→ Filozofia → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
1. Nowe podejście Sofistów do nauki 🔹 Zmiana przedmiotu badań start learning		Sofiści zapoczątkowali nowy typ filozofii – humanistyczny i relatywistyczny. Odeszli od badania przyrody na rzecz człowieka, języka, kultury, społeczeństwa i polityki. Zamiast natury badali życie ludzkie i problemy praktyczne.
1. Nowe podejście Sofistów do nauki 🔹 Rola zmysłów i badań empirycznych- start learning		Zastąpili spekulacje filozoficzne obserwacją i doświadczeniem – byli prekursorami empiryzmu i pozytywizmu. Uważali, że wiedza powinna opierać się na faktach, a nie na abstrakcyjnych ideach.
1. Nowe podejście Sofistów do nauki - Skupienie na człowieku i kulturze start learning		Ich filozofia była antropocentryczna-człowiek stał się centrum poznania. Interesowali się językiem, etyką, polityką, retoryką i wychowaniem obywatelskim. Celem nauki było kształcenie człowieka skutecznego i mądrego w działaniu publicznym.
1. Nowe podejście Sofistów do nauki - cel nauki start learning		Nie chodziło już o odkrycie obiektywnej prawdy, lecz o użyteczność wiedzy – skuteczność, sukces, wpływ na innych. Wiedza miała charakter praktyczny, nie teoretyczny.
2. Minimalistyczna teoria poznania Sofistów start learning		Sofiści przyjęli ograniczone (minimalistyczne) zaufanie do poznania. Twierdzili, że człowiek nie jest w stanie poznać prawdy absolutnej – może jedynie opierać się na przybliżeniach wynikających z doświadczenia.
Sensualizm start learning		Poznanie oparte jest wyłącznie na zmysłach. Zmysły dostarczają danych o rzeczywistości i są jedynym źródłem wiedzy.
Relatywizm start learning		Nie ma jednej prawdy, ponieważ każdy człowiek postrzega rzeczywistość inaczej. Prawda zależy więc od indywidualnego punktu widzenia, uczuć i sytuacji człowieka.
Najbardziej znane zdanie Protagorasa: start learning		„Człowiek jest miarą wszystkich rzeczy – istniejących, że istnieją, i nieistniejących, że nie istnieją.” - to do relatywizmu
Praktycyzm start learning		Wiedza nie jest wartością samą w sobie, lecz narzędziem działania. „Prawdziwe” jest to, co użyteczne w praktyce – co przynosi pożytek, powodzenie lub władzę. Mądrość polega na umiejętności przekonywania i doboru najbardziej korzystnych przekonań.
Konwencjonalizm start learning		Normy moralne, prawa i religie są wytworem umowy społecznej (nomos), a nie natury (physis). Są to ustalenia wspólnotowe, które mogą się zmieniać.
Empiryczna a racjonalistyczna teoria poznania start learning		Sofiści opowiadali się za empiryzmem – poznaniem przez doświadczenie i zmysły, a odrzucali racjonalizm – poznanie przez rozum i idee (charakterystyczne później dla Platona).
Znaczenie zasad Sofistów start learning		Zasady sofistów (sensualizm, relatywizm, praktycyzm, konwencjonalizm) stworzyły podstawy dla filozofii humanistycznej i nowożytnego subiektywizmu.
Teoria etyczna Sokratesa - etyka start learning		Etyka jest centrum filozofii, Sokrates całkowicie odrzucił badanie przyrody, prawidziwym celem filozofii jest poznanie dobra i cnoty. Człowiek ma dążyć do dobra, które jest tożsame ze szczęściem i doskonałością moralną
Znaczenie cnoty przed i po Sokratesie start learning		Przed cnota oznaczała sprawność w działaniu np. męstwo wojenne, a po,że istnieją cnoty uniwersalne i obiektywne - sprawiedliwość, odwaga i,że są one wspólne wszystkim ludziom. Sofiści uważali, że każda cnota jest względna
Moralizm Sokratesa start learning		Cnota jest wiedzą o dobru, zło wynika z niewiedzy, nikt nieświadomie nie czyni zła i intelektualizm etyczny
Czym jest intelektualizm etyczny Sokratesa start learning		Stanowisko o tym, że wiedza prowadzi do dobra->cnota=wiedza->dobro=szczęście
Wiedza i szczęście według Sokratesa start learning		Człowiek cnotliwy jest szczęśliwy, bo postępuje rozumnie i moralnie, cboty można się nauczyć, ponieważ można nauczyć się wiedzy
Daimonion Sokratesa start learning		Sokrates wierzył w, wewnętrzny głos” - daimonion, który ostrzega przed złem. Nie był to instynkt, lecz rodzaj moralnej intuicji i głosu sumienia
Wymień metody dochodzenia do wiedzy Sokratesa start learning		Elenktyczna, wiedza niewiedzy i sceptycyzm, majeutyczna i dialog, analogia, indukcja i definicje
Czym jest dialog? Sokrates start learning		Narzędzie poznania, wspólne poszukiwanie sensu
Czym jest analogia? Sokrates start learning		przenoszenie pojęć z życia codziennego na moralność
Czym jest indukcja? Sokrates start learning		od szczegółowych przykładów do ogólnych definicji
Czym są definicje pojęć moralnych? Sokrates start learning		precyzyjne określenie pojęć prowadzi do prawdziwego poznania
Czym jest metoda elenktyczna Sokratesa? start learning		Wykazaniem błędów rozmówcy, doprowadzając go do twierdzenia sprzeczności, stosował ironię - udawał niewiedzę, by skłonić innych do refleksji, celem było oczyszczenie umysłu z fałszywych przekonań
Wymień kolejność filozofów start learning		Sofiści->Sokrates->Platon->Arystoteles->Bacon->Galileusz->Kartezjusz
Czym jest metoda majeutyczna (położnicza) według Sokratesa start learning		Filozof pomaga rodzić prawdę, tak jak położna pomaga rodzącej kobiecie, uczestnicy rozmowy sami dochodza do wnioskow w rozmowie poprzez pytania i kogiczne rozumowanie
Czym jest pojęcie idei według Platona? start learning		Idee to wieczne, doskonałe, niezmienne wzory rzeczy. Istnieją niezależnie od świata materialnego i stanowią prawdziwą rzeczywistość
Pojęcie rzeczy i zjawisk według Idei Platona start learning		Świat rzeczy zmysłowych to odbicie (cień) świata idei. Zjawiska są nietrwałe i zmienne - stanowią jedynie pozór bytu
Czym jest idealizm obiektywny według Platona? start learning		Idee istnieją obiektywne, niezależne od poznającego umysłu - to byt wyższy od rzeczy
Relacja idei do rzeczy według Platona start learning		Materialne, zmienne, jednostkowe, mają udział w ideach, ale nie są ich niedoskonałym odzwierciedleniem
Stworzenie świata według Platona start learning		Bóg Demiurg zbudował świat z materii na wzór ideii
Sposób istnienia materii Platona start learning		idee są wieczne, niematerialne, niezmienne i poznawalne tylko przez rozum (nous). Najwyższą ideą jest idea dobra, która daje byt i poznanie wszystkim innym
Z czego składa się epistemologia u Platona? start learning		Z wierzy racjonalistycznej, poznania wrodzonego i natywizmu
Czym jest epistemologia? start learning		Jest to dział filozofii zajmujący się naturą, źródłami i granicami ludzkiej wiedzy
Pojęcie bytu u Arystotelesa start learning		Byt to substancja, czyli konkretna rzecz istniejąca samodzielnie. Każda rzecz jest połączeniem dwóch składników: formy i materii
Czym jest hilemorfizm u Arystotelesa? start learning		Złożeniem formy i materii
Czym jest forma i materia u Arystotelesa? start learning		Forma - to, co określa i nadaje istoste rzeczy
Czym jest materia u Arystotelesa? start learning		tym, z czego rzecz powstaje
Cztery przyczyny dlaczego coś istnieje, wyjaśnienia bytu u Arystotelesa start learning		1. Materialna 2. Formalna 3. Sprawcza (kto lub co ją wytwarza, rzeźbiarz) 4. Celowa
Jako co każdy byt istnieje według Arystotelesa? start learning		Każdy byt istnieje jako proces przechodzenia z możności (potencji) w akt (urzeczywistnienia)

Filozofia

You must sign in to write a comment

More