Pojęcia

 0    30 flashcards    asiakulas
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
sacrum
start learning
(łac. „to co święte”) sfera świętości
profanum
start learning
sfera doswiadczeń codziennych
fatum
start learning
przeznaczenie, nieodwołalna wola bogów, ogranicza wolną wolę i kieruje skutki działań w zgubnym kierunku
mit
start learning
opowiesc o bostwach i istotach nadprzyrodzonych, przekazywana przez dana spolecznosc, zawierajaca w sobie wyjasnienie sensu swiata i ludzi w ich doswiadczeniach zbiorowych i indywidualnych
archetyp
start learning
pierwowzor postaci lub obiektu; schemat zachowania nieswiadomie powielany przez ludzkosc
topos
start learning
czesto powtarzajacy sie motyw
kalokagatia
start learning
ideal harmonijnego polaczenia piekna ciala i dobroci moralnej
hybris
start learning
bezczelnosc, arogancja, pycha - cwchy ktore obrazaly bogow i wywolywaly ich zemste
konflikt tragiczny
start learning
zawarte w utworze zderzenie dwoch racji, z ktorych zadna nie ma przewagi nad druga, kazda prowadzi do kleski
wina tragiczna
start learning
bledne rozpoznanie i falszywa ocena swojej sytuacji przez bohatera, nieswiadomie popelnia bledy ktore prowadza do katastrofy
ironia tragiczna
start learning
sprzecznosc naznaczajaca los bohatera, ktorego czyny wbrew jegi wiedzy i woli prowadza do katastrofy
politeizm
start learning
wiara w istnienie wielu bogow
monoteizm
start learning
wiara w istnienie jednego boga
mimetyzm
start learning
nasladowanie rzeczywistosci w sztuce i literaturze
decorum
start learning
zasada stosownosci, nakazywala zgodnosc stylu z tematem
katharsis
start learning
celem sztuki jest wzbudzanie u widza uczuc litosci i trwogi, aby przez to oczyscil umysl z tych doznan i pogodzil sie ze swoim losem
deus ex machina
start learning
(lac.”bog z maszyny”) rozwiazanie akcji w tragedii antycznej na skutek naglego pojawienia sie bostwa; potocznie wszystkie nagle zmiany sytuacji, niedajace sie logiczne wyjasnic
pararelizm fabularny
start learning
wydarzenia rozgrywaja sie jednoczesnie w swiecie bogiw i ludzi, bogowie ingeruja w sprawy ludzkie
eschatologia
start learning
poglady o losie posmiertelnym czlowieka oraz celu i przeznaczeniu swiata
retardacja
start learning
opoznienie lub zatrzymanie akcji utworu w celu zwiekszenia napiecia u czytelnika (np. przeniesienie akcji do kuzni Hefajstosa przed pojedynkiem Hektora z Achillesem w Illiadzie Homera)
teodycea
start learning
zwrocenie sprawiedliwosci bogu; jak pogodzic istnienie dobrego, milosiernego Boga z isteniem zla
non omnis moriar
start learning
(lac.”nie wszystek umre”) cytat z Piesni lll Horacego; motym mowiący o tym, że artysta nie umiera zupełnie, jego dzieła zapewniają mu nieśmiertelność w pamięci potomnych
exegi monumentum
start learning
(lac.”wybudowalem pomnik”) wyraz dumy poety ze swojej tworczosci
ewangelia
start learning
pismo opisujace zycie i nauki Chrystusa
apokalipsa
start learning
katastroficzna wizja, koniec swiata; ostatnia ksiega Nowego Testamentu
vanitas
start learning
(lac.”marnosc”) motyw uswiadamiajacy, ze zycie to tylko przemijajac chwila; fascynacja smiercia i przemijaniem
homo viator
start learning
symbol doli czlowieczej; motyw czlowieka w drodze, podrozy
arche
start learning
pierwotna zasada kierujaca swiatem
koryfeusz
start learning
przewodnik choru w teatrze starogreckim
poezja tyrtejska
start learning
poezja patriotyczna, wzywajaca do boju, slawiaca mestwo i odwage; nazwa pochodzi od Tyrtajosa - spartanskiego poety z Vll w.p.n.e.

You must sign in to write a comment