Biologia

 0    87 flashcards    oliwiaurbaniak0
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Tkanka nabłonkowa. komórki tkanki nabłonkowej ściśle do siebie przylegają. tworzą jedną lub wiele warstw ułożonych na błonie podstawowej, czyli warstwie substancji międzykomórkowej zawierającej włókna białkowe.
start learning
W zależności od ilości warstw i kształtu komórek wyróżniamy pięć głównych rodzajów tkanki nabłonkowej, nazywanych nabłonkami:
nabłonek jednowarstwowy płaski
start learning
nabłonek jednowarstwowy sześcienny
nabłonek jednowarstwowy walcowaty
start learning
nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy
nabłonek wielowarstwowy płaski
start learning
budowa nabłonków jest związana z funkcjami, które pełnią w organizmie.
nabłonek jednowarstwowy płaski
start learning
budowa: płaskie komórki tworzące cienką warstwę
funkcja: umożliwia transport różnych substancji tlenu i dwutlenku węgla
start learning
występowanie: pęcherzyki płucne, włosowate naczynia krwionośne.
nabłonek jednowarstwowy sześcienny
start learning
budowa: komórki w kształcie sześcianów
funkcje: wydziela i wchłania substancje. wyścieła przewody wyprowadzające różnych gruczołów.
start learning
występowanie: przewody wyprowadzające gruczołów np. ślinianek. kanaliki nerkowe.
Nabłonek jednowarstwowy walcowaty
start learning
budowa: wysokie komórki kształcie walca które niekiedy mają wypustki tzw. mikrokosmki
funkcja: wchłania i wydziela substancje.
start learning
występowanie: Żołądek, jelito cienkie,
nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy
start learning
budowa: wysokie i niskie komórki których układ daje wrażenie wielowarstwowości komórki mogą mieć rzęski
funkcja: wyścieła dużą część dróg oddechowych. rzęski usuwają zanieczyszczenia.
start learning
występowanie: drogi oddechowe.
Nabłonek wielowarstwowy płaski
start learning
budowa: wiele warstw komórek, które są coraz cieńsze w miarę oddalania się od błony podstawnej
funkcja: głównie ochronna
start learning
występowanie: powierzchnia ciała
tkanka mięśniowa
start learning
tkanka mięśniową jest zbudowana z wydłużonych elementów I komórek mięśniowych lub włókien mięśniowych
komórki i włókna mięśniowe mają zdolność do kurczenia się, ponieważ zawierają liczne włókienka kurczliwe, zbudowane z białek-aktyny (cienkie włókienka) lub miozyny (grube włókienka).
start learning
W zależności od budowy i sposobu funkcjonowania wyróżniamy trzy rodzaje tkanki mięśniowej. są to:
tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa
start learning
tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca
tkanka mięśniowa gładka
start learning
tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa:
mechanizm skurczu: skurcze są prawie zawsze zależne od woli (Wyjątek np. przepona)
start learning
występowanie: serce
tkanka mięśniowa gładka:
start learning
mechanizm skurczu: skurcze są powolne, długotrwałe i niezależne od woli
występowanie: Ściany narządów wewnętrznych np. jelit
start learning
tkanka nerwowa
tkanka nerwowa składa się z dwóch rodzajów komórek: komórek nerwowych, czyli neuronów oraz komórek glejowych.
start learning
komórki nerwowe (neurony)
komórki nerwowe pełnią następujące funkcje:
start learning
przewodzą impulsy nerwowe
odbierają bodźce ze środowiska zewnętrznego i środowiska wewnętrznego.
start learning
przekazują informacje do różnych narządów, przez co kontrolują i koordynują ich pracę.
impuls przewodzony przez komórkę nerwową biegnie zwykle od dendrytów do aksonu.
start learning
komórki glejowe
Komórki glejowe pełnią następujące funkcje:
start learning
stanowią podporę dla komórek nerwowych oraz wspomagają ich wzrost i funkcjonowanie,
dostarczają neuronom substancji odżywczych
start learning
tworzą osłonki mielinowe wokół aksonuów
tkanka Łączna
start learning
tkanka Łączna budowa ogólna
tkanka Łączna jest najbardziej zróżnicowaną pod względ am budowy tkanką zwierzęcą
start learning
składa się z komórek oraz substancji międzykomórkowej
komórki są zwykle luźno rozrzucone w substancji międzykomórkowej
start learning
substancja międzykomórkowa składa się z bezpostaciowej substancji podstawowej i Włókien białkowych (m.in. włókien kolagenowych I Włókien sprężystych)
ze względu na pełnione funkcje Wyróżniamy trzy główne rodzaje tkanki łącznej
start learning
tkanka Łączna właściwa: tkanka włóknista i tkanka tłuszczowa
tkanka Łączna podporowa: tkanka kostna i tkanka Chrzęstna
start learning
tkanka Łączna Płynna: krew i limfa
tkanka Łączna właściwa
start learning
tkanka Łączna właściwa występuje w organizmie w największej ilości. jej przykładami są tkanka włóknista oraz tkanka tłuszczowa
tkanka włóknista
start learning
budowa: tkanka włóknista jest zbudowana z komórek różnego rodzaju
substancja międzykomórkowa zawiera włókna białkowe - głównie kolagenowe,
start learning
ilość substancji międzykomórkowej oraz sposób ułożenia Włókien białkowych zależą od miejsca występowania oraz pełnionej funkcji
funkcje: stanowi rusztowanie dla innych tkanek,
start learning
wypełnia wolne przestrzenie między narządami,
Łączy i wzmacnia różne elementy organizmu
start learning
przykłady występowania: błony surowicza wyścielające Jamy ciała.
Ścięgna i więzadła
start learning
skóra właściwa
tkanka tłuszczowa
start learning
budowa: składa się z komórek wypełnionych tłuszczem
wyróżniamy dwa rodzaje tkanki tłuszczowej: Żółtą - występującą głównie u dorosłych i brunatną – występującą głównie w okresie noworodkowym i niemowlęcym
start learning
funkcje: magazynuje substancje zapasowe
Amortyzuje przed wstrząsami
start learning
odpowiada za termoizolacje i Termoregulacje
przykłady występowania: głównie warstwa podskórna
start learning
tkanka Łączna podporowa:
tkanka Łączna podporowa pełni przede wszystkim funkcję ochronne oraz stanowi rusztowanie organizmu. wyróżniamy dwa rodzaje tkanki łącznej podporowej: tkankę chrzęstną I tkankę kostną
start learning
tkanka Chrzęstną
budowa: składa się z komórek chrzęstnych występujących pojedynczo lub po kilka w jamach chrzestnych.
start learning
ilość substancji międzykomórkowej jest duża.
włókna białkowe kolagenowe I włókna sprężyste obecne w substancji międzykomórkowej nadają jej elastyczność oraz wytrzymałość na rozciąganie i ściskanie
start learning
w tkance chrzęstnej nie wystepują naczynia krwionośne i nerwy
funkcje: Zmniejsza tarcie kości przy wykonywaniu ruchów
start learning
Zapewnia amortyzację podczas poruszania się
Łączy niektóre kości
start learning
Buduje niektóre części ciała
występowanie: powierzchnię stawowe, małżowina uszna, elementy krtani, spojenie łonowe, dyski międzykręgowe, połączenia żeber z mostkiem,
start learning
tkanka kostna
budowa: W jej skład wchodzą komórki kostne
start learning
substancja międzykomórkowe zawiera dużą ilość soli mineralnych (np. soli wapnia) nadających jej twardość oraz włókna kolagenowe odpowiadające za elastyczność kości
Wystepują w niej także liczne naczynia krwionośne i nerwy
start learning
ze względu na budowę wyróżniamy tkankę kostną zbitą i tkankę kostną gąbczastą
w tkance kostnej zbitej substancja międzykomórkowa tworzy blaszki kostne układające się wraz z komórkami kostnymi w charakterystyczne pierścienie
start learning
W tkance kostnej gąbczastej blaszki kostne tworzą beleczki o luźnym układzie
funkcje: buduje elementy szkieletu
start learning
jest magazynem soli mineralnych
występowanie: kości szkieletu
start learning
tkanka Łączna Płynna
tkanka Łączna Płynna to krew i limfa
start learning
krew
krew składa się z elementów morfotycznych - krwinek i Płytek krwi - oraz dużej ilości substancji międzykomórkowej nazywanej osoczem
start learning
składniki krwi: substancja międzykomórkowa - osocze
budowa: składa się głównie z wody (90%) oraz rozpuszczonych lub zawieszonych w niej związków organicznych i nieorganicznych: białek, soli mineralnych, składników pokarmowych, produktów metabolizmu.
start learning
funkcja: Uczestniczy w transporcie substancji, procesach odpornościowych i krzepnięciu krwi
elementy morfotyczne
start learning
krwinki czerwone – erytrocyty
budowa: mają kształt dwuklęsłych dysków, nie zawierają jądra komórkowego i mitochondriów
start learning
funkcja: dzięki obecności hemoglobiny transportują tlen i częściowo dwutlenek węgla
krwinki białe – Leukocyty
start learning
budowa: mają kulisty kształt i zawierają jądra komórkowe, część z nich jest zdolna do ruchu
funkcje: odpowiadają za reakcje odpornościowe, neutralizują drobnoustroje, produkują przeciwciała
start learning
płytki krwi – trombocyty
budowa: są fragmentami komórek otoczonymi błoną, nie mają jądra komórkowego
start learning
Funkcje: biorą udział w krzepnięciu krwi
funkcje krwi
start learning
krew pełni następujące funkcje:
transportuje hormony oraz substancje pokarmowe i tlen
start learning
odprowadza końcowe produkty przemiany materii, takie jak dwutlenek węgla oraz Mocznik
reguluje poziom wody, elektrolitów oraz temperaturę w organizmie
start learning
bierze udział w procesach odpornościowych
limfa
start learning
limfa powstaje z płynu tkankowego, którym jest osocze przefiltrowane przez włosowate naczynia krwionośne do przestrzeni międzykomórkowych
zawiera znaczną ilość limfocytów oraz substancje które przenosi między osoczem a tkankami
start learning
transportuje tłuszcze oraz bierze udział w procesach odpornościowych
budowa skóry człowieka
start learning
skóra człowieka składa się z dwóch warstw: naskórka i skóry właściwej
pod skórą znajduje się tkanka podskórna
start learning
naskórek–zewnętrzna warstwa skóry
zewnętrzna warstwa skóry to naskórek. Naskórek jest zbudowany z tkanki nabłonkowej wielowarstwowej
start learning
tworzy skuteczną barierę przed czynnikami zewnętrznymi
chroni organizm przed utratą wody
start learning
składa się z dwóch głównych części: warstwy zrogowaciałej i warstwy rozrodczej
warstwa zrogowaciała
start learning
warstwa zrogowaciała naskórka jest stwardniała na skutek odkładania się keratyny - nierozpuszczalnego w wodzie białka, które jest odporne na działanie czynników chemicznych oraz fizycznych
warstwa zrogowaciała naskórka systematycznie się złuszcza i jest zastępowane nowymi komórkami
start learning
warstwa rozrodcza
komórki warstwy rozrodczej intensywnie się dzielą
start learning
nowo powstałe komórki są wypychane ku powierzchni skóry, gdzie rogowaciwją i zastępują złuszczonej komórki wierzchniej warstwy
W warstwie rozrodczej naskórka wystepują też komórki zwane melanocytami. produkują one barwniki – Melaniny. Rolą melanin jest ochrona skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego. Od ilości tych barwników zależy kolor naszej skóry
start learning
naskórek tworzy różne struktury, które nazywamy wytworami naskórka
wytwory naskórka
start learning
wytwory naskórka powstają z komórek nabłonkowych I są umiejscowione w skórze właściwej wytworami naskórka są włosy, paznokcie oraz gruczoły – potowe, łojowe i mlekowe
włosy
start learning
włosy są zbudowane z komórek zawierających keratynę (Z wyjątkiem Cebulki włosa) U człowieka wystepują w postaci szczątkowej. U innych ssaków pełnią funkcję termoizolacyjną
paznokcie
start learning
paznokcie są zbudowane głównie z keratyny. chronią końcówki palców i wzmacniają odbiór wrażeń dotykowych przez opuszki palców
gruczoły
start learning
gruczoły potowe – wydzielają pot, który bierze udział w termoregulacji i wydalaniu zbędnych produktów przemiany materii. Pot także przeciwdziała rozwojowi chorobotwórczych bakterii i Grzybów na skórze
gruczoły łojowe - wydzielają Łój, który natłuszcza włosy i na skórek, dzięki czemu są one bardziej elastyczne. Łój stanowi także barierę ochronną przed chorobotwórczymi bakteriami i grzybami
start learning
gruczoły mlekowe – wydzielają mleko (pierwszy pokarm noworodka), które jest mieszaniną Białek, tłuszczów, cukrów, witamin, hormonów i przeciwciał. Gruczoły mlekowe są aktywne u kobiety po porodzie.
skóra właściwa
start learning
skóra właściwa to warstwa skóry, która leży tuż pod naskórkiem. jest zbudowana głównie z tkanki łącznej włóknistej
W tkance łącznej włóknistej Wystepują liczne włókna białkowe (np. włókna kolagenowe), które nadają skórze wytrzymałość mechaniczną, elastyczność i rozciągliwość
start learning
W skórze właściwej znajdują się też liczne naczynia krwionośne, dzięki czemu może ona usuwać szkodliwe produkty przemiany materii i uczestniczyć w termoregulacji
receptory, które znajdują się w skórze właściwej, umożliwiają odbiór informacji ze środowiska zewnętrznego
start learning
tkanka podskórna
tkanka podskórna znajduje się pod skórą. Jest utworzona głównie z tkanki tłuszczowej. Grubość tkanki podskórnej oraz zawartość w niej tkanki tłuszczowej zależą m.in. od okolicy ciała, płci oraz stopnia odżywienia organizmu
start learning
tkanka podskórna pełni funkcje:
termoizolacyjną – chroni ciało przed utratą ciepła
start learning
amortyzującą – chroni ciało przed uszkodzeniami mechanicznymi
zapasową – stanowi rezerwę energetyczną organizmu
start learning
funkcje skóry
funkcje skóry to:
start learning
funkcja ochronna, funkcja wydzielnicza, funkcja wydalnicza, funkcja syntetyzująca, funkcja receptorowa, funkcja termoregulacyjna,
funkcja ochronna skóry
start learning
funkcja ochronna skóry polega na ochronie organizmu przed czynnikami zewnętrznymi i utratą wody. Jest możliwa dzięki: układowi komórek naskórka, obecności keratyny i melanin, niskiemu odczynowi ph skóry,

You must sign in to write a comment