Question  |
Answer |
Porażka Mieszka w bitwie z Wieletami i Wichmanem start learning
|
|
|
|
|
Poślubienie przez Mieszka I Dobrawy - córki władcy Czech Bolesława I Srogiego start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
Pokonanie Wieletów przez Mieszka I (śmierć Wichmana) start learning
|
|
|
|
|
Powstanie biskupstwa misyjnego w Poznaniu, którego pierwszym biskupem był Jordan start learning
|
|
|
|
|
Bitwa pod Cedynią, zakończona zwycięstwem Mieszka I i jego brata Czcibora nad margrabią Marchii Łużyckiej Hodona start learning
|
|
|
|
|
Zdobycie przez Mieszka I Śląska i Małopolski z Krakowem w wojnie z Czechami start learning
|
|
|
|
|
Mieszko I, w dokumecie Dagome Iudex, oddał Polskę w opiekę papieżowi. Władca wystąpił tam pod imieniem Dagome. W akcie tym wymieniono ziemie, które wchodziły w skład państwa polskiego: Wielkopolska, Kujawy, Mazowsze, Śląsk i prawdopodobnie Pomorze start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Mieszka I i początek rządów Bolesława Chrobrego, wygnał on z kraju swoją macochę i braci start learning
|
|
|
|
|
Misja św. Wojciecha u Prusów start learning
|
|
|
|
|
Kanonizowanie Wojciecha przez papieża Sylwestra II start learning
|
|
|
|
|
Zjazd gnieźnieński (przybycie do Gniezna cesarza Ottona III, cesarz dał mu włócznię Maurycego i włożył diadem, za relikwię i powołanie arcybiskupstwa w Gnieźnie, biskupstw w Kołobrzegu Krakowie i Wrocławiu oraz prawo inwestytury czyli mianowania biskupów) start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Ottona III oraz koniec przyjaznych stosunków Polski z cesarstwem, a następnie zajęcie przez Bolesława Chrobrego Milska, Łużyc i Miśnii (początek 16-letnich wojny polsko-niemieckiej) start learning
|
|
|
|
|
Opanowanie przez Bolesława Chrobrego Czech, Moraw i Słowacji start learning
|
|
|
|
|
Udzielenie przez cesarza niemieckiego Henryka II pomocy Czechom i zmuszenie Chrobrego do opuszczenia Czech, sam cesarz zdobył wkrótce Łużyce i Milsko start learning
|
|
|
|
|
Wyprawa na Polskę Henryka II i przyjęcie przez Polskę niekorzystnego pokoju tracącego pretensje do Czech, Łużyc i Milska oraz oderwanie się od Polski Pomorza oraz wypędzenie z niego biskupa kołobrzeskiego i duchownych start learning
|
|
|
|
|
Ponowne zajęcie przez Chrobrego Milska i Łużyc oraz dotarcie jego wojsk w okolice Magdeburga start learning
|
|
|
|
|
Pokój w Merseburgu (Milsko i Łużyce lennem niemieckim, wzmocnienie małżeństwa Mieszka II z krewną cesarza Rychezą oraz niewywiązana obietnica udzielenia przez Bolesława pomocy cesarzowi w wyprawie włoskiej start learning
|
|
|
|
|
Wyprawa Henryka II na Polskę start learning
|
|
|
|
|
Bohaterska obrona grodu w Niemczy na Śląsku przez Polaków, w trakcie wyprawy Henryka II na Polskę start learning
|
|
|
|
|
Pokój w Budziszynie (zakończenie wojen polsko-niemieckich, Chrobry utrzymał Milsko i Łużyce oraz pomoc Henryka II, Bolesławowi w wyprawie na Ruś, w której Chrobry pokonał wojska księcia ruskiego Jarosława Mądrego i przyłączył do Polski Grody Czerwieńskie) start learning
|
|
|
|
|
Koronacja Bolesława Chrobrego, a następnie Mieszka II start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Bolesława Chrobrego start learning
|
|
|
|
|
Zorganizowanie przez Mieszka II wypraw na Saksonię start learning
|
|
|
|
|
Obrona Mieszka II przed najazdem cesarza Konrada II start learning
|
|
|
|
|
Atak Bezpryma (i Ottona) wraz z wojskami cesarza Konrada II i księcia Rusi Kijowskiej Jarosława Mądrego, zmuszenie Mieszka II do ucieczki do Czech i utrata na rzecz cesarstwa Milska i Łużyc a na rzecz Rusi Grodów Czerwieńskich oraz utrata Moraw i Słowacji start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Mieszka II i pogrążenie państwa w zamęcie - wybuch powstania ludowego połączonego z reakcję pogańską, głównie na Wielkopolsce, wypędzenie z kraju wdowy po Mieszku - Rychezy wraz z synem Kazimierzem start learning
|
|
|
|
|
Wyprawa księcia czeskiego Brzetysława I na pozbawioną obrony Wielkopolskę i doszczętnie spustoszenie jej oraz Śląsk został przyłączony do Czech. Na Mazowszu władzę przejął Miecław tworząc niezależne państwo start learning
|
|
|
|
|
Zajęcie przez Kazimierza I Odnowiciela z pomocą posiłków niemieckich Małopolski i Wielkopolski i przeniesienie stolicy Polski z Gniezna do Krakowa. Książę zapoczątkował system feudalny start learning
|
|
|
|
|
Pokonanie z pomocą wojsk ruskich przez Kazimierza Odnowiciela Miecława i przyłączenie do Polski Mazowsza oraz prawdopodobnie Pomorza Gdańskiego start learning
|
|
|
|
|
Opanowanie przez Kazimierza Odnowiciela Śląsku, jednak poddanie się arbitrażowi cesarza Henryka III start learning
|
|
|
|
|
W następstwie arbitrażu cesarza Henryka III przyznał on Śląsk Polsce, ale pod warunkiem opłacania z niego trybutu na rzecz Czech start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Kazimierza Odnowiciela start learning
|
|
|
|
|
Wyprawa Bolesława II Szczodrego (Śmiałego) na Czechy i zaprzestanie opłacania Czechom trybutu ze Śląska oraz uniezależnienie się Pomorza Gdańskiego od Polski start learning
|
|
|
|
|
Jako sojusznik papieża Grzegorza VII, a przeciwnik Henryka IV, udało się Bolesławowi II Szczodremu odnowić arcybiskupstwo gnieźnieńskie i powołać do życia nowe biskupstwo w Płocku start learning
|
|
|
|
|
Koronacja Bolesława Szczodrego w Gnieźnie na króla Polski, za zgodą papieża start learning
|
|
|
|
|
Koniec pomyślnych rządów Bolesława - konflikt z biskupem krakowskim Stanisławem ze Szczepanowa, którego skazał na karę śmierci, przez co wybuchł bunt możnych, a króla zmusili do ucieczki na Węgry, gdzie wkrótce zmarł, a Polska straciła znów koronę start learning
|
|
|
|
|
Nieskuteczna próba księcia Władysława Hermana odzyskania Pomorza start learning
|
|
|
|
|
Zmuszenie wojewody Sieciecha (faktycznego kierownika polityki państwa) do podziału państwa na dzielnice (Zbigniew - Wielkopolska, Bolesław Krzywousty - Małopolska, Władysław Herman - Mazowsze i władza zwierzchnia nad krajem), wkrótce wygnanie Sieciecha start learning
|
|
|
|
|
Zajęcie przez Zbigniewa po śmierci Władysława Hermana Mazowsza start learning
|
|
|
|
|
Zbrojne zdobycie przez Bolesława III Krzywoustego Wielkopolski start learning
|
|
|
|
|
Odebranie przez Bolesława III Krzywoustego bratu Zbigniewowi Mazowsza start learning
|
|
|
|
|
Obrona Głogowa (Zbigniew wraz z cesarzem Henrykiem V rozpoczął wyprawę na Polskę, jednak Bolesław Krzywousty, wzmocniony sojuszem z Rusią i Węgrami, obronił Wrocław, Bytom i Głogów, wkrótce śmierć Zbigniewa start learning
|
|
|
|
|
Opanowanie przez Bolesława Krzywoustego Pomorza Gdańskiego i wcielenie go do Polski start learning
|
|
|
|
|
Zdobycie przez Bolesława Krzywoustego Szczecin i podporządkowanie sobie Pomorza Zachodniego, Wolina, Uznamu i może także Rugii jednakże brak bezpośredniego włączenia terenów do Polski (złożenie przez księcia pomorskiego Warcisława hołdu lennego i trybutu) start learning
|
|
|
|
|
Stworzenie przez Bolesława Krzywoustego biskupstw w Lubuszu i Włocławku i wysłanie na te pomorskie pogańskie tereny misji chrystianizacyjnych, fałszywe wystaranie przez arcybiskupa Magdeburga dwóch bulli, zanikających formalnie polską prowincję kościelną start learning
|
|
|
|
|
Klęska wyprawy Bolesława Krzywoustego na Węgry, w celu usunięcia z tronu Beli II, wspieranego przez Niemcy i Czechy start learning
|
|
|
|
|
Złożenie przez Bolesława Krzywoustego, na zjeździe w Merseburgu, hołdu z Pomorza Zachodniego, cesarzowi Lotarowi III start learning
|
|
|
|
|
Bulla gnieźnieńska, wystawiona przez papieża potwierdzająca niezależność polskiego Kościoła start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Bolesława Krzywoustego i ustanowienie statutu Bolesława Krzywoustego, mówiącego o podziale Polski na dzielnice, z dzielnicą senioralną i najstarszym księciem seniorem na czele start learning
|
|
|
|
|
Konflikt między Władysławem II Wygnańcem a jego młodszymi braćmi i wygnanie seniora Władysława z kraju, a dzielnicę senioralną i Śląsk zajął Bolesław Kędzierzawy start learning
|
|
|
|
|
Ekspedycja zbrojna władcy Niemiec Fryderyka I Barbarossy w obronie księcia Władysława i zmuszenie do złożenia przez Bolesława hołdu i zapłaty znacznego okupu start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Kazimierza Sprawiedliwego start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Mieszka Starego po kilkuletnich walkach start learning
|
|
|
|
|
Leszek Biały zwycięzcą wojen z księciem wielkopolskim Władysławem Laskonogim i księciem opolskim Mieszkiem Plątonogim start learning
|
|
|
|
|
Sprowadzenie przez Konrada Mazowieckiego do Polski i osadzenie na ziemi chełmińskiej Krzyżaków, w celu podbicia i chrystianizacji Prus start learning
|
|
|
|
|
Zjazd w Gąsowie i zamordowanie księcia Leszka Białego oraz obalenie zasady senioratu start learning
|
|
|
|
|
Usamodzielnienie się od Polski Pomorza Gdańskiego start learning
|
|
|
|
|
Połączenie z Krzyżakami zakonu kawalerów mieczowych z Inflant, którzy wspólnie rozpoczęli systematyczny podbój Prus, w którym pomagali im książęta polscy start learning
|
|
|
|
|
Bitwa pod Legnicą, w której zmarł Henryk Pobożny, syn Henryka Brodatego, przeciwko Mongołom, wkrótce Kraków został opanowany przez Konrada Mazowieckiego, który został wygnany, a władzę po nim przejął Bolesław Wstydliwy start learning
|
|
|
|
|
Statut kaliski, wydany przez księcia Bolesława Pobożnego w Kaliszu, zapewniający Żydom ochronę w zakresie życia religijnego, gwarantował im wolność handlu i odrębne sądownictwo, później statut został rozszerzony przez Kazimierza Wielkiego na całą Polskę start learning
|
|
|
|
|
Koniec podboju przez Krzyżaków Prus, na których terenach się zasiedlili, tworząc dobrze zorganizowane, potężne państwo start learning
|
|
|
|
|
Lokacje wsi i miast na prawie niemieckim, kształtowanie się stanów start learning
|
|
|
|
|
Leszek Czarny - książę sieradzki przejął władzę w Małopolsce start learning
|
|
|
|
|
Bezpotomna śmierć Leszka Czarnego i rozpoczęcie walk między księciem wrocławskim Henrykiem IV Prawym (Probusem), księciem wielkopolskim Przemysłem II i księciem brzesko-kujawskim Władysławem Łokietkiem. Wygrał Henryk IV Prawy (Probus) start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Henryka IV Prawego (Probusa). Małopolskę usiłował opanować Władysław Łokietek, a możni małopolscy poparli króla Czech Wacława II start learning
|
|
|
|
|
Wacław II zajął Kraków i przyjął tytuł księcia krakowskiego, jego konkurentem do korony był książę kujawski Władysław Łokietek start learning
|
|
|
|
|
Wacław II pokonał Władysława Łokietka, odebrał mu ziemię sandomierską i zmusił do hołdu lennego start learning
|
|
|
|
|
Przemysł II opanował Pomorze Gdańskie start learning
|
|
|
|
|
Koronacja Przemysła II, przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnki w Gnieźnie start learning
|
|
|
|
|
Zabójstwo Przemysła II w Rogoźnie przez Brandenburczyków. Pomorze Gdańskie i większą część Wielkopolski zajął Władysław Łokietek. Następnie Wacław II zbrojnie zajął zbuntowaną przeciw Łokietkowi Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie. Łokietek opuścił kraj start learning
|
|
|
|
|
Koronacja Wacława II. Wprowadził urząd starosty, obsadzał urzędami Niemców i Czechów start learning
|
|
|
|
|
Powrót do Polski Władysława Łokietka, popieranego przez powstałą opozycję, uzyskał pomoc węgierską i zajął ziemie sandomierską i wiślicką start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Wacława II i jego syna start learning
|
|
|
|
|
Opanowanie przez Władysława Łokietka całej Małopolski, ziemii łęczyckiej i sieradzkiej oraz Kujaw i Pomorza Gdańskiego. Władzę na Wielkopolską przejął książę głogowski Henryk III, a Mazowszem i Śląskiem nadal książęta piastowscy start learning
|
|
|
|
|
Atak Brandenburgii na Pomorze Gdańskie i zdobycie Gdańska oraz odbicie miasta przez wezwanych Krzyżaków, którzy nie oddali go Polsce. start learning
|
|
|
|
|
Pozbawienie Jana Muskata (przewodnika opozycji w Małopolsce, były starosta z ramienia Wacława II, wcześniej przez Łokietka uwięziony) biskupstwa start learning
|
|
|
|
|
Opanowanie przez Krzyżaków całego Pomorza i przeniesienie ich siedziby z Wenecji do Malborka start learning
|
|
|
|
|
Roszczenia do korony polskiej nowego króla czeskiego - Jana Luksemburczyka start learning
|
|
|
|
|
Bunt mieszczan krakowskich (głównie niemieckiego pochodzenia) dowodzonego przez wójta Alberta start learning
|
|
|
|
|
Powetowanie przez Władysława Łokietka straconego Pomorza i przyłączenie do państwa Wielkopolski start learning
|
|
|
|
|
Koronacja Władysława Łokietka, koniec rozbicia dzielnicowego, pierwsze użycie Szczerbca - miecza koronacyjnego, a później przypieczętowanie sojuszu z Węgrami przez małżeństwo córki Łokietka Elżbiety z królem Węgier Karolem Robertem z Dynastii Andegawenów start learning
|
|
|
|
|
Proces polsko-krzyżacki przed sądem papieskim obradujący w Inowrocławiu zakończył się wyrokiem nakazującym Krzyżakom zwrot Pomorza Gdańskiego i wypłatę wysokiego odszkodowania. Zakon nie zamierzał podporządkować się tej decyzji start learning
|
|
|
|
|
Współpraca z Litwą przeciw zakonowi krzyżackiemu pozyskana poprzez małżeństwo następcy tronu polskiego Kazimierza z litewską księżniczką Aldoną Anną start learning
|
|
|
|
|
Bezskuteczna wyprawa na Kraków króla Czech Jana Luksemburczyka start learning
|
|
|
|
|
Ogromna wyprawa Krzyżaków, wspieranych przez wojska czeskie, na Litwę start learning
|
|
|
|
|
Krwawa bitwa pod Płowcami, zakończona zwycięstwem Polski, jednakże Krzyżacy i tak zajęli ziemię dobrzyńską i Kujawy, Jan Luksemburczyk zaś zhołdował księstwo płockie na Mazowszu oraz wcześniej podporządkował sobie Śląsk start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Władysława Łokietka i koronacja Kazimierza III Wielkiego start learning
|
|
|
|
|
Zjazd w Wyszehradzie na Węgrzech, w którym brali udział królowie Polski, Czech i Węgier. Jan Luksemburczyk zrzekł się za znaczną sumę pretensji do korony polskiej start learning
|
|
|
|
|
Proces polsko-krzyżacki przed trybunałem papieskim w Warszawie. Jednak Krzyżacy odwołali się bezpośrednio do papieża, który nakazał zawieszenie wykonania wyroku start learning
|
|
|
|
|
Pokój wieczysty podpisany w Kaliszu. Na jego mocy Polska odzyskała Kujawy i ziemię dobrzyńską, natomiast Pomorze Gdańskie i ziemia chełmińska pozostała we władaniu zakonu jako „wieczysta jałmużna” króla polskiego. start learning
|
|
|
|
|
Kazimierz III Wielki zrzekł się praw do Śląska w celu uzyskania poparcie od Jana Luksemburczyka w sporze z Krzyżakami. Nie zrezygnował jednak z prób odzyskania tej dzielnicy start learning
|
|
|
|
|
Wojna polsko-czeska o Śląsk, nie przyniosła ona zmian stanu posiadania obu stron start learning
|
|
|
|
|
Pokój w Namysłowie, Śląsk został przyłączony do Czech. Królowi Polski udało się nie dopuścić do oderwania się diecezji wrocławskiej od arcybiskupstwa gnieźnieńskiego start learning
|
|
|
|
|
Zajęcie przez Kazimierza III Wielkiego Rusi Halickiej, po bezpotomnei śmierci księcia halickiego. Zgodnie z umową zawartą między Bolesławem Jerzym i Kazimierzem III Wielkim start learning
|
|
|
|
|
Szereg wypraw wojennych przeciwko Litwie, prowadzoną z pomocą sprzymierzonych wojsk węgierskich. W ich wyniku do Polski zostały przyłączone Ruś Halicka, Podole i część Wołynia. Mieszkańcy tych terenów mieli zagwarantowaną swobodę wyznania start learning
|
|
|
|
|
Reformy zarządzania państwem Kazimierza III Wielkiego start learning
|
|
Powstały statut piotrkowski dla Wielkopolski, statut wiślicki dla Małopolski. Zwiększył rolę starostów, a ograniczył wojewodów i kasztelanów. Wprowadził kanclerza i podskarbiego. Utworzył stały skarb pieniężny i wprowadził stały podatek zwany poradlnym
|
|
|
Rozwój gospodarczy Polski za czasów Kazimierza III Wielkiego start learning
|
|
Przeprowadzenie reformy monetarnej - srebrny grosz krakowski jednolitą monetą państwa. Wybudował zamki i mury miejske w miastach królewskich. Wprowadził przymus drożny (bramki) i prawo składu (na towary zagranicznych). Jego monarchia to monarchia stanowa
|
|
|
Założenie przez Kazimierza III Wielkiego uniwersytetu w Krakowie, wzorowanego na włoskich, druga (po Pradze) w Europie Środkowej uczelnia wyższa. Król uposażył uniwersytet w dochody z żup solnych. Miał być szkołą kształcącą na potrzeby służby państwowej start learning
|
|
|
|
|
Zjazd monarchów w Krakowie, którego gospodarzem był Kazimierz Wielki, był to jeden z największych zjazdów władców w ówczesnej Europie, jego celem było unormowanie stosunków w Europie Środkowej oraz później słynna, wybitna uczta u Mikołaja Wierzynka start learning
|
|
|
|
|
Bezpotomna śmierć Kazimierza III Wielkiego i koniec dynastii Piastów. Tron Polski objął Ludwik I Węgięrski - król Węgier, który połączył Polskę i Węgry unią personalną. Rządy dawał matce - Elżbiecie Łokietkównie. Przyłączył do Węgier Ruś Halicką start learning
|
|
|
|
|
Przywilej w Koszycach, ustanowiony przez Ludwika Węgierskiego, by zapewnił córce tron polski. Zmniejszył poradlny, nienakładanie innych podatków bez zgody szlachty, zwolnił ją z budowy i naprawy zamków, darmowe pospolite ruszenie w granicach Polski. start learning
|
|
|
|
|
Śmierć Ludwika Andegaweńskiego i zapanowanie bezkrólewia start learning
|
|
|
|
|
Koronacja na tron polski córki Ludwika Andegaweńskiego - dziesięcioletniej Jadwigi Andegaweńskiej, zaręczonej z austriackim Wilhelmem Habsburgiem. Faktyczną władzę w kraju sprawowali możni małopolscy start learning
|
|
|
|
|
Unia w Krewie ustanowiona przez Władysława II Jagiełło. W zamian za rękę Jadwigi i polską koronę zobowiązał się do przyjęcia chrztu, chrystianizacji Litwy, odebrania ziem utraconych przez Polskę, uwolnienia polskich jeńców, wcielenia Litwy do Polski start learning
|
|
|
|
|
Koronacja Władysława II Jagiełły oraz jego chrzest i ślub z Jadwigą Andegaweńską. Początek dynastii Jagiellonów. Później odebranie od Węgier Rusi Halickiej i Jagiełło lennikiem hospodara mołdawskiego. start learning
|
|
|
|
|
Wojna domowa na Litwie rozpoczęte przez brata stryjecznego Jagiełły - Witolda z poparciem Krzyżaków. W jej wyniku Jagiełło oddał mu władzę w Wielkim Księstwie Litewskim, ale zachował nad nim formalne zwierzchnictwo. Wcielenie Litwy do Polski nieudane start learning
|
|
|
|
|
