Moja lekcja

 0    151 flashcards    korneliagodyn
print play test yourself
 
Question Answer
Absentem in criminibus damnari non oportet
start learning
Nie należy skazywać za przestępstwo nieobecnego.
Accessio cedit principali
start learning
Przyrost przypada temu co główne.
Actor sequitur forum rei
start learning
Powód idzie za sądem pozwanego.
Actus simulatus nullius est momenti
start learning
Czynność pozorna jest nieważna.
Adoptio naturam imitatur
start learning
Adopcja naśladuje naturę.
Alteri stipulari nemo potest
start learning
Nikt nie może zawrzeć stypulacji w zastępstwie drugiego.
Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem (Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum)
start learning
Wola testatora może być zmieniana aż do śmierci.
Audiatur et altera pars (Audi alteram partem)
start learning
Niech będzie wysłuchana i druga strona.
Bis de eadem re agere non licet (Bis de eadem re agi non potest)
start learning
Nie można procesować się dwa razy o to samo.
Casum sentit dominus
start learning
Właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego (powodującego uszkodzenie lub zniszczenie rzeczy).
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest
start learning
Siłą wyższą jest zdarzenie, któremu słabość ludzka oprzeć się nie może.
Clara non sunt interpretanda
start learning
To co jasne nie wymaga interpretacji.
Cogitationis poenam nemo patitur
start learning
Nikt nie ponosi kary za myślenie.
Commodum eius esse debet, cuius est periculum
start learning
Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi ryzyko.
Commodum eius esse debet, cuius est periculum
start learning
Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi ryzyko.
Compensatio est debiti et credit inter se contributio
start learning
Potrącenie jest wzajemnym zaliczeniem długu i wierzytelności.
Confessio est regina probationum
start learning
Przyznanie się jest królową dowodów
Confessus pro iudicato est
start learning
Ten, kto się przyznał uważany jest za zasądzonego.
res iudicata pro veritate accipitur
start learning
rzecz osądzona przyjmuje się za prawdę.
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
start learning
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe.
Conventio omnis intellegitur rebus sic stantibus (Rebus sic stantibus omnis promissio intellegitur)
start learning
Każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach.
Crimina morte extinguuntur
start learning
Przestępstwa ulegają wymazaniu przez śmierć (sprawcy)
Da mihi factum, dabo tibi ius
start learning
Daj mi okoliczności faktyczne, a ja ci wskażę prawo.
Dies interpelat pro homine
start learning
Termin wzywa za człowieka
Dolus non praesumitur
start learning
Złego zamiaru nie domniemuje się
Dolus semper praestatur
start learning
Za podstęp zawsze się odpowiada
Dominus soli est dominus coeli et inferorum
start learning
Właściciel gruntu jest właścicielem nieba i podziemi
Dura lex sed lex
start learning
Twarde prawo, ale prawo
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
start learning
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto przeczy
Eius est tollere legem, cuius est condere
start learning
Ten może uchylić ustawę, kto może ją uchwalić
Errantis nulla voluntas est
start learning
Działający pod wpływem błędu nie wyraża woli
Et non facere, facere est
start learning
Powstrzymanie się od działania jest także działaniem
Genus perire non censetur
start learning
Uważa się, że gatunek nie ginie
Hereditas est successio in universum ius, quod defunctus habuerit
start learning
Dziedziczenie jest wejściem w ogół praw, jakie posiadał zmarły
Hereditas viventis non datur
start learning
Nie przyznaje się spadku po żyjącym
Hominum causa omne ius constitutum sit
start learning
Wszelkie prawo powinno być ustanawiane ze względu na człowieka
Id quod interest, non solum ex damno dato constat, sed etiam ex lucro cessante
start learning
Przy odszkodowaniu bierze się pod uwagę nie tylko wyrządzoną szkodę, lecz także utracony zysk.
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
start learning
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi
Impossibilium nulla obligatio est
start learning
Nie ma zobowiązania, gdy (świadczenie) jest niemożliwe
In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
start learning
Przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa.
Indigno aufertur hereditas
start learning
Niegodnemu odbiera się spadek.
In dubio pro reo
start learning
W razie wątpliwości (należy rozstrzygać) na korzyść pozwanego
In pari causa melior est conditio possidentis
start learning
W jednakowej sytuacji lepsza jest pozycja posiadacza
In poenam heres non succedit
start learning
Dziedzic (spadkobierca) nie dziedziczy kary (nałożonej na spadkodawcę)
In testamentis plenius testatoris intentionem scrutamur
start learning
W testamencie należy badać zamiar spadkodawcy.
Invitus agere nemo cogitur
start learning
Nikogo nie można zmusić do wszczęcia procesu wbrew jego woli.
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
start learning
Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich.
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alteruj non ladere, suum cuique tribuere
start learning
Nakazy prawa są nastepujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać to, co mu się należy
Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia
start learning
Nauka prawa jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym co sprawiedliwe, a co niesprawiedliwe
Ius civile vigilantibus scriptum est
start learning
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych
Ius est ars boni et aequi
start learning
Prawo jest umiejętnością stosowania tego, co dobre i słuszne
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
start learning
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami (osób) prywatnych
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
start learning
Sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą zagwarantowania każdemu jego prawa
Legem brevem esse oportet
start learning
Ustawa powinna być zwięzła
Leges ab omnibus intellegi debent
start learning
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
Leges bonae ex malis moribus procreantur
start learning
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów
Leges omnium salutem singulorum saluti anteponunt
start learning
Ustawy przedkładają dobro ogółu nad dobro jednostek
Lex lege tollitur
start learning
Ustawę uchyla się ustawą
Lex non distinquit
start learning
Ustawa nie rozróżnia (np. między biednymi a bogatymi, dobrymi a złymi itp.)
Lex non obligat nisi promulgata
start learning
Ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie została ogłoszona
Lex posterior derogat legi priori
start learning
Ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
Lex prospicit, non respicit
start learning
Ustawa patrzy naprzód, a nie wstecz
Lex retro non agit
start learning
Ustawa nie działa wstecz
Lex specialis derogat legi generali
start learning
Ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
Lex superior derogat legi inferiori
start learning
Ustawa wyższej rangi uchyla ustawę niższej rangi
Libera matrimonia esse antiquitus placuit
start learning
Z dawna już postanowiono, że małżeństwa są wolne
Libertas inaestimabilis res est
start learning
Wolność jest rzeczą bezcenną
Magna neglegentia culpa est, magna culpa dolus est
start learning
Wielkie niedbalstwo jest winą, wielką winą jest podstęp (oszustwo)
Mala fides superveniens non nocet
start learning
Późniejsza zła wiara nie szkodzi
Male nostro iure uti non debemus (Gaius 1,53)
start learning
Nie powinniśmy źle korzystać (z przysługującego) nam prawa
Malitia supplet aetatem
start learning
Natężenie zła uzupełnia wiek.
Manifestum non eget probatione
start learning
To, co oczywiste nie wymaga dowodu
Mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrant
start learning
Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
Minime sunt mutanda, quae interpretationem certam semper habuerunt
start learning
Jak najmniej należy zmieniać to, co zawsze miało jednoznaczną interpretację
Mora trahit periculum
start learning
Zwłoka pociąga za sobą ryzyko
Mors omnia iura solvit
start learning
Śmierć rozwiązuje wszystkie prawa
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
start learning
Dziecko poczęte uważa się za już urodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści
Ne eat iudex ultra petita partium
start learning
Niech sędzia nie wychodzi ponad żądania stron.
Ne quis absens puniatur
start learning
Nieobecny niech nie będzie karany
Neglegentia culpa est
start learning
Zaniedbanie jest winą
Neminem captivabimus nisi iure victum (na podstawie przywilejów Władysława Jagiełły z lat 1430
start learning
Nikogo nie uwięzimy, o ile nie zostanie pokonany prawem
Neminem laedit, qui suo iure utitur
start learning
Nikomu nie wyrządza szkody ten, kto wykonuje swoje prawo
Nemo enim in persequendo deteriorem causam, sed meliorem facit
start learning
Dochodzenie sprawy przed sądem nie może pogorszyć, lecz jedynie polepszyć sytuację powoda
Nemo est iudex in propria causa
start learning
Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
Nemo ex consilio obligatur
start learning
Nikt nie zobowiązuje się przez samo udzielenie rady
Nemo ex suo delicto meliorem suam conditionem facere potest
start learning
Nikt nie może polepszyć swojej sytuacji wyniku własnego czynu bezprawnego
Nemo plus commodi heredi suo relinquit quam ipse habuit
start learning
Nikt nie może swojemu dziedzicowi pozostawić więcej korzyści niż sam miał
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
start learning
Nie można przenieść na drugą osobę więcej praw niż się ma samemu
Nemo pro parte testatus pro parte intestatus decedere potest
start learning
Nikt nie może umrzeć, rozrządzając częściowo w testamencie, częściowo na mocy ustawy
Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur
start learning
Nikt rozumny nie karze dlatego, że popełniono przewinienie, lecz dlatego, by nie popełniano
Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
start learning
Nikt sam wewnętrznym aktem woli nie może zmienić podstawy posiadania
Nemo tenetur seipsum accusare
start learning
Nikt nie jest zmuszany do oskarżania samego siebie.
Non omne quod licet honestum est
start learning
Nie wszystko co dozwolone jest uczciwe.
Non sunt iudicandae leges
start learning
Ustawy nie podlegają osądzeniu
Nostrum est iudicare secundum allegata et probata
start learning
Powinniśmy sądzić zgodnie z przedłożonymi i pewnymi dowodami
Notoria non eget probatione
start learning
Okoliczności powszechnie znane nie wymagają dowodu
Nulla iniuria est, quae in volentem fiat
start learning
Nie wyrządza się krzywdy chcącemu
Nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur
start learning
Umową nie można wyłączyć odpowiedzialności za podstęp
Nulla poena sine lege
start learning
Nie ma kary bez ustawy
Nulli res sua servit
start learning
Nie można mieć służebności na rzeczy własnej
Nullum crimen sine lege
start learning
Nie ma przestępstwa bez ustawy
Nullus idoneus testis in re sua intellegitur
start learning
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie
Nullus videtur dolo facere, qui suo iure utitur
start learning
Uważa się, że nie działa podstępnie ten, kto korzysta ze swego prawa
Nuptias non concubitus, sed consensus facit
start learning
Małżeństwo tworzy nie faktyczne pożycie, lecz zgodne porozumienie stron
Obligatio est iuris vinculum quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura
start learning
Zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia według praw naszego państwa.
Omni obligationi fideiussor accedere potest
start learning
Poręczyciel może przystąpić do każdego zobowiązania.
Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti posset
start learning
Wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć
Optima est legum interpres consuetudo
start learning
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
Pacta sunt servanda
start learning
Umów należy dotrzymywać
Pater est quem nuptiae demonstrant
start learning
Ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
Periculum est emptoris
start learning
Ryzyko ponosi nabywca
Placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem
start learning
We wszystkich sprawach powinna mieć pierwszeństwo zasada sprawiedliwości i słuszności nad zasadą ścisłego prawa
Poena constituitur in emendationem hominum
start learning
Kara ustanowiona jest w celu poprawienia ludzi
Poena ex delicto defuncti heres teneri non debet
start learning
Kara za przestępstwo popełnione przez zmarłego nie może obciążać jego dziedzica
Prior tempore potior iure
start learning
Pierwszy w czasie lepszy w prawie
Qui curat, non curatur
start learning
Kto sam podlega opiece, nie może jej sprawować nad inną osobą
Qui iure suo utitur, neminem laedit
start learning
Kto nie przekracza przysługującego mu prawa, nie narusza praw drugiego
Qui munus publice mandatum accepta pecunia ruperunt, crimine repetundarum postulantur
start learning
Dopuszcza się zdzierstwa ten, kto sprawując funkcję publiczną przyjmuje pieniądze od zainteresowanych
Qui testamento heres instituitur, in eodem testamento testis esse non potest
start learning
Kto jest w testamencie dziedzicem, nie może w tym samym testamencie występować jako świadek.
Quod ad ius naturale attinet, omnes homines aequales sunt
start learning
Zgodnie z prawem naturalnym wszyscy ludzie są równi
Quod arrae nomine datur, argumentum est emptionis et venditionis contractae
start learning
Co daje się pod nazwą zadatku, stanowi dowód zawarcia umowy kupna*sprzedaży.
Quod initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere
start learning
To, co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione przez upływ czasu
Quot generationes tot gradus
start learning
Ile urodzeń, tyle stopni
Reformatio in peius iudici appellato non licet
start learning
Sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać (wyroku) na niekorzyść (odwołującego się)
Res iudicata ius facit inter partes
start learning
Rozstrzygnięcie sądowe określa stan prawny między stronami
Res iudicata pro veritate accipitur
start learning
Rozstrzygnięcie sądowe przyjmuje się za prawdziwe
Res nullius cedit primo occupanti
start learning
Rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją objął w posiadanie
Reus in exceptione actor est
start learning
Pozwany w zakresie zarzutu procesowego staje się powodem
Salus populi suprema lex esto
start learning
Dobro Rzeczypospolitej niechaj będzie najwyższym prawem.
Satius enim esse impunitum relinqui facinus nocentis quam innocentem damnari
start learning
Lepiej pozostawić bezkarnym występek złoczyńcy, niż skazać niewinnego.
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
start learning
Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania.
Secundum naturam est commoda cuiusque rei eum sequi, quem sequentur incommoda
start learning
Naturalne jest, aby ten czerpał korzyści z rzeczy, kto ponosi związane z nią ciężary
Semel heres semper heres
start learning
Kto raz został dziedzicem jest nim na zawsze
Sensum, non verba spectamus
start learning
Patrzymy na sens, a nie na słowa
Sententia facit ius inter partes
start learning
Wyrok tworzy prawo między stronami
Separata esse debet possessio a proprietate
start learning
Posiadanie winno być odróżnione od własności
Servitus in faciendo consistere nequit
start learning
Służebność nie może polegać na działaniu
Servitus servitutis esse non potest
start learning
Nie można ustanowić służebności na służebności
Servitutibus civiliter utendum est
start learning
Służebności należy wykonywać w sposób oględny
Servitutis causa debet esse perpetua
start learning
Służebności powinny przynosić gruntowi władnącemu trwałe korzyści
Si in ius vocat ito (Ustawa XII tablic)
start learning
Kto został wezwany przed sąd, niech się stawi
Species perit ei cui debetur
start learning
Rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela
Summum ius summa iniuria (Cicer, de off. 1,33)
start learning
Najwyższe prawo (bywa) najwyższym bezprawiem
Superficies solo cedit
start learning
To, co znajduje się na powierzchni gruntu, przypada gruntowi
Testis unus, testis nullus
start learning
Jeden świadek, żaden świadek
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
start learning
W takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne
Ubi ius, ibi remedium
start learning
Gdzie prawo, tam i środek do jego realizacji
Ubi ius incertum, ibi ius nullum
start learning
Gdzie prawo jest niepewne, tam nie panuje żadne prawo
Utilitas publica privatae praeferri debet
start learning
Dobro ogółu powinno być stawiane przed dobrem prywatnym
Vim vi repellere licet
start learning
Siłę wolno odeprzeć siłą
Volenti non fit iniuria
start learning
Chcącemu nie dzieje się krzywda

You must sign in to write a comment