to nauka badająca człowieka jako jednostkę oraz jako element społeczeństwa. jedną z jej dziedzin jest paleoantropologia, która ustala, w jaki sposób gatunek ludzki zmieniał się w czasie
tak historycy nazywają społeczeństwa, które osiągnęły wysoki poziom rozwoju, m. in budowały miasta, posługiwały się pismem i stworzyły instytucje państwowe