkość strefy zahamowania jest wprost proporcjonalna do stopnia wrażliwości bakterii na dany antybiotyk (wrażliwe, średnio wrażliwe, oporne) seryjnych rozcieńczeń (ilościowa)- pozwala na określenie minimalnego stężenia antybiotyku hamującego wzrost bakterii (MIC) e-test - łączy dyfuzję antybiotyku w agarze i określenie MIC
|
|
|
|
start learning
|
|
Terapia oparta na domniemaniu najbardziej pasującego czynnika etiologicznego i jego przypuszczalnej wrażliwości na antybiotyk
|
|
|
|
start learning
|
|
Terapia w której doboru antybiotyku dokonuje się po wykonaniu antybiogramu dla wyizolowanego czynnika etiologicznego
|
|
|
Leczenie pierwszego rzutu - początkowe start learning
|
|
polega na stosowaniu antybiotyku o udowodnionym bezpieczeństwie i skutecznosci
|
|
|
|
start learning
|
|
"S" - wrażliwy na standardowe dawki leku "I" - średnio wrażliwy, MIC pomiędzy wrażliwym a opornym "R" - oporny
|
|
|
|
start learning
|
|
MBC - najmniejsze stężenie bakteriobójcze MIC - najmniejsze stężenia hamujące
|
|
|
|
start learning
|
|
zahamowanie wzrostu bakterii pomimo spadku stężenia antybiotyku poniżej MIC, dotyczy aminoglikozydów, makrolidów, fluorochinolonów, karbapenemów
|
|
|
|
start learning
|
|
metoda interpretacji MIC, dzieli się graniczne stężenie antybiotyku dla wrażliwego szczepu przez MIC szczepu badanego. Im wyższy MBQ tym większa szansa sukcesu teapeutycznego
|
|
|
|
start learning
|
|
Wszystkie mają w cząsteczce pierścień b-laktamowy, charakteryzują się małą toksycznością: cefalosporyny (I generacji - cefadroksyl, cefaleksyna, cefazolina, II generacji - cefaklor, cefuroksym, cefuroksym aksetyl, III generacji - Cefiksim, cefotaksym, cefpodoksym, ceftazydym, IV generacji - cefepim, Cefamycyny - cefoksytyna) penicyliny (aminopenicyliny, karboksypenicyliny, naturalne, ureidopenicyliny itp.) monobaktamy (aztreomam) karbapenemy (doripenem, ertapenem, imipenem) inhibitory b-laktamaz
|
|
|
Grupy leków - glikopeptydy start learning
|
|
Hamują syntezę peptydoglikanu uniemożliwiając jego polimeryzację, działają tylko na Gram+ wankomycyna teikoplanina telawancyna
|
|
|
Grupy leków - aminoglikozydy start learning
|
|
Potencjalnie toksyczne, działają tylko na tlenowe pałeczki Gram-, ziarniaki Gram+ i prątki gruźlicy: amikacyna gentamycyna streptomycyna neomycyna tobramycyna
|
|
|
Grupy leków - tetracykliny i glicylocykliny start learning
|
|
Szerokie spektrum działania (Gram+, Gram-, krętki, bakterie atypowe) doksycyklina tetracyklina
|
|
|
|
start learning
|
|
Cechą charakterystyczną jest szybkie i łatwe narastanie oporności, w większości zakażeń są lekiem drugiego rzutu, odwracalnie blokują 50s, działają głównie na Gram+, duże znaczenie ma ich działanie na bakterie wewnątzkomórkowe (Mycoplasma, Chlamydia, Legionella) erytromycyna spiramycyna azytromycyna teltromycyna
|
|
|
Grupy leków - streptograminy start learning
|
|
pristamycyna Ia i Ib chinupristyna dalfopristyna
|
|
|
Grupy leków - oksazolidynony start learning
|
|
Działa na Gram+ linezolid
|
|
|
|
start learning
|
|
działają tylko na bakterie tlenowe (gronkowce, paciorkowce, enterokoki, haemophilus, neisseria) I generacja - kwas nalidyksowy II generacja - ciprofloksacyna lewofloksacyna ofloksacyna III generacja - gatifloksacyna IV generacja - moxifloksacyna
|
|
|
Grupy leków - sulfonamidy start learning
|
|
|
|
|
Grupy leków - nitroimidazole start learning
|
|
|
|
|
Grupy leków - nitrofurany start learning
|
|
|
|
|
oporność na b-laktamy u Enterobacteriaceae start learning
|
|
należy wykrywać jednocześnie oba typy karbapenemaz MBL i KPC
|
|
|
Działania niepożądane b-laktamow start learning
|
|
nadwrazliwosc: natychmiastowa (0-1h) - wstrząs, podciśnienie, obrzęk głośni, skurcz oskrzeli przyspieszona (1-72h) - obrzęk głośni, pokrzywka, skurcz oskrzeli Późna (>72h) - wysypka, śródmiąższowe ZN, anemia, neutropenia, gorączka polekowa itd.
|
|
|
|
start learning
|
|
Nabyta związana przede wszystkim z zahamowaniem transportu do komórki i z modyfikacją gyrazy
|
|
|
Działania niepożądane chinolonów start learning
|
|
biegunki, nudności, nadwrażliwość na światło, bóle i zawroty głowy, zaburzenia vzynności wątroby
|
|
|
Mechanizmy oporności na aminoglikozydy start learning
|
|
wytwarzanie aminoglokozydaz modyfikujących cząsteczki tych leków, zmiany receptorowe obniżenie lub inaktywacja czynnego transportu
|
|
|
|
start learning
|
|
Szczepy enterokoków opornych na wysokie stężenia aminoglikozydów. (Enterokoki są naturalnie oporne na niskie stężenia)
|
|
|
działania niepożądane aminoglikozydów start learning
|
|
ototoksyczność nefrotoksyczność
|
|
|
|
start learning
|
|
Oporność na makrolidy, linkozamidy, streptograminy B u ziarniaków Gram+
|
|
|
|
start learning
|
|
VRE - enterokoki oporne na wankomycynę VISA - aureus średniowrażliwy na wankomycynę VRSA - aureus oporny na wankomycynę GISA/GRSA - szczepy średniowrażliwe i oporne na glikopeptydy
|
|
|
Działania niepożądane glikopeptydów start learning
|
|
reakcje alergiczne, zespół czerwonego karku, gorączka, ototoksyczność, nefrotoksyczność
|
|
|
Działania niepożądane tetracyklin start learning
|
|
dolegliwości pokarmowe, zapalenie/owrzodzenie przełyku, uszkodzenie wątroby, nadwrażliwość na światło
|
|
|
