Question  |
Answer |
W jaki sposób można wykryć obecność kwasów w roztworze? start learning
|
|
Za pomocą wskaźników, np. oranżu metylowego, który w roztworach kwasów barwi się na czerwono.
|
|
|
|
start learning
|
|
Kwasy to związki chemiczne, których cząsteczki są zbudowane z atomów wodoru oraz reszty kwasowej.
|
|
|
Czym są kwasy beztlenowe? start learning
|
|
Kwasy beztlenowe to wodne roztwory wodorków niemetali. Tworzą je pierwiastki chemiczne znajdujące się w grupach 16. i 17. układu okresowego. Jeżeli resztę kwasową R stanowią atomy niemetalu (bez atomów tlenu), jest to kwas beztlenowy.
|
|
|
|
start learning
|
|
To związki chemiczne zawierające w cząsteczkach tlen, inny pierwiastek chemiczny oraz przynajmniej jeden atom wodoru związany z tlenem. Jeśli resztę kwasową stanowi grupa atomów zawierająca tlen oraz przynajmniej jeden inny pierwiastek chemiczny, to taki kwas jest kwasem tlenowym (oksokwasem).
|
|
|
Jakie pierwiastki należą do grupy pierwiastków kwasotwórczych? start learning
|
|
Pierwiastkami kwasotwórczymi, czyli atomami centralnymi, w kwasach tlenowych są zwykle niemetale, np. siarka i fosfor. Kwasy te mogą także tworzyć niektóre metale, np. mangan (VII).
|
|
|
W jaki sposób tworzy się nazwy kwasów beztlenowych? Podaj przykład. start learning
|
|
Nazwy kwasów beztlenowych tworzy się dodając do słowa kwas nazwę pierwiastka kwasotwórczego i końcówkę „-wodorowy”, np. HBr kwas bromowodorowy.
|
|
|
W jaki sposób tworzy się nazwy kwasów tlenowych? Podaj przykład. start learning
|
|
Nazwy kwasów tlenowych tworzy się, dodając do słowa kwas nazwę pierwiastka kwasotwórczego i końcówkę „-owy”. Jeżeli pierwiastek kwasotwórczy występuje w kilku kwasach tlenowych, to w nazwie kwasu uwzględnia się jego wartościowość, np. kwas siarkowy (IV) H2SO3.
|
|
|
W jaki sposób można otrzymać kwas chlorowodorowy? start learning
|
|
Poprzez rozpuszczenie chlorowodoru w wodzie.
|
|
|
W jaki sposób można otrzymać kwas siarkowodorowy? start learning
|
|
Poprzez rozpuszczenie siarkowodoru w wodzie.
|
|
|
W jaki sposób można otrzymać siarkowodór? start learning
|
|
W reakcji siarczku żelaza (II) z kwasem chlorowodorowym. FeS + 2HCl → FeCl2 + H2S
|
|
|
Jakie są sposoby otrzymywania kwasów beztlenowych? start learning
|
|
1) Rozpuszczenie w wodzie gazowych wodorków metali, np. siarkowodoru lub chlorowodoru. 2) W reakcji kwasów z niektórymi solami (reakcje wymiany podwójnej).
|
|
|
W jaki sposób można otrzymać kwas siarkowy (IV)? start learning
|
|
W reakcji tlenku siarki (IV) z wodą.
|
|
|
Jak nazywa się tlenek kwasowy kwasu siarkowego (IV)? start learning
|
|
To tlenek siarki (IV) SO2.
|
|
|
W jaki sposób otrzymać kwas fosforowy (V)? start learning
|
|
W reakcji tlenku fosforu (V) z wodą.
|
|
|
W jaki sposób otrzymać tlenek fosforu (V)? start learning
|
|
Poprzez spalenie fosforu w wodzie.
|
|
|
Jakie są sposoby otrzymywania kwasów tlenowych (oksokwasów)? start learning
|
|
1) Reakcja tlenków niemetali (bezwodników kwasowych) z wodą. 2) Mocnych kwasów z solami kwasów słabszych (reakcje wymiany podwójnej).
|
|
|
Co powstaje w wyniku reakcji tlenku azotu (IV) NO2 z wodą? start learning
|
|
Tlenek azotu (IV) NO2 tworzy mieszaninę kwasów. 2NO2 + H2O → HNO2 + HNO3
|
|
|
Czym jest dysocjacja elektrolityczna? start learning
|
|
Jest to rozpad kwasów, zasad i soli na jony, zachodzący w wyniku ich oddziaływania z cząsteczkami wody lub pod wpływem temperatury.
|
|
|
Co powstaje w roztworze w wyniku dysocjacji elektrolitycznej (jonowej) kwasów? start learning
|
|
W wyniku rozpadu tych związków chemicznych w roztworze występują jony dodatnie – kationy wodoru oraz jony ujemne – aniony reszty kwasowej.
|
|
|
W jaki sposób dysocjują kwasy jednowodorowe (jednoprotonowe)? start learning
|
|
Dysocjują jednostopniowo.
|
|
|
W jaki sposób dysocjują kwasy wielowodorowe (wieloprotonowe)? start learning
|
|
Dysocjują wielostopniowo. Dysocjacja najłatwiej zachodzi w pierwszym etapie. Uwolnione kationy wodoru natychmiast przyłączają cząsteczki wody tworząc jony oksoniowe H3O+.
|
|
|
O czym decydują jony oksoniowe H3O+? start learning
|
|
Jony H3O+ decydują o kwasowym odczynie roztworu oraz charakterystycznym zabarwieniu oranżu metylowego i innych wskaźników kwasowo-zasadowych.
|
|
|
Dlaczego roztwory kwasów zaliczane są do elektrolitów? start learning
|
|
Jony poruszając się, mogą przenosić ładunki elektryczne, dlatego roztwory kwasów wykazują zdolność do przewodzenia prądu elektrycznego, czyli zaliczane są do elektrolitów.
|
|
|
|
start learning
|
|
Moc kwasu to zdolność do odszczepiania kationów wodoru.
|
|
|
Jakie kwasy należą do grupy kwasów mocnych? start learning
|
|
Kwasy, które w roztworze wodnym ulegają całkowitej dysocjacji elektrolitycznej (w roztworze wodnym występują głównie w postaci jonów), są nazywane mocnymi kwasami. Należą do nich kwasy beztlenowe, np.: kwas chlorowodorowy, kwas bromowodorowy, kwas jodowodorowy, oraz kwasy tlenowe, np. kwas azotowy (V), kwas siarkowy (VI), kwas chlorowy (VII).
|
|
|
Jakie kwasy należą do kwasów słabych? start learning
|
|
Słabe kwasy w niewielkim stopniu ulegają dysocjacji elektrolitycznej. To znaczy, że w roztworze wodnym większość ich cząsteczek pozostaje niezdysocjowana. Przykładem słabego kwasu jest bardzo nietrwały kwas węglowy. Inne słabe kwasy to np. kwas siarkowy (IV), kwas fluorowodorowy, kwas azotowy (III), kwas siarkowodorowy oraz wiele kwasów organicznych.
|
|
|
W jaki sposób zmienia się moc kwasów beztlenowych w okresie? start learning
|
|
Moc kwasów beztlenowych zwiększa się w okresie zgodnie ze wzrostem elektroujemności niemetalu. O mocy kwasów decyduje różnica elektroujemności pierwiastków chemicznych, które je tworzą. Im jest ona większa, tym wiązanie chemiczne w cząsteczce jest bardziej spolaryzowane. Sprzyja to rozpadowi związku chemicznego na jony, czyli dysocjacji elektrolitycznej.
|
|
|
W jaki sposób zmienia się moc kwasów bez tlenowych w grupie? start learning
|
|
W grupie moc kwasów beztlenowych zwiększa się wraz ze zmniejszaniem się elektroujemności atomu centralnego.
|
|
|
W jaki sposób zmienia się moc kwasów tlenowych? start learning
|
|
Moc kwasów tlenowych zwiększa się wraz ze zwiększaniem się elektroujemności atomu centralnego reszty kwasowej zarówno w okresie, jak i w grupie układu okresowego pierwiastków chemicznych. Moc kwasów tlenowych tworzonych przez ten sam pierwiastek chemiczny zależy od liczby atomów tlenu w cząsteczce. Im więcej atomów tlenu, tym mocniejszy jest kwas.
|
|
|
Czy kwasy reagują z metalami aktywnymi chemicznie? start learning
|
|
Większość kwasów reaguje z metalami aktywnymi chemicznie, czyli np. z litowcami lub berylowcami. Metale te wypierają wodór z kwasów i tworzą sole.
|
|
|
Czy kwasy reagują z metalami najmniej aktywnymi chemicznie? start learning
|
|
Najmniej aktywne chemicznie metale nie wypierają wodoru z kwasów. Reagują jedynie ze stężonym roztworem kwasu siarkowego (VI) oraz z roztworem kwasu azotowego (V), czyli z tzw. kwasami utleniającymi.
|
|
|
Czy kwasy reagują z tlenkami zasadowymi oraz wodorotlenkami? start learning
|
|
Kwasy reagują z tlenkami zasadowymi oraz z wodorotlenkami. W wyniku tych reakcji chemicznych powstają sole i woda.
|
|
|
Co się dzieje w reakcji kwasu mocniejszego i soli kwasu słabszego? start learning
|
|
Mocniejsze kwasy wypierają słabsze kwasy z ich soli.
|
|
|
Jakie wiązania występują w cząsteczkach kwasów? start learning
|
|
W cząsteczkach kwasów występują wiązania kowalencyjne spolaryzowane.
|
|
|
Czy stężone roztwory kwasów to substancje żrące? start learning
|
|
Stężone roztwory kwasów to substancje żrące, dlatego podczas pracy z nimi należy zachować szczególną ostrożność.
|
|
|
Czym charakteryzuje się kwas chlorowodorowy (solny) HCl? start learning
|
|
1) Bezbarwna ciecz. 2) Stężony wodny roztwór zawiera ok. 37% HCl. 3) Zmieszany ze stężonym HNO3 w stosunku objętościowym 3:1 tworzy tzw. wodę królewską, która roztwarza m.in. złoto i platynę.
|
|
|
Czym charakteryzuje się kwas siarkowodorowy H2S? start learning
|
|
1) Bezbarwna ciecz wydzielająca siarkowodór – gaz o ostrym zapachu zgniłych jaj. 2) Silna trucizna – wiąże w nierozpuszczalny siarczek jony żelaza (II) znajdujące się we krwi, przez co niszczy hemoglobinę.
|
|
|
Czym charakteryzuje się kwas azotowy (V) HNO3? start learning
|
|
1) Bezbarwna ciecz. 2) Gęstość stężonego roztworu jest większa od gęstości wody. 3) Stężony wodny roztwór zawiera ok. 69% HNO3. 4) Zmieszany ze stężonym HCl w stosunku 1:3 tworzy tzw. wodę królewską, która roztwarza m.in. złoto i platynę. 5) Powoduje żółknięcie białek w reakcji ksantoproteinowej. 6) Wykazuje silne właściwości utleniające.
|
|
|
Czym charakteryzuje się kwas fosforowy (V) H3PO4? start learning
|
|
1) Krystaliczna substancja stała – czysty 100-procentowy kwas w temperaturze pokojowej ma postać białych kryształów. 2) Dobrze rozpuszcza się w wodzie. 3) Stężony wodny roztwór zawiera ok. 85% H3PO4.
|
|
|
Czym charakteryzuje się kwas węglowy H2CO3? start learning
|
|
1) Bezbarwna ciecz. 2) Nietrwały kwas – łatwo ulega rozkładowi. 3) Występuje w postaci rozcieńczonych roztworów, np. jako woda gazowana.
|
|
|
Czym charakteryzuje się kwas siarkowy (IV) H2SO3? start learning
|
|
1) Bezbarwna ciecz. 2) Nietrwały kwas – łatwo ulega rozkładowi. 3) Ma właściwości bakteriobójcze i wybielające.
|
|
|
Czym charakteryzuje się kwas siarkowy (VI) H2SO4? start learning
|
|
1) Bezbarwna ciecz. 2) Gęstość stężonego roztworu jest znacznie większa od gęstości wody. 3) Stężony wodny roztwór zawiera ok. 98% H2SO4. 4) Powoduje zwęglenie substancji pochodzenia naturalnego. 5) Wykazuje silne właściwości utleniające.
|
|
|
|
start learning
|
|
Kwasy nietrwałe to takie, które w wodnych roztworach bardzo szybko ulegają rozkładowi i nie można otrzymać ich stężonych roztworów. Należą do nich np. kwas siarkowy (IV), kwas węglowy. Ich wzory zapisuje się w postaci H2O + SO2, H2O + CO2.
|
|
|
O czym należy pamiętać podczas rozcieńczania stężonych roztworów kwasów? start learning
|
|
Pamiętaj chemiku młody, wlewaj zawsze kwas do wody!
|
|
|
Czy rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu to proces egzotermiczny? start learning
|
|
Tak, to proces egzotermiczny.
|
|
|
Czy kwasy nieorganiczne występują w środowisku przyrodniczym? start learning
|
|
Kwasy nieorganiczne zwykle nie występują w środowisku przyrodniczym. Wyjątek stanowią m.in. HCl, który wchodzi w skład soków trawiennych, HCN – znajdujący się w pestkach brzoskwiń i moreli, oraz H2S – składnik wód leczniczych.
|
|
|
W jaki sposób kwasy są wykorzystywane w przemyśle chemicznym? start learning
|
|
Barwniki produkowane przy użyciu HCl są składnikami niektórych kosmetyków. Stężone roztwory H2SO4 i HNO3 zmieszane w stosunku masowym 2:1, stanowią tzw. mieszaninę nitrującą, którą stosuje się w syntezie organicznej.
|
|
|
W jaki sposób kwasy są wykorzystywane w przemyśle spożywczym? start learning
|
|
H3PO4 dodaje się do galaretek oraz napojów typu cola, a H2CO3 jest składnikiem wody gazowanej. HCl wykorzystuje się w procesie produkcji m.in. sztucznego miodu, cukru, przypraw, twarogów i serków homogenizowanych.
|
|
|
W jaki sposób kwasy są wykorzystywane w motoryzacji? start learning
|
|
Karoserie samochodów przed malowaniem oczyszcza się roztworem H2SO4. Kwas ten stosuje się także jako elektrolit w akumulatorach ołowiowych. Z kolei składnikiem preparatów do czyszczenia metalowych obręczy (felg) jest H3PO4.
|
|
|
