Question  |
Answer |
|
start learning
|
|
Fraszka to krótki wierszowany utwór liryczny o humorystycznym charakterze, często z dowcipną puętą; są to także fraszki refleksyjno-filozoficzne
|
|
|
Wymień lekkie dowcipne fraszki start learning
|
|
Raki, Na lipę, O doktorze Hiszpanu
|
|
|
Wymień fraszki filozoficzne start learning
|
|
O żywocie ludzki, Na dom w czarno lesie
|
|
|
|
start learning
|
|
Pieśń pochwalana sławiąca bóstwo, bohaterskie czyny, wzniosłe idee; charakteruzje się podniosłym stylem, na ogół ropoczyna się apostrofą
|
|
|
|
start learning
|
|
To hołd wierzących dla Boga i Jego dzieła. W tekście podmiot liryczny wychwala różne elementy stworzenia, jak pory roku, przyroda, rośliny i zwierzęta, zwracając się z szacunkiem do Boga.
|
|
|
|
start learning
|
|
Kochanowski nawiązuje do epikureizmu, zachęcając do radości życia i chwytania chwili, zgodnie z zasadą "Carpe diem". Cieszy się teraźniejszością, mimo nietrwałości czasu.
|
|
|
|
start learning
|
|
"Carpe diem" to łacińskie wyrażenie oznaczające "chwytaj dzień". To motto zachęcające do wykorzystywania każdej chwili i cieszenia się życiem, zamiast odkładać na później.
|
|
|
|
start learning
|
|
Utwór nawiązuje do filozofii epikurejskiej i stoickiej: "U fortuny to łatwo, że kto stoi, upada." Podmiot jest pogodzony z losem: "Chwali stałe szczęście, nie pragnie wieczności." Porównuje życie do okrętu w burzy.
|
|
|
Opisz Pieśń IX (9) (Księgi wtóre) start learning
|
|
Kochanowski w wierszu odwołuje się do przemian pór roku, nawiązując do epikureizmu i stoicyzmu. Wskazuje, że niezależnie od sytuacji, nie należy tracić nadziei i zaufania Bogu.
|
|
|
Kto to jest poeta doctus (poeta uczony/ poeta mędrzec) start learning
|
|
Jest to renesansowy ideał twórcy, humanisty, wszechstronnie wykształconego, szczególnie w zakresie języków i kultury starożytnej, odbywającego liczne podróży
|
|
|
|
start learning
|
|
Parafraza Horacego "Exegi monumentum" – "Buduję pomnik". Podmiotem lirycznym jest poeta, być może alter ego Kochanowskiego. Nie pragnie powszechnej żałoby, lecz wolności jak ptak. Uwydatnia swoją wartość i chwali twórczość jako formę ludzkiej aktywności.
|
|
|
Jakie są cechy gatunowe Trenu start learning
|
|
Jest to utwór żałobny poświęcony zmarłej osobie. W antyku wychwalano cnoty wybitnej osoby publicznej.
|
|
|
Nowatorstwo Trenów Jana Kochanowskiego start learning
|
|
Bohaterką trenów jest Urszula córka Poety, dziecko, osoba prywatna. Bohaterem trenów jest także ojciec przeżywający kryzys osobisty i światopoglądowy. Jest 19 trenów.
|
|
|
|
start learning
|
|
Bohaterem jest Urszulka, przez ojca uważana za wyjątkową – posłuszną, utalentowaną i pomocną. Kochanowski przewiduje jej przyszłą poetyczność. Po jej śmierci porównuje ją do niezebranego kłosa i smutnej ziemi, w której spoczywa – to symboliczny pogrzeb.
|
|
|
|
start learning
|
|
w tyn tekście pojawia się motyw snu, poeta pisze w swoim życiu emocjonalnym. Ma jednak nadzieję na to, że czas uleczy jego rany i "zagai smutne serce"
|
|
|
|
start learning
|
|
Kochanowski podkreśla mądrość w życiu, ale doświadczył cierpienia i strachu pomimo nauki. Tekst kończy się refleksją o przemijalności życia i nieuniknionym losie, który go spotkał.
|
|
|
|
start learning
|
|
Poeta przeżywa kryzys światopoglądowy, niepewny, gdzie jest Urszulka po śmierci – niebie, czyśćcu, na wyspach szczęśliwych, czy u boku Charona. Podważa wiarę w życie pozagrobowe, chcąc pocieszenia, prosi, by przyszła jako zjawa lub we śnie.
|
|
|
|
start learning
|
|
Poeta w kryzysie moralnym wątpi w moc cnoty przed złem, nawiązuje do Brutusa i dąży do poznania Boskich tajemnic. Nieszczęście go przygniata, pytając "Jak mi czynisz?" W poszukiwaniu normalności psychicznej.
|
|
|
