Question  |
Answer |
Jakie wydarzenia poskutkowały powstaniem nowych ideologii w XIX wieku? start learning
|
|
Hasła oświecenia oraz przemiany z okresu wojny o niepodległość USA, rewolucji francuskiej i wojen napoleońskich.
|
|
|
Jakie miały skutki nowe ideologie zrodzone na przełomie XVIII i XIX wieku? start learning
|
|
Stały się przyczyną licznych wystąpień rewolucyjnych i postępującej demokratyzacji europejskich społeczeństw, a także wyznaczały kierunki działań partii politycznych w kolejnych latach.
|
|
|
Z jakich źródeł czerpał liberalizm? start learning
|
|
Z haseł oświecenia, m.in. praw naturalnych, umowy społecznej oraz teorii ekonomicznych XVIII wieku.
|
|
|
Wymień czołowych przedstawicieli XIX-wiecznego liberalizmu. start learning
|
|
Benjamin Constant, John Stuart Mill i Alexis de Tocqueville.
|
|
|
Omów główne poglądy liberałów. start learning
|
|
Wolność jednostki, równość obywateli wobec prawa, swoboda gospodarcza, odrzucanie absolutyzmu na rzecz republiki lub monarchii konstytucyjnej oraz postulowanie laicyzacji państwa.
|
|
|
Jak liberałowie widzieli rolę państwa w społeczeństwie? start learning
|
|
Rolą państwa powinno być jedynie egzekwowanie prawa i stanie na straży bezpieczeństwa.
|
|
|
W jakich okolicznościach powstał konserwatyzm? start learning
|
|
Zrodził się w okresie rewolucji francuskiej wśród zwolenników utrzymania dawnego porządku, czyli arystokracji i szlachty. Był odpowiedzią na postulaty liberałów.
|
|
|
Wymień czołowych przedstawicieli XIX-wiecznego konserwatyzmu. start learning
|
|
Edmund Burke, François Chateaubriand i Joseph de Maistre.
|
|
|
Podaj główne postulaty konserwatystów. start learning
|
|
Popierali ewolucyjne, powolne zmiany zamiast rewolucji, uważali monarchię i hierarchię społeczną za najdoskonalsze, opowiadali się za nienaruszalnością własności prywatnej oraz sojuszem tronów i ołtarzy.
|
|
|
Na jakich wartościach konserwatyści opierali harmonijne funkcjonowanie społeczeństwa? start learning
|
|
Na religii, tradycji i rodzinie.
|
|
|
W jaki sposób zaczęto definiować naród u schyłku XVIII wieku? start learning
|
|
Jako wspólnotę etniczną odróżniającą się od innych własną historią, kulturą, obyczajami i językiem.
|
|
|
Jakie wydarzenia rozbudziły świadomość narodową we Francji, Włoszech i Niemczech, a następnie w monarchiach wielonarodowych Austrii i Imperium Osmańskim w XIX wieku? start learning
|
|
Rewolucja francuska i wojny napoleońskie.
|
|
|
Jakie były poglądy nacjonalistów w XIX wieku? start learning
|
|
Uznawali tożsamość narodową za najważniejszy składnik tożsamości jednostki. Interesów własnego narodu stawiali wyżej niż jednostki i innych narodów. Rozumieli narodowość jako cechę wrodzoną. Twierdzili, że konieczne jest utworzenie państwa narodowego.
|
|
|
Jaka była geneza zbliżenia nacjonalistów z liberałami w XIX wieku? start learning
|
|
Nacjonaliści dążyli do przełamania systemu wiedeńskiego, a liberałowie dążyli do załamania absolutyzmu, co zbliżało obie ideologie.
|
|
|
Co mówiły XIX-wieczne teorie rasowe? start learning
|
|
Mówiły o wyższości niektórych ras i narodów nad innymi.
|
|
|
Jaka była geneza powstania socjalizmu utopijnego? start learning
|
|
Tragiczne położenie robotników pracujących w fabrykach sprawiło, że na przełomie XVIII i XIX wieku przedstawiciele elit zaczęli snuć wizję przebudowy społeczeństwa.
|
|
|
Na jakich zasadach miała opierać się przebudowa społeczna socjalistów utopijnych? start learning
|
|
Na zasadach wspólnoty, równości i sprawiedliwości społecznej.
|
|
|
Za czym opowiadali się socjaliści utopijni? start learning
|
|
Za zniesieniem podziałów społecznych i równoprawnieniem kobiet i mężczyzn, całkowitą lub częściową rezygnacją z własności, uspołecznieniem środków produkcji gruntów, warsztatów i fabryk.
|
|
|
Podaj eksperymenty społeczne socjalistów utopijnych i kto był ich autorem. start learning
|
|
Charles Fourier próbował zakładać falanstery, a Robert Owen poprawiał warunki dla swoich robotników i próbował stworzyć wspólnotę produkcyjną o nazwie Nowa Harmonia.
|
|
|
|
start learning
|
|
Były to samowystarczalne wspólnoty produkcyjne, w których wszyscy realizowaliby swoje talenty.
|
|
|
W którym roku wydano Manifest Komunistyczny, kto go wydał i co on zawierał? start learning
|
|
Manifest Komunistyczny wydali w 1848 roku Karol Marx i Friedrich Engels i przedstawili tam założenia socjalizmu naukowego, czyli marksizmu.
|
|
|
Wymień poglądy marksistów. start learning
|
|
Postrzegali dzieje ludzkości jako nieustanny konflikt, walkę klas. Postrzegali socjalizm jako jedno ze stadiów rozwoju. Uważali, że proletariat przemysłowy jest zdolny do przebudowy społeczeństwa. Postulowali drogę do zmiany jako rewolucję.
|
|
|
Co miała według marksistów przynieść rewolucja? start learning
|
|
Dzięki niej wszyscy ludzie mieli stać się równi, a wszelkie podziały miały zostać zlikwidowane.
|
|
|
