| Question   | Answer   | 
        
        |  start learning Pojęcie utworu według prawa autorskiego.  |  |   Utwór to każdy oryginalny przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, np. tekst, muzyka, film.  |  |  | 
|  start learning Pojęcie twórcy i współtwórcy.  |  |   Twórca to osoba, która stworzyła utwór. Współtwórcy to osoby, które razem tworzą dzieło; ich prawa zależą od wkładu twórczego.  |  |  | 
|  start learning Zakres własnego użytku osobistego utworu.  |  |   Można korzystać z cudzego utworu prywatnie, w gronie rodziny lub znajomych, bez zgody autora, ale nie w celach komercyjnych.  |  |  | 
|  start learning Różnice między autorskimi prawami majątkowymi a osobistymi.  |  |   Majątkowe dotyczą korzyści finansowych i można je przenieść; osobiste chronią więź autora z dziełem i są niezbywalne.  |  |  | 
|  start learning Pojęcie stosunku zobowiązaniowego.  |  |   To relacja między wierzycielem a dłużnikiem, w której dłużnik jest zobowiązany do określonego świadczenia, np. zapłaty lub wykonania usługi.  |  |  | 
|  start learning Powstanie stosunku zobowiązaniowego.  |  |   Powstaje na podstawie umowy, czynu niedozwolonego, bezpodstawnego wzbogacenia lub jednostronnej czynności prawnej.  |  |  | 
|  start learning Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej.  |  |   Musi istnieć szkoda, działanie lub zaniechanie, związek przyczynowy i wina sprawcy.  |  |  | 
|  start learning Pojęcie stosunku cywilnoprawnego.  |  |   To równorzędny stosunek między osobami fizycznymi lub prawnymi, oparty na zasadzie autonomii woli stron.  |  |  | 
|  start learning Pojęcie czynności prawnej.  |  |   Świadome działanie zmierzające do powstania, zmiany lub ustania praw i obowiązków, np. zawarcie umowy.  |  |  | 
| start learning |  |   Przez złożenie zgodnych oświadczeń woli (pisemnie, ustnie, elektronicznie), także przez przyjęcie oferty lub przetarg.  |  |  | 
|  start learning Zasada wolności gospodarczej.  |  |   Każdy ma prawo prowadzić działalność gospodarczą na równych prawach, w granicach określonych przez prawo.  |  |  | 
| start learning |  |   Wszystkie osoby są równe wobec prawa i mają równe prawa do ochrony i świadczeń państwa.  |  |  | 
|  start learning Zasada proporcjonalności.  |  |   Działania władzy publicznej muszą być adekwatne i nie mogą przekraczać tego, co konieczne do osiągnięcia celu.  |  |  | 
|  start learning Pojęcie prawa prywatnego międzynarodowego.  |  |   Zespół norm określających, jakie prawo stosować, gdy stosunek prawny dotyczy więcej niż jednego państwa.  |  |  | 
|  start learning Łącznik miejsca położenia rzeczy (lex rei sitae).  |  |   W sprawach dotyczących własności rzeczy stosuje się prawo państwa, w którym ta rzecz się znajduje.  |  |  | 
|  start learning Łącznik prawa wybranego (lex voluntatis).  |  |   Strony mogą same wybrać, jakie prawo krajowe będzie obowiązywało w ich umowie.  |  |  | 
|  start learning Powszechna Deklaracja Praw Człowieka.  |  |   Dokument ONZ z 1948 r., ustanawiający podstawowe prawa i wolności każdej osoby, np. prawo do życia i wolności.  |  |  | 
|  start learning Trzy generacje praw człowieka.  |  |   I: prawa osobiste i polityczne; II: społeczne i ekonomiczne; III: solidarnościowe (np. prawo do pokoju i środowiska).  |  |  | 
|  start learning Instytucja azylu i jego rodzaje.  |  |   Azyl to ochrona udzielana cudzoziemcowi; może być polityczny (dla prześladowanych) lub terytorialny (udzielany w danym kraju).  |  |  | 
| start learning |  |   Składa się z czynu zabronionego, winy, bezprawności i społecznej szkodliwości. Wszystkie muszą wystąpić łącznie.  |  |  | 
|  start learning Znamiona ustawowe przestępstwa.  |  |   To cechy czynu określone w ustawie karnej; dzielą się na przedmiotowe (działanie, skutek) i podmiotowe (wina, zamiar).  |  |  | 
|   Różnice między obroną konieczną a stanem wyższej konieczności.   start learning poświęca jedno dobro, by ocalić ważniejsze. |  |   Obrona konieczna odpiera bezprawny atak; stan wyższej konieczności  |  |  | 
|  start learning Procedura skargowa przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka.  |  |   Skargę może wnieść osoba po wyczerpaniu krajowych środków odwoławczych; Trybunał bada naruszenia Konwencji.  |  |  | 
|  start learning Przykłady praw człowieka z Europejskiej Konwencji.  |  |   Prawo do życia, wolności, prywatności, rzetelnego procesu i zakaz tortur.  |  |  | 
|  start learning Katalog źródeł prawa międzynarodowego.  |  |   Umowy międzynarodowe, zwyczaj międzynarodowy, ogólne zasady prawa, orzecznictwo i doktryna.  |  |  | 
|  start learning Przesłanki opieki dyplomatycznej.  |  |   Obywatel musi doznać szkody za granicą, wyczerpać środki prawne w danym państwie, a państwo może wystąpić w jego imieniu.  |  |  | 
|  start learning Pojęcie organizacji międzynarodowej.  |  |   Związek państw utworzony na podstawie umowy międzynarodowej, posiadający stałe organy i zdolność prawną (np. ONZ).  |  |  | 
|  start learning Pojęcie funkcjonariusza międzynarodowego.  |  |   Osoba pracująca dla organizacji międzynarodowej, działająca niezależnie od władz krajowych.  |  |  | 
|  start learning Pojęcie umowy międzynarodowej.  |  |   Pisemne porozumienie między państwami, regulujące ich prawa i obowiązki w prawie międzynarodowym.  |  |  | 
|  start learning Zwyczaj międzynarodowy a kurtuazja międzynarodowa.  |  |   Zwyczaj jest źródłem prawa; kurtuazja to praktyka grzecznościowa bez mocy wiążącej.  |  |  | 
|  start learning Charakterystyka Traktatu Lizbońskiego.  |  |   Traktat z 2007 r. reformujący UE; wzmocnił Parlament Europejski, urząd przewodniczącego Rady i ujednolicił strukturę Unii.  |  |  | 
|  start learning Zasada pierwszeństwa prawa UE.  |  |   Prawo unijne ma wyższość nad prawem krajowym w przypadku sprzeczności.  |  |  | 
| start learning |  |   Akt prawny zobowiązujący państwa członkowskie do osiągnięcia określonego celu, ale dający im swobodę co do form i środków.  |  |  | 
| start learning |  |   Uzupełnia obywatelstwo krajowe; daje prawo do swobodnego przemieszczania się, pracy, głosowania w wyborach lokalnych i ochrony konsularnej.  |  |  | 
| start learning |  |   Akty prawa UE o bezpośrednim zastosowaniu we wszystkich państwach członkowskich, bez potrzeby wprowadzania do prawa krajowego.  |  |  |