→ Matura Polski → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
styl biblijny start learning		podniosły, uroczysty ton wypowiedzi; metafory i porównania; symbole i alegorie; apostrofy i tryb rozkazujący
symbole w biblii start learning		baranek - jezus; niewiasta - kościół; 666 - zło; róg - moc, potęga
epikureizm start learning		filozofia wegłóg której celem człowieka jest osiągnięcie szczęścia, brak cierpienia to przyjemność, carpe diem
stoicyzm start learning		filozofia według której człowiek nie ma wpływu na bieg wydarzeń, należy wszystko przyjmować ze spokojem i kierować się rozumem, stoicki spokój - dystans wobec dobra i zła
sceptyzm start learning		filozofia która głosi że skoro nie wiemy jaka naprawdę jest rzeczywistość to powinniśmy powstrzymać się od sądów, należy postępować z rozsądkiem
mimesis start learning		naśladowanie rzeczywistości w dziełach artystycznych
katharsis start learning		pewien rodzaj oczyszczenia z trudnych emocji podczas oglądania sztuki w teatrze
sacrum start learning		strefa świętości, strefa bóstw
profanum start learning		strefa świecka, związana z człowiekiem
archetyp start learning		dawny wzór, wzorzec postępowania
topos start learning		stały motyw lub temat podejmowany przez artystów różnych epok
patos start learning		sposób mówienia podniosły, poważny, uroczysty
mit kosmogoniczny start learning		o powstaniu świata
mit teogeniczny start learning		o narodzinach bogów, Atena z czaszki Zeusa, Afrodyta z morskiej piany
mit genealogiczny start learning		o poszczególnych rodach
mit antropogeniczny start learning		o powstaniu człowieka
mit heroiczny start learning		o dziejach i czynach słynnych herosów
funkcje mitów start learning		poznawcza, światopoglądowa, sakralna
epos start learning		utwór o dziejach bohaterów narodowych
styl homerycki start learning		hiperbole, rozbudowane opisy, powtórzenia
zasada decorum start learning		jedność czasu miejsca i akcji
starożytność start learning		IV w.p.n.e. (wynalezienie pisma) - 476r. (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego)
średniowiecze start learning		476r (upadek cesarstwa zachodniorzymskiego) - 1492r (odkrycie Ameryki przez Kolumba)
scholastyka start learning		rozumne uzasadnienie prawd wiary
augustynizm start learning		św. Augustyn, świat dzieli sie na strefę sacrum i profanum, rozdarcie człowieka między fizycznością a duchowością, szansą dla człowieka była asceza
tomizm start learning		św. Tomasz, bóg decyduje o miejscu człowieka na ziemi, postąpienie wbrew przykazaniom boga to grzech przeciwko prawom boskim
franciszkanizm start learning		św. Franciszek, człowiek jest dobry z natury bo został stworzony na podobieństwo boga, życie w zgodzie z przyrodą
teocentryzm start learning		bóg w centrum świata, bóg najważniejszy, wszystko do niego nawiązuje
dualizm start learning		średniowieczny pogląd, świat podzielony jest na dwie przeciwstawne sfery
umiwersalizm start learning		wszędzie gdzie docierało chrześcijaństwo kultura ulegała ujednoliceniu, w całej europie podobne świątynie, jednolity system szkolnictwa
styl gotycki start learning		wysokie budowle, strzeliste, lekka konstrukcja, sklepienia krzyżowo - żebrowe, duże okna wypełnione barwnymi witrażami, ostre łuki, budynki sakralne/obronne
styl romański start learning		masywna, surowa bryła budowli, sklepienie kolebkowe, małe okna, grube mury, półkoliste łuki w oknach i portalach, kościoły bazylikowe/reduty
cechy literatury średniowiecznej start learning		parenetyczna, anonimowa, uniwersalna, alegoryczna, religijna, dydaktyczna
dance macabre start learning		taniec śmierci, każdy jest równy wobec śmierci
memento mori start learning		pamiętaj o śmierci, śmierć jest nieunikniona
epos rycerski start learning		heroiczne czyny legendarnych bohaterów, akcja na tle przełomowych wydarzeń, etos rycerza, wartości, obyczaje, wzorce postępowania, utwór patenetyczny
ars moriendi start learning		sztuka umierania, sposób w jaki powinien umrzeć prawdziwy chrześcijanin
sabat mater dolorosa start learning		stała matka boleściwa, motyw przedstawiający rozpaczającą pod krzyżem Matkę Boską, ukazanie rozpaczy matki i jej bezradności wobec cierpienia syna
renesans start learning		1492r (odkrycie Ameryki przez Kolumba) - 1548r (sobór trydencki)
antropocentryzm start learning		człowiek w centrum zainteresowania
humanizm start learning		prąd stanowiący człowieka i życie ziemskie w centrum zainteresowania, zaczerpnięte ze starożytności
reformacja start learning		ruch społeczno-religijny, odbudowa życia religijnego, rozbicie jedności kościoła i powstanie nowych odłamów religijnych
barok start learning		1584r (śmierć Jana Kochanowskiego) - 1764r (objęcie tronu przez Stanisława Augusta Poniatowskiego)
racjonalizm start learning		kartezjusz, odrzuca autorytet kościoła, otaczający nas świat może być tylko złudzeniem, rola umysłu w procesie poznawania rzeczywistości
sceptyzm start learning		pascal, wiara jest drogą do prawdy, umysł bywa ułomny
kontrreformacja start learning		odpowiedź kościoła katolickiego na renesansowy ruch reformacji, próba odzyskania wpływów kościoła
sarmatyzm start learning		polski barok, światopogląd szlachty która uważała że pochodzi od starożytnych sarmatów
teatralizacja życia start learning		życie zamożnych warstw było naśladowaniem form teatralnych (wstawne uczty, ozdobne stroje, portrety)
cechy stylu barokowego start learning		zaburzenie proporcji, deformacja, przepych, bogactwo, przerost formy nad treścią, ekspresja uczuć, niepokój, kontrast, asymetria
femme fatale start learning		kobieta fatalna, doprowadza mężczyznę do zguby wykorzystując go do własnych celów
theatrum mundi start learning		los ludzki jako teatr, człowiek ma w życiu rolę do odegrania, życie to przedstawienie pozbawione sensu
oświecenie start learning		ok. 1680r (teoria grawitacji Newtona) - 1789r (rewolucja francuska)
empiryzm start learning		nacisk na obserwację i eksperymenty, człowiek rodzi się jako czysta karta, fundamentem poznania jest doświadczenie, ludzie podlegają prawom naturalnym
liberalizm start learning		prawo naturalne jest podstawą moralności, nietolerancja religijna jest sprzeczna z wiarą chrześcijańską, celem życia powinno być naprawienie świata
sensualizm start learning		wszelka wiedza pochodzi z bezpośredniego kontaktu z otaczającym nas światem poprzez zmysły
rokoko start learning		motywy dworskie, jasna pastelowa kolorystyka, inspiracje Dalekim Wschodem, ozdobne detale, rozluźnienie obyczajów
klasycyzm start learning		symetria i harmonia, sceny mitologiczne lub historyczne, realizm i idealizm, w rzeźbie naśladowanie wzorów antycznych, delikatny światłocień
cechy literatury oświeceniowej start learning		nastawienie dydaktyczne, wskazywanie nowych idei/postaw godnych naśladowania, propagowanie reform
romantyzm start learning		1789/99r (Wielka Rewolucja Francuska) - 1848/49r (Wiosna Ludów)
cechy sztuki romantyzmu start learning		pochwała różnorodności/indywidualizmu, wyraża charakter narodu, ludowość i natura, wolność, elementy grozy i tajemniczości
irracjonalizm start learning		rzeczywistości nie da się poznać wyłącznie rozumowo bo ważniejsze są środki poznawcze
indywidualizm start learning		poczucie niezależności i odrębności, często jednostka była samotna i niezrozumiana przez otoczenie
bunt romantyczny start learning		sprzeciwianie się złu i obłudzie świata, niezgoda na sprawiedliwość społeczną i moralną, ważna była wolność w każdej dziedzinie życia
orientalizm start learning		fascynacja kulturą wschodu
martyrologia start learning		ukazywanie męczeństwa narodu lub grupy społecznej
mesjanizm start learning		cierpienie aby w przyszłości odrodzić się i zbawić innych
widzenie księdza piotra start learning		kibitki wiozące więźniów na północ, uwięziony naród polski, kraje europejskie żądające kary dla polaków, francja odwracająca się od polski, naród w cierniowej koronie
towarzystwo przy drzwiach start learning		młodzi studenci i kilki starszych ludzi, patrioci, dyskutują o sytuacji w kraju, używają języka polskiego
towarzystwo stolikowe start learning		elita, piękne damy, carscy urzędnicy, arystokraci, rozmawiają o balach Nowosiclowa, nie chcą poznać historii polski, mówią po francusku
pozytywizm start learning		1848/49r (Wiosna Ludów) - lata 90 XIXw.
ewolucjonizm start learning		terioria Darwina, wszystkie byty podlegają ewolucji
praca organiczna start learning		społeczeństwo to jeden organizm, aby całe społeczeństwo działało sprawnie każdy musi pracować na wspólne dobro
praca u podstaw start learning		starania o podniesienie jakości życia warstwa najniższych aby udoskonalić społeczny organizm, tworzenie miejsc pracy
emancypacja kobiet start learning		uniezależnienie kobiet, dążenie do równouprawnienia
asymilacja żydów start learning		dążenie do równości w prawach mniejszości żydowskiej
cechy sztuki pozytywizmu start learning		odrzucenie racjonalności i subiektywności, realizm i naturalizm, sceny obyczajowe, pejzaże, martwa natura, ukazywanie brzydoty
realizm start learning		wierne oddawanie obrazu rzeczywistego w dziele literackim, przedstawianie świata realnego
naturalizm start learning		wierne naśladowanie rzeczywistości bez zbędnej oceny
modernizm start learning		okres w którym młodzi artyści manifestowali swoją odrębność, nowoczesność i krytycyzm wobec pozytywizmu
neoromantyzm start learning		powiązanie młodej polski z romantyzmem
młoda polska start learning		lata 90 XIXw. - 1918 (zakończenie I wojny światowej)
dekadent start learning		osoba o poczuciu bezsensu istnienia i niemocy, nie umie odnaleźć szczęścia
sztuka dla sztuki start learning		sztuka nie miała pełnić formy dydaktycznej tylko estetyczną
cyganeria start learning		grupa społeczna buntująca się wobec norm społecznych
chłopomania start learning		fascynacja kulturą chłopów
dekandentyzm start learning		pesymistyczny charakter sztuki i literatury, schyłek wieku, chylenie się ku upadkowi
impresjonizm start learning		pastelowe, świetliste kolory, zacieranie konturów
ekspresjonizm start learning		kontrasty barw, deformacja i przerysowanie
cechy literatury modernistycznej start learning		dekadentyzm, pesymizm, sztuka dla sztuki, oddziaływanie na różne zmysły, krytyka mieszczaństwa
wesele - bohaterowie start learning		pan młody - lucjan rydel, gospodarz - włodzimierz tetmajer, dziennikarz - rudolf starzewski, poeta - kazimierz przerwa-tetmajer, panna młoda - jadwiga mikołajczykówna
symbole w weselu start learning		złoty róg(symbol walki), złota podkowa(szczęście), czapka z piórami(prywata), sznur(brak nadzieji), kosy(gotowość do walki), chocholi taniec(brak działania), bronowicka chata(polska)
20lecie międzywojenne start learning		I wojna światowa - II wojna światowa
grupy literackie w 20leciu międzywojennym start learning		skamandryci, awangarda krakowska, futuryści, druga awangarda

matura polski

You must sign in to write a comment

More