→ Historia- Kryzysy XIVw. Sprawdzian → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
wymień przyczyny kryzysu gospodarczego start learning		nieurodzaj w latach 1315-1317, chłopi zjedli nasiona i nie mieli co jeść, chłopi nie produkują i nie sprzedają zboża
wymień skutki kryzysu gospodarczego start learning		chłopi stają się biedniejsi, kupcom i rzemieślnikom spadły dochody w miastach, dochody fełdałów mniejsze o połowę, pojawienie się raubritterów, większa liczba żebraków, upadek banków, kryzys handlu międzynarodowego, epidemia dżumy
kim byli raubritterzy? start learning		fełdałowie którzy nie pogodzili się z gorszą jakością życia, napadali na kupców na drogach
lata trwania epidemii dżumy start learning		1346-1352r.-Kaffa 1348-1352r.- Europa
przyczyny epidemii dżumy start learning		wyż demograficzny, niski poziom higieny, rozpowszechniona przez najazdy złotej ordy trafiła potem do całej Europy
skutki epidemii dżumy start learning		śmierć wielu ludzi (nawet 75mln), zatrzymanie handlu, rozwój hodowli zwierząt, bunty chłopskie, likwidacja systemu cechowego, powstanie systemu nakładu, przywiązanie chłopów do ziemi
bunt żakerii 1358r. przyczyny start learning		uziemienie chłopów, wojna stuletnia, chcieli odzyskać prawa
skutki buntu żakerii start learning		po ok. 2 latach zabito chłopów, krwawy bunt, chaos
bunt lollardów 1381r. przyczyny start learning		lollardowie chcieli wolności religijnej a chłopi praw więc połączyli się w jeden bunt z Watem Tylerem na czele
skutki buntu lollardów start learning		śmierć ludzi, więcej wyznawców lollardyzmu, gorsze nastawienie do kościoła
wymień założenia lollardyzmu start learning		komunia pod 2 postaciami, odrzucenie dogmatu przez przeistoczenie, odrzucenie dostępu do pisma Św., potępienie symonii
kim był Karol IV Luksemburski? start learning		król Czech, cesarz niemiecki
co dawała bulla Karola IV Luksemburskiego i w którym roku została wydana? start learning		wydana w 1356r, regulowała wybór władców Rzeszy, od tej pory wybór należał do 7 elektorów
wojna 100-letnia przyczyny, między kim i lata trwania start learning		między Anglią (Edward III) i Francją (Filip VI) trwała 1337-1453r. przyczyny: pretensje so tronu Edwarda III (chciał dziedziczyć po matce), spory o Gujemne i Flondrię (ziemie Angielskie we Francji), za dużo rycerstwa i szlachty
skutki wojny 100-letniej start learning		Anglia traci ziemie we Francji, Francja wygrywa, zmiana sposobu prowadzenia wojen na kuszników i piechotę, osłabienie pozycji rycerstwa, wojska zaciężne, wzbogacenie chłopów, wojna 2 róż w Anglii
wojna 2 róż między kim, lata trwania start learning		1455-1485 lata trwania, między różą białą-Yorków a czerwoną-Lancasterów
skutki wojny 2 róż start learning		Henryk VII poślubił Elżbietę York co zakończyło wojnę i utworzyło dynastię Tudorów
przyczyny kryzysu kościoła start learning		przez dużą władzę duchowni stali się skąpi, symonia, nepotyzm, łamanie celibatu, więcej heretyków, nikolaizm
na czym polegała niewola awiniońska start learning		trwała 1309-1377r. ponieważ we Włoszech powstała sekta Dulcynjan którzy rozpoczęli powstanie przeciwko papieżowi, papież uciekł i przeniósł stolicę do Awinionu
skutki niewoli Awiniońskiej start learning		utrata autorytetu przez papieża i duchownych Podporządkowane pod króla Francji konflikty wewnątrz kościoła Katarzyna ze Sieny
scharakteryzuj sobór w Pizie start learning		1409r. Miał zakończyć schizmy i usunąć poprzednich papieży wybrali trzeciego papieża bo żaden nie ustąpił Aleksander piąty powstał jeszcze większy konflikt
synod w konstancji- scharakteryzuj start learning		1414-1418r Dwóch papieży umarło trzeci zrezygnował więc wybrano czwartego papieża nowym papieżem został Marcin piąty
skutki synodu w Konstancji start learning		koniec schizmy zachodniej zajęcie się sprawą polsko-krzyżacka podczas soboru Paweł Włodkowic wygłosił przemowę w której uznał że Chrystianizacja Pogan jest niesprawiedliwa i kościół się zgodził i zakazał krucjat, spór między kurialistami a koncyrialistami
czym był sobór w bazylei start learning		1431-1449r. miał zakończyć schizmę między kurialistami a koncyrialistami
kim był Zygmunt Luksemburski? start learning		Był synem Karola Luksemburskiego poślubił Marię Andegaweńską,
założenia Husytyzmu start learning		Powrót do Biblii jako źródła wiary komunia pod dwiema postaciami biedny kościół krytyka idei świętych krytyka odpustów za pieniądze Husytyzm był uznany za herezje bo osłabia pozycję papieża który nie chciał odejść od bogactwa
scharakteryzuj husytyzm umiarkowany start learning		kalikstyni Chcieli tylko komunii pod dwiema postaciami odpuścili resztę praw przestali prowadzić wojny
scharakteryzuj husytyzm pełny start learning		taboryci, Chcieli komunii pod dwiema postaciami oraz równości ludności wobec prawa odebrania majątków szlachty i danie i chłopa aby wszyscy płacili podatki i prowadzili wojny
Bitwa pod Lipanami start learning		1434 Pierwsza Klęska Husytów wygrywa Zygmunt Luksemburski
czym były kompaktaty praskie start learning		zawarte w 1436r porozumienie utrakwistów z husytami, Po bitwie pod Lipanami Zgoda na umiarkowany Husytyzm
1437r. Śmierć Zygmunta Luksemburskiego, co dalej z tronem? start learning		zostawił po sobie jedną córkę Elżbietę która wyszła za mąż za Albrechta Habsburga którzy przejęli władzę zmarł po dwóch latach a jego następcą był Pogrobowiec który stracił tron na Węgrzech bo oni woleli Jagiellonów
czym była polityka dynastyczna start learning		Polityka polegająca na obsadzeniu swoich dzieci na jak największej liczbie Tronów poprzez układy i małżeństwa
Bitwa pod Warną start learning		10 listopada 1444r. Kazimierz Jagiellończyk zachęcony przez Cezary niego zrywa sojusz z Turkami przez co ginie w wojnie z większością polskich rycerzy koniec unii polsko węgierskiej
kto rządził po Pogrobowcu? start learning		w Czechach- Jerzy z Podiebradów a na Węgrzech Maciej Korwin. Kazimierz Jagiellończyk zawiera układ w 1471r z Jerzym i w 1491r. z Maciejem przez co na tronie zasiadł Władysław Jagiellończyk
scharakteryzuj bitwę na Kulikowym Polu start learning		Księstwo moskiewskie kontra Tatarzy polegało na zbieraniu ziem ruskich czyli idę odzyskania terenów ruskich co generuje konflikty z Litwą i Polską tereny ruskie formalnie należały do Tatarów którzy pobierali Haracz
Iwan III Srogi- kim był? start learning		Rozpoczął program zbierania ziem ruskich dopiero po śmierci Kazimierza Jagiellończyka rozpoczął wojnę z Litwą wprowadził swoją politykę
kim byli Osmanowie? start learning		Turecka dynastia wywodząca się od Osman ów tworzyli nad morzem Marmara Emirat a potem Sułtanat walczyli z Bizancjum co pozwoliło na wyprawy na europę
kim byli spahisi start learning		jazda turecka
kim byli janczarzy start learning		porywanie małych chrześcijańskich dzieci i robienie z nich wojska tureckiego
bitwa na Kosowym Polu start learning		1389r. wojska turecki vs serbowie, obie strony poniosły straty
bitwa pod Nikopolis start learning		1396r. krucjata i klęska Zygmunta Luksemburskiego
bitwa pod Ankarą start learning		1402r. między turkami osmańskimi a mongołami- mongołowie Wygrali
kiedy zdobyto konstantynopol start learning		1453r. zdobyty pezez wojsko tureckie
kto przejmuje władzę po Kazimierzu Wielkim w 1370r? start learning		Władzę przejmuje Ludwik Andegaweński który dawał ziemię polskim książętom by zgodzili się na jego koronacje
w ktorym roku umiera ludwik andegawenski start learning		1382
kto przejmuje władzę po Ludwiku Andegaweńskim start learning		w 1384r Królem zostaje Jadwiga unde Gawenńska która miała wyjść za Albrechta Habsburga ale Szlachta uznała że to bez sensu miała poślubić Jagiełły ale tego nie chciała więc wysłała posła do Wilna który zachęcił ją do małżeństwa
w ktorym roku zawarto I unię w Krewie start learning		1385
przyczyny unii polsko litweskiej w 1385r start learning		Wspólny wróg czyli Krzyżacy Polska tego chciała bo Litwa miała dużo ziemię dostęp do morza czarnego chęć chrystianizacji przez Litwę
postanowienia unii w Krewie w 1385r start learning		Witold i Jagiełło to kuzyni więc stają się wielkimi książętami chrzest Litwy ślub Jagiełły i Jadwigi pomóc w odzyskaniu straconych ziem Polski applicare (złączyć połączyć) ślub w 1386
polityka Jadwigi Andegaweńskiej start learning		Organizacja wyprawę na Ruś Halicko-Włodzimierską w celu jej do łączenia odnowienie wyższej szkoły w krakowie Powołanie uniwersytetu Jagiellońskiego umarła w wieku 19 lat przy porodzie
scharakteryzuj pokój na wyspie Salin start learning		1396
unia w Horadle start learning		1413r Postanawiała że Witold może być wielkim księciem ale Jagiełło jest ważniejszy
w ktorym roku umiera jagiello i kto przejmuje władze start learning		umiera w 1434, rozpadaja sie unie polsko litewskie, krolem polski zostaje Kazimierz Jagiellonczyk od 1447r. a drugi syn wielkim ksieciem
wielka wojna lata trwania kto z kim start learning		z Krzyzakami, 1409-1411
przyczyny wielkiej wojny start learning		Pokój na wyspie sal and Witold oddajesz móc najazdy Krzyżaków na Litwę dyskryminowanie Jagiełły chęci zerwania unii przez Krzyżaków
jakim cudem polska odniosła sukces w wielkiej wojnie start learning		Bo Jagiełło był lepszym strategiem Krzyżacy byli w słońcu przewaga liczebną Wojsk polsko litewskich Litwini uciekli z pola bitwy i bitwa pokazała Prestiż Jagiełły i to że Krzyżaków można pokonać
I pokój Toruński start learning		Krzyżacy mieli oddać Żmudź Litwie na czas życia Eli Witolda nie podpisali tego bo uznali że z Pogan Ami nie zawiera się takich umów
wojna głodowa start learning		1414r. Jakiego chciał głodzić Krzyżaków upił i zagrażał ich tereny ale przestał bo dotyczyło to ludności cywilnej a tego zabraniał Sobór
pokój nad jeziorem Melno start learning		1422 Polega na oddaniu na stałe Litwę i Żmudzi i Jagiełło po podpisaniu pokoju atakował zakon krzyżacki aż do swojej śmierci bo był słaby
pokój w brześciu kujawskim start learning		1435r. Koniec konfliktów między Litwą a Krzyżakami przeciwko następcy Witolda i Królestwu polskiemu
wymień organizacje działające przeciwko Krzyżakom start learning		1. związek jaszczurzy- bronienie mieszkańców pomorza przed krzyżakami był tajny i zbrojny 2. Związek Pruski-1440 Związek miast i Mieszczan pomorza starali się rozwiązywać problemy bez przemocy
wojna trzymastoletnia przyczyny start learning		Chęć odzyskania pomorza gdańskiego Krzyżacy są coraz słabsi zakon przestaje mieć poparcie zakon wykupuje Wojska zaciężne Akt inkorporacji
przebieg wojny 13-letniej start learning		1454- szkachta wymusza przywieleje na szkachcie, spada popularność polski. 1456r. podbicie floty duńskiej, 1462r. bitwa koło świecina- armia pod dowództwem Dunina pokonuje Krzyżaków, 1466- 2 pokoj torunski czyli konjec wojny
akt inkorporacji przyczyny start learning		Wcielenie pomorza do Polski Wojska zaciężne lepsze niż Szlachta koszty Polski ponoszą mieszkańcy Gdańska kolejne przywileje dla szlachty w którym nie muszę walczyć ale muszą dać pieniądze na wojnę król kupuje Malbork
postanowienia aktu inkorporacji start learning		Zakon zostaje na mniejszych terenach a plusy są włączone do Polski nowa stolica Krzyżaków to Królewiec mistrz zakonny musi płacić trybut dla Polski i pytać o zdanie króla oraz dać Wojska na wojnę
wojna popia start learning		1478r o biskupstwo warmińsko mazurskie, chcieli wyzwolenia spod rządów króla polski
od kiedy do kiedy monarchia stanowa w polsce start learning		od 1333 (Kazimierz Wielki) do 1454- zmiana przez przywileje
cechy polskiej monarchii stanowej start learning		Państwo to nie tylko Król ale też rycerstwo i mieszkańcy kształtowało się pojęcie korony i państwa zadaniem monarchy było dbanie o mieszkańców idea całości i niepodzielności państwa
przyczyny nadawania przywilejów start learning		Przez żądania szlachty potrzeba finansowa by mieć poparcie zmieniły ustrój innym na demokrację szlachecka
przywilej koszycki start learning		1374r, Ludwik Węgierski,
1 przywilej piotrkowski start learning		1388r. Władysław Jagiełło, krzyzacy podwazyli wartosc chrztu i zawarli sojusz, krol potwierdza poprzednie przywileje, wykupuje z niewoli szlachcica za granica i placi zold w wysokosci 3 grzywien od kopii
przywilej czerwiński start learning		1422, Władysław Jagieło, zakaz łączenia sędziego ziemskiego i starosty w jednym, nietykalność majątkowa szlachty bez wyroku sądowego, zgoda szlachty na bicie monety, wydany przez zwolanie przez szlachte sejmu obozowwgo w obozie wojskowym przeciwko krzyzak
statut warcki start learning		1423 Władysław Jagiełło, Jakiego chciał zapewnić sukcesję tronu swoim synom Szlachta ma zgodę na kupno majątków Sołtysów bezużytecznych ograniczenie wychodzenia chłopów ze wsi Wojewodowie ustalają maksymalne ceny na produkty rzemieślnicze w miastach
przywilej jedlińsko-krakowski start learning		1430-1433, Władysław Jagiełło, chęć uznania przez Władysława III i kontynuacja panowania Jagiellonow w Polsce, nikogo nie bedziemy sadzic bez wyroku sadowego, szlachta ma nietykalnosc majatkowa i osobista, tylko oni moga byc dostojnikami koscielnymi
cerkiewica-nieszawa przywilej start learning		1454, Kazimierz Jagiellończyk, Początek wojny trzynastoletniej król nie nakładać nowych podatków i nie zwołuję pospolitego ruszenia bez zgody sejmików szlacheckich
2 piotrkowski przywilej start learning		1493r. Jan Olbracht- Po objęciu rządów przed wojną turecką znowu ograniczono wyjazdy chłopów ze wsi mógł tylko jeden w ciągu roku zakaz posiadania dóbr ziemskich mieszczanom Szlachta zwolniona z płacenia cła
przywilej w Radomiu start learning		1505, Aleksander Jagiellończyk, ucisk szlachty obawiającej się potęgi magnatów, uchwalenie Nihil Novi, podatki i prawa ustalane za zgodą sejmu i senatu
przywilej toruński start learning		1520r. Zygmunt I Stary, podczas wojny z zakonem szlachta chciala ograniczyc ucieczki chłopów ze wsi, obowiazkowa panszczyzna dla chlopow, ograniczenie praw sadow przy sadzeniu szlachcica, wolna zegluga po wisle
co przywileje dawały szlachcie start learning		Zwoływali sejmiki czerpali korzyści z pracy chłopów decydują o podatkach sądzą siebie nawzajem nie płacą cła jako jedyni mogą być urzędnikami
ograniczenia chłopów przez przywileje start learning		Nie mogą mieć ziemi uprawnej na Własność płacą Cło nie mogą być urzędnikami i zrobić karierę w kościele nie mogą opuszczać ziemi pracują jeden dzień za darmo
ograniczenia króla przez przywileje start learning		nie może nic zrobic bez zgody szlachty, ma królewszczyznę- ziemie tylko króla niezależna od szlachty
wymień organy władzy szkacheckiej start learning		Sejmiki ziemskie to Zjazd w danej ziemi zainteresowanych nią rycerzy same były zwoływane przez króla składał się z trzech stanów decyzję musiały być jednomyślna każda ustawie ustawa to konstytucja a województwa dzieliły się na powiaty
opisz zajęcia wojewody start learning		Nadzorują miasta taksy wojewodzińskie przewodzą sejmikom ziemskim
organizacja pracy starosty start learning		Reprezentant władcy w danej ziemi zwołuję pospolite ruszenie ściga przestępców i dwa bezpieczeństwa zajmuje się majątkiem władcy w danej ziemi
sąd szkachecki/ podkomorski start learning		Rozstrzyga konflikty o ziemię
sąd ziemski start learning		Rozstrzyga sprawy cywilne np. kłamstwa obyciu szlachcicem
sąd grodzki start learning		Rozstrzyga sprawy karne np. morderstwo
sąd miejski start learning		Zajmuje się sądzenie Mieszczan w miastach
pierwsze klasztory w polsce tworzyli? start learning		benedyktyni
w połowie XIIw. do Polski przybyli... a razem z nimi... start learning		cystersi razem z nowymi technologiami tj. pług żelazny lub cep
kim był Iwo Biskup start learning		Studiował w paryskiej uczelni, sprowadził do polski dominikanów
scharakteryzuj styl romański start learning		Grube mury masywne wierzę wąskie okna głównie kształt kwadratu prostokąta wierzę i surowość często charakter obronny
wymień części kolegiaty start learning		Nowa główna nowa Boczna Apsyda Transept prezbiterium
scharakteryzuj styl gotycki start learning		Ostre Wookie sklepienia łuki przy Porowe delikatne zdobienia wysoki i chudy wierzę freski ze scenami bibilinnymi
wymień sklepienia (4) start learning		Sklepienie trójdzielne sklepienie krzyżowe sklepienie gwieździste i sklepienie kryształowe
wymień najpopularniejszych kronikarzy i czasy kiedy pisali start learning		Gall Anonim czasy Bolesława Krzywoustego Wincenty zwany Kadłub kiem czasy Kazimierza sprawiedliwego Janka z Czarnkowa czasy Kazimierza wielkiego Jan Długosz czasy Jagiełły
scharakteryzuj literaturę średniowiecza start learning		Pisana po łacinie i tłumaczone na Polski Hagiografia jako pierwsza czyli Żywoty świętych pisane po łacinie ale na polskich ziemiach pojawienie się literatury świeckiej np. Lament świętokrzyski lub Psałterz

historia- kryzysy XIVw. sprawdzian

You must sign in to write a comment

More